Vísir - 19.11.1974, Blaðsíða 6

6
Vfsir. Þriðjudagur 19. nóvember 1974.
vísm
(Jtgefandi: Heykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Haukur Helgason
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgötu 44. Simar 11660 86611
Afgreiðsla: Hverfisgötu 44. Simi 86611
Ritstjórn: Siðumúla 14. Simi 86611. 7 linur
Askriftargjaid 600 kr. á mánuði innanlands.
i lausasölu 35 kr. eintakið. Blaðaprent hf.
Aðeins farði
Alþýðuflokkurinn berst fyrir lifi sinu. Segja
má, að hann hangi á þvi hálmstrái að hafa hlotið
samúð nokkur hundruð kjósenda i Reykjavik,
sem vildu ekki sjá hann deyja og lögðu af mörk-
um herzlumuninn til að koma einum kjördæma-
kjörnum manni að. Flokksmenn sjá, að hann
mun f jara út innan skamms, með þvi að hann fær
ekki nauðsynlegan styrk frá nýjum kjósendahóp-
um. Þeir vilja þvi gefa flokknum nýtt andlit.
Þetta var reynt á flokksþinginu nú um helgina.
Skipt var um i æðstu stöðum. Benedikt Gröndal
var færður upp i formannssætið, Björn Jónsson
forseti ASÍ kjörinn ritari og Kjartan Jóhannsson
Hafnarfirði varaformaður. Þeir tveir eru nýir i
æðstu stjórn flokksins. Kjartan var áður gjald-
keri, en þeirri stöðu fylgja litil sem engin völd.
Eggert G. Þorsteinsson og Gylfi Þ. Gislason
viku úr toppsætunum, Gylfi af sjálfsdáðum, en
Eggert féll.
Völd Gylfa Þ. Gislasonar standa hins vegar
óhögguð. Hann er enn hinn sterki maður flokks-
ins. Gylfi verður áfram formaður þingflokksins,
og á flokksþinginu voru augljós áhrif hans i
samstarfi við Bjöm Jónsson og Benedikt Grön-
dal. Að vlsu mun Benedikt koma fram meira en
áður sem talsmaður Alþýðuflokksins, svo sem i
sjónvarpi. En það var reynt fyrir kosningarnar
og dugði skammt.
Hvað annað hefur breytzt? í rauninni litið,
nema hvað Alþýðuflokksmönnum mun þykja 1
fengur að Birni Jónssyni. Björn stendur þó ekki (
traustum fótum. Honum fylgdi sáralitið fylgi, er
hann fór frá Samtökunum yfir til Alþýðuflokksins 1
fyrir siðustu kosningar.í hans gamla kjördæmi, i
Norðurlandskjördæmi eystra, var litil sem engin (
hreyfing úr Samtökunum til Alþýðuflokks, þótt
foringinn færi. Alþýðuflokkurinn tapaði þar eins
og annars staðar.
Sáralitil breyting varð á stefnu flokksins á
þessu þingi.
Það er óumdeilanlegt, að Alþýðuflokkurinn
hefur að mestu glatað rótum i verkalýðshreyfing-
unni. 1 rauninni á flokkurinn hvergi öruggan,
grunn i kjósendahópi. Hann hefur eins og fylgis-
hrun hans sýnir, orðið „utan gátta” i stjórnmál-
um.
Alþýðubandalagið hefur leikið á Alþýðuflokk-
inn i baráttunni um fylgi verkafólks. Bandalagið
hefur nú stuðning mikils þorra þeirra kjósenda,
sem mundu við eðlilegri aðstæður fylgja sósial-
demókratiskum flokki. Það má endalaust um það
deila, hvar villan i stefnu Alþýðuflokksins felst.
En villan er staðreynd.
Þessu vilja Alþýðuflokksmenn að sjálfsögðu
breyta. Gylfi Þ. Gislason hefur skilið það, og þvi
vikur hann nú úr stöðu flokksformanns. En við
nánari athugun kemur i ljós, að flokksþingið mót-
aði enga verulega breytingu á flokknum. Stefnu-
skráin er óbreytt að kalla, og sömu menn að heita
má munu framkvæma þessa litt breyttu stefnu.
