Lesbók Morgunblaðsins - 04.03.1956, Blaðsíða 13

LESBÓK MGBGUNBLABSINS
145
en smíí5isgripirnir eru innlendir og
hafa á sér sérstakan svip.
TPÚARSKOÐANIR manna hafa.
tfikið nokkrum brevtingum um
bessár mundir. eins og fram kemur
í ereftrunarsiðum. Þegar á 1. öld
hafa menn brennt lík og sett ösk-
una í ker, veniulesa bronsker, og
með henni eru lögð í grafirnar róm-
versk vopn. Þessi siður kom upp á
Austurlandi og breiddist út um
sérstakt svæði. vfir Haðaland og
Þótn, vfir Valdres og norður að
Sosni. Á 2. öld kemur nvr greftr-
unarsiður og á einnig upptök sín á
Austurlandi og breiðist baðan út.
Þá eru líkin færð í hátíðarklæði
og hauglögð í trékistum eða stein-
kisturp, og með þeim borið í haug
vopn, skartgripir, matur og drykk-
ur.
Nýir siðir koma með nýum mönn-
um, og af þessu má ráða að stöðugt
innstreymi af aðkomufólki hafi
verið í Noregi. Sennilega hefur
þetta aðkomufólk komið í smáhóp-
um. Og það er ekki fyr en undir
lok 4. aldar að teþa má þetta að-
streymi til þjóðflutninga. Þá koma
tveir germanskir þjóðflokkar,
Hörðar og Rvgir, og blátt áfram
nema land í Noregi, þar sem síðan
kallast Hörðaland og Rogaland, allt
frá Sogni suður að Ögðum. Með
þeim hafa verið höfðingjar, sem
hafa lagt undir sig sérstök svæði.
Haugarnir miklu á Vesturlandi og
þær furðulegu gersemar. sem í
þeim finnast, hljóta að vera höfð-
ingiagrafir. Haugar þessir eru 25—
50 metra í þvermál, og því engin
smásmíði, og í einum haug í Norð-
firði hefur fundizt grafhýsi, sem
var 5 metra langt; svo stórt burfti
það að vera til þess að hægt v»eri
að koma þar fyrir öllum þeim kjör-
gripum, er inn framliðni átti að
hafa með sér til Valhallar. Þessir
haugar eru svo margir á Vestur-
ÍSLANDSFÖR 1860
UM þessar mundir er verið að skipuleggja skemmtiferðir íslendinga
út um allan heim á sumri komanda, og jafnframt er verið n'5 undir-
búa móttökur og fyrirgreiðslu fjölda útlendinga. sem vænt»’i,»-;- nru
hingað. í tilefni af því mætti ef til vill rifja unn hvernig ferða'ö""m
var háttað fyrir svo sem einni öld. Þá voru fs'endinear að ví: " ■ kki
að hugsa um að ferðast út Um heim sér til 'lfprnmtunar, en fáeinir
ferðamenn komu hingað á hverju sumri. M^ðal þeirra var enski
presturinn Frederich Metcalfe er kom hinenð siimnrið 18fl0 og ferð
aðist um 'andið. Hann skrifað; ferðasögu um þetta, og segir þar meðal
annars svo frá fyrirgreiðslu ferðamanna.
r
J7INU reglubundnu ferðir milli ís-
lands og Bretlands eru með
dönsku skipi, sem kemur við í
Grangesmouth á leiðum sínum
milli Kaupmannahafnar og Reykja-
víkur.* Það fer sex ferðir fram og
aftur á hverju ári, og er um viku
á leiðinni frá Skotlandi til íslands.
Fargjald er 5 Sterlingspund hvora
leið, og verð á mat og drykk hóf-
legt.
Þegar ég hafði afráðið að fara til
íslands með þessu skipi, reyndist
mjög örðugt að fá upplýsingar um
hvenær það færi frá íslandi. Vinur
minn einn sagði mér, að í septem-
berferðinni kæmist það þaðan ekki
Það var póstskipið „Arcturus"
verið um einstaka höfðingja að
ræða, heldur stórar hÖfðingjaættir.
Um svipað leyti koma bautastein-
arnir til sögunnar og rúnimar. Tal-
ið er að rúnirnar hafi fvrst borizt
fil Noregs seint á 2. öld. Elztu rún-
irnar hafa fundizt á Austurlandi,
en smám saman breiðast bær út
um allt land með breyttum greftr-
unarsiðum, og seinast kveður einna
mest að beim á Rogalandi.
Upp frá þessu taka svo Forn-
mannasögurnar við, svo sem sagan
af Hálfi og Hálfsrekkum, en Hálfur
er frægastur höfðingi á Vesturlandi
í fornöld.
landi, að ætla má að þar hafi ekki Á. Ó.
fvr en undir lok mánaðarins, en
ég mátti illa við því að ^fjast svo
lengi. Þess vegna skrifeði ég af-
greiðslunni í Grangesmouth og bað
um upplýsingar. Svarbréf hennar,
dagsett 12. júlí, var á þessa leið:
„Sem svar við bréfi vðar dagsettu
í gær, getum vér ekki ábvrgzt að
Arcturus fari frá íslandi í næetu
ferð hér á eftir, fvr en 1. septem-
ber. En það er éreiðanlegt að það
fer um það levti frá fslandi, og
þess vegna ættuð þér að geta verið
kominn hingað aftur um 7. septem-
ber. Vinur yðar hefur misskihð
eitthvað viðvíkjandi áætluninni."
Það var þá vitleysa sem vinur
minn hafði sagt, og mér var óhætt
að treysta afgreiðslumönnum skips-
ins, sem fullyrtu að skipið mundi
fara frá fslandi 1. september, eða
fyr. Ég keypti mér bví beSar tjald
og allan þann margbreytta útbún-
að, sem menn þurfa að hafa. með
sér á ferðalagi í þessu f.iarlæga
landi. Og inn 14. júlí, sem var
ákveðinn brottfarardagur skipsins
frá Grangesmouth, er ég kominn
þangað. En þegar allur farangur
minn var kominn um borð og niður
í lest, kemur afgreiðslumaðurinn
til mín, og er alláhyggjusamlegur.
„Okkur hefur yfirsézt og ég verð
að biðja afsökunar á því. Skipið á
ekki að fara frá Reykjavík fyr en
hálfum mánuði seinna en til var
tekið í bréfi okkar.“