Lesbók Morgunblaðsins - 01.02.1959, Blaðsíða 10

42
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
°f
pri&ur
Einn dag á lest við deildum víni og brauði
unz dimma tók og húmið seig á fold,
eg skildi brátt hann átti fátt af auði
en ættarraetur djúpt í suðurmold,
eg drakk hans vín í feðra görðum gróið,
hans góða brauð var móðurhanda verk,
þó ekki hefði hann úthöf lífsins róið
hans úð var frjó og gleði heimasterk.
Hann tók í hönd mér eins og bróðir bróður
þó breiðir álar skilji feðralönd,
eg fann: vor heimur gæti verið góður
og gleðiviti lýst á margri strönd,
ef ekki skorti viljan til að vilja,
með vinsemd brúa höfin djúp og mörg,
ef ekki brysti skilning til að skilja
og skynja að það má horfa gegnum björg.
Því berjast menn og banaráðum hóta
í blindi þó að sólin vermi storð,
því virða þjóðir menn, er mönnum blóta
og meta einskis heit og töluð orð?
Þann dag eg man við deildum víni og brauði
sem draum um bræðralag og þakkargjörð,
við lítinn skerf af allra hnatta auði
við eygðum leíð og markið: FRIÐ Á JÖRÐ.
ÁRNI G. EYLANDS.
garðinn", sem þeir nefndu Isla
Margarita. Þegar seinustu land-
nemarnir komu frá Englandi, var
byrjað að reisa næsta þorp, og það
heitir Loma Jhoby. En á meðati
verið var að koma upp þessum
þorpum, urðu menn að hafast við
í lélegum kumböldum og bráða-
birgðaskýlum. Voru þau gerð
þannig, að staurar voru reknir nið-
ur í jörðina, stráþak sett á þá og
tjaldað með pokum í kring, í stað-
inn fyrir veggi.
Þarna var miklu meiri hiti á dag-
inn, heldur en þeir höfðu átt að
venjast, en drepandi kuldi um næt-
ur. Vegna þessa og hinna lélegu
húsakynna, var mikið um veikindi,
og mörg börn dóu. Menn fengu
hitabeltissjúkdóma, svo að þeir
voru frá verkum dögum saman.
011 börnin fengu slæma augnveiki
og kikhósta, og varð að einangra
þau. Þetta voru erfiðir tímar. Hver
sem vetling gat valdið varð að
vinna þangað til hann var að lot-
um kominn. Þeir urðu að högg/a
skóg til húsabygginga og slá gras
til þess að hafa á þökin. Að lokum
höfðu þó allir fengið húsaskjól. En
húsgögn voru ekki önnur en kútar
og kassar og allir urðu að sofa á
beru gólfinu. Þetta var ekki þægi-
legt fyrir sjúklinga og var því bráð
nauðsyn að koma upp sjúkraskýli
Það var reist í Loma Jhoby og tek-
ið í notkun löngu áður en það væri
fullgert. í hópnum voru þrír lækn-
ar — einn karlmaður og tvær kon-
ur — og störfuðu nótt og dag.
Smám saman tókst þeim að vinna
bug á öllum veikindum, og þá gekk
allt betur þegar allir karlmenn
voru verkfærir. Þá var komið upp
sögunarmyllnum bæði í Isla Mar-
garita og Loma Jhuby, og auk þess
trésmíðastofu. Land var rutt,
brunnar grafnir og hafin rækt
nautgripa, alifugla og býflugna.
Fyrsta árið voru landnemarnir
oft svangir, en enginn dó þó úr
sulti. Þarna var alltaf gnægð
appelsína og nóg heilnæmt vatn.
En það var fleira við að berjast.
Skógurinn var fullur af allskonar
illyrmum, svo sem eiturslöngum,
hvít-maurum, risavöxnum froskum
og kafloðnum maurum, sem voru
eins og karlmannshnefi á stærð.
Margir menn voru bitnir af þessum
eiturkvikindum og urðu frá verk-
um. En þegar skóginum var rutt
burt, þá var landið frjóvsamt. Byrj-
að var á því að gróðursetja banana-
tré og sykurreyr, og síðan allskon-
ar grænmeti, mais og ávexti.
Þessu næst fóru þeir að steypa
byggingasteina og reistu svo skóla
og prentsmiðju og bökunarhús. Og
þremur árum eftir að landnámið
hófst, var þar allt í uppgangi. Og
þá var reist þriðja þorpið og kallað
Ibaté. Þar var reist katlasmiðja og
bókasafn, en í því eru nú 15.00U
bindi.
í Asuncion leigðu þeir sér hús
til þess að selja þar framleiðsluvör-
ur sínar. Það er nú orðið að versl-
unarmiðstöð nýlendunnar og þar
eru heimavistir fyrir iðnnema þá
sem ganga í skóla í höfuðborginni.
Nýlendumenn eru státnastir at
sjúkrahúsi sínu. Upphaflega var
þetta timburkofi um 10x6 metra að
stærð og ekki þiljaður sundur.
Þarna voru sjúkrarúmin, þarna
var tekið á móti nýum sjúklingum,
þarna fór fram læknisskoðun og
þarna var lyfjageymslan. Nú er