Lesbók Morgunblaðsins - 22.07.1962, Síða 4
aðist smámsaman aí hinum |WMe»i
harmi og Guðstrú hans varð sterk og
á bjargi byggð.
(Fært í letur í okt. 1&54.)
STAURINN, SEM FÉLL
E itt sinn vorum við hjónin á ferð
ofan við Kræklingahlíð (Eiginmaður
Guðrúnar var Sigurjón Sumarliðason
frv. póstur). Það var síðla á haust-
kvöldi og orðið rokkið. Við gengum
veginn, sem liggur niður frá Lögmanns-
hlíð. Nokkuð niður með veginum eru
fjárhús. Þau átti kaupmaður einn á
Akureyri. Þegar við erum komin móts
við húsin, sem standa örskammt norðan
við veginn, verður okkur litið þangað.
Sjáum við þá háan staur á hæð og
gildleika eins og símastaur. Stendur
hann framan við húsið og gnæfir hátt
yfir það. Eftir augnablik fer staurinn
að hallast. Hann fellur hægt og jafnt
þar til hann nemur hávaðalaust við
jörðu. Við undrumst og göngum þangað
er við sáum staurinn falla, en þar var
engan staur að sjá, né nokkur verks-
ummerki um þetta dularfulla tré.
Getur nokkurt samband verið milli
þessarar sýnar og þess hörmulega at-
viks, að skömmu síðar fórst eigandi
hússins í flugslysi?
(Skrifað í marz 1955).
tJRIN í BÚRSKÁPNUM
Oft kemur fyrir að í híbýlum
manna heyrast brestir og högg, sem
ráðgáta er af hverju stafa. Eru það
kannski huldar verur, sem gefa til
kynna nærveru sína á þennan hátt og
eiga við okkur erindi? En erfitt er að
skilja þann málflutning. Oft heyrði ég
í svonefndri Austurstofu á Ásláksstöð-
um slík högg. Hún var þiljuð innan.
Voru höggin líkust því að barið væri
með hörðum kaðalenda allt í kring í
stofunni. Þessi högg heyrði ég ekki ef
einhver var hjá mér.
Oft tifuðu úr í búrskápnum á Ás-
láksstöðum. Urðu stundum svo mikil
brögð að þessu að engu var öðru líkara
en komið væri inn í búr úrsmiðs.
Kvöld eitt, er hátt lét í þessum sig-
urverkum, kallaði ég á stúlkurnar og
bað þær að hlusta í búrskápinn. „Hvað
er þetta?“ spurðu þær þrjár einum
rómi, „— eru úr í skápnum?“.
Hvað var þarna að verki?
Eða var þetta misheyrn?
(Skrifað í apríl 1955).
„Hvenær sem kallið kemur
/■ kaupir sig enginn frí.“
Faðir minn stekkur af baki og fleygir
sér flötum á jörðina. Hann horfir til
himins, en ekkert er þar að sjá. Honum
flýgur í hug hvort hann sé að verða
ruglaður og heyri ofheyrnir. En þegar
söngurinn þagnar kemur kyrrð á huga
hans og honum verður ljóst að þessi
englakór, sem guðdómlegri var en
nokkur söngur, sem hann áður hafði
heyrt, mundi fyrirboði einhvers, sem
koma mundi og ekki yrði umflúið.
Skömmu síðar dó móðir mín, föður-
systir mín og vinkona þeirra.
FINGURINN í SPEGLINUM
Eítt sinn að vetrarlagi á kvöld-
vökunni sat faðir minn við skriftir í
baðstofunni á Víðivöllum í Fnjóskadal.
Allt annað heimilisfólk var við vinnu
sína í frambaðstofunni, þar á meðal
móðir hans, Sigríður amma mín.
