Lesbók Morgunblaðsins - 20.08.1988, Blaðsíða 8

Sviðsmynd við upphaf óperuimar Aidu. Ótrúlegt hvað máttigera meðþessa sviðsmynd án þessþað virtust stórar breytingar.
A I D A
undir berum himni í Veróna
Mamma vildi alltaf að ég yrði söngvari. Ég
streittist á móti. Vildi verða bóndi eða út-
vegsmaður. Útvegsbóndi með fullt af hest-
um og hundum og saltfiskbreiður á íjöru-
kambinum var minnar æskuhugsjón. Þá lék
hún biðleik og fullyrti að ég yrði ágætur
prestur. Að minnsta kosti myndi ég læra
að tóna. Eg sá við þessu og sagði að söng-
kennarinn minn í Bamaskóla Austurbæjar
teldi mig hafa ágætis rödd. Það var samt
■ ekki fyrr en ég, sextán ára, hafði sungið
fyrir fullu Sjálfstæðishúsinu fimmtíu og
tvisvar sinnum 0 sole mio í revíu hjá Gunn-
ari Eyjólfssyni og Svavari Gests, að ég lét
til leiðast að fara í söngnám. Mamma var
svo viljasterk.
„0 mia bella Italia," sagði söngkennarinn
sem þá var nýkominn til íslands eftir að
hafa verið hetjutenór í La Scala, þegar tal-
ið barst að útlöndum. „Ef þú verður ein-
hvern tíma heppinn á lífsleiðinni þá kemst
þú til Italíu." Síðan hringaði hann sinn róm-
verska munn og sagði: „Slaka hálsinn, anda
með þindinni og finna resonansinn út um
ennisholumar og höfuðið eins og þú værir
lítið barn að gráta.“ í þessu stóð í fjögur
ár. Að lokum gafst hann upp, fór til Akur-
eyrar og fann Kristján Jóhannsson í stað-
inn. „Elsku vinur minn,“ sagði Vinzenso
Maria Demetz að skilnaði. „Ég held að Tito
Gobbi þurfi ekki að óttast samkeppnina.
Farðu samt einhvern tíma á lífsleiðinni til
Mílanó í La Scala eða til Verona í útióper-
una Arena di Veror.a og reyndu að skilja
hvað ég meina. Þetta undursamlega fiug
sálarinnar, þegar vel er sungið og röddin
kemur beint frá hjartanu." Svo tók hann
hálfa tumaríuna úr Tosku að skilnaði.
Oft hef ég komist til Ítalíu en aldrei til
Mflanó eða Veróna. Mér hafði því aldrei
tekist að uppfylla lögmálið og heyra hinn
eina sanna tón á réttum stað, fyrr en ég
rakst á það um daginn að hafið var beint
flug til Mílanó. Nú eða aldrei hugsaði ég
og dreif mig. „Komdu við í Sirmione við
Gardavatn,“ ráðlagði Demetz daginn áður
en ég lagði í hann. „Og fáðu þér að borða
ekta ítalskan mat við fallegu fjallavötnin á
Norður-Italíu. Þú verður ekki svikinn af
því.“ Þessu var auðvelt að lofa.
Strax við komuna til Mílanó dreif ég mig
niður í bæ og komst auðvitað að raun um
það að löngu var uppselt á La Scala þessa
dagana, þannig að ég missti af uppfærslu
á sjálfri Turandot. Hotel Sirmione gat aftur
á móti bjargað miðum á Aidu í útiópemna
í Veróna og listamennirnir ekki af verri
endanum. Maria Chiara söng Aidu og Fior-
enza Cossotto söng Amneris. Piero Cappuc-
cilli söng Amonasro, konunginn söng Carlo
de Bortoli, Francesco Ellero d’Artegna song
æðstaprestinn og sjálfan Radames söng
hetjutenórinn Franco Bonisolli.
„Reyndu að vera kominn tímanlega,"
sagði móttökustjórinn á hótelinu. „Þú situr
nefnilega í ónúmeruðum sætum og allir vilja
ná í bestu sætin.“ Við vomm því mætt fyr-
ir átta um kvöldið á torgið fyrir framan
ópemna en sýningin hófst kl. kortér yfir
níu. Mikill manngrúi beið í röðum fyrir fram-
an margar inngöngudyr óperannar þegar
við komum og héldum við að þetta fólk
væri að bíða eftir að kaupa miða og fengum
okkur því kaffi á torginu.
Óperan eða Arena di Verona er tvö þús-
und ára gamalt rómverskt hringleikahús þar'
sem sjálfum leikvanginum hefur verið breytt
í stúkusæti en einn „gaflinn" í sporöskjulag-
aðri byggingunni er sviðið. Byggingin er í
Amfí-stíl, sem Rómveijamir lærðu af
Grikkjum og er hljómburðurinn hreint
undraverður. Tugir þúsunda manna geta
verið á hverri sýningu og fást sessur til
þess að sitja á, því annars er það bara harð-
ur steinninn sem boðið er upp á. Vel er við
hæfi að ópemr skuli færðar upp í byggingu
sem þessari, því upphaf ópemnnar má ein-
mitt rekja til þeirrar viðleitni endurreisn-
artímabilsins á Ítalíu að endurvekja gríska
leikhúshefð og munu fyrstu óperurnar í
slíkum stíl hafa komið fram í Flórens um
aldamótin 1600.
Þröngt er setið á áhorfendabekkjunum
og kom á daginn að það fólk sem breið
fyrir utan ópemna hafði tryggt sér bestu
sætin. Þar sem sýningin sjálf er yfir fjórir
klukkutímar, þá höfðu sumir vermt sæti sín
á sjöttu klukkustund áður en yfir lauk. Með
biðinni fyrir utan var þetta orðið gott dags-
verk hjá þeim áhugasömustu. Þeir sem
höfðu aftur á móti keypt sér númemð sæti
niðri á gólfinu gátu þrammað beint í sæti
sín fimm mínútum fyrir sýningu eða rúm-
lega níu.
Rétt fyrir sýningu heyrðust tvær þmmur
í íjarska og fylgdi talsverður ljósagangur.
Upphófst nú lífleg verslun meðp plast-
regnkápur á áhorfendapöllunum, en sýningu
er ekki frestað fyrr en í fulla hnefana vegna
veðurs. Ekkert varð þó úr rigningunni en
líklega hafa svona tíu þúsund regnkápur
skipt um eigendur. Margir í númemðu sæt-
unum mættu greinilega í sínu fínasta pússi
og komu beint úr veislumat í ópemna. Þar
sem miðinn getur farið upp í 150.000 lírar,
þá er talsverðu kostað til þess að standa sig
í ópemnni. Það er þó þess virði.
Korter yfir níu bytjar sýningin og hlý og
í borginni Veróna á
Norður-Ítalíu er fornt,
rómverskt
hringleikahús, sem nú er
notað fyrir
óperuuppfærslur. Hér er
sagt frá uppfærslu á Aidu
eftir Verdi.
Eftir GUÐLAUG
TRYGGVA KARLSSON
Stærsta útiópera veraldar. Fyrir miðju sjást sæti þeirra sem áttu merkt pláss og höfðu það gott á útiveitingastað meðan
aðrir reyndu að tryggja sér sæti klukkustundum áður en sýningin hófst.