Lesbók Morgunblaðsins - 16.11.1969, Side 13

ant sitt re og hesta (og einnig
wokkrar kýr). Þannig er það,
að þeir búendor af hinn þekkta
Fljótsd.alshéraði, sem áður voru
fjáðir og gátu sent í höndlunar
staðina svonefndar Iestir 5—8
eða 10 hesta mega nú ferðast fót
gangandi og bera á sjálfum sér
1 skeppu koms í einu yfir fjöll
og heiðar frá höndlunarstöðun
um og gott má það þykja ef þeir
svo fá nægjanlega forgreiðslu,
þar sem kaupmennimir þora
ekki að lána þeim sem ekki em
borgunarmenn, því að kaup
mennirnir em þeirrar meining
ar að höndlunarbréf þeirra upp
áleggi þeim ekki að lána óviss-
um borgunarmönnum og það eru
nú allir óvissir borgunarmenn
(jafnvel stórbændur). Engin
þingsókn í allri þessari sýslu,
virðist svo á sig komin, að þar
verði forðað hungursneyð jafn
vel í sumar. f flestum sóknun
um er alþýða m;mna í meiri eða
minni mæli ýmist að yfirgefa
býlin eða falla úr næringar-
skorti og flakk og þjófnaður á
sér stað, þannig að ég hef síð-
an á síðasta manntalsþingi í
haldi fyrir utan aðra, sem refs-
að hefur verið, tvo delinkventa,
sem verða að vinna hér í þræla
vinnu, vegna þess að hestar
fást ekki til ,að flytja þá í lands
ins tugthús. í einu orði sagt
ríkir hér hin mesta eymd, hvert
sem litið er.
Landbóndinn hefur misst bú-
f járeign sína og missir hestanna
gerir honum með öllu ókleift
að afla sér viðurværis og
brauðs, þó að svo ólíklega vildi
til að það væri að fá hjá útvegs
bóndanum svonefnda, sem að
mestu leyti hefur í mörg undan
farin ár, lifað af landinu og er
nú ekki betur haldinn en land-
bóndinn, þar sem einnig hann
hefur mátt þola missi bústofns
ins og honum er ekki treyst-
andi fyrir neinum þeim mörgu
hlutum, sem hann þarf að fá frá
höndlaninni til að útvegur hans
lialdist gangandi (þó að svo
væri að það þvert gegn því sem
við væri að búast mætti koma
að einhverju gagni), og verða
því allir að deyja án undan-
tekningar, hinir f jáðu við hlið
hinna snauðu. Nema Yðar kon-
ungléga tign allra mildilegast
af landsföðurlegri umsorgan
vildi í náð líta til þessara mjög
aðþrengdu og fátæku und
irsáta, á eftirfarandi hátt:
1. Að kauphöndlaramir hér
í sýslunni fengju með því fyrsta
skipi sem hingað gengur for-
takslausa skipun um að lána
bændum nauðsynjavörur án
undantekningar, en þó í hlut-
falli við nauðþurftir þeirra og
fólkshald.
2. Að Yður náðarsamlegast
þóknaðist að skenkja hinum fá
Útgefondií Hjf. Árvakur, TU-ykJavjk,
Frámkv.»tj.: Haratdur Sveinsson.
Ritstjórar: Siguröur Bjarnascn lrá Vlgur.
JMatthias Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsi'on,
Ritstj.fltr.í Gísli Slgurfe-on.
AuglýsÍRgar: Árni Garðar Kristinsson,
ltitstjórn: Aöalstræti 6. Sími ICiICD.
tæku í hreppunum, sem annars
féllu, viss,an skammt nauðsynja,
þar sem lán til þessa fólks gæti
ekki leitt til annars en þess að
það sykki í skuldir, sem það
síðan aldrei gæti greitt.
Ellegar þá í þriðja lagi að
Yður allramildilegast þóknaðist
að flytja héðan á brott það fólk
sem hér er lent á flakki en dug
legt er til vinnu, annað hvort
til Danmerkur eða annarra
staða í þessu landi, þar sem
ástandið er betra en hér, til að
létta þá byrði, sem þetta fólk er
þeim f jölskyldum, sem enn liald
ast á býlum sínum, og með þessu
vemda fjölmargt mannslíf með
al þessa óhamingjusama fólks,
sem .annars dæi Rikinu til mik-
ils tjóns.