Miklu meira þarf til, eigi Alþýðuflokkurinn að
halda lifi.
Það dugir skammt að láta Björn Jónsson taka
við af Eggert G. Þorsteinssyni i hópi þriggja
aðalforingjanna.
Flokksþingið breytti ekki andlitinu.
Það setti aðeins á það farða.
—HH
Rauði Muilah, Mustafa Barzani hershöfðingi stjórnar aðgerðum
Kúrda gegn iraksher. Hann var einnig leiðtogi Kúrda i átökunum
upp úr 1960.
STRÍÐIÐ,
SEfVI
ÞAGAÐ
ER UM
Föðurlandsvinir Kúr-
distans, sem berjast fyrir
viðurkenningu sjálfstæðis
Kúrdistans í norðurhluta
Iraks, leggja nú af kappi
stund á þjálfun í skæru-
hernaði til að geta betur
veitt viðnám vélvæddum
nýtízkulegum her iraks.
Undir stjórn aðalstöðva and-
spyrnuhreyfingarinnar njóta
ungir Kúrdar leiðsagnar sér-
fræðinga við að koma fyrir jarð-
sprengjum, eyðileggja vegi og
brýr og skjóta af byssum, sem
eru allt að 122 kaliber að hlaup-
vidd.
Eftir eins mánaðar þjálfun eru
þeir taldir hæfir til að veröa send-
ir bak við viglinuna hjá Irökum,
þar sem þeir veita bilalestum
fyrirsát, sprengja I loft upp fram-
varðarstöövar meö timasprengj-
um og jafnvel demba sprengi-
kúlunum yfir hermannaskála I
næturárásum.
Svo er komið fyrir mörgum
Kúrdum, að fallbyssuskólun,
hryðjuverkaþjálfun og tilsögn i
vikingaferðum hefur tekið við af
mennta- og háskólum. Mennta-
fólk Kúrda er orðinn óaðskiljan-
legur þáttur uppreisnar þeirra
gegn stjórninni I Bagdad.
Um 30 sérfræöingar starfa með
hverri þeirra sautján herdeilda,
sem uppreisnarher Kúrda hefur
yfir aðráða. Dreifðir um allt Kúr-
distan vinna þeir saman með
fimmtán til tuttugu manna flokk-
um, skipuðum eldheitum föður-
landsvinum.
„Þeir eiga mikinn þátt i bar-
dagahæfni og viðnámsþrótti okk-
ar,” sagði Abdul Wahab Atroushi,
yfirmaður hermálaskrifstofu
Kúrda, I viðtali við fréttamann
Reuters. Frá stöðvum hans er
andspyrna Kúrda skipulögð og
aðgerðir skæruliða um allt
Kúrdistan samhæfðar.
„Við reynum að notfæra okkur
vel hæfni þessara nýliða til að-
geröa inni i þéttbýli og eins úti i
óbyggðum. Það er auðvelt að
þjálfa þá og þeir vita fyrir hverju
þeir berjast.”
Milli 40 og 60 menn, aðallega
ungir námsmenn, hljóta þjálfun
mánaöarlega, og þeir eru uppi-
staðan i 10 þúsunda manna „Pesh
Merga” þeirra Kúrda. Nafn þess-
ara skæruliðasveita þýðir: „Þeir
sem horfast i augu við dauðann.”
— Þetta eru 20% hins sundurleita
hers, sem hinn 71 árs gamli leið-
togi Kúrda, Mullah Mustafa Bar-
zani hershöfðingi, hefur yfir að
ráða. Hann hefur verið uppnefnd-
ur Rauði Mullah, eftir að hann
kom úr margra ára útlegð frá
Sovétrikjunum.
1 bænum Arbil, sem er á valdi
stjórnarhersins, hafa skæruliða-
sveitir tiu sinnum gert árásir á
siðasta mánuði. Þeir hafa komið
timasprengjum fyrir hjá útvörð-
um hersins, jarðsprengjum undir
bilalestir og ráðizt á kúrdanska
málaliða, sem staðsettir eru I
bænum.
