Lesbók Morgunblaðsins - 03.04.1949, Blaðsíða 13

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
185
SONUR
SÓLARINNAR
Fyrir nokkrum árum kom út bók eftir norska rithöfundinn
Helge Ingstad og heitir „Apache-Indíánar“. Er það fróðleg og
skemtileg bók, en jafnframt sorgleg, því að hún lýsir þvi
hversu skanunarlega hvítum mönnum hefur farist við frum-
byggja Ameríku. Höfundurinn dvaldist lengi á meðal Apache-
Indíána og hjá gömlum mönnum komst hann yfir nokkrar þjóð-
sagnir þeirra. Hjer er ein, sem lýsii trú þeirra.
JEG FÓR að finna vin minn,
töframanninn Tenijieth. Það eru
fáir Indíánar, sem mjer geðjast
jafn vel að.
Jeg segi honum, að nú sje jeg
að leggja á stað í ferðalag inn til
fjalla og þess muni langt að bíða
að fundum okkar beri saman aftur.
Og jeg spyr hann hvort hann vilji
nú ekki segja mjer einhverja
sögu.
Hann sat hljóður um stund og
horfði í gaupnir sjer. Svo hóf hann
upp höfuðið og tók að segja söguna
af Nayehaezghani. Frásögnin var
löng, sagan entist honum í margar
klukkustundir. Þetta er upphafið:
— Hann, sem gaf okkur lífið,
skapaði alt og gaf það sólinni.
Ung stúlka stóð nakin á kletti
nokkrum. Sólin skein á hana, og
lífmagn sólarinnar læstist í hana
svo að hún varð þunguð.
Svo kom að því að sonur sólar-
innar skyldi fæðast. Stúlkan stóð
þá á fjalli og austan við hang var
svart vatn, sunnan við hana bjátt
vatn, vestan við hana gult vatn og
norðan við hana hvítt vatn. Milli
þessara vatna stóð hún. Hún hóf
upp hendur sínar og sneri lófunum
upp. Hún tók gullið blómaduft og
ekki nema hvað einn maður lenti
undir einu flakinu og meiddist
nokkuð, en varð þó jafngóður
seinna.
Kirkjan var eina húsið uppistand
andi, því að þökum hafði svift af öll
um fjárhúsum. Varð það fólkinu til
bjargar að það komst í kirkjuna
og ljet þar fyrir berast. Er glögg
frásögn um þennan sviplega at-
burð í 3. tbl. Lesbókar 1939, og
skal því slept að segja nánar frá
honum hjer. .
jós því mörgum sinnum yfir höfuð
sjer. Og hún gerði með því gullna
rönd niður ennið á sjer. Og hún
gerði með því gullna rönd á hægri
síðu sína, eftir bakinu og á vinstri
síðu. Hún sagði: „Þetta gulla blóma
duft skal hafa áhrif sín á mig.“ Svo
hóf hún aftur upp hendurnar og
sneri lófunum upp, og fell á knje.
Þannig fæddist Nayenaezghani,
sonur sólarinnar.
Móðir hans hjet Isdzann og hún
var ein. Þegar drengurinn var fædd
ur bjó hún til körfu að bera hann
í. Körfubotninn var fljettaður úr
eldingum. Skýlið yfir höfði barns-
ins gerði hún úr regnboganum. Og
úr svarta vatninu bjó hún til sæng,
er sonur sólarinnar hvíldist á. Úr
eldinganeistum gerði hún lykkjur
á körfubarminn og dró þar í eld-
ingargeisla. Þannig reið hún utan
um son sinn.--------
Svo segir sagan frá því, að sonur
sólarinnar var með sundfit milli
fingranna og tánna. Hann óx og
dafnaði sem önnur börn. Einhvern
dag settist fluga í eyrað á honum
og hvíslaði að honum að hann
skyldi spyrja móður síná hver væri
faðir sinn. Drengurinn gerði það og
móðirin sagði að sólin væri faðir
hans, en það væri frágangssök fyrir
hann að finna föður sinn.
En drengurinn lagði þó á stað.
Óteljandi torfærur urðu á leið
hans, svo sem þjettir kaktusskógar
og grenjandi haglbyljir. En villi-
dýrin hjálpuðu honum og stundum
reið hann á sjálflýsandi ormi yfir
verstu torfærurnar. — Að lokum
komst hann þangað er sólin á
heima, ásamt konu sinni og 12 son-
um. Þegar konan sá aðkomudreng-
inn varð hún reið og sagði að sólin
mundi hafa tekið fram hjá sjer, því
að þetta væri sonur hennar. Sólin
kvaðst ekki vita neitt um það, en
rjett væri að reyna drenginn.
í húsi sólarinnar eru mörg eld-
höf, eitt svart, eitt blátt, eitt gult og
eitt hvítt og drengnum var fleygt
í þau í þessari röð. En í hvert skifti
kom fluga og hvíslaði að honum
töfraorði, sem leysti hann úr eld-
hafinu. Þá sá sólin að þetta mundi
vera sonur sinn, og skipaði að hann
skyldi fara í gufubað með sonum
sínum. Inni í gufubaðinu var vatni
stökt á glóandi steina og óþolandi
hiti varð af gufunni. Þá losnaði
sundfitin af fingrum og tám drengs
ins og datt af, svo að hann varð eins
og aðrir menn.
Þetta var vígsla drengsins og nú
kannaðist sólin við hann sem son
sinn og gaf honum nafnið Nayen-
aezghani sem þýðir Drekabani Svo
fekk sólin honum gulan hest, ham-
ar úr turkis-steini og önnur vopn,
svo að hann gæti unnið drekann.
íbúar Karlsvagnsins gáfu honum
sverð. Honum var líka fengin mat-
karfa og vatnskrús og hvort tveggja
hafði þá náttúru að tæmast aldrei.
Svo helt hann niður á jörðina og
vann þar mörg frægðarverk. —
Þegar Tenijieth hafði lokið hinni