Lesbók Morgunblaðsins - 02.05.1976, Síða 14

Lesbók Morgunblaðsins - 02.05.1976, Síða 14
Sveinbjörn E. Baldvinsson SOFÐU, VIÐ SKULUM HÆTTA AÐ HUGSA Það stendur tré fyrir utan gluggann minn. Og stundum þegar það teygir kræklóttar greinar sínar út i fölbláa nóttina finnst mér það hvísla að mér — Sofðu við skulum hætta að hugsa. Og þá sofna ég og geng hiklaust út í gráan daginn. HAUST í rauðleitri birtu haustsins örkum við áfram eftir rykugum veginum Ár eftir ár. Öld eftir öld. Loks er við höfum gengið veginn á enda er ekkert að sjá nema eina gröf og einn kross. Vatnsberinn Framhald af bis.7 fjörunni fyrir neðan kofann hennar. Hún var ein af þessum nafnlausu einstaklingum, sem koma og fara án þess að eiga neina sögu. Og þó, — kannski átti hún sögu, eitthvað sem risti svo djúpt, að hún gat engum trúað fyrir því. Gömul kona, sem þekkti til Bjöggu frá fyrri árum hennar, sagði mér: „Já, hún varð nú fyrir hnjaski er hún var ung. Og kannski hefur hún aldrei beðið þess bætur. Hún eignaðist barn með syni stórbónda. Hún var vinnukona á bænum. Þetta þótti vitanlega mikil hneisa. Barninu var komið fyrir á bæ í annarri sveit og Bjagga látin fara í burtu. Um tilfinningar hennar var ekki spurt. Þannig var nú lífið í þá daga.“ — Þannig var réttur hins snauða og umkomulausa. Gæti nú ekki verið að þetta hafi valdið henni Bjöggu gömlu ævi- löngum sviða? Allar bollalegging- ar um það verða aðeins getgátur. — En sem betur fer, er þetta veröld sem var. Lars Hamberg: „Hér hafa menn lengi verið undirok- aðir” Rætt við finnska skáldið VÁINÓ LINNA Hann kom frá sumarbústað sfnum I Teisko og við hittumst í Tammerfors. Hann var klæddur blárri ullartreyju og kakíbuxum og á höfðinu hafði hann pottlok með stóru skvggni. Hann er ekki jafn grannur og liðugur og hann var, virtist lægri og þreknari en mig minnti. „Þetta er allt á brattann", segir hann, er ég spyr um líðanina En hjarta- veilan þjakar hann að minnsta kosti ekki lengur. Og ýmislegt bendir til þess, að hafið sé nýtt blómaskeið f listsköpun hans. „Okánd soldat“ (fsl. þýð. „Óþekkti hermaðurinn“)hefur verið þýddur á sextán tungur. Er þá enskan talin aðeins ein, en bókin hefur verið gefin út í fjölda enskumælandi landa. Ekki er talin ungverska þýðingin, sem enn er f prentun og lettnesku og litháisku þýðingarnar eru taldar með þeirri sovézku. Þrfleikur Linna um bændurna hefur verið þýddur á nfu mál. Linna tekur nú þátt f ungversk- finnskri samvinnu um gerð sjónvarpskvikmyndar er hefur hlotið vinnuheitið „Finland" og kvikmyndatökumaðurinn Sandor Sara nefnir heimilda- ballöðu. Myndin er tekin f Finnlandi og er skeytt inn í hana u.þ.b. stundarfjórðungi úr „Okánd soldat“ og þrfleikn- um. Við þetta hefur Linna starfað nú f sumar. Hann hef- ur dvalizt uppi f sveit, á þar hálfan annan hektara, og stundar skógarhögg sér til heilsubótar. — Ég hef ekkert samband lengur við gamla félaga úr verksmiðjunum, segir Linna, nema hvað maður rekst stund- um á þá á götu í Tammerfors, en annað er það nú ekki. Eg reyni að halda mig utan við stjórnmál og varast að taka ákveðna afstöðu. Taisto Sinisalo, leiðtoga stalfnista, hef ég aldrei hitt og dagblað hans, Tiedonantaja, les ég ekki. Ég er Ifka tregur til að taka þátt f umræðum. Flest það, sem sagt er, hafa menn bæði sagt og heyrt margoft áður. Maður stiflist með árun- um, gömul tengsl rofna. Eg gef mig mest að fjölskyldunni. Þótt ég komi til Helsingfors fer ég aldrei inn f Kosmosveit- ingahúsið, þar sem þeir sitja, þessir yngri höfundar, sem nú ágústmánaðar. Þessir snjóar heita vetrarkálfar. Mikil berjaspretta er fyrir vondum vetri, eins ef mikið var af fiðrildum, eða skógarlauf féllu seint í september. Ef kýr ber rauðskjöldóttum kálfi að hausti, þá verður auð jörð að nokkru um veturinn, en ef kálfurinn er alrauður, verður enn minni snjóavetur. En fæðist hvit- ir kálfar á haustin veit á snjóa- vetur. — (Þetta mun nú líklega veikasti hlekkurinn i keðju veðurspánna). og mai og eru þau kölluð: sumar- málahret, kóngsbændadags- fhlaup, krossmessukast, upp- stigningardagsrumba, hvíta- sunnusnas og fardagaflan. Stund- um fellur niður eitt eða fleiri af þeim hretum, og þykir þá vel fara. En þá eru úti öll vorhret þegar spóinn vellir graut og hrossagaukurinn hneggjar. Eftir veðrinu á sólstöðum á að viðra til miðsumars. Hundadagarnir eru slæmir, ef þurrkar hafa gengið á undan, en góðir ef ótið hefir veriö áður. 0 Almenn trú á Suðurlandsundir- lendi er, að sé óþerrasamt um sláttinn, þá birti upp um 16. sumarhelgina og verði þurkur í vikutima. Höfuðdagurinn (29. ágúst) ræður mjög miklu í trú margra um tiðarfar. Bregður þá venju- lega veðráttu og helzt svo í 20 daga. Þessa veðrabreytingu kenna menn höfuðdagsstraumn- um. Það veit á góðan vetur, ef þrisvar snjóar 'í fjöll fyrir lok .^ 0

x

Lesbók Morgunblaðsins

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.