Lesbók Morgunblaðsins - 28.08.1982, Blaðsíða 12

Jón Baldur Þorbjörnsson
Bila-
sérfrœð-
ingar
þinga
Þessi mynd sýnir
Sonner-rétt-
ingakerfíð í notk-
un.
Prófessor Helm-
ut Ungerer ásamt •
nokkrum bíla-
verkfrærtinem-
um. Þeirra bíður
það erfíða hlut-
verk, að laga bíla
framtíöarinnar
að öllum þeim
breyttu aðstæð-
um og nýju kröf-
um, sem geröar
verða til þeirra.
TECHNJK-weng EISEN
Um tveggja ára skeið hefur ver-
ið starfandi í Miinchen áhugahóp-
ur um ýmis málefni sem ökutækin
varða. Þessi hópur nefnist
„Miinchener Arbeitskreis fur
Strassenfahrzeuge"; MAS, sem
lauslega snarað gæti heitið
„Vinnuhópur um bíla og mótor-
hjól, Múnchen". Þótt hér sé um
áhugahóp að ræða, er tæplega
hægt að kalla þá áhugamenn á
bílasviðum, sem að honum standa.
Öllu heldur er hér um að ræða
sérfræðinga á einhverju því sviði
sem ökutæki snertir; bílahönnuði,
kennara, bifvélavirkja og tjóna-
matsmenn, svo eitthvað sé nefnt.
Allir eiga þessir menn það sam-
eiginlegt áhugamál, að vilja fylgj-
ast mjög náið með framvindu
mála í bílaheiminum. Það er höf-
uðástæðan fyrir því að þeir koma
saman; þinga tvisvar á ári, þótt
sjálfsagt séu líka einhverjir þarna
innanum svo mjög haldnir bíla-
dellu að þeir geta einfaldlega ekki
látið viðburði sem þessa fram hjá
sér fara.
MAS mun vera fyrsti starfshóp-
urinn með þessu sniði sem er
stofnaður í Þýskalandi. Þrátt fyrir
að saga hans sé ekki ýkja löng,
hefur honum þegar tekist að vinna
sér verulegt álit og vinsældir á
meðal þeirra sem láta bílamálefni
til sín taka. Sumir þeirra sem
þingin sækja eru komnir um lang-
an veg til þess að geta fylgst með
því sem þar fer fram. Til dæmis
eru gestir frá Berlín eða Vín í
Austurríki ekkert einsdæmi.
Helsti hvatamaður að stofnun
MAS, stjórnarformaður og aðal-
driffjöðrin í starfseminni, er pró-
fessor Helmut Ungerer, deildar-
stjóri í bílaverkfræðideild Fag-
háskólans í Múnchen (Fach-
hochschule Múnchen, — FHM).
Hann er einnig aðalkennarinn í
bílahönnun við skólann og ekki að-
eins kunnur fyrir að sjá bílafram-
leiðendunum í Bayern (Audi,
BMW, MAN) fyrir þrem fjórðu
hlutum þeirra bílaverkfræðinga
sem þeir þurfa á að halda, heldur
einnig af framlagi sínu til ýmissa
atriða og nýjunga varðandi bíla-
hönnun.
Upplýsingamiðlun og
fræðsla fyrir starfandi
bílaverkfræðinga
Prófessor Ungerer segir ástæð-
urnar fyrir stofnun MAS hafa ver-
ið margvíslegar. Hann bendir á,
að í félagsiögum standi að tilgang-
urinn með stofnun MAS sé óháð
upplýsingamiðlun og fræðsla fyrir
starfandi bílaverkfræðinga, tjóna-
matsmenn og aðra þá sem tengj-
ast bílaiðnaðinum. Þessum til-
gangi skuli náð með eftirmennt-
unarnámskeiðum, náms- og skoð-
unarferðum, svo og með helgar-
þingum. Þá nefnir hann einnig
tækifærið sem MAS býður á þenn-
an hátt þrófessorum jafnt sem
nemendum í bílaverkfræði, til
þess að koma fræðilegum upplýs-
ingum og niðurstöðum verkefna á
framfæri. Á sama hátt fá skóla-
menn að kynnast frá fyrstu hendi
niðurstöðum tilrauna og nýjum
brautum sem farnar eru úti í bila-
iðnaðinum. Með þessu móti næst
mikilvægt samband milli „theoríu
og praxis"; á milli menntastofnun-
ar og vinnumarkaðar. Og slíkt er
einmitt nauðsynlegt fyrir skóla
eins og Fagháskólann, sem var
stofnsettur í því markmiði að út-
skrifa verkfræðinga með raun-
hæfa starfsmenntun. Að sögn
próf. Ungerer hafa breytingar og
þróun í bílasmíði og bílahönnun á
síðustu 10 árum, eða allt frá stofn-
un skólans, verið hraðari en
nokkru sinni fyrr. Ulgerlegt væri
fyrir skólastjórn og kennara að
fylgjast með nýjungum sem koma
fram í bílaiðnaðinum ef ekki gæf-
ist það tækifæri sem MAS býður
uppá.
