Lesbók Morgunblaðsins - 30.11.1947, Blaðsíða 7

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
355
Þriggja ára Alaska aspir í Múlakoti,
slíkt landssvæði er ekki nema um 65%
af allri túnstærð landsins en um Yg
af því skóglendi, sem nú er til í land-
inu.
Að lokum má geta þess, að innan
fárra ára mun unnt að ala hjer upp
allt að 2 milljónum plantna árlega og
jafnvel meira, ef þess gerist þörf.
Hitt er annað mál, hvort þjóðin beri
gæfu til að sinna þessum málum eins
og þörf er á. Vantrúin á landið er svo
í
rótgróin að furðu gegnir, jafnvel
meðal þeirra, sem bæði ættu að hafa
menntun og vit til þess að vera rjett-
sýnir.
Hákon Bjarnason.
ÓNOTUÐ ÞEKKING
Það er ekkert að vera án þess,
sem maður þekkir ekki, en það
er hastarlegt, að geta ekki hag-
nýtt sjer það, sem maður veit
að er til.
MARGAR uppgötvanir liggja niðri
árum saman og eru ekki notaðar. —
Tökum til dæmis sulfalyfin. Það er
öllum kunnugt að með þeim var sigr-
ast á lungnabólgunni, og þau björg-
uðu ótölulegum fjölda mannslífa í
seinasta stríði. Það eru nú ekki nema
9 ár síðan farið var að nota þau. En
það eru nær 40 ár síðan þau voru
uppgötvuð. Það gerði Paul Gelmo,
sem þá var námsmaður við tekniska
háskólann í Vín. Þetta var 1908. Árið
eftir náði þýska fjelagið I.G. Farben
í uppgötvunina og ætlaði að vita
hvort ekki væri hægt að nota hana
til að bæta litunaraðferðir. Árið 1919
komust Þjóðverjar að því að meðalið
var sýkladrepandi. En rannsóknir á
því drógust enn í 15 ár. Milljónum
mannslífa hefði mátt bjarga á þeim
tíma ef rannsóknum hefði verið hrað-
að frá upphafi.
DDT er eitthvert öruggasta lyf
gegn sníkjudýrum og skorkvikindum.
Það er ómetanlegt í baráttunni við
lýs og mýflugur, sem útbreiða tauga-
veiki og hitasótt. Þetta meðal fann
ungur þýskur maður upp árið 1874.
Hann hjet Zeidler. Hann' tilkynnti
þetta og það var fært inn í efnaskrá,
en þar við sat. Og milljónir manna
dóu úr taugaveiki og hitasótt. —
Skömmu fyrir síðasta stríð, var
svissneskur efnafræðingur, Múller að'
nafni, að svipast um eftir hentugu
skordýraeitri. í efnaskránni rakst
hann á DDT þar sem það hafði verið
gleymt í 60 ár. Og fyrstu tilraunirnar
báru þegar ágætan árangur. í fyrra
heimsstríðinu hrundu menn niður í
hundraða þúsunda tali úr taugaveiki.
í seinna stríðinu bar lítið á því, enda
sendi UNRRA 7]/2 milljón punda af
DDT til Evrópu. Og nú eru menn
vissir um að hægt sje að sigrast á
hitasóttinni, hvar sem er í heiminum,
ef hafist er handa um það.
Þjer hafið máske heyrt getið um
„1080“, nýasta og öruggasta rottu-
eitrið. Þetta eitur hafði verið fundið
upp í Póllandi löngu fyrir seinna
stríðið. Bretar gerðu tilraunir með
það. í stríðinu og heldu að hægt
mundi að nota það í kemiskum hern-
aði. Að lokum komst það til Banda-
ríkjanna, og þá fyrst var uppgötvað
hve framúrskarandi það er í barátt-
unni við rotturnar.
Þrákelkni og fastheldni við fornar
venjur, er oss til mikils tjóns. Tökum
tímatalið til dætnis.
Vjer höfum hnitmiðað tímann svo,
að ekki munar meiru en hálfri sek-
úndu aftur til vors á heilli öld. Þetta
er vísindaleg nákvæmni. En skipting
ársins 1 daga og vikur er gcmul erfða-
synd. Hvers á febrúar að gjalda að
vera stystur af már.uðunum? Sú saga
er til þess að Ágústus keisari stal
einum degi af febrúar, og bætti hon-
um við þann mánuð, sem hann Ijet
heita í höfuðið á sjer. Margt er í
almanakinu álíka vitlaust. Árinu er
ekki skipt niður í jafnlanga hluta til
að auðvelda allan reikning Helgidag-
ar eru á flækingi fram og aftur. Það
er erfitt að koma á samræmi í kaup-
gjaldi, þar sem greitlS er vikulega og
mánaðarlega. Þessu er ákaflega auð-
velt að kippa í lag. Það eru að minnsta
kosti til tvö almanök, sem eru miklu
betri, en það sem vjer búum við. —
Ekki þarð nú annað en einföld lög til