Tíminn - 02.03.1966, Qupperneq 12

v; j;
MIÐVIKUDAGUR 2. marz 1966
r ‘*v . r/, ‘‘f\ r.
12
TÍMINN
Páll Magnússon, lögfræðingur:
Þjóðaratkvæði
um alúmmmálið
Það er fyrir löngu viðurkennt
í flestum menningarlöndum. að
yfirráð ríkis eigi að vera í hönd
um alþýðu þess, en ekki fárra
manna, og svo er þetta hér á
landi. Þetta er lögfest með stjórn
skipunarlögum okkar og þá fyrst
og fremst með ákvæðum þeirra
um almennan kosningarétt. Til
grundvallar eru þau sannindi, að
landið sé og eigi ávallt að vera
eign alþýðu landsins, sem með
harðri lífsharáttu og látlausu
striti frá fyrstu tíð hefur gert
landið byggilegc fyrir sig og af-
komendur sína. Ættjörðin er
eina athvarf hins almenna borg
ara, og hann á allt sitt undir vel
gengni hennar og sjálfstæði.
Hann er á þennan hátt bundinn
ættlandinu traustari böndum, en
þeir tiltölulega fáu þegnar þess,
sem á einn eða annan hátt hafa
komizt til auðs og valda. Ríkidæm
ið losar þá að vissu leyti úr tengsl
um við landið, gerir þá óháða því
og fleyga og færa utan átthag-
anna. Þessar ójöfnu ástæður og
ólíku viðhorf til ættjarðarinnar
opnuðu augu manna fyrir því, að
alþýðan ætti að ráða lögum og
lofum í landi sínu. Hinn almenni
kosningaréttur átti að tryggja
þetta. En þegar í ljós kom, að
sú trygglng reyndist meiri 1 o^i
en á borði, hófu samtök alþýðurin
ar baráttuna fyrir raunhæfari
þátttöku í stjórn ríkisins, en rétt
inum til að fá að greiða atkvæði
við Alþingiskosningar á fjögurra
ára fresti. Það var rétturinn til
að beita verkföllum og vinnu-
stöðvur.um, er nauðsyn krefði til
þess að verja hagsmuni og rétt-
indi almennings í landinu. Það
var fyrst eftir að sigur hafði unn
izt í þessari baráttu, að alþýðan
gat verið húsbóndi á heimili sínu
og tekið í taumana um stjórn
þess, er henni sýndist. Þetta hús-
bóndavald alþýðunnar er í fullu
samræmi við hið stjórnskipulega
lýðræði þjóðarinnar. En beiting
þessa valds getur farið í bága við
meirihlutavald Alþingis, hið
svonefnda þingræði. Má þá segja
að árekstur verði milli þjóðræðis
og þingræðis. Þegar slíkt kemur
fyrir verður þingræðið, sem vel
getur verið í andstöðu við vilja
þjóðarinnar, að láta í minni pok
ann. Sú takmörkun á valdi þings
ins er viðurkennd og kemur fram
í verki, þegar stórmál, sem varð
ar Þjóðarheildina, og ekki hefur
verið kosið um, kemur fyrir þing
ið. Er Alþingi þá óheimilt að af-
greiða slíkt mál, án þess að það
sé borið undir þjóðaratkvæði.
Komi það fyrir, að valdhafarnir
ætli að bregðast þessati skyldu
sinni, þá er samtökum alþýðu
landsins bæði rétt og skylt að
beita utanþingsvaldi sínu, verk-
falls- og vinnustöðvunarréttínum,
til að fyrirbyggja þá misbeitingu
þingvaldsins. Þetta er löglegt og
i fyllsta máta lýðræðislegt bjarg-
ráð og á ekkert skylt við upp-
reisn eða stjómbyltingu.
