Lesbók Morgunblaðsins - 02.05.1965, Page 14
SVIPMYND
Framhald af bls. 2.
En kvöldið eftir er hann til með að
svara óskum um sams konar gaman með
þjósti: „Ég er enginn sýningarapi.“
Vinirnir sem þekkja hann bezt taka
slíkum dyntum með góðlátlegri axla-
ypptingu, því þeir vita að næsta morg-
un muni hann birtast með fangið fullt
af gjöfum og beiðast afsökunar. Hann
er í dagfari eins og ólþroskað barn sem
lætur stjórnast af kenjum sínum. Hon-
um hefur gengið báglega að semja sig
3c siðvenjum vestrænna þjóða, bjóða
góðan dag, þakka fyrir sig og biðja
nurteislega um það sem hann langar í.
Nureyev í hlutverkum prinsins í „Þymi
rósu“ (að ofan) og Etoiklesar í „Antí-
gónu“.
N ureyev er ákaflega tortrygginn
og kemur það jafnvel fram í sam-
skiptum hans við nánustu vini og sam-
starfsmenn. Kannski stafar það af ör-
yggisleysi hans og rótleysi í hinum nýja
heimi. Honum hefur stundum dottið í
hug, að Fonteyn noti sig aðeins til að
halda velli sjálf, enda minnir hann hana
cft á, að hún eigi aðeins fá ár eftir á
iistabrautinni. Margir aðdáendur þess-
ara listamanna hafa látið sér detta í hug,
að hið heillandi samband þeirra á svið-
inu eigi sér hliðstæðu í daglega lífinu,
en það virðist vera úr lausu lofti gripið.
Margot er gift dr. Roberto Arias, fyrr-
verandi sendiherra Panama í Lundún-
um, sem var skotinn af pólitískum and-
stæðingi sínum í júní í fyrra, með þeim
alleiðingum að hann lamaðist upp að
oxlum. Margot eyðir þremur klukku-
stundum daglega í járnbrautarlestum til
að heimsækja mann sinn á sjúkrahúsið
í Buckinghamshire, þar sem hann er
undir læknishendi.
Nureyev hefur gífurlegar tekjur,
en hefur ekki safnað öðrum eignum en
glæsilegri villu í Frakklandi, skammt frá
Monte Carlo, sem kostaði hann 110.000
dollara, ljósum Mercedes Benz-bíl 320SL
sem kostaði 10.500 dollara, og geysimiklu
hljómplötusafni (4000 eintök) sem hann
ferðast með hvert sem hann fer. Meðal
eftirlætistónskálda hans eru Chopin,
Bach, Skriabin, en uppáhaldssöngkonurn
ar eru Maria Callas og Peggy Lee. Hann
býr í fjögurra herbergja íbúð, sem hann
leigir fyrir 30.000 krónur á mánuði með
húsgögnum. Þar reikar hann um á dag-
inn, leikur hljómplötur, dreypir á
„skota“, talar í símann eða les Balzac
eða Schiller. Hann notar símann eins og
postkort og hringir í kunningja sína
hvar sem þeir eru staddir í heiminum.
Konum geðjast vel að Lundúnum, ekki
sízt vegna þess að þar hlær enginn að
hárgreiðslu hans, sem minnir á bítlana.
Eftir sýningar reikar hann oft um göt-
urnar tímunum saman eins og athvarfs-
laus flóttamaður. Hann fer oft í kvik-
myndahús og hefur sérstakt dálæti á
teiknimyndum.
” á daga sem sýningar eru fer hann
f nokkurs konar dá, smakkar varla mat,
talar ekiki við nokkurn mann, sefur tvo
tíma seinni partinn: „Ég er að deyja all-
an daginn“, segir hann. Tveim tímum
fyrir sýningu kemur hann til leikhúss-
ins. Þar dúðar hann sig í peysur, klúta
og buxur, fer út á autt leiksviðið, eyðir
löngum tíma í að liðka hvern vöðva, fer
síðan yfir hvert atriði ballettsins sem
á að sýna, þangað til hann er orðinn
úrvinda. Þá fer hann til búningsherberg-
isins og ver fullri klukkustund til að
kíæða sig og mála. Rétt fyrir sýningu
er hann kominn á sinn stað, gerir nokkr-
ar æfingar og heldur svo út í sviðsljós-
in þegar tjaldið fer frá. Um leið og dans
inn hefst, er eins og áhorfendaskarinn
sé töfrum lostinn; Nureyev á hug og
hjarta hvers manns í salnum.
SMÁSAGAN
Framihald af bls. 10.
„Jú, en ég get ekki opnað hurðina“,
vældi hann.
