Lesbók Morgunblaðsins - 10.10.1948, Blaðsíða 4
„ 416
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS
Venusmyndin í safninu í Dresden, eftir Titian og Giorgione
í Kensington safninu í London.
Þegar myndirnar voru seldar á
síðastliðnu ári, vildi svo vel til. að
Sigurður Benediktsson blaðamað-
ur var staddur í London og rjeðist
hann í, af einstökum stórhug og
glöggskygni, að fastna þetta merki-
lega listaverk, með velvild og að-
stoð vina sinna í Englandi.
Myndin er með afburðum fög-
ur. Venus liggur hjer sofandi á
skarlatsrauðu klæði, hneppt blóm-
um, með aðra hendina undir höfð-
inu en hina í skauti sjer. Hún sef-
ur undir greinum mikillar eikar.
en til hægri opnast auganu hluti
af landslagi Cadore með húsa-
þyrpingu og hinum forna kastala
að Mel. Fvrir framan þorpið ligg-
ur særður hermaður, en hirðingi,
með staf sinn kemur honum til
hjálpar.
Yfir allri myndinni ríkir mild og
ró kvöldslikja, og hvert form í
líkama Venusar kvílir í djúpum
blundi. Það er aðgins mikils snill-
ings, að anda sömu tilfinningu í
mynd nakins líkama og landslag,
og skapa úr því eiria heild sam-
stiltrar tjáningar. En hjer er þetta
gert. Litglóðin í trjánum og hús-
unum, mýktin í línum hinnar sof-
andi konu, og ekki síst hinn bljúgi
svipur andlitsins, slær allt streng
hinna sömu tilfinninga.
Mjer þykir vel mega taka undir
orð hins ágæta danska listfræð-
ings, Chr. Barfoed, sem var sjer-
stakur fræðimaður um Titian þeg-
ar hann segir um Venus frá Darm-
stadt, og um leið um þessa mynd
hjer, að hún beri af öðrum Venus-
myndum Titians fyrir fegurð.
Það má greinilega sjá, hve merki-
leg myndin hefur þótt, því að til
eru kópíur af henni í ýmsum fræg-
ustu söfnum Bretlands, svo sem
Dudley House í London, i Fitz-
william Museum í Cambridge (nr.
38), og í safninu í Dulwich. Allar
eru eftirh'kingar þessar talsvert
minni. En sú, sem nú er hjer, og
hin í Darmstadt eru jafnstórar, 166
X120 cm.
í Venusmynd þessari er bak-
grunnurinn hinn sami, eða mjög
syipaður og í „Nöli me tangere“ í
National Gallery í London og
nokkrum fleiri myndum. Það, sem
aðallega ber á milli er það, að í
þessari er kastalinn í bakgrunnin-
um sívalur, en í öllum hinum fer-
strendur, og hefur þetta atriði
stundum verið notað til að rengja
höfundarnafn Titians að henni. í
þessu sambandi er það athvglis-
vert, að í mynd Titians, „Heilög og
jarðnesk ást“, er sama húsaþyrp-
ingin með kastalanum og hier, en
sjeð hinum megin frá. Þar er kast-
alinn sívalur, eins og í þessari.
Listasafnið í Dresden í Þýska-
landi á Venusmynd eina, sem er
mjög lík þeirri, sem hjer um ræð-
ir. Hefur hún löngum verið eign-
i