Þessar hugleiðingar eru birtar í
tilefni af því, að ríkisstjómin
virðist vera einráðin í, að ætla
sér að misbeita þingræðinu á
yfirstandandi Alþingi. með því
að lögfesta, í skjóli lítils meiri-
hluta par erlenda stóriðju í land
inu, án þess að bera það stórmál
undir vilja þjóðarinnar. En ég
tel engan vafa á því, að í slíku
tilfelli sé það hrein og bein
skylda alþýðusamtaka landsins að
skerast í leikinn og beita öllu
valdi sínu til að hindra svo þjóð
hættulegt gerræði stjórnarvald-
anna. Eg álít og, að samtökin eigi
að tilkynna ríkisstjórninni ófrá-
víkjanlega ákvörðun sína í þessu
efni, áður en málið kemur fyrir
Alþingi, svo að stjórnin og hinn
erlendi auðhringur, sem hún er
að semja við, viti hvað í vændum
er, ef ráða á þessu örlagaríka
máli til lykta að þjóðinni for-
spurðri.
IÞRÓTTIR
Framhald af bls. 13.
Forráðamenn handKnatt-
leikssambandsins í Rúmeníu
urðu varir við þessa gagnrýni,
og fóru að nokkru leyti eftir
henni, því nú var ákveðið að
breyta um, og gera spilið hrað-
ara. án þess þó að það gengi
út yfir öryggi í sendingum og
góðri vöm. Einnig tóku þeir
upp ýmsar nýjar leikaðferðir,
sem flestar, ef ekki allar þjóð-
ir hafa reynt að leika eftir.
Einnig var ákveðið að taka
þátt í sem flestcim lapdsleikj-
úöi’ og engin vandkvæði voru
á því, því allir höfðu mikinn
áhuga á að keppa við heims-
meistarana, kynnast þeim og
læra af þeim, því óhætt er að
fullyrða, að þeir hafi þá sýnt,
að þeir voru í sérflokki.
Rúmenska landsliðið fór
margar keppnisferðir á árun-
um 1961—63, og voru þessar
keppnisferðir einkum famar
til þess að kynnast liðum ann-
arra þjóða, svo og til þess að
samæfa hópinn, æfa nýjar leik-
aðferðir og bæta þolið, því oft-
ast kepptu þeir marga leiki á
mjög skömmum tíma, eða svip-
að og keppt er í heimsmeist-
arakeppni.
Heimsmeistarakeppnin 1964
fór fram í Tékkóslóvakíu og
komust Rúmenar sem heims-
meistarar að sjálfsögðu beint
í úrslitakeppnina. Lentu þeir í
forkeppninni í riðli með Rúss-
um, Noregi og Japan, og urðu
úrslit leikja þessi:
Rúmenía — Rússland 16:14
Rúmenía — Noregur 18:10
Rúmenía — Japan 36:12
Síðar í keppninni sigruðu
þeir Dani með 25:15 og Tékka
með 16:15. f úrslitunum mættu
þeir Svíþjóð og sigruðu með
25 mörkum gegn 22.
Stuttu eftir heimsmeistara-
keppnina 1964 hófu þeir undir-
búning að heimsmeistarakeppn
inni, sem fer fram í Svíþjóð
í janúar 1967, og léku m.a. á
árinu 1964 eftirtalda lands-
leiki:
Rúmenía — Rússland 12:12
Rúmenía — Ungv.land 25:12
Rúmenía — Júgóslavía 11:17
Rúmenía ;— V-Þýzkaland 22:14
Rúmenía — Tékkósl. 19:17
Seint á s.l. ári barst Hand-
knattleikssambandi íslands
bréf frá heimsmeisturunum,
þar sem þeir óskuðu eftir að
fá að leika hér á landi 2 lands-
leiki í sambandi við fyrirhug-
aða ferð til Norðurlanda. Tók-
ust samningar og eru heims-
í 11. grein stjórnarskrárinnar
er gert ráð fyrir því, að þjóðar-
atkvæðagreiðsla taki tvo mánuði.
Það getur efeki verið nein frá-
gangssök að fresta afgreiðslu
málsins svo stuttan tíma, til þess
að fá úr því skorið, hvort okkar
fámenna þjóð vill fara í sambýli
við erlendan aiuðhring. Þjóðin á
að fá að ráða þessu sjálf, því það
er hún, sem á allt á hættu ef illa
fer, en ekki þeir hvatvísu menn
á Alþingi, sem vilja ráða málinu
til lykta á eigin ábyrgð, sem
engin er.
27.2. 1966.
meistararnir nú komnir hér og
væntir Handknattleikssamband
fslands. að keppendur, svo og
áhorfendur hafi mikla ánægju
af að sjá þessa frægu menn
í keppni hér á landi í fyrsta
sinn.