Ég fæ ekki séð að með öðr-
um hætti verði hægt að forða
frá verulegum fólksfelli af völd
um dýrtíðarinnar hér í þessari
sýslu“. (Letnrbreyting mín. E.
B.)
(Þýðing blaðsins).
Þriðji liður í ofamritiuðium
tiliögum sýslumanns mun vera
undirrót þess lífseiga ámælis,
se>m Danir hafa hlotið fyrir að
hafa ætlað að flytja alla Xs-
lendinga úr landi.
Eins og bréfið ijósiaga sýnir,
voru hörmungar fólksins önv
uutegri an orð fá lýsit. Dansfca
stjórnin gat vitamiega ekki
skellt skoileyruim við tillögu,
sem henni barst frá kon-
urvglegu yfirvaldi á neyðar-
svæðiniu um liniu.n á þjáning-.
um m.anna og björgun föl'ks frá
bráðuim hun.gurdauða. Þess
vegna bamtir til’laga Jóns til
uimræðu meðal annarra hu>gsan-
l'egra úrræða, en er hafnað.
Til þess að menn snúi ekki
reiði sinni gegn Jónd sýsliu-
manni Sveinssyini, þegar þeir
neyðast >um síðir til að veita
dönsku stjórninni uppreisn
æru, bið ég þá að athuga, hve
tfflaga hans er af göfuigu bug-
arfari sprottin og eðliileg, þeg-
ar aðstæðna er gætt. Hann hef-
ur séð búpending sýsluibúa strá-
falla, og fól'kið er ttekið að
hryrtja niður. TVo sakamenn
fær hann ekki flutta í fanga-
húsáð í Rieykjatvítk vagraa hross-
leysis á Ausburlandii, en verð-
ur að senda þá til Kauipmanna-
hafnar. Hjálp verðiur að berast
fljótt, eigi hún að koma að
haldi. Á voginum ligigur verzl-
unarskipið. Hugsunin er nær-
tæk: flytja vinnufæra föru-
ineran sjóveg í ákyndi anrnað
hvort til Danmierbur eða sælli
byggða á íslandi til þeisis að
bjarga lífi þeirra og létta á
fóðrunuim hjá örbjar.ga bænd-
utm, sem enn reyna að haldast
við bú.
Sagnhafi verður í byrjuin spils, að gera
sér grein fyrir hvernig hamn ætlar að
haga únspiliniu. Verður hain-n þá eininig
að gera sér grein fyrir hvaða möguleiika
liatnin hefuir til að fraimifylgja áætlun
þeirri er hanm hefu rge.rt.
Efíirfarandi spil er gott dæmi um
þelta, en þó skal játað að sagnihafi er
heppinn að viinma spilið, en heppni er
ávllt nauðsyntlieg eí erfið spil eir.s og
þetta eiga að vinnast.
Norður
A Á-9
V D-10-9
4 7-6-4
4 Á-G-5-4-3
Vestur Austur
¥
♦
♦
10-8-3
G-8-4
G-8-5-2
10-9-8
* 7-4
¥ K-7-6-3
4. D-10-3
4 K-D-7-6
Suður
4 K-D-G-6-5-2
¥ Á-5-2
4 Á-K-9
4 2
Suður var sagnha.fi í 6 spöðum og
Vestur lét út laufa 10.
Sagnthafi sá að hann verðuir affltaf að
,gefa 1 Sl‘ag á hjarta. Þá á hanin eftir
gjafasliag í tígli og eini möguleikímn til
að losraa við tigu'l heima etr að gera
fimm'ta lautfið gott. Til þess að áæthm.
þessi heppnist þuirfa laufin að sikiptast
4—3 hjá andstæðiinigunium. Eininig þari
sagnlhatfi 3 i.ninlko.mruir í borð til að geta
trompað lauf þrisvar og að lofcum eina
inmktoaniu tii að taika fríslatgmn á lauf.
Saginihatfi f.ainin ráð við þessu. Hatntn
drap mteð lautflásii, l!ét út llautf, tnompaðd
heima.með spaða 2 og lét út spasða 6.
Drepið var í botrði með spaða 9 og þar
með var ein au'kainnfcoma í borið fenigin.
