Vísir - 23.08.1974, Blaðsíða 5

Vlsir. Föstudagur 23. ágúst 1974.
RGUN ÚTLÖND í MORGUN ÚTLÖND í MORGUN ÚTLÖND í MORGUN ÚTLÖND
5
Umsjón: B6/GP
KLERIDCS VILL
Þyrla meb þrem kvlkmyndatökumönnum innanborðs hrapaöi i sjóinn fyijr
utan New Port á Rhode Island i gær.þegar þeir voru aö taka myndir fyrir
sjónvarp af káppsigiingu um Amerikubikarinn. Einn mannanna lét Ilfiö,
en tveim varö bjargaö, og sézt hér á myndinni fyrir ofan annar þeirra I
höndum björgunarmanna.
SAMBANDSRÍKI
TYRKJIIM
Glafkos Klerides, forseti
Kýpur, kom i morgun til Aþenu til
fundar við Konstantin Karaman-
lis, forsætisráðherra Grikkja.
Sagt er, að Klerides hafi fariö
þeirrar skoðunar frá Kýpur, aö
rétt væri að semja um stofnun
sambandsrikis á eyjunni við
Tyrki. Tilgangur hans með
Aþenuferðinni væri að fá sam-
þykki grisku stjórnarinnar við
þetta sjónarmiö.
I væntanlegum viðræðum um
stofnun sambandsrikis verður
vafalltið deilt um það, hversu
stórt yfirráöasvæði tyrkneska
þjóðarbrotsins á Kýpur skuli
vera. Tyrkneski herinn ræður nú
um 40% af eyjunni. Samningaviö-
ræðurnar um framtiðarskipan
mála á Kýpur fóru út um þúfur,
vegna þess, að deiluaðilar gátu
ekki komið sér saman um, hversu
stórt tyrkneska yfirráðasvæðið
skyldi vera og hvernig skyldi
háttað stjórn þess.
Sadruddin Aga Khan, prins,
yfirmaður flóttamannastofnunar
Sameinuðu þjóðanna, kom til
Kýpur i gær. Hann ferðast nú um
flóttamannabúðir á eyjunni og
kynnir sér aðstöðu þeirra um
200.000 manns, sem hafa flúið
heimili sin.
t gær sagði talsmaður sænsku
hermannanna I friðargæzlusveit
Sameinuðu þjóðanna, sem eru að
störfum á austurhluta Kýpur i
nágrenni Famagusta, að tyrkn-
eski herinn hefði reynt aö koma i
veg fyrir hjálparstarf friðar-
gæzlusveitanna við flóttafólk.
Fyrr I vikunni kröfðust Tyrkir
þess, að lið SÞ yrði kallað á brott
frá Famagusta-héraðinu. Að
þeirri kröfu hefur ekki verið
farið, hins vegar er Tyrkjum
skýrt frá öllum ferðum gæzlu-
sveitanna.
Kurt Waldheim, framkvæmda-
stjóri SÞ, er væntanlegur til
Kýpur nú um helgina til að ræða
við Klerides og Rauf Denktash,
leiðtoga Kýpur-Tyrkja, um flótta-
mannavandamálið.
Klerides og Denktash hafa ekki
ræðzt við um vandamálin á eyj-
unni og talsmaður þess siðar-
nefnda sagði i gær, að hann teldi
slikar viöræður ótimabærar.
Tillögu Rússa illa tekið
Bandariskir embættismenn eru
að kanna á hvern hátt þeir geta á
vinsamlegastan hátt hafnað ósk
Lik Rodgers P. Davies, am-
bassadors USA I Nikosiu, var
flutt núna á þriðjudag heim til
Bandarikjanna. Hann lézt af
skotsári, sem hann hlaut, þegar
Kýpurbúar geröu aösúg aö
sendiráðinu á mánudag.
Sovétmanna um alþjóðaráðstefnu
um Kýpur, að þvi er Lars-Erik
Nelson, fréttaritari Reuters I
Washington segir I morgun.
