Tíminn - 15.03.1966, Blaðsíða 11

MHÐJUDAGUR 13 .marz 1966
TÍMINN
VERÐIR LAGANNA
TOM TULLETT
15
ofskynjanir, sem þeir héldu stafa af að þeir væru komnir
til paradísar. í þessu ástandi fannst þeim að þeir gætu ailt,
og höfðmginn gat skipað þeim að drepa hvern sem honum
sýntfist
Ertnrij'fjasalan er líklega flóknasta vandamál, sem lög-
reglulið heimsins eiga við að fást. Eiturlyfjasalarnir græða
of fjár og geta borgað þjónum sínum vel. Þess vegna er
erfitt að afla vitna gegn höfuðpaununum, það sem helzt get-
ur komið mönnum, sem flæktir eru orðnir í eiturlyfjasölu
tfl að sjá sig um hönd er ef bölið hittir þá sjálfa og þeir
mega horfa upp á vin eða ættingja verða ánauðugan þræl
eitursins.
Ópíumframleiðsla er snar þáttur í atvinnulífi sumra þjóða
og lyfin sem úr því eru unnin ómissandi fyrir læknavisind-
in. Útbreiddust er ræktun ópíumvalmúans í héruðunum þar
sem Thailand, Burma, Kína og Laos koma saman. Þetta er
afskekkt svæði og erfitt að koma við lögreglueftirliti. íbúar
þessara héraða nota ópíum sem hressingarlyf og ræktun þess
er eini lífsbjargarvegur þeirra. Yfirvöldin láta þvi oft af-
skiptalaust þótt sáð sé í stærra svæði en reglur heimila.
Umframræktunin fer til eiturlyfjasalanna og veldur heims-
vandamáli. Ávanahættan af morfíni er sex til tíu sinnum
meiri en af ópíum, en af heróíni þrítug til áttugföld.
Hvers vegna ánetjast hundruð þúsunda manna þessum þræl-
dómi? Baudelaire lýsti áhrifunum á þessa leið:
Ópíum stækkar hið óendanlega.
þenur út hið takmarkalausa,
dýpkar tímann, örvar unaðinn
og fyllir sálina svo útaf flóir
svörtum og dimmum lystisemdum.
Svipað er hægt að segja um öll þau nautnalyf sem nú er
sótzt eftir, en þótt menn leiti hjá þeim ánægju eru eftir-
köstin hroðaleg. Forfallinn eiturlyfjaneytandi verður með
tímanum svo tálgaður að hann á jafnvel erfitt með að finna
stað þar sem hann getur gefið sér sprautu. Án eiturlyfsins
missir hann stjórn á sér, srpiklar öllum öngum og fær
krampaflog.
Hvar skyldi þá eiturlyfjaneytendur vera að fina? Nokkuð
er um ópíumneytendur f Arabalöndunum og Tyrklandi, en
í íran eru þeir hálf milljón talsins, skipta þúsundum í
Afghanistan og Pakistan en nokkru færri eru í Egyptalandi
og á Indlandi. í Thailandi eru skrásettir 70.000 menn sem
reykja ópíum að staðaldri og 20.000 í Singapore.
Hashishneytendur í Egyptalandi eru taldir vera um milljón,
og þeir skipta nokkrum tugum þúsunda í öðrum löndum
Norður-Afríku, í Mið-Afríku, Kenya, Pakistan, Indlandi og
Ceylon. Þeir eru einnig fjölmennir í Brasilíu, Mexíkó, Vestur-
Indíum og Bandaríkjunum.
Eftirspurn eftir morfíni og heróíni, háskalegustu og dýr-
ustu eiturlyfjunum, er mest í Norður-Ameríku. í Banda-
ríkjunum eru að minnsta kosti 45.000 forfallnir eiturlyfja-
neytendur og 12.000 í Kanada. í Japan eru þeir 3000 en
hvorki meira né minna en 150.000 í Honkong, þar af 100.000
sem neyta heróíns.