I þessum árásum hafa 20
Kúrdar, er gengið hafa á mála
hjá íraksher, fallið og 10 verið
teknir höndum. Hafa flestir bæir
á valdi stjórnarhersins sætt árás-
um Kúrda þessa átta mánuði,
sem uppreisnin hefur staðið.
Þegar húmar að, snúa hermenn
Iraks heim I öryggi herskála
sinna, og bæirnir eru þá óvarðir
fyrir árásum Pesh Merga, sem
þeysa þá niður fjallshliðarnar i
skjóli myrkurs.
Þetta eru framvarðarsveitir
Barzani hershöfðingja i baráttu
hans fyrir viðurkenningu sjálf-
stæðis Kúrdistans. Kúrdar hafa
hafnað tilboðum stjórnarinnar
um sjálfstjórn til handa Kúrdist-
an, sem þeir segja að sé ekkert
annað en hjáleigustjórn. Af þvi er
uppreisnin sprottin og sýnist hún
ekki ætla að verða minni en átök-
in á árunum eftir 1960, þegar
Barzani hershöfðingi barðist við
Iraksher likt og nú.
Kúrdar hafa hert skæruhernaö-
inn gegn Iraksher. Yfirmenn
skæruliðahreyfingarinnar hafa
ljóstraö þvi upp, að þeir hyggist
herða enn róðurinn með tiðari
árásum I vetur. Þeir ætla að nota
sér erfiða vetrarveðráttuna, þeg-
ar léttvopnaðir skæruliðarnir
fara hraðar yfir en þungvopnaður
Iraksher hefur tök á. Þeir ætla
sér að gera leifturárásir úr fjöll-
unum og hverfa jafnfljótt til
fjallafylgsna sinna aftur, eftir að
þeir hafa látið höggið riða.
Pesh Merga hefur til þessa reitt
sig á tékknesk vopn og rússnesk,
sem þeir gera reyndar enn. Þessi
léttu vopn eru þeim þó ekki leng-
ur nóg. Skæruhernaður verður að
fylgja kröfum timans. Þeir þarfn-
ast vopna til loftvarna og til
varna gegn skriðdrekum. Þeir
þurfa langdrægar fallbyssur og
llllllllllll
UMSJÓN: G. P.
um leið léttari vopna eins og
handsprengjur og jarðsprengjur.
Vopnasafn þeirra er sundur-
leitt. Þótt tékkneskir rifflar og
rússneskar handvélbyssur setji
megin svip á, þá kennir margra
grasa þar i. Sumt er komið alla
leið frá Kina, annað frá Banda-
rikjunum, Spáni, Frakklandi og
Bretlandi.
Þeir standa frammi fyrir ein-
um bezt vopnaða hernum I
Austurlöndum nær. Þeir hafa
orðið að leita nýrra bragða til
þess að standast þessum her
snúning, sem hefur brugðið fyrir
sig velheppnaðri herstjórnarlist
Rússa, en hana höfðu Arabar i
nágrannalöndunum lært af rúss-
neskum hernaðarsérfræðingum á
undanförnum árum.
Það hefur verið áætlað, að her
Iraks hafi sent um 80% af liði sinu
(sem telur um 110 þúsund vopn-
færra manna) til norðurhluta
Iraks. Meginhluti þess liðs hefur
hreiörað um sig þar sem Kúrdar
kalla miðhluta Kúrdistans.
Þessi her hefur notið stuðnings
flughersins, sem hefur haldiö
uppi stöðugum loftárásum á
fjallaþorp Kúrda og aðra staði,
þar sem búizt er við, að skærulið-
ar eigi itök eða bækistöðvar. Beitt
hefur verið forfórsprengjum.
Flóttafólk frá Kúrdistan hefur
borið þessu vitni og fulltrúár þess
hafa sárbeðið um, aö umheimur-
inn skerist i leikinn. Málið hefur
þó ekki einu sinni fengizt rætt á
alþjóðlegum vettvangi, eins og
hjá Sameinuðu þjóðunum. —
Fulltrúar Araba hafa staðið mest
gegn þvi.