Lesbók Morgunblaðsins - 13.06.1976, Síða 10
„Ég skrifaði það inn í huga
minn, likt og tölvu: Ég skal
þrauka," segir Hildegard Knef.
„Þegar ég var tæpra sjö ára að
aldri fékk ég barnalömun. Siðan
veiktist ég hastarlega af liðagigt,
og var mjög illa haidin. Svo skall
stríðið á, og sprengjuregnið dundi
yfir borgina, og að lokum hófust
svo götubardagarnir hér i Berlín.
Úr öllum áttum var skotið á mig
— ég var þó ekki skotmarkið,
vitanlega, en samt sem áður reið á
að sleppa lifandi."
„Síðan var ég í rússneskum
fangabúðum. Ég veiktist mjög illa
þar. Ég býst við, að þá hafi öll
ósköpin byrjað fyrir alvöru. Ég
flýði og síðan gekk ég á milli
Iækna og gekkst undir hvern upp-
skurðinn á fætur öðrum. Þetta
var eins og snjóbolti, sem varð að
snjóskriðu."
Sumarið 1973 gekkt Hildegard
Knef undir 56ta uppskurðinn á
tæpum þrjártíu árum, á einka-
sjúkrahúsi í Salzburg. Ástæðan
var krabbamein í brjósti. Enn
virðist hún hafa sloppið, en hún
gerir sér engar gyllivonir um að
snjóskriðan hafi að lokum stöðv-
ast. „Við vitum ekki einu sinni
hvað krabbamein er — hvernig
getum við þá talað um lækn-
ingu?“
Frá því í fyrra hefur það verið
lýðum ljóst, að hún hafði gengizt
undir krabbameinsuppskurð og
hygðist skrifa um það bók. Síðan
hefur Hildegard Knef verið nafn-
kunnasta kona Þýzkalands.
Raunar hefur hún alltaf verið í
fréttunum: Á fimmta áratugnum
brosti þessi ljóshærða og bjart-
eyga stúlka, sem þá var, frá kvik-
myndatjaldinu í lítt eftirminni-
legum kvikmyndum um hið
striðshrjáða Þýzkaland, og um
nokkurt skeið stóð um hana mik-
ill styr hneykslunar þegar hún
birtist nakin í kvikmyndinni
„Syndarinn“, á næsta áratug lék
hún undir nafninu Hildegard
Neff (Bandaríkjamenn áttu auð-
veldara með að bera nað fram) í
allmörgum bandarískum og
brezkum kvikmyndum eins og
„Decicion before Dawn“, „Diplo-
matic Courier", „The Man Bet-
ween“ og „Trilby", og síðar meir
lék hún í tvö ár í Broadwayupp-
færslunni á „Silkisokkar". Síðan
sneri hún heim til Þýzkalands og
hóf þar nýjan og glæsilegan feril
sem söngkona. Áratug seinna
skrífaði hún „Hestinn fékk ég að
gjöf“, endurminningabók, sem
hingað til hefur selzt í yfir tveim-
ur milljónum eintaka úti um allan
heim, sem er langtum meira en
nokkur bók, sem gefin hefur ver-
ið út í Þýzkalandi eftir stríð, get-
ur státað af. Af bókinni varð hún
stórrík.
En f fyrrasumar og haustið
sama ár, komst allt umtalið í
kringum hana á það stig að fárán-
legt mátti teljast. Það leið varla
svo dagur, að þýzk æsifréttablöð
birtu ekki yfirlýsingu, sem hún
hafði ekki gefið um þann lög-
fræðilega styr, sem stendur um
hina nýju bók hennar, eða þá við-
tali, sem ekki hafði verið tekið við
hana um hið stormasama hjóna-
band hennar og Bretans David
Cameron-Palastanga, og um það
hvað yrði um hina sjö ára gömlu
dóttur þeirra Christínu. Einnig
voru ljósmyndir af henni, á leið
inn eða út úr sjúkrahúsi, mjög
kærkomnar þýzkum blaðalesend-
um.
„Ég hef ekkert ráð gegn þessu,“
sagði hún. „Ég gæti reynt, en það
bæri engan árangur, svo til hvers
að vera að því? Við höfum ekki
lög ykkar um friðhelgi einkalífs-
ins hér í Þýzkalandi. Ég er það,
sem kallað er „öffentlich" per-
sóna. Hvernig mætti þýða það —
opinber persóna? Það hljómar
fáránlega, en það er ég. Ber-
skjölduð gagnvart öllum. Það ger-
ir ekkert til, svo lengi sem þetta
fer ekki út í einhverja ónáttúru.
Annars hef ég ekki lesið allt
slúðrið. Hví skyldi ég eyða pen-
ingum i eitthvað, sem mun gera
mig reiða?“
Það sem almenningur virtist
gleypa í sig af svo mikilli áfregju,
var einfaldlega afbrigðilegur
áhugi á því, hvort hún komist af
eða ekki. Þann 28. desember sl.
varð hún fimmtug. Klaus Schiite,
borgarstjóri Berlínar, hringdi til
hennar og færði henni árnaðar-
óskir sinar; Walter Scheel, forseti
Vestur-Þýzkalands, sendi henni
heillaóskaskeyti. Þjáningar og
barátta Hildegard Knef fyrir líf-
inu voru orðin að föstum lið í
vestur-þýzku þjóðlífi.
Hún býr ásamt dóttur sinni,
einkaritara og lifvörðum i „Belle-
vue“-svitunni á elleftu hæð
Kempinski-gistihússins í miðborg
Berlínar, og þar hitti. ég hana.
Leigan á íbúðinni er um 750 þýzk
mörk á dag og úr gluggunum sést
bæði Vestur- og Austur-Berlín.
Það er löng leið þangað ofan úr
öngstrætunum, þar sem hún
fæddist og ólst upp.
Þegar líða tekur á daginn, er
fyrirferðarmikill, þykkur andlits-
farðinn orðinn of þyngslalegur.
Þung, fölsk augnhár drjúpa fyrir
sægrænum augum hennar eins og
skopstæling á tízkunni fyrir
tveimur áratugum — þetta er dul-
argríma sem hún notar, svo fólk
stari ekki á hana í leit að augljós-
um sjúkdómseinkennum. Að baki
farðanum býr virðulegt prúss-
neskt andlit.
Við fyrstu kynni er framkoma
hennar ýkt og leikaraleg. Það
einnig ber einkenni dulargervis-
ins; nokkurs konar íburðarmikill
slappleiki svo fólk hætti að leita
að merkjum um tap hennar. Hún
er óhraustleg til að sjá, en þó
harðskfeytt; furðanlega tilfinn-
inganæm, og ákaflega áleitin:
Móðir Courage í Balmain-kjól.
Við ræðumst við á ensku og með-
an á viðtalinu stendur, þömbun
við kampavín.
Nýja bókin hennar nefnist
„Dómurinn“, en þar er þó ekki
endilega átt við dauðadóm. Ung-
frú Knef sagði: „Ég á við, kannski
var úrskurðurinn í Salzburg