Suður-Ameríkumenn vilja helzt kóakaín sem er ræktað
þar. Um fjórar milljónir indíána tyggja kókablöð, og því
er haldið fram, ef tfl vill með nokkrum rétti, að það geri
þá færari um að þola þunnt loft og óblítt veðurlag í Andes-
fjöllum.
í Evrópu eru eiturlyfjaneytendur tiltölulega mjög fáir og
auðvelt að hafa eftirlit með þeim. Lögreglan slakar þó í
engu á árvekni sinni, því yfirvöldunum er vel kunnugt að
eftir að eiturlyfjanautn náði fótfestu í Bandaríkjunum breidd-
ist hún út með örskotshraða.
Prangararnir eiga ekki erfitt með að koma út vöru sinni,
því forfallnir eiturlyfjaneytendur eru áfjáðustu viðskiptavinir
sem hægt er að hugsa sér. Þeir taka við því sem að þeim
er rétt, gæta þess að móðga ekki prangarann og prútta sjald-
an um verðið. í þessari viðskiptagrein er eftirspumin stöðug
engar árstíðasveiflur og aldrei samdráttur.
Smyglararnir kunna mörg brögð til að koma hráu ópíum
áleiðis tfl þeirra staða þar sem unnið er úr því morfín
og heróín. Stundum er það látið í málmhylki sem troðið
er niður vélindað á úlföldum, sem síðan er gefið hægðalyf
þegar komið er á áfangastað. Nægi það ekki er úlfaldanum
UNG STÚLKA í RIGNINGU
GEORGES SIMENON
9
— Ein af frænkum mínum,
Sesselja, þú þekkir hana ekki,
en ég hef oft sagt þér frá henni,
það var hún, sem var svo rík
eino sinni, en svo varð maður
hennar gjaldþrota, hún lokaði
sig inni í herbergi sínu, hvað
efSr annað og eyddi mörgum
Urtkkntimum í að snyrta á sér hár
ið og snurfunsa sig, og klæddist
bezta skarti sínu, sins og hún
væri að fara í óperuna. Ef ein-
hver barði að dyrum, kallaði hún
fram og kfaðst vera með höfuð-
verk. Einu sinni gægðist ég á
skráargatið, og sá, hvar hún sat
fyrir framan spegilinn, brosti og
bar sig eins og drottning.
— Það er langt um liðið.
— Þú heldur að konur hafi
breytzt?
Það bJýtur að hafa verið
brýnni þörf, sem knúði unga
stúlku til að kveðja dyra hjá
mademoiselle Iréne klukkan níu
að kvöldi, og biðja um sam-
kvæmiskjól blásnauð, fara strax
í kjólinn og flýta sér út í rign-
inguna.
— Ég átti aðeins við, að það
getur legið ástæða til þessa, sem
ekki liggur í augum uppi.
Hann skildi, hvað hún var að
fara, en lét sér fátt um finnast.
— Ertu syfjaður?
Hann kinkaði kolli. Þau fóru
snemma í háttinn. Næsta morg-
un var skýjað og útlit fyrir hagl-
él, svo að hún fékk hann til að
taka regnhlífina með. Á skrif-
stofunni þurfti hann ekki að bíða
lengi unz síminn hringdi.
— Maigret...
— Einhver, sem ekki vill segja
til nafns, vill tala við yður, sagði
símastúlkan.
— Gefið mér samband.
Um leið og hann fékk sam-
band, heyrðist ískrandi rödd í
símanum, sem skar í eyrun. Hann
gat ekki varizt því að álykta,
að hér hringdi einhver, sem ekki
var vanur að handfjatla símtól.
— Er það lögregluforing-
inn Maigret?
— Já, það er ég. Hver er það
með leyfi?
Það varð hlé.
— Halló. Eruð þér þarna?
— Já, ég get sagt yður dálítið
um ungu stúlkuna, sem var myrt.