Enn var lauí látið út, trompað hekna
með spaða gosa, spaða 5 látið út og
drepið í borði mie ási. Enin var laiuf
látið út og tirompaið heima mieð spaða
drottninigu, Nú lét saignlhatfi út spaða
kónig og tók þantnig síðasta trompið af
aindstæðiimiguniutm.
Næst vatr hjarta íáitið út, Vestur gaf,
sagnhatfi drap í borði með níun,ri og
Austur vairð alð drepa mieð kóngL
Þannig fékik saginihatfi fjórðu inmkoimina
í borð og ntú er sama hvað andstæð-
inigarnir gema, saginlhatfi fær aifganginn og
vitnniuir spilið.
—★—
Leikurii.nn miBi Noreigs og Matnds á
Evrópumótiniu, sem fram fór í Osló s.L
sumiar, var mjög j'aifn í fyrri hálfLeik.
Að fyrri hálffeik lofcntum. vatr staðan
33:30 fyrir Noreg. í síðatri hálflleik gekfc
íslenzfcu sveitintná atfax illl'a. Fékfc sveitin
aðleiints 1 stig gegm 44 Stiguim Nohðmaama
og iaufc lieikntum með yfiirhurðasigri
Noregis 77:31.
Hér fer á eftir spil frá þessum leik,
sem var mjög slæmt hjá íslenzku sveit-
inni.
Norður
4 Á-9-8-7
¥ 10-6-5
4 G-7
4 D-9-7-6
Vestur
4 G-10-4
¥ D-G-7
4 K-8-5-4
4 Á-8-3
Suður
Austur
4 6-5
¥ 9-4-2
4 Á-9-6-3-2
4 G10-5
4 K-D 3-2
¥ Á-K-8-3
4 D-10
4 K-4-2
Lokasögnin var sú sama á báðum
horðum þ. e. 4 spaðar og var Norður
sagnhafi á háðum borðum. íslenzku
spilararnir sem sögðu 4 spaða fengu
aðeins 8 slagi og töpuöu því tveimur.
Sagnhafi ræður ek:ki við spilið og verður
aJltatf að gefa 2 sliagi á tígul, 2 slagi
á lautf og einn á hjarta.
Við hitt borðið þair sem norsku spil-
asrarnir sátu N.—S. gekk heldur illa í
vörninni hjá íslenzku spilurunum.
Auistuir lét í byrjun út iaiufa gosa, sagn-
hafi gaf í borðd, Vestur lét laufa 8 og
sagnihafi drap heima með drottninigu.
Sagrahaifi lét næst út la.ufa 9, Austur lét
laufa 10, drepið var í borði með kóngi
og vestur fékk slaginn á ásinin, Vestur
áJeit að Auistuir hafði aðeiras átt 2 lautf,
og lét því næst laiutfa 3, sem sagmhafi
drap heirraa. Nú tók saignhatfi trompin af
anidstæðinigunuim, lét út síðasta laufið
og kastaði tígli úr borði. Þaninig vairan
haran spilið. Gaf aðeins 1 slag á hjarta,
1 slag á tígul og 1 slag á liauf.
Rabb
Framh. af bls. 16
íþróttafréttir sjónvarpsins eru þó
bezta dæmiS um það hraklega mis-
rœmi, sem íþróttir búa við í frétta-
flutningi. í sjónvarpinu teljast það
sýnilega eitt vera íþróttir, þar sem
menn hafa bolta með höndum. Af
allri tómstundaiðkun er íþróttum
gert langsamlega hœst undir höfði:
Fastur þáttur með fréttunum, oft á
hverjum degi. Og sjá; þar er enn
kyrjaður þessi eilífðarsöngur um
mörk og boltaleiki og þeir sem
gjarnan vildu sjá eitthvað um aðr-
ar íþróttir geta beðið vikum eða
mánuöum samcua án þess að sjá
nokkuð við sltt hæfi á skerminum.
1 þessum þætti fréttaflutningsins
bregzt sjónvarpið hrapállega og
það er þeim mun sorglegra sem það
hefur betri aðstöðu en blöð og út-
varp til að kynna ýmsar íþróttir og
örva almenna þátttöku. Hlýtur það
ekki acf teljast stórum þýðingar-
meira mál en hitt, hvort Fram tekst
að hnoða knetti í markið hjá Val?
Gísli Sigurðsson.
16. raóvemiber 1969
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 13