Að lokum skal þess getið, að
innan vébanda Handknattleiks
sambands Rúmeníu eru 615
karlalið og eru keppendur þar
um 11.200, 504 kvennalið með
9.700 keppendum og 842 ung-
lingalið með um 20 þúsund
keppendum.
Rúmenska .landsliðið, - sem
heimsækir fsland að þessu scnni
er þannig skipað:
Pénu Cornel. Fæddur 1946.
Hefur leikið 2 landsleiki.
Bogolea Ion. Fæddur 1940.
Hefur leikið 38 landsleiki inn-
anhúss og 4 landsleiki í 11
manna handknattleik.
Iacob Iosif. Fæddur 1939.
Hefur leikið 24 landsleild inn-
anhúss og 2 landsleiki í 11
manna handknattleik.
Otelea Cornel. Fæddur 1940.
Hefur leikið 44 landsleiki inn-
anhúss og 5 landsleiki í 11
manna handknattleik.
Costache Mircea II. Fæddur
1940. Hefur leikið 45 landsleiki
innanhúss og 7 landsleiki í 11
manna handknattleife.
Marinescu Mihai. Fæddur
1945. Hefur leikið 3 landsleiki.
Gatu Cristian. Fæddur 1945.
Hefur leikið 6 landsleiki.
Popescu Ion. Fæddur 1942.
Hefur leikið 15 landsleiki.
Costache Mircea I. Fæddur
1935. Hefur leikið 27 landsleiki
innanhúss og 7 landsleiki í 11
manna handknattleik.
Moser Ion. Pæddur 1937. Hef
ur leikið 48 landsleiki innan-
húss og 7 landsleiki í 11 manna
handknattleik.
Hnot Virgil. Fæddur 1936.
Hefur leikið 49 landsleiki inn-
anhúss og 6 landsleiki í 11
manna liði.
Nica Cezar. Fæddur 1943.
Hefur leikið 18 landsleiki.
Goran Gheorghe. Fæddur
1945. Hefur leikið 6 landsleiki.
Gruia Gheorghe. Fæddur
1941. Hefur leikið 17 landsleiki.
Licu Gheorghe. Fæddur 1945.
Hefur ekki áður leikið í lands-
liðL
HESTAR OG MENN
Framhald af 8. síðu.
beina tillögu sé að ræða. —
Og þess skal jafnframt getið,
að það er gert án alls samráðs
við þá aðila, sem um þessi
mál hafa fjallað —
— Ýmsum finnst að taka
þurfi á hrossaræktarmálum okk
ar með ákveðnari og fastari
tökum en gert hefir verið. því
hingað til hafi þar ebki fengizt
árangur sem erfiði. Ætti því
að vera orðið tímabært að leita
annarra og nýrra aðgerða ef
slíkt gæti orðið til batnandi
árangurs. — A. m. k. ætti
þetta mál að vera þess vert,
að það yrði tekið til gaumgæfi
legrar athugunar ef verða
mætti að það gæti leitt til
nokkurs ávinnings.
G.Þ.
Dagana 11. og 12. febr. var
haldið dómaranámskeið á veg
um L.H., í Félagsheimili Fáks
við Elliðaár.
Þátttakendur voru um 20 frá
öllum hestamannafélögum vest
an heiða, að Andvara undan-
skildum. — Leiðbeinendur voru
þeir: Þorkell Bjarnason, hrossa
ræktarráðunautur, Bogi Eggerfs
son, Páll Agnar Pálsson og Har
aldur Sveinsson. Þátttakendur
létu hið bezta yfir þeirri
fræðslu og tilsögn sem þeir
fengu þarna, en það var alhliða
fræðsla um byggingu og eigín
leika hestsins sem dómar á
hestamannamótum eru byggðir
á. Einnig voru kappreiðarregl
urnar skýrðar, og sérstaklega
bent á þau meginatriði, sern
taka verður mest tillit til og
hvað þar beri helzt að varast.
Fyrirgreiðsla Fáks um þetta
námskeið var öll með ágætum
sem skylt er að þakka.
Er ætlast til að þátttakendur
í þessu móti, og öðrum slíkum
verði síðar tiltækir til dóms-
starfa á hinum ýmsu hesta-
mannamótum en þar hefir
stundum skort á, að menn
væru auðfengni rí dómstörf,
bæði til góðhestadóma og mats
á sýningarhrossum.
