Lesbók Morgunblaðsins - 12.09.1981, Blaðsíða 4

Hér er mtakr Mnw
- tilgerðarlm og
ákgaveréur
Spjallað við heímsfrægan hornaleikara og konu hans sem
hér voru á ferð í sumar
Ánægjulegir endurfundir góðra vina. Talið frá vinstri: Sieglinde Kahmann, Lárus Sveinsson, Sigríður Þorvaldsdóttir, Hermann
Baumann og kona hans og loks Siguröur Björnsson.
Útsendari Lesbókar lagði leið sína eitt
sunnudagssíðdegi fyrir skömmu suöur í
Garðabæ — nánar tiltekið aö Smáraflöt
17, heim til þeirra Siguröar Björnssonar
framkvæmdastjóra Sinfóníuhljómsveitar
íslands og Sieglinde Kamann söngkonu.
Þangað var von á heimsfrægum þýskum
hornleikara, Hermann Baumann, og konu
hans ásamt þeim hjónum Lárusi Sveinssyni
tónlistarmanni og Sigríöi Þorvaldsdóttur
leikara. Þessi vinahóþur ætlaði að eiga
saman kvöldstund áður en Baumannshjón-
in héldu áfram för sinni til heimalandsins,
en þau voru að koma frá Bandaríkjunum
þar sem hann hafði haldið tónleika. Þau
höfðu í leiðinni tekið sér nokkurra daga frí
hér á íslandi. Þennan dag voru þau aö
koma frá Akureyri en þar höfðu þau leigt
sér bíl og ekiö um Mývatnssveit til
Húsavíkur og víöar.
Bæöi eru þau miklír íslandsvinir, hafa
komið hér áður og ferðast þá nokkuö um
Suðurland. Hermann Baumann hefur kom-
iö tvisvar til að leika einleik á horn með
Sinfóníuhljómsveit íslands auk þess sem
hann kom hingað fyrir nokkrum árum með
útvarpshljómsveitinni í Stokkhólmi í hljóm-
leikaferð.
Gestirnir eru ekki komnir þegar Lesbók
ber aö garði en Sigurður Björnsson veitir
góðfúslega upplýsingar um þennan heims-
ins besta hornleikara Hermann Baumann.
„Hann er fæddur í Hamborg árið 1934
og lagði stund á alhliða tónlistarnám þar
ungur maður. Síðan komst hann í mikið álit
fyrir tónlistarstörf í Dortmund, Hannover
og Stuttgart. Árið 1964 hlaut hann verð-
laun fyrir einleik á horn í samkeppni sem
útvarpsstöðvar í Þýskalandi efndu til.
En einkum hefur hann getið sér orð fyrir
að endurvekja hornið sem einleikshljóðfæri
og hefur fengið fræg tónskáld til að semja
verk fyrir horn. Sjálfur leikur hann allt frá
barokk til nútímatónlistar og hefur vakið
sérstaka athygli fyrir að leika gömul verk á
svokallaö „náttúruhorn", en þaö er hin
upprunalega gerð hornsins — ekki með
tökkum eins og nú tíðkast heldur fást
mismunandi tónar úr því eingöngu með
blæstri í munnstykkið og meö því að
bregða hendinni inn í bjölluna.
Hann hefur sérstaklega lagt fyrir sig
flutning á frjálsum „kadensum'* m.a. í
Mozartkonsertunum en þær hefur hann
samið sjálfur. Núna er hann starfandi
prófessor viö Tónlistarháskólann í Stutt-
gart.“
Sigurður dregur fram úr skáp stafla af
plötum sem gefnar hafa verið út víða um
heim með hornleikaranum fræga Hermanni
Baumann.
„Hann ferðast um víöa veröld og heldur
tónleika yiö mikla hrifningu hljómlistarunn-
enda, en hann hefur sérstakar mætur á
ísalandi," segir Sigurður, „og sama má
segja um konuna hans.“
Og gestina ber aö garði. Fólk heilsast
með gleöibrag. Útsendari Lesbókar var
satt að segja farin að finna til smæöar
sinnar, ófróð og lítilsigld í hinum stóra
músíkheimi.
En það reyndist sama sagan um þennan
tónlistarmann eins og svo marga aðra sem
hafa náö langt á listabrautinni, hvergi hittir
maður fyrir fólk sem er iítillátara og
viðmótsþýðara. Kring um þennan mann
birtist sú sama heiöríkja og umlykur oft
eldhuga og skapandi listamenn í heimi
tónlistarinnar.
