Lesbók Morgunblaðsins - 17.10.1976, Blaðsíða 7

Lesbók Morgunblaðsins - 17.10.1976, Blaðsíða 7
verður stundum sextán tímar / Þuríður J. Amadóttir ræðir við FJÓLULOFTSDÓTTUR einstœða móður, sem flutti frá Hólmavík til Reykjavíkur. Fjóla Loftsdóttir ásamt börnum sinum drengirnir voru báðir á heima- vistarskóla. Þér hefur varla verið rótt inn- anbrjósts að hugsa heim til þeirra á meðan þú varst að vinna? — Ég held það sé það erfiðasta, sem ég minnist frá þessum árum, þegar ég þurfti að fara frá þeim á morgnana. Ég lagði fötin þeirra hjá þeim og hafði mat handa þeim þar sem þeir gátu náð til; sá eldri reyndi að hjálpa yngri bróður sín- um eftir mætti. Mér fannst ég komast hjá því versta, ef ég komst út á morgnana áður en þeir vökn- uðu svo ég þyrfti ekki að slíta mig fráþeim grátandi. Voru þeir aðgæslulausir allan daginn? — Þeir komu oft til min I frysti- húsið og voru að snúast þar í kringum mig, en það var ekki leyfilegt samkvæmt reglum; fólk- ið var bara svo elskulegt að amast ekki við þeim, það vissu allir um heimilisástæður hjá okkur. Eftir um það bil tvö ár fékk Fjóla svo vinnu á Símstöðinni á Hólmavik. Við það varð breyting 'til batnaðar; vinnutíminn styttist og breyttist, var frá kl. 8.30 til 12.30 og aftur frá kl. 2—4 e.h. Annan hvorn dag vann hún frá kl. 2—8 á kvöldin. Þetta var fastur vinnutími og aldrei eftirvinna. Húsið var enn ekki fullgert en báturinn og veiðarfæri höfðu ver- ið seld. Fjóla lagði allt kapp á að koma húsinu f endanlagt horf og það tókst. En tlminn leið og yngstu dreng- irnir komust á þann aldur að þurfa að fara að heiman á skóla. Hin þrjú systkinin höfðu verið á heimavistarskólanum að Reykj- um I Hrútafirði. Þau héldu síðan áfram námi, elzti sonurinn I tré- smíði, með iðnskólavist I Reykja- vík, sá næsti lauk stúdentsprófi á Akureyri og fór eftir það I há- skólanám, dóttirin fór til Amer- íku að læra málið, þar sem hún ílentist og er nú gift kona og móðir. — Þá var ekkert um annað fyrir mig að gera en senda yngstu syn- ina líka frá heimilinu og vara þar sjálf ein eftir, segir Fjóla. Ég tók þann kostinn að sleppa ekki alveg af þeim hendinni og halda heimil- inu fyrir þá svo lengi, sem þeir þurfa þess með. Fjóla seldi húsið sitt á Hólma- vlk og flutti til Reykjavlkur. — Það versta var að verðmis- munur er svo mikill á húsnæði þar og hér, að við fengum ekki nema þessa 85 fermetra fbúð I fjölbýlishúsi fyrir einbýlishús, sem er meira en þriðjungi stærra, ásamt bflskúr og þó með þvf að gefa nokkur hundruð þúsund á milli, segir Fjóla. Næsti áfangi var að finna hús- móðurinni viðunanlega og trygga atvinnu. Fjóla hafði sótt um færslu frá slmstöðinni á Hólma- vlk til símstöðvarinnar I Reykja- vlk. Það var veitt en aðeins I tvo mánuði, þar sem eldri starfsmenn þurftu að komast að við starfann. Þá hófst ótryggt og ónæðissamt tlmabil I framfærslumálum heim- ilisins. — Eftir þetta tveggja mánaða starf á símstöðinni hér, fékk ég vinnu á Pósthúsinu, við að bera út póst. En það var aðeins fjögurra tlma vinna á dag og ekki er hægt að fá vinnutímann lengdan við bréfaburð. En það hrökk auðvitan engan veginn fyrir heimilisút- gjöldum, segir Fjóla. Þá tók ég að mér húshjálp I heimahúsum og einnig fékk ég fast starf vissan tíma á dag við ræstingu á skóla- húsnæði. En með þvl náðu endar heldur ekki saman, svo ég fékk aukavinnu við framreiðslustörf