Lesbók Morgunblaðsins - 01.02.1997, Blaðsíða 4
LOFSVERÐ
RÆKTARSEMI
VIÐ ÍSLENZKAN
UPPRUNA
EFTIR GÍSLA SIGURÐSSON
/ /
I mörgum borgum í Kanada starfa Islands-
klúbbar, eða félög Kanadamanna og fólks
af íslenzkum uppruna, og öll hafa þau að
Ungir Vestur-
íslendingar í þjóð-
búningum. Daga-
taiið segir að Leif
Carlson hafi orðið
fyrstur manna þar
vestra til að útvega
sér hinn nýja þjóð-
búning karla.
UNG, vestur-íslenzk
stúlka, Amanda
Waldie, í þjóðbúningi
(upphlut) á forsíðu
dagatalsins. Langa-
langafi- og amma
hennar voru Gestur
Oddleifsson af
Vatnsnesi í Húna-
vatnssýslu og Þórey
Stefánsdóttir frá
Vatnsdalsgerði
íVopnafirði.
markmiði að varðveita íslenzka menningar-
arfinn sem er þeim dýrmætari en við gerum
okkur Ijóst. Hér er litið ó merkilegt daga-
tal sem sýnir þetta vel.
SLENDINGAR gera sér yfirleitt far um að fylgjast grannt
II með löndum sínum erlendis; ekki sízt ef einhver er að gera
það gott. Reyndar hefur því oft veri fleygt, og þá ekki sízt
um listamenn, að helzt þurfi þeir að vekja dálitla athygli
í útlandinu til þess að eftir þeim sé tekið heima. Blöðin
hafa kappkostað að segja frá íslendingum sem búsettir
[ hafa verið í útlöndum; stundum alla ævina. Frásagnir
ví tagi hafa verið vinsælt lestrarefni og virðist þá ekki
skipta öllu máli hvort viðkomandi hafi gert eitthvað annað
en bara að vera til.
Einn er þó sá hópur af íslenzku bergi brotinn, sem yfir-
leitt er látinn í friði. Raunar er það langstærsti hópurinn
og veit enginn hvað hann er fjölmennur. Það eru Vestur-
íslendingar, afkomendur vesturfaranna, sem flestir
fluttu þangað á síðasta aldarfjórðungi 19._aldarinnar,
einhveiju alversta harðindatímabili sem yfir ísland hefur
gengið. Allmargir fluttust einnig vestur á fyrsta áratugi
þessarar aldar.
Því hefur verið fleygt, að harðsnúna og kjarkmikla
fólkið hafi farið fremur en þeir deigu og duglitlu. Eng-
inn vissi hvað við tók og því miður valdi þetta fólk sjálft
að setjast að á einhverju harðbýlasta og ófijóasta svæði
sem völ var á austan Klettafjalla. En menn voru að
hugsa um fiskveiðina í Winnipegvatni og að þar væri
þó nokkur trygging fyrir lífsbjörg. Þarna byggðist Nýja-
Island og íslenzku landnemarnir voru þar einkum ná-
grannar innflytjenda frá Úkraínu, svo og Indíána. Við
báða þessa ólíku þjóðflokka komust íslenzku landnemarn-
ÁGÚST: Kórinn Saga Singers er fulltrúi „IMorðurljóssins11 í Edmonton í Albertafylki. Myndin er tekin á ráðstefnu um sambandiö við ísland, í Red Deer í Albert í október 1995.
4 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR I. FEBRÚAR 1997