Lesbók Morgunblaðsins - 28.09.1958, Blaðsíða 11

Lesbók Morgunblaðsins - 28.09.1958, Blaðsíða 11
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 483 <v- GJÍ á \-juOöfar<^arcj,aröiLr Nú drjúpa blótnin höfði í Guðbjargargaröi. Liljurnar loka brá. Döggtárin blika á rauðum rósum. Blómálfar tifa á tá. — Hijótt er í Guðbjargargarði! En lífið hvíslar kliðijúft i Guðbjargargarði hljóðlátum hjalandi róm: Kærleikurinn blundar hér í birkl og reyni, og blessað er sérhvert blóm! — — Lífið er eilíft í Guðbjargargarði! — Þá brosa allar rósir, og blómin lyfta höfði, hvert brUm mót sólu þyrstir í lífsins dýru veig. i skyndi fyllist garðurinn unaði og yndi og endurnýjun bergir í daggarúðans teyg. — Því lífið er eilíft í Guðbjargargarði! — Með hverju ári sól úr suðri snýr. Sumarið nálgast hljótt og létt í spori og kyssir heitum kossi garðinn þinn. Þá mun hann, Guðbjörg, sólskins-sæll og hlýr, senda þér ástarkveðju á hverju vori með þrastasöng og þökk í sérhvert sinn! HELGI VALTÝSSON. ur og hann gleymdi því alveg, að mannlegur líkami er ekki jáfn endingargóður og vélar. Hann of- bauð kröftUm sínum og veiktist af berklum. Honum var ráðlagt að leita í hollara loftslag. Á árunum 1894—1898 dvaldist hann svo í ýmsum stöðum, sér til heilsubótar. Seinast var hann í New Mexiko, en þá brann húsið, sem hann var í, og þar fórust í eldinum fjölmargar teikningar hans af vélum, er hann hafði fundið upp og eins endur- minningar, sem hann hafði skrifað. Eftír þetta áfall settist hann að í Baltimore, og þar dó hann 28. okt. 1899. ótt setningarvél Mergenthalers væri talin meistaraverk á sinni tíð og bera vott um furðulega snilligáfu, þá fór hér sem oftar, að hægara er að gera breytingar á hugvitssmíð, en finna hana upp Þess vegna hafa komið fram ýms- ar gerðir setningarvéia, en allar byggja þær á grundvallar-hug- mynd Mergenthalers. Það var hann, sem leysti þrautina, og enn eru „Linotype“-setningarvélarnar i fullu gildi. Af nýrri setningarvélum mun oss íslendingum þykja mest vert um þá setningarvél, sem íslending- ur fann upp. Hann hét Oddur Sig- urðsson, og hefir Ólafur Sveinsson prentari skrifað grein um hann í „Prentarann“ 1957. Hyggur hann að Linotype-félagið hafi keypt upp -finningu Odds, vegna þess að setn- ingarvél hans hefði getað orðið Linotype-vélunum skæður keppi- nautur. í greininni er sagt frá vél Odds á þessa leið: „Það er sérstaklega áberandi, hve vélin er fyrirferðarlítil og meðfærileg, ef miðað er við þær setningarvélar, sem notaðar eru hér á landi. Líklegt er, að hún haíi verið að sama skapi ódýr, þurft litla aflvél og verið ódýr í rekstri. Letrið, sem vél Odds framleiðir. er styttra — eða lægra — en venju- legt letur. Vélin smeygir fót eða undirstykki undir hverja línu jafn- óðum og hún slúttast. Situr staf- línan föst í rauf eða grópi í fót- stykkinu, með bilum milli orða er ákveðast með fleygum eftir þvi hve línan er þétt eða glennt. Afköst vélarinnar eru allt að 360 stafir á mínútu (yfir 20 þús. á klukkustund) af 10 pt. letri. Er þetta samkeppnishæfur hraði við hröðustu setningarvéiar annarra tegunda. Það hefir vissulega ekki verið að ástæðulausu, að Linotype-félagið taldi setningarvél Odds eina af samkeppnisvélum sínum — þær voru aðeins fáar, — því Oddi tókst að búa vél sína eiginleikum, sem gátu verið keppinautunum mjög hættulegir. Og þess vegna „hvarf'' hún að líkindum". Oddur Sigurðsson var Reykvík- ingur, sonur Sigurðar járnsmíðs Jónssonar í Stöðlakoti. Hann hóf prentnám í Reykjavík um 1888, var við það 2^3 ár, en fór þá til Eng- lands og gerðist vélsmiður hjá Linotypevélaframleiðendum. Fann hann upp ýmsar endurbætur á þeim og seinast nýa setníngarvél, og mun hafa hagnazt vel á þvt, Hann var kvæntur enskri konu; varð bráðkvaddur í London 1946.

x

Lesbók Morgunblaðsins

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.