á veitingahúsi, þar sem ég vinn reyndar enn. Sú vinna hefst ekki fyrr en kl. 7 á kvöldin og er til kl. eitt eftir miðnætti eða lengur eft- ir þvl hvaða daga unnið er. Það má segja að sú vinna hafi bjargað heimilinu, því þar get ég fengið viðbótarvinnu, ef á liggur til út- gjalda, sem alltaf eru eitthvað mismunandi. Fyrir rúmu ári rættist úr at- vinnumöguleikum Fjólu, með þvi að hún fékk fast starf við ræsting- ar á endurhæfingarheimili Hvíta- bandsins. Þar vinnur hún fullan vinnudag, frá kl. 8 á morgnana til kl. 4 á daginn. Þá hefur hún tlma til að sinna heimili slnu, áður en hún fer á ný til vinnu við fram- reiðslustörfin. Þó kemur fyrir að hún fer beint úr dagvinnunni til veitingahússins og vinnur til kl. 3 á nóttunni. Þá er vinnudagurinn orðinn samfleytt 16 klst., auk þess tima, sem það tekur að komast til og frá vinnu. Þú hefur ef til vill bfl til að komast á miili? — Nei, segir Fjóla. Ég hefði ekki einu sinni efni á að eiga bll, þótt einhver gæfi mér hann. Ég fer með strætisvögnum á þeim tlma, sem þeir ganga. Þetta venst og ekki eru allir vinnudagar jafn- langir. Stundum vinn ég ekki á kvöldin. Er ekki mögulegt að þú getir dregið eitthvað úr svo miklu vinnuálagi? — Það held ég geti ekki orðið á næstunni, þó ég hafi mikla löng- un til þess. Þó fer sumarvinna drengjanna að verða nokkuð til hjálpar. Sá eldri hefur h'aft vinnu I sumar, en fer svo I skóla I haust, hann er í iðnnámi. Sá yngsti, sem er ekki nema fimmtán ára var ekki eins heppinn með vinnu, þó hefur hann farið í vinnuleit niður að höfn eldsnemma á virkum dög- um en því miður ekki fengið vinnu nema mjög sjaldan. Það er sem sagt öllu til skila haldið að ykkur takist að láta enda mætast f heimilisrekstrin- um? Er það verra eða betra hér en áHólmavfk? — Það er á vissan hátt erfiðara hér, þó það jafnist upp að ýmsu leyti, t.d. er upphitunarkostnaður minni hér en ollukyndingin, sem þar varð að greiða. En þó verð ég að vinna mun meira hér en meðan ég var á slmstöðinni fyrir vestan. Er framfærslukostnaður hærri og skattar ef til vill Ifka? — Verð á nauðsynjum til heim- ilis er svipað á báðum stöðum. Skattar eru ekki hærri, svo nokkru nemi, siðan ég kom hing- að. En kannski hef ég ennþá sloppið betur en margar þær kon- ur, sem vinna eins og kraftar leyfa og verða svo að taka lán út á ibúð fjölskyldunnar til að geta greitt skatta til hins opinbera. Þetta er verst, þegar börnin kom- ast af framfærslualdri en þá þurfa þau jafnvel ennþá meira en áður til að geta haldið áfram námi. Mér finnst það lika alltaf jafn undarleg ráðstöfun, að með- an maðurinn minn lifði, var ekki lagt nema á helming minna tekna en sfðan ég varð ein með fram- færslu heimilisins og barnanna, hef ég orðið að greiða fulla skatta af öllum mínum tekjum. Ég er ekkert að kvarta yfir þessu sjálfr- ar mln vegna; ég hef áreiðanlega komist betur af en margar aðrar einstæðar mæður, segir Fjóla. Heldur þú að einstæðar mæður séu verr settar en einstæðir feð- ur? — Þær eru það ef til vill fjár- hagslega, en ég hef alltaf álitið að feður væru verr settir með upp- eldi barnanna. Þeir koma oft svo litið nærri heimilinu og umönnun barnanna, þótt þeir séu góðir feð- ur eftir því, sem þeirra hlutverk nær til. Væri þá ekki æskilegra að hlut- Framhald á bls. 15

x

Lesbók Morgunblaðsins

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.