Ég fór með honum fram og opnaði
hurðina í annarri tilraun. Þegar sá
litli hafði lokið erindi sínu, slagaði hann
upp í rúm aftur. Ég breiddi yfir hann
sængina og bauð honum góða nótt.
Ég ákvað eftir miklar vangaveltur
að gera enn eina tilraun til að leggja
mig í sófann. Ég fann alveg afbragðs
ullarteppi og breiddi það yfir mig ....
„Er hann ek'ki steinsofandi og hefur
sénnilega sofið í allt kvöld. Það er til
lítils að biðja hann um að passa fyrir
sig“.
Þau voru komln heim, það var ekkl
um að villast. Ég hafði vist blundað
ofurlítið í þessum langþráða sófa.
„Hafa þau ekki verið góð“? spurði
hún.
„Jú, jú, þau hafa sofið eins og sak-
lausir englar í allt kvöld, nema hvað
þau vöknuðu tvisvar eða þrisvar sinn-
um“, svaraði ég kæruleysislega.
„Jæja, það var ágætt“, svaraði hún.
„En þú verður að flýta þér, svo þú
missir ekki af vagninum".
Ég var að hneppa frakkanum að mér,
þegar að eyrum mér barst skerandi
neyðaróp:
„Sokkarnir! Nælonsokkarnir mínir!
Hver hefur gert þetta?“
Ég gefck með hálfum hug að bað-
herberginu. Þar stóð systir mín með
afþurrkunartuskurnar, þ.e.a.s. það sem
ég hafði haldið að væru afþurrkunar-
tuskur. Þetta voru þá nælonsokkar eft-
ir allt saman.
„Ég hélt að þetta væru einhverjar af-
þurrkunardruslur“, mælti ég skjálf-
raiddaður.
„DRUSLUR! Afþurrkunardruslur?“
veinaði hún og leit á mig líkt og ég
væri dæmdur sakamaður.
E n þegar neyðin er stærst, er
hjálpin næst, því rétt í því, er hún ætl-
aði að hella úr sfcálum reiði sinnar yf-
ir mig, tók síminn að hringja. Hún hik-
að aðeins við, en hvarf svo fram. En ég
var ekki seinn á mér að nota þetta fr‘á
vik hennar og flýtti mér út eins' fljótt
og fæturnir gátu borið mig, án þess þó
að valda hávaða. Ég mætti mági mín-
um í stiganum.
„Ertu farinn strax?“ spurði hann undr
andi.
„Já, ég er að missa af vagninum",
svaraði ég fljótmæltur og bauð góða
nótt.
Rétt í því að ég var að loka útidyr-
unum, sá ég hvar vagninn kom niður
brekkuna. í þetta sinn var fámennþ í
honum, enda mjög áliðið kvölds. Ég
féfck mér sæti næst bílstjóranum og lét
hugann reika um atburði kvöldsins.
í sama bili og vagninn var að fara
af stað á ný, kom ung stúlka hlaupandi
eins hratt og háu hælarnir leyfðu. Vagn
stjórinn virtist hafa komið auga á hið
fríða sprund, því hann stanzaði og opn-
aði hurðina. Ég virti þessa stúlku fyrir
mér með velþóknun, enda uppfyllti
hún öll þau skilyrði, sem fulltrúi hins
veika kyns þarf að hafa til að vekja á
sér athygli. Þrýstinn barmur hennar
hófst upp og niður af mæði, og hún
andaði ótt og títt á meðan hún rótaði
í töskunni í leit að fargjaldinu. Ljóst
hár hennar féll um fagurskapaðar axlir
og gaf henni dálítið ögrandi blæ. Þessi
fallegu meyjarbrjóst minntu mig á eitt-
hvað, en ég gat bara ómögulega munað,
hvað það var. En svo laust því eins
og eldingu niður í huga minn. ÉG
HAFÐI ALVEG STEINGLEYMT APP-
ELSÍNUNUM.
MÁLA-DAVÍÐ
Framhald af bls. 7.
hátignar kóngsins. Sýslumaður var
því ekki laus mála, stóð áfram í
ströngu við að reyta saman dali í
sekt „Davíðs nokkurs Jónssonar.“
Mála-Davíð unir illa orðnum hlut.
Þótt hann hafi skotið undan ein-
hverju bókakyns, er bókakistan svo
rúin, að skarðið verður aldrei fyllt.
Áratuga söfnunarstarf unnið fyrir
glýg. Hann hafði gengið feti framar
en fært var, ósigurinn alger, í töp-
uðu máli engra leiðréttinga von.
