Lesbók Morgunblaðsins - 01.02.1997, Blaðsíða 11
+
JING Pedersen: Blái fuglinn Fönix, olía á dúk 1983-’84.
?yrir af henni á dúka sína. í tvo mánuði
íafði hann góða vinnuaðstöðu og gott reið-
ijól til umráða og hagnýtti sér hvorutveggja
jspart. Þessum þekkta fulltrúa nýja mál-
/erksins, sem lifði sitt blómaskeið á níunda
íratugnum, varð ekki skotaskuld úr að mála
í stóra sýningu á tímabilinu og dúkarnir þó
nargir í yfirstærðum. Með svana- og turna-
tnyndum, eins konar ófriðlegri fortíðarþrá,
litti hann í mark hjá danskinum og rokseldi
skiliríin velsmurðu
Thorvald Bindesböll var brautryðjandi og
irífandi kraftur í danskri listhönnun á mjög
fjölþættu sviði og eftir hann liggur mikið lífs-
/erk. Einkum er hann þekktur fyrir keramik-
/erk sín, sem enn í dag myndu sóma sér á
hvaða sýningu nútíma leirlistar í heiminum.
Einnig hannaði hann textíla, húsgögn og silf-
urgripi, auk þess að gera uppköst að húsum,
einkum villum, teikna auglýsingar og vegg-
DÆMI um áhrif Ferdinands Hodler á núlistamenn:
Maria-Antonietta Chiarenza. Ég er kona, hvert er
ferðinni heitið?
MEÐ vísun til fárviðrisins í kringum uppsögn listsögufræðingsins Önnu Castbergs frá
Örkinni f Ishöj rissaði Poul Holch upp þessa mynd. Þetta er list... Þetta er mikil list...
JENNY Nyström, sjáifsmynd,
olíaádúk, 1884.
spjöld. í bókverki var hann einstakur, og þar
hannaði hann allt, yst sem innst. Þá er hann
einnig höfundur hins þekkta merkimiða á
Carlsberg-bjórflöskunum, sem hann hannaði
1904, og enn er notaður a.m.k. á hoffinn.
Listamaðurinn var lesblindur og það er
ástæðan fyrir einni smávillu, sem menn tóku
kannski ekki eftir í upphafi, en tímdu svo
ekki að leiðrétta, hún er ekki alvarleg og svo
báru menn virðingu fyrir frumverki meistar-
ans og höfðu húmor. Leirvasar hans og disk-
ar í yfirstærðum eru einfaldir og svipsterkir,
eins og allt sem hann tók sér fyrir hendur.
Hin einföldu skreytiform á leirmