Lesbók Morgunblaðsins - 05.02.1950, Side 8

Lesbók Morgunblaðsins - 05.02.1950, Side 8
68 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS Snœbjöm Jó, onóóon: Skdldkonan Úndína l’ifdína. RJETTILEGA er svo talið, að fólks- flutningar frá íslandi til Norður- Ameríku hefjist fyrir alvöru sum- arið 1873. Það ár losnar sú skriða er segja má að síðan renni óaflát- anlega alt til aldamóta, og raunar linnir straumnum ekki að fullu fyr en með heimsstyrjöldinni fyrri. Merkilegt má það heita, að með þessu fyrsta útsogi berst þorri þeirra manna, er það átti fyrir að liggja að verða forustumenn landa sinna í hinum nýja heimi og hæst gnæfðu á meðal þeirra alt til æfl- loka. Sira Jón Bjarnason fór þá á miðju sumri, en um hann látinn sagði Þórhaliur biskup Bjarnarson að „varla heíði annar maður íslensk ur, a& Jóni Sigurðssyni fráskild- um,--þessa síðustu mannsaldrana, haft jafnmikla leiðtogahæfileika og sira Jón“. Þetta má nú að vísu draga í efa, og mun ýmsum verða hugsað til Björns Jónssonar, cn hitt vitum við, að mikill forustu- maður varð hann á meðal landa sinna, og er þó sú saga óskyld þeirri, er hjer verður sögð. Þetta sumar fór Baldvin Lárus Baldvinsson og þau fjögur skáld, öll narðlensk, er það átti fyrir að liggja, að vcrða mest í vestur-ís- lenskum bókmentum. Er svo að ráða af sUmum heimildunr að öll yrðu þau samskipa vestur — frá Akureyri 4. ágúst. Eitt þessara skálda hcfir að vísu varla skilið eftir nein varanleg spor í bókmenta sögunni. Sigurður Jón Jóhannesson (1841—1923) orti aðeins í hinum íurua alþyöustil, og ekki af tiltak- anlegri andagiít, en hann orti mjög mikið, svo að það er ekki smáræði scm til cr eftir hann af ljóðum á prenti. Hitt má fremur segja, að hann markaði spor i fjelagslífinu vestra á fyrstu áratugunum. Um hin skáldin þrjú verður ckki deilt, að þau eítirljetu bókmentunum varanlegan arf; en þau voru Steph- an G. Stephansson, Kristinn Stef- ánsson (af kvæðum hans er því miður enn ekki til íullkomin heild- arútgáía), og lielga Steinvör Baid- vinsdóttir Freeman, sem orti undir ' dulnefninu Úndína. Það er hún sem grein þessi ræðir lítillega um. Að gömluin íslenskum sið skal þó fyrst sagt nokkuð frá ætt hennar og uppruna, og hefði þó verið fróð- legt að gera þeim þætti íyllri skil cn hjcr verður gert. Faðir Ilelgu var Baldvin Helga- son, fæddur á Skútustöðum við Mývatn 1825, en dáinn í Vestur- heimi, líklega 1905. Faðir hans, lieigi Ásmundsson, var þrikvænt- *

x

Lesbók Morgunblaðsins

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.