Það er viðbúið að hann yrki þá
þessa alkunnu vísu:
Lifði frítt en lítið siló,
leigði part úr skoti,
reykti tóbak, drakk og dó
Davíð í Bakkakoti.
f stökunni er kaldhæðinn uppgjaf-
artónn. Þó voru ekki allar burstir
úr nefi Davíðs dregnar. Ræða hans
er sem áður krydduð tilvísun í forn-
ar heimildir og gullaldarrit. Hann
kann margt utanað, þylur heila kafla
úr bókum, sem hann á ekki lengur.
XI.
í bókasafni Davíðs Jónssonar hef-
ur verið ýmislegt, sem för hljóð-
lega á annarra hendur. Hann er fast-
ur áskrifandi Sagnablaða Hins ís-
lenzika bókmenntafélags. Þau komu
hvergi fram að honum látnum. í fyrr
nefndri ritgerð dr. Jóns Þorkelssonar
er þess getið, að Davíð hafi átt Hálf-
dánar sö-gu gamla. Sú bók er ekki
í uppskriftum úr safni hans. Um tcáu
og titla, sem þannig fara mil-li vega,
verður ekkert vitað. Ætla mætti að
það hafi eigi verið neitt úrkast, frem
ur gagnstætt.
í Landsbókasafni er handrit eitt
— lö-gbók íslendinga sú forna Jóns-
bók — fallegt og vel un-nið, upphafs-
stafir litskreyttir. Þetta er eigin-
handarrit síra Narfa prests í Möðru-
dal Guðmundssonar, þess fjölfróða og
listhaga manns, sem bjó ti-1 bláan
lit úr steinum og allskonar liti úr
grösum.
Síra Narfi var frá Melrakkanesi
í Álftafirði, son-ur Guð-mundar b'nda
þar Bessasonar og ko-nu hans Krist-
ínar Brynjólfsdóttur frá Höskulds-
stöðum í Breiðdal. Nánustu ættmenn
hans um suðausturland.
Jónsbókarhan-drit þetta er skrifa'ð
1-679 o-g hefur komizt klakklaust fram
hjá eyðandi tönn tímans, titil-blað þó
farið veg allrar veraldar. Áttatíu ár-
um eftir að síra Narfi lauk a-fskrift-
inni er nýtt titilblað sett á hand-
ritið til varnar frekari skemmdum.
Það gerði Sigurður ættfræðing-ur
Magnússon.
Ferill handritsins er þannig ra-k-
inn, að Mála-Davíð gefi það síra
Pétri Jónssyni presti í Berufirði. Sjálf
sagt gerzt á síðustu æiviárum gefa-d-
ans, hinn mikli málaf-lækjumrður
varla Skilið við si-g svo kjörið lög-
bókarrit, fyrr en hann gerðist gaml-
aður.
En hvaðan k-om það í hendur
Davíðs?
Sennilegt þykir mér, að handritið
hafj verið í Horna-firði, nánar til-
tekið á Mýrunum. Það er þar, þegar
titilblaðsmeinið er bætt.
Einn bró'ðir síra Narfa var búsett-
ur í Einholtssókn, Steingrímur bóndi
í Skinney, d-ugnaðarhóndi og efnum
búinn, framámaður í sinni sveit, þótt
fátt sé um hann vitað. Endalok hans
þau, að hann drukiknaði í fiskiróðri
eða hákarlasetu um síðasta áratug 17.
aldar.
Samtími-s var annar nákominn ætt-
ingi síra Narfa í bændat-ölu á Mýr-
um, móðurhróðir hans G-unnsleinn
Brynjólfsson frá Höskul-dsstöðum.
Gunnsteinn býr fyrst á Skri'ð-u í
Breiðdal, kvæntur maður. Þá gerð-
ist það, er k-ona hans ól barn, að hún
lýsti föður prestinn í Eydölum. Smíða
laun klerks urðu þau, að hann missti
kjól og kall. En Gunnsteinn mun
hrökkva úr Breið-daln-um eiftir hjóna-
ban-dsófarirnar; hverfur suð-ur í H-orna
fjör'ð og bjó í H-oltum.
Engin fjarstæða virðist að geta
þess til, að umrætt eiginhan-darrit
Möðrudalsprests slæði-st frá honum
til þ-essara niáunga hans á Mýrunum.
Líkur meiri að Steingrímur hljóti
hnossið og þ-á væntanlega fyrir góð
orð og betaling, og komið í þarfir,
því að Narfi var jafnan í fjárþröng.
Lögbókin síðan í eigu afkomenda
Skinneyjarbóndans, hvaða krákustíga
sem ferill hennar kann að mynda,
unz hún ke-mst í bó-kasafn Mála-
Da-víðs. —
Sá, sem setti titilblað á handritið
14 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS-
16. tbl. 1965