Stjórnarerindrekar I
Washington gáfu það fyllilega til
kynna i gærkvöldi, að þeir teldu
sovézku tillögurnar njóta litils
fylgis þar i borg. Það væri ekki
liklegt, að Henry Kissinger, sem
hefði ýtt Sovétmönnum til hliöar
Daglega fara skip frá hafnar-
borginni Piraeus i Grikklandi til
Kýpur með hjáipargögn og mat-
væli til flóttafólksins, sem flúiö
hefur af svæöum, sem Tyrkir
hafa hernumið.
' >
við lausn deilu ísraelsmanna og
Araba, mundi hleypa Rússum inn
i Kýpur-málið.
Tillaga Sovétmanna er um það
ið efnt verði til ráðstefnu 15 rikj-
tnna, sem eiga sæti i öryggisráöi
iameinuðu þjóðanna og deilu-
aðilanna út af Kýpur, þar sem
rætt verði um framtið eyjunnar.
Þá vilja Rússar einnig, að allur
erlendur her verði kvaddur frá
Kýpur.
Saka Nixon um
blekkingar^'Vi'
sem vitm
Dómsmálanefnd fulltrúadeild-
ar Bandarikjaþings hefur ákært
Richard Nixon, fyrrv. Banda-
rikjaforseta, fyrir að hafa af
ásetningi blekkt bandarisku þjóö-
ina I Watergate-málinu.
528 siöna álit nefndarinnar var
gefið út i gær i framhaldi af sam-
þykkt fulltrúadeildarinnar, um að
með útgáfu þess væri máli Nixons
formlega lokið fyrir þinginu. I
raun lauk þvi, þegar forsetinn
sagði af sér 9. ágúst. í álitinu
segja flokksbræður Nixons, aö
hann „hafi svo lengi dregið að
skýra frá hinu sanna i Watergate-
málinu.... að málinu hefði ekki
getað lokið á annan veg en með
eyðileggingu á forsetaferli hans.”
1 álitinu kemur sú skoðun fram,
að meðferð þingsins á máli for-
setans og undirbúningur þess, að
honum yröi stefnt fyrir öldunga-
deildina, hafi verið nauðsynlegur
til að sýna, að jafnvel forsetar
gætu ekki skotið sér undan lögun-
um.
A sama tima og álit dómsmála-
nefndarinnar var birt, gaf dómari
Charles (Bebe) Rebozo nánum
vini Nixons fyrirmæli um aö
mæta fyrir rétti til að skýra frá
þvi, sem hann vissi um grun-
semdir manna um þaö, að kosn-
ingasjóður Nixons hafi verið
notaður til kaupa á platinu-eyrna-
lokkum handa Pat konu forset-
ans. Einnig á Rebozo að greina
frá vitneskju sinni um fé til
endurbóta á sameiginlegri hús-
eign hans og Nixons. Þvi hefur
verið haldið fram, að það hefði
einnig komið úr kosningasjóðn-
um.
verkfallsbrjóta
Stofnuð hafa veriö á Bret-
landseyjum tvenn leynisamtök,
sem hvor I sinu lagi hafa á
stefnuskrá sinni aö vinna aö
skipulögöum verkfallsbrotum
„til að bjarga Bretlandi frá af-
leiöingum lamandi verkfalla.”
Einn af stofnendum „Great
Britain 75” er David Stirling,
höfuðsmaður, sem gat sér orös
fyrir vaska framgöngu i siðari
heimstyrjöldinni, en þá starfaði
hann gjarnan aö baki viglinunn-
ar. Var hann þá stundum nefnd-
ur „Draugamajórinn”, vegna
þess, að fjandmönnunum gekk
illa að hafa hendur i hári hon-
um.