Svo varð aftur þögn. Honum
datt í hug, að þetta væri krakki
að hringja.
— Áfram. Þekktuð þér hana?
— Já, ég veit, hvar hún bjó.
Þessar þagnir hlutu að stafa
af því, að viðvaningur væri að
hringja, en ekki vegna þess, að
viðtalandinn væri að hugsa sig
um. Hann heyrði útarpstón
og barnsgrát gegnum símann.
— Hvar bjó hún?
— í Rue de Clichy númer 113B.
— Hver eruð þér?
— Þér getið snúið yður til
gömlu konunnar á annarri hæð,
frú Cremieux, heitir hún.
Hann heyrði aðra rödd, sem
kallaði:
Rósa! Rósa! . . . Hvað ertu
að . ..
Tólinu var skellt á.
Hann tafði litla -stund, en skund
aði síðan af stað með Janvier.
Janvier hafði kvöldið áður
þeytzt árangurslaust um alla
París. Lognon, sem átti að
grennslast fyrir hjá bílstjórum og
á næturklúbbum, hafði ekki látið
heyra frá sér.
— Mér heyrðist þetta vera ung
þjónustustúlka, sem er nýkom
in til borgarinnar utan úr sveit,
sagði Maigret við Janvier. Hún tal
aði mállýzku, en ég er ekki al
veg viss hvaða mállýzku.
Húsið númer 113B í Rue de
Clichy var snoturt borgar-
legt hús, eins og flest önnur hús
þar í hverfinu. Maigret og
Janvier gengu fyrst inn til hús-
varðarins, sem var kona um fer-
tugsaldur. Hún horfði tor-
tryggnislega á þá.
— Rannsóknarlögreglan, sagði
Maigret og sýndi skilríki sín.
— Hvað viljið þér?
— Hér í húsinu býr kona að
nafni Cremieux, ekki satt?
— Jú, á annarri hæð til vinstri.
— Er hún heima?
— Já, ef hún hefur ekki farið
til að kaupa inn. En ég hef ekki
séð hana fara hjá.
— Býr hún ein?
Húsvörðurinn virtist ekki hafa
tandurhreina samvizku.
— Ein og ekki ein . . .
— Hvað eigið þér við?
— Stundum búa einhverjir hjá
henni.
— Ættinigjar?
— Nei. Ég veit reyndar ekki,
því skyldi ég gera það að ein-
hverju leyndarmáli. Hún verð
ur að svara fyrir sig. Hún tekur
leigjendur öðru hverju.
— Um stuttan tíma?
— Hún mundi helzt vilja hafa
fastan leigjanda, en það tollir
enginn hjá henni til langframa.
— Hvers vegna sögðuð þér það
ekki strax?
— Vegna þess, að í fyrsta
skipti, sem hún hafði leigjanda,
— það var ung stúlka, sem af-
greiddi í Galeries Lafayette, bað
hún mig að segja, að það væri
frænka hennar.
— Gaf hún yður eitthvað fyrir
að þegja? v
Hún yppti öxlum.
— í fyrsta lagi leyfir húseig
andinn ekki, að leigjendur hans
leigi út frá sér. Og auk þess á
maður að tilkynna það og útfylia
alls konar eyðublöð, þegar maður
leigir út herbergi með húsgögn-
um. Og ennfremur held, hún gefi
þessar aukatekjur ekki upp til
skatts.
— Var það þess vegna, sem
þér gerðuð okkur ekki viðvart?
— Hún skildi, hvað hann átti
við. Reyndar lá blaðið frá degin-
n
um áður á stól og þar blasti við
myndin af hinni myrtu.
— Þekktuð þér hana?
— Hún var sú síðasta.
— Síðasta hvað?
— Síðasti leigjandinn. Síð-
asta frænkan, svo að ég noti orð
gömlu konunnar.
Hvenær sáuð þér hana síð-
ast?
— Það veit ég ekki. Ég man
það ekki.
— Vitið þér, hvað hún hét?