Menn fá sér sæti og Sigurður og frú
Sieglinde bera fram veitingar. Hermann
Baumann og kona hans segja frá ánægju-
legri ferð til Noröurlands í góðu veðri —
lýsa náttúrufegurðinni við Mývatn og Ás-
byrgi eins og hún kom þeim fyrir sjónir.
Þau höföu lent í sandbyl á Mývatnsöræfum
sem þeim fannst mikilfenglegur — lýstu
þessu eins og þau hefðu verið stödd úti í
miöri Sahara-eyöimörkinni og kannske
voru þau það. Þar óku þau fram á bíl sem
hafði stansaö, vélarhúsið fullt af sandi og
komst ekki í gang hvernig sem reynt var.
Þangað til allt í einu. Og bilaði bfllinn ók í
humátt á eftir þeim alla leiö til byggöa.
Þetta var einn þáttur þess að upplifa
íslenska náttúru og veitti gleöi í hjarta, aö
vel tókst til.
„Og hvers vegna þessar mætur á
íslandi," spyr Lesbók.
Kona Hermanns Baumann verður fyrir
svörum:
„Við komum hingað fyrst 1971 í tón-
leikaferö og vorum á leið frá New York til
Florens. Ég varð strax svo heilluð af
landinu að ég kaus aö dveljast hér ein í fríi
í viku í stað þess aö fara til Florens. Það
fannst mörgum skrítið. Ég veit varla
hvernig maöur á aö lýsa þessum áhrifum
sem maöur verður fyrir hér — hér er allt
öðruvísi en annars staðar — eins og landiö
sé enn í byggingu, ef nota má þaö orð —
það er ekki fullbúið. Hér stendur maöur
nær náttúrulögmálunum, jöröin kraumar
undir fótum manns. Hvaö gerist næst?
Þetta veldur alveg sérstakri tilfinningu sem
erfitt er aö skilgreina.“
Og Hermann Baumann tekur í sama
streng:
„Hér veröur maður ekki var viö streitu
eins og víða í stórborgum, þar sem fólk
hittist en nær aldrei nema yfirborðslegu
sambandi — keppast við að telja upp hvaö
þeir hafi séð og heyrt á listasviöinu — hrá
upptalning. Menn borða feikidýran mat og
renna honum niöur meö „small-talk“. Hér
höfum við eignast einlæga vini sem gaman
er að eiga samskipti viö. Sonur okkar hefur
dvalist hér um sumartíma hjá Lárusi og
Sigríði og þeim Sieglinde og Sigurði og
varö alveg eins hrifinn og við af íslandi. Hér
er alveg sérstakur heimur sem á hvergi
sinn líka — tilgeröarlaus og áhugaverður."
Hann er beöinn að segja svolítiö frá
hljóðfærinu sínu — horninu.
„Það eru ekki meira en 150—200 ár
síöan fariö var að leika á hornið eins og
það tíðkast núna, ventilhornið. Það kom til
sögunnar á dögum Beethovens, en mig
langaði til að leika á það upprunalega, eins
og það tíökaðist á dögum Mozarts, hið
svokallaöa „náttúruhorn“. Fyrst eignaöist
ég svissneskt Alpa-horn sem ég haföi mjög
gaman af. Síðan hef ég lagt mig eftir að
safna ýmsum gerðum horna og á núna
einar 30 tegundir frá ýmsum löndum og úr
ýmsum efniviöi, kýrhorn og horn úr skel
sem ættaö er úr japönsku klaustri svo
nokkuð sé nefnt...“
Og konan hans bætir viö: „Nýlega vorum
við stödd í borginni Angers í Frakklandi og
þar lék Hermann á eldgamalt hórn úr
fílabeini og í Kaupmannahöfn gekkst Ingi-
ríöur ekkjudrottning fyrir því að hann fékk
að leika á 3000 ára gömul horn sem þar
eru á safni...“
„Það er elsta hornið sem ég hef komist í
tæri við,“ segir Hermann Baumann.
„Hljómurinn í því er fínn og harmónískur.
Menn hittast, en ná aldrei nema yfirborðs
legu sambandi...
Af mörgum góðum stendur Mozart
fremstur...
Einu sinni ætlaði óg að veröa söngvari.....en ákvaö að láta hornið mitt syngja í
staðinn...
4