Lesbók Morgunblaðsins - 06.02.1988, Síða 13

|m||o| [rJIgJ |u| |n| |b| |l||a| |ð| |s| |i 1 |n| |s|
6. FEBRUAR
Eitt eða tvö
íslensk flugfélög
kil ekki stefnu íslenskra
stjórnvalda - að vera með
tveggja flugfélaga kerfi á
þessum litla þrönga markaði,
þegar litið er til meginlands
Evrópu og horft á samkeppn-
ina sem við erum þegar í. Af
hverju erum við ekki alveg
eins með tvö símafyrirtæki
eða þ*jú á fslandi; tvö strætis-
vagnafélög eða álika? Ef hér
væri eití íslenskí flugfélag —
eða stuðlað að góðri samvinnu
okkar á milli —•• kæmi út mikiu
oterkari foiensk flugfélHgeein-
ing með íangtum meiri
hagræðingu, minui viðhalds-
kostnaoi og öllum þeim
kostum eem góö samvmna á
milii skyldra uðila getur leitt
til. Stjórnvöld ættu að taka til
alvarlegrar athugunar hvað
er hagkvæmast fyrir íslenskt
þjóðfélag. Þetta eru orð Sig-
urðar Helgasonar, forstjóra
Flugleiða, og hann gerir grein
fyrir sinum málstað.
Sameining
Flugpélaga
Evrópsk flugfélög keppast nú
við að tengjast hvort. öðru til að
ná niður rekstarkostnaði. En flug-
félög þurfa að vera öflug til að
fylgja nútímakröfum um tækni-
búnað, viðgeröaþjómistu, tíðni
ferða og úrval áí ángastaða. í flug-
málunum eru gífurlega hraðar
tækninýjungar og miskunnarlaus
samkeppni milli flugfélaga. Lítil
flugfélög eru alltaf að detta út —
standast ekki samkeppni. í
Bandaríkjunum eru nú aðeins 5
stór fiugfélög sem ráða rnarkaðin-
um, með um 80% af öllu far-
þegaflugi. Þar hafa rnörg lítil
flugfélög orðið gjatdþrota. í Bret-
landi búa. um 60 milljónir manna.
Tvö stærstu bresku flugfélögin,
British Airv.'ays og British Cale-
donian, voru fyrir skömmu
sameinuð. Félögin starfa eftir sem
áður sem sjálfstæðar einingar
með ákveðna verkaskiptingu.
SAS var komið langleiðina með
að kaupa upp hlutafé í British
Caledonian, en mikil mótmæla-
alda reis upp í Bretlandi gegn því
að erlent flugfélag ætti stóran
hluta í bresku flugfélagi.
Andstæð
Stefnumótun
Á íslandi er mótuð stefna í flug-
málum í beinni andstöðu við
þróunina bæði í Bandaríkjunum
og Evrópu. Stefna íslenskra
stjómvalda virðist vera að hafa
hér tvö flugfélög. Rætt hefur ver-
ið um einokun Flugleiða á íslands-
markaði og talið jákvætt að annað
flugfélag kæmi til að ijúfa þá ein-
okun. En málið er bara ekki svona
einfalt. Við verðum að horfa út
jrfir litlu eyjuna okkar.
Sameining evrópskra flugfé-
laga gerir þau margfalt sterkari
og öflugri. Það má búast við því
að þau fari að koma í vaxandi
mæli til íslands. SAS byijar að
fljúga hingað i vor, Lufthansa
flýgur hingað og það má búast
við fleirum. Við leggjum mikla
áherslu á að samgöngur á milli
íslands og annarra landa sé í
höndum íslensks flugfélags. Merki
Flugleiða er orðið þekkt út um
allan heim og ekkert annað
íslenskt flugfélag er betur í stakk
búið til að standast þessa sam-
keppni. Félagið varð 50 ára á
sfðasta ári og á glæsilega sögu
að baki.
SterkHeild-Sér-
HÆFÐ VERKASKIPTING
íslenski markaðurinn er svo
sáralítill að hagræðing í rekstri
næst ekki með því að hafa hér
tvö flugfélög starfandi. Með vax-
andi samkeppni erlendis frá væri
hagkvæmara að sameina kraftana
á einn stað heldur en að dreifa
þeim. Mörg erlendu flugfélögin
eru með ákveðna verkaskiptingu
sín á milli. Lufthansa er til dæm-
is með sérstakt leiguflug innan
sinna merkja og hjá British Air-
ways kemur British Caledonian
líklega til með að sjá um leiguflug-
ið. Stórar sveiflur eru aUtaf í
flugrekstri og það má lítið út af
bera. Flugfélag íslands og Loft-
leiðir voru neydd út í sameiningu
á sínuih tíma, þegar félögin vorw
hætt komin ijárhagslega. Flug-
leiðir voru líka hætt komnai' árið
1980.
Stefna íslenskra stjómvalda
hefiii veriö að allt viðhald flug-
véla sé í landinu og við höfum
fylgt þeirri stefnu. Viöhalds- og
tæknideild Flugleiða er orðin mjög
góð. Frlend flugfélög koma jafn-
vel með vélar oínar til viógerðar
í okkar viðhaldsdeild. Öryggismál
eru líka stýr hluti af rekstrinum