Stirling höfuðsmaður segir,
að leynisamtök sin þurfi ekki
nema nokkur hundruð iðnlærða
menn og sérfræðinga til þess að
brjóta verkföll. Hefur hann
hugsað sér að nota þyrlur til að
komast hjá röðum verkfalls-
varða og koma verkfalls-
brjótunum til vinnu. — „En
þessir menn mundu auðvitað
ekkert hafast að, nema stjórn-
völd gæfu merki um slikt,”
sagði höfuðsmaðurinn i viðtali
við fréttamann Reuters.
Hin leynisamtökin heita
„Unison”. Stofnandi þeirra er
sir Walter Walker, fyrrverandi
foringi i Nato.
Stirling höfuösmaður sagði,
að engin vandkvæöi mundu vera
á þvi að fjármagna svona sam-
tök, þvi „að okkur hafa þegar
borizt fjárframlög frá atvinnu-
rekendum”.
Sagði hann, að það hefði kall-
að á stofnun þessara samtaka,
aö engin brezk rikisstjórn gæti
unniö eftir áætlunum, þvi að
þær færu allar úr skorðum
vegna verkfalla stóru verka-
lýðsfélaganna.
Roy Mason, varnarmálaráö-
herra i stjórn Wilsons og Verka-
mannaflokksins, veittist að
þessum „fasistasamtökum”,
eins og hann nefndi þau I gær-
kvöldi. — Sagði hann, að til-
gangur þeirra væri að „koll-
steypa þingræði og lýðræðis-
stjórn okkar”.
Bera fé ó bandamennina
Bandaríkjastjórn hefur
greint frá því, að henni
hafi borizt njósnaskýrslur
um, að Arabaríkin hafi
boðið Portúgölum háar
fjárhæðir til þess að þeir
meinuðu USA framvegis
að hafa herstöðvar á Azor.
BRETAR ÓTTAST ÖNGÞVEITI
ef ekki nœst samstaða á róðstefnunni i Caracas
Sir Roger Jackling, formaður I
sendinefnd Breta á hafréttarráð-
stefnunni I Caracas, varaði við
því i gær, að það kynni að leiöa til
einhliða útfærsluaðgeröa rikja, ef
ekki hefði tekizt að móta alþjóða-
samþykkt um hafréttarmálefni á
næsta ári.
Fundum ráöstefnunnar I Cara-
cas lýkur i næstu viku og þar hef-
ur ekki náðst samstaða um
meginlinurnar I slikri alþjóða-
samþykkt.
1 viðtali við Reuter-fréttastof-
una sagði Sir Roger: „Sterkustu
rökin fyrir þvi, að lokið verði við
gerð alþjóðasamþykktar á árinu
1975 eru þau, aö án hennar og ef
ráðstefnan misheppnast, muuu
rikisstjórnir hætta að hugsa um
slika samþykkt og
hliða aðgerða.
gripa til ein-
Sir Roger telur, að ekki hafi allt
verið unnið fyrir gýg I Caracas,
þvi að hann segir, að rikisstjórnir
viti nú, hvaða ágreiningsatriði
þurfi að leysa til að ná samkomu-
lagi um 12 milna landhelgi og 200
milna auðlindasvæði.
Þegar sumir bandamanna USA
meinuðu Bandarikjunum afnot af
flugvöllum þeirra I Yom Kippur-
striðinu i október, fengu banda-
riskar flutningavélar aö hafa viö-
komu á Azoreyjum til að taka
eldsneyti á leið þeirra meö her-
gögn til Israelsmanna.
Reuterfréttastofan greindi frá
þvi i gærkvöldi, að Arabar hefðu
boðið Portúgölum 400 milljónir
Bandarikjadala. — Jafnframt eru
þessi ónefndu Arabariki sögð
hafa boðizt til þess aö aflétta
oliubanninu af Portúgal svona i
kaupbæti.
t næsta mánuöi eiga að hefjast
samningaviðræöur milli Banda-
rikjastjórnar og Portúgalsstjórn-
ar um afnot herstöövanna.
Ætla að mynda sveitir