Lesbók Morgunblaðsins - 10.10.1948, Blaðsíða 9
LESBOK MORGUNBLAÐSINS
421
Hjá lnipressiouislum
Víkjum þá aftur suður til Ódáins-
valla.
Við vorum fjögur samferða
þenna dag, Kjartan Thors, kona
hans frú Ágústa, Kristján Alberts-
son sendisveitarfulltrúi og jeg.
Og byrjuðum ferð okkar í mál-
verkasafni því, sem nýlega hefur
verið sett upp, til varðveislu á þeim
listaverkum Impressionistanna sem
eru í ríkiseign.
Safn þetta er vestarlega í Tuill-
eri-garðinum. Var húsið uppruna-
lega bygt fyrir knattborðsleiki
þeirra, er bjuggu í Tuilleri höllinni.
En þá konungshöll brendu Comra-
unardarnir í uppreisninni árið 1871.
Þar bjó Lúðvík sextándi, og
María Antoinetta. En úti á C.on-
cordé-torginu, fyrir framan höllina,
voru þau hálshöggvin, setn og ntarg
ir þeirra, er líflátnir voru á bylting
arárunum í lok 18. aldarinnar
Hjer er ekki tækiíæri til að lýsa
safni Impressionistanna. Fróðlegt
verður það þegar saga íslenskrar
myndlistar á öndverðri 20. öldinni
verður satnin, að sjá hvernig rakin
verða áhrifin frá þeim brautryðj-
endum, höfundum myndanna sem
Ódaúisvellir — Champs-Elysées
Saga í stuttu máli
í fyrstu solum safnsins, þegar inn
er konnð, eru nokkrar myndir úr
lifi þessara brautryðjenda. Þær
hafa sögulegt en rnmna listrænt
gildi. Þar er lika saga Impression-
istaima sögð á nokkrum veegflöt-
um, með myndum og stuttum áletr-
unum eða málsgreinum. En eftir-
tekt vekur það, hve flestir þessara
manna bera mikimi svip erfiði og
elju. Það er ekki tekið út með sitj-
andi sælunni að vista sig á ódáins-
völlum listarinnar.
Þegar jeg sa þessa sogu Impress-.
ionistanna, þannig uppsetta, datt
mjer í hug salurinn í Þjóðminja-
safninu heima, sexn ætlaöur er fyrir
Sigurboginn á Stjörnutorginu
lijer eru geyrndar, til okkar af-
skekta lands. Mjer var það vitah-
lega Ijóst, áður en híngað kom, að
það er stefna þeirra, og starf, sem
verið heíur einn mesti og besti afl-
gjafi íslenskrar myndhstar undan-
íarna áratugi, að svo miklu leyti,
sem hún lifnaði og vaknaði fyrir
erlend áhrif.
Jeg get ekki neitað því, að jeg
varð fyrir nokkrum votibrigðum
þarna, vegna. þess, hve tiltölulega
fáar myndir eru á safni þessu eftir
Cezanne og Van .Gogh. En hvað
um það. Eftirminnilegt verður það
fyrir alla, er þeir í fyrsta sinn með
eigin augum sjá myndir’ eftir þessa
19. aldar menn, sem kendu mönn-
um að beita augum síniim árnýján
hátt, og sköpuðu með því í raun og
veru nýjan heim fyrir mannkynið.