„Þar sem erfitt er að færa skól-
ann út í bílaiðnaðinn, má með
þessu móti færa iðnaðinn í skól-
ann,“ verður prófessornum að
orði.
Þar er ekki látið sitja við orðin
tóm, og til þess að stuðla að því að
svo verði, er bílaverkfræðinemum
boðið að taka þátt í þinghaldinu
með hinum eldri og reyndari á
sérstökum vildarkjörum.
Þar fá þeir að njóta sín
sem þekkinguna hafa
MAS-þingin eru haldin tvisvar
á ári, vor og haust. Umfjöllunar-
efnin eru margvísleg og ráða
MAS-meðlimir vali þeirra að
miklu leyti sjálfir með því að
koma óskum og hugmyndum á
framfæri í lok hvers þings, um
einhver þeirra atriða sem taka
mætti fyrir á næsta þingi. Þó virð-
ist sem ákveðin regla hafi þegar
komist á um val nokkurra þeirra,
sem hafa reyndar lítið að gera
með nýjungar á sviði bílafram-
leiðslu; það eru atriði og nýjungar
í réttingartækni, öryggisatriði í
sambandi við ökutækni og rétt-
arstaða tjónamatsmanna, sem eru
tekin fyrir á því sem næst hverju
þingi. Reynt er að fá hæfa menn,
sem flestir eru sérfræðingar hver
á sínu sviði til þess að halda fyrir-
lestra um þau atriði sem hefur
verið stungið upp á að fá til um-
fjöllunar. Eftir hvern fyrirlestur
gefst góður tími til fyrirspurna og
út frá þeim spinnast oft fjörugar
og gagnlegar umræður. Þá fá þeir
að njóta sín, sem þekkinguna og
reynsluna hafa og eru ófeimnir við
að miðla henni til þeirra, sem
minna vita. Yfir „standandi kaffi-
bolla" á eftir gefst ennfremur
tækifæri til gagnkvæmra
skoðanaskipta og upplýsingaöfl-
unar, og jafnvel persónulegrar
viðkynningar. Ennþá virðist því
örla á mannlegum tilfinningum í
þessu tæknisamfélagi þar sem
annars ber stöðugt meira á
gerilsneyddum tæknitröll-
um.
Það kann að virðast undarlegt,
að eins og áður var minnst á, skuli
sérstakur þáttur um réttarstöðu
tjónamatsmanna eiga sér fastan
sess á þingunum. í því sambandi
er rétt að geta þess, að starfsemi
tjónamatsmanna í þýskum lönd-
um er talsvert frábrugðin starf-
semi íslenskra starfsbræðra
þeirra. Þeir þýsku, sem eru með
bílaverkfræðimenntun að baki,
hafa með höndum algjörlega
sjálfstæðan atvinnurekstur og eru
þannig óháðir hagsmunum trygg-
ingafélaga jafnt sem bíleigenda.
Þeir taka einfaldlega við pöntun-
um þessara aðila um mat á tjón-
um gegn ákveðinni þóknun. Síðan
er það tryggingarfélaganna að
greiða bíleigendum eða öðrum
tryggingarfélögum í samræmi við
umfang tjónsins, að mati þessara
manna. Eins og gefur að skilja
tekst tjónamatsmönnum ekki allt-
af að gera svo öllum líki, og því
fara úrskurðir þeirra stundum
fyrir dómstólana. Þá getur komið
sér vel að hafa svolitla hugmynd
um réttarstöðu sína, sem ef til vill
er ekki svo einfald mál. Þjóðverjar
ku vera þekktir fyrir nákvæmni,
og óvíða lýsir sér þýsk nákvæmni
betur en einmitt í lagasetningu
þeirra og reglugerðum. Hvergi má
nokkurt atriði vanta, og hvergi má
gæta nokkurs misskilnings eða
vafa á réttri túlkun lagabókstafs-
ins. Því er hvert smáatriði, þar
sem ef til vill þykir gæta örlít-
ils vafa, krufið til mergjar og
skilgreint. Samantektin birtist
síðan á kerfismáli, sem er sama og
Hebreska fyrir hinn almenna,
ólögfróða Þjóðverja. Árangurinn
af þessu öllu saman lætur ekki á
sér standa, — eða ef til vill má
segja að hann láti á sér standa, því
þrátt fyrir hetjulegar tilraunir oft
á tíðum, skilur helst ekki nokkur
maður skapaðan hlut að endingu.
Því er tækifærið kærkomið sem
tjónamatsmönnum býðst á MAS-
þingunum til þess að vera lóðsaðir
gegnum lagafrumskóginn af dóm-
urum eða öðrum sérfróðum lag-
anna mönnum.
Stýrisbúnaður, gír-
kassar og sjálf-
skiptingar meðal þess
sem tekið var fyrir
Hér var reyndar ekki ætlunin að
12