Tvö önnur námskeið er áfeveð
ið að halda í vetur. Annað í
Borgarnesi um næstu helgi,
(5. og 6. marz) og hitt að
Hellu á RangárvöUum 12.—13.
þ.m.
Slík námskeið sem þessi má
telja nauðsynleg og verður
þeim vonandi haldið áfram á
komandi árum.
Á VÍDAVANG
Framhald af bls. 3
Slfk ummæli eru ósanngjörn
í mesta máta. Reynsla og opin
berar skýrslm- sýna, að menn
á þessum aldri, að minnsta
kosti þeir, sem ekið hafa ba
langa ævi, valda mjög sjaldan
slysum í umferðinni. Að vísu
geta þeir verið famir að stirðna
við akstur, en gætni þeirra
og reynsla vegur það upp og
miklu meira. Öðra máli gegn
ir ef til vill um þá menn, sem
ekki hafa lært á bíl fyrr en
á efri árum, en bílstjórum á
þessum aldri með langa öku-
reynslu og góða að baki fjölg
ar óðum, og af þeim stafar
minni hætta í umferðinni en
flestum öðrum.
STEVENSON
Framhald af 9. síðu.
hann gat í rauninni ekki talað
eins og sá Adlai Stevenson, er
heimurinn dáði. heldur aðeins
sem opinber ráðgjafi til varn
ar stefnu, sem hann oft á tíð
um var persónulega ósamþykk
ur. „Ég held ég hafi verið of
þolinmóður“. sagði hann og
bætti ‘síðan . við með einskonar
skælbrosi: „Ég held þetta sé
einhver veikleiki í skapgerð
minni.“
Hann sagðist verða að taka
ákvörðun innan viku. Það
sem hann meinti, að mér
skildist, var að segði hann
ekki af sér þessa dagana,
mundi stjórnin í Washington
tæpast hafa tíma til að gera
Sjötugur:
Kar! Þór-
hallason
Afmæliskveðja
Vildi ég gjarnan víkja þér
vinarorðum skærum.
Allt hið bezta ert þú mér
inn í huga tærum.
Efeki varð hún ævin þín
eintóm rósa ganga.
Níu borin börnin þín
barat þú veginn stranga.
Reyndist duga frækn í för
fast þó raunir skáru.
Voru margra kröpp þá kjör
hverjir færri báru.
t i. . , i,S,. i...
Þinnar sálar tæmdi tóm
trega brúuð vökin.
Þegar lóku ljúfum rómi
léttu hófatökin.
Þína gjarnan gladdi lund
geðið létti þétta
sitja vakran hófa hund
hratt um velli slétta.
Glettinn ert og kýmni kannt
kætir margan huginn.
Sýnist flestum slíku vant
sjöunda við tuginn.
Þekkir bæði víf og vín
vinur brags og Ijóða.
ÖIl mér sýnist ævin þín
eins og vorið góða.
H.K.
ráðstafanir áður en AIIs-
herjarþingið tæki til starfa í
setpember. Þetta mundi veit
ast honum erfitt, sumpart vegna
þess, að fylgismenn hans í
röðum menntamanna, sem voru
heiftarfullir út af stefnu okkar
viðvíkjandi Viet Nam og
Dóminíska lýðveldinu, voru
að reyna að fá Stevenson til
að rísa gegn rikisstjórninni og
forsetanum. Honum gramdist
mjög þessar tilraunir þeirra.
Þeir höfðu alls ekki gert sér
grein fyrir. hversu viðkvæmt
mál samband hans við Was
hington var. Þeir höfðu van
metið skyldurækni hans gagn
vart stjórnarráðinu í Washing
ton, þeir gerðu sér allt of
einfaldar hugmyndir um þann
vanda, sem Bandaríkjunum var
á höndum í utanríkismálum.
Enda þótt það bærist ekki í
tal okkar á milli, fannst mér
liggja í augum uppi, að Adlaí
gæti ekki sagt af sér án þess
að vísa algerlega á bug þess
um mönnum, sem vildu hon
um vel, þótt ekki bæru þeir
skyn á það. sem þeir töldu
sig geta lagt á ráðin um.