Á einum vegg baðstofuhússins hékk
litill kringlóttur spegill í breiðri, ómál-
aðri tréumgjörð. Ég man vel eftir þess-
ast. En þegar hann aftur gengur að
speglinum, birtist fingurinn á ný og
spegillinn fer á hreyfingu. Þrjár atrenn-
ur gerði faðir minn til þess að gera
móður sinni viðvart, en áður honum
tækist það, var fingurinn horfinn. Þeg-
ar hann gengur að speglinum í fjórða
sinn er hann með kyrrum kjörum og
engan fingur þar að sjá.
Sf ess skal getið, að þegar þetta
skeði, var móðir mín dáin fyrir nokkru.
Faðir minn syrgði hana ákaflega, svo
nærri lá örvilnan. Á þeim árum var
faðir minn efablandinn í trúmálum og
vantrúaður á framhald lífsins. Á bana-
sænginni, þegar sýnt var að hverju
dró, hét móðir mín honum því, að hún
skyldi reyna að birtast honum í draumi,
eða á einhvern annan hátt því til sönn-
unar að hún lifði líkamsdauðann.
En tíminn leið og ekkert skeyti barst
frá landinu ókunna. Jók þetta mjög á
hugarangur föður míns og trúarefa. En
svo birtist þessi dularfulli fingur í
speglinum. Faðir minn þóttist þekkja
hann.
Á HVAÐ VAR HANN AÐ BENDA?
Ég vil geta þess, að faðir minn lækn-
Undraheyrnir og sýnir
EITT sinn að vorlagi var
faðir minn einn á ferð
innarlega í Fnjóskadal. Veðrið var
yndislegt, sólskin, logn og hiti,
gróðurilmur í lofti og fuglamir
siungu lofgjörðaróð. Faðir minn lét
hestinn lötra og naut veðurblíðunn-
ar og dásemda vorsins, sem hvar-
vetna blasti við. Sennilega hefir
hann í huganum „lofað gæzku gjaf-
arans“.
Skyndilega heyrir hann söng. Margar
raddir syngja. En söngur þessi á ekki
upptök á jörðinni. Hann er í loftinu,
barst frá austri í vesturátt. Hann heyr-
ir skýr orðaskil. Þessar ljóðlínur syngur
1-/5ssi himneski kór:
um spegli, oft var víst í hann litið
á þeim árum. Skyndilega heyrir faðir
minn eitthvert núningshljóð, líkt og
einhverju hörðu væri núið við þilið.
Hann hvarflar augum um herbergið og
sér þá að spegillinn hreyfist eins og
hengill í klukku. Af því stafar hljóðið.
Þetta þykir honum kyndugt. Hann
stendur upp og lítur í spegilinn. Sér
hann þá konufingur í speglinum, sem
augsýnilega veldur hreyfingu hans.
Faðir minn gengur fram að dyrum
hússins og ætlar að kalla á móður sína
og sýna henni þetta dularfulla fyrir-
brigði, en þá hverfur fingurinn sam-
stundis og spegillinn hættir að hreyf-
SONJA SKRIFAR: Tízkufséttir frá New York
Hárkollur
og aftur
hárkollur
3 getur örugg veðjað um, að
sjáist kona nú til dags á ferða-
lagi með kringlótta öskju í farangri sín-
um, er það ekki hattaskja, heldur hár-
kolluaskja.
Hórkolluaskjan er orðin konunum
eins nauðsynleg og snyrtikassinn. Fram-
leiðendur tízku-ferðaútbúnaðar mundu
deyja af skömm, ef þeir hefðu ekki á
boðstólum hárkolluöskju með tilheyr-
andi gínu, auk venjulegs ferðaútbúnað-
ar. Þessar gínur eru oft gerðar í lík-
ingu við konuhöfuð, og fyrir nokkrum
árum — áður en hárkollur urðu al-
gengar — sást margur tollvörðurinn
hvolfa í sig róandi pillum, eftir að hafa
fundið hlut, sem virtist vera afhöggvið
konuhöfuð í farangri einhverrar frúar-
innar. Þá var í einu kvöldverðarboði
sögð saga um eiginmann — alkunna
byttu — sem kom seint heim úr
drykkjuveizlu. Þegar hann opnaði fata-
skáp sinn sýndist honum hann sjá höf-
uðið af konu sinni liggjandi á skáp-
gólfinu! Aumingja maðurinn öskraði
upp yfir sig, og hætti því ekki, svo að
leggja varð hann inn á geðveikraspít-
ala. En þessi saga endar vel. Þegar síð-
ast fréttist var söguhetjan meðlimur í
A.A. (hræddur í félagið af hárkollu).