— Frú Cremieux kallaði hana
Louise, en þar sem hún fékk
engan póst, meðan hún var hér
veit ég ekki, hvert eftirnafn henn
ar var. Eins og ég sagði, var litið
á það sem sjálfsagðan hlut, að ég
vissi ekki, að þetta var leigjandi.
Og af þeirri ástæðu á ég á hættu
að missa stöðu mína. Því að þette
kemur náttúrlega £ blöðunum.
— Það getur verið. Hvemig var
hún?
— Unga stúlkan? O, ósköp
venjuleg, hún kinkaði kolli til
mín, þegar við hittumst, eða þeg
ar hún mundi eftir því, en hún
lagði aldrei á sig, að segja orð
við mig.
— Hafði hún búið hérna lengi?
Janvier skrifaði niður í vasa-
bókina og húsvörðurinn varð upp
með sér og hugsaði sig vandlega
um, áður en hún svaraði spurn-
inigum Maigrets.
ÚTVARPIÐ
Þriðjudagur 15. marz
7.00 Morgunútvarp 12.00 Hádegis
útvarp. 13.00 Við vinnuna. 14.40
Við, seim heima sitjum. Dagrún
Kristjánsdóttir húsmæðrakennari
talar um
þvottaefni.
15.00 Mið-
degisútvarp. 16.00 Síðdegisútvarp
17.20 Framburðarkennsla í
dönsku og ensku. 18.00 Tónlista
tími barnanna. 18.20 Veðurfregn
ir 19.30 Fréttir. 20.00 Einsöngur
i útvarpssal: Eygló Viktorsdótiir
syngur. Guðrún Kristinsdóttir
leikur með á pianó og Egill Jóns
son á klarinettu i síðasta laginu.
20.20 Frá Grænlandsstróndum
Þorvaldur Steinason flytur ?nnað
erindi sitt. 20.40 „Rómeó og Júl
ía" forleikur eftir Tjaikovský. Fíl
harmoníusveitin í Vín leikur. 21.
00 Þriðjudagsleikritið: „Sæfarinn“
Leikstjóri: Benedikt Árnason.
21.40 Semballeikur: Sylvia Mar-
love leikur verk eftir Byrd og
Vivaldi-Bach. 22.00 Fréttir <>g veð
urfregnir. 22.20 Heliarslóðar-
orusta Lárus Pálsson byrjar Iest
ur hinnar góðkunnu gamansögu
Benedikts Gröndals (1) 22.40
„Tveir gítarar“ o. fl. lög. 23.00
Á hljóðbergi Björn Th. Björnsson
listfræðingur velur efnið og kynn
ir: 24.00 Dagskrárlok.
Miðvikudagur 16. marz
7.00 Morgunútvarp 12.00 Hádegis
útvarp 13.00 Við vinnuna. 14.40
Við, sem heima sitjum 15.00 Mið-
degisútvarp.
morgun
16.00 Síðdegis-
útvarp 17.20
Framburðarkennsla í esperanto
og spænsku. 17.40 Þingfréttir 38.
00 Útvarpssaga barnanna: „Flótt
inn“ Rúna Gísladóttir les eigin
þýðingu; sögulok (10). 18.20 Veður
fregnir. 18.30 Tónleikar 19.30
Fréttir. 20.00 Daglegt mál Árni
Böðvarsson flytur þáttinn. 20.05
Efst á baugi. Björgvin Guðmunds
son og Björn Jóhannsson tala um
erlend málefni. 20.35 Raddir
lækna Arinbjörn Kolbeinsson tal
um matareitranir. 21.00 Lög unga
fólksins Gerður Guðmundsdóttir
kynnir. 22.00 Fréttir og veður
fregnir. 22.20 „Burðarlaun'*,
smásaga eftir Guðmund Frímann
Jón Aðils leikari les. 22.50 Kamm
ermúsik frá Bandarikjunum: 23.
30 Dagskrárlok.
)