En nú eru allir farnir að venjast hár-
kolludellunni, jafnvel eiginmenn. Og
það verður að játa, hvort sem mönnum
geðjast að þeim eða ekki, að hárkoll-
urnar koma oft í góðar þarfir fyrir
konur, sem hafa þunnt hár, svo að ekki
sé minnzt á þær sköllóttu. Skýrslur
segja, að í Bandaríkjunum sé meira en
milljón sköllóttra kvenna! Flestar konur
með eðlilegt hár hafa þó ekki not fyrir
hárkoliur, nema á ferðalagi eða eftir
dag í sjónum. Auk þess eru auðvitað
líka til þær konur, sem hafa efni á að
eyða 300—600 dollurum, en það er
verð góðrar hárkollu, til þess eins að
geta séð sig í gervi dökkhærðra kvenna,
ef þær eru Ijóshærðar að eðlisfari —
eða öfugt. Þessar dýru hárkollur eru
að sjálfsögðu gerðar úr mannahári,
helzt evrópsku, austurlenzkt hár er of
stinnt. Góð hárkolla er með allt að
100—150 þúsund hár, sem eru hand-
hnýtt í þar til gerðar húfur.
Ljósar hárkollur eru vinsælastar
og dýrastar, eins og þær virðast alltaf
hafa verið á fyrri tímum. Til dæmis
var í grísku leikhúsunum notað svart
hár og skegg til að sýna harðstjóra,
rautt hár sýndi ótrygga þræla en ungar
hetjur voru alltaf ljóshærðar.
Tízkufrúr á fyrra skeiði Rómaveldis
vildu helzt hárkollur úr hinu gullna
hári Galla og Germana.
Á 17. öld notaði Lúðvík XIII, sem
snemma varð sköllóttur, ljósa hárkollu,
en Lúðvík XIV, sem var stoltur af hári
sínu, fór ekki að nota hárkollu fyrr en
seint á ævinni. Frá Versölum breiddist
þessi tízka út um alla álfuna. Á átjándu
öld gengu hirðdömur og aðalsmenn
fram úr öllu hófi í hárkollumálum,
unz þær voru orðnar svo lygilega stór-
ar, að þær hlutu að fara úr jafnvægi
og detta — enda gerðu þær það og
tóku höfuðin með sér.
En svo við snúum okkur aftur að
nútíma hárkollum: Þær ganga yfir eins
og fellibylur. En það er með þessa
tízku eins og aðrar, þegar hún nær til
fjöldans fer hún að dvína. (Fyrir
skömmu voru auglýstar hárkollur úr
gerviefni, sem kostuðu ekki nema $10,
og sagt er að þær renni út eins og
heitar kleinur.) Um skeið hefur vind-
urinn blásið úr annarri átt, þótt ekki
sé það nema gola enn: Náttúrlegri hár-
greiðslur eru á leiðinni. Eins og ég
minntist á fyrir um það bil 3 mánuð-
um, er það slétt og einföld greiðsla,
sem nefnist „Marienbad" — eða ein-
hver afbrigði af henni. Hana þarf ekki
að „toupera", lakka eða nota rúllur við,
Eiginmenn og elskhugar verða fegnir
að kömast að, að hárið fer á ný að verða
eins viðkomu og hár.
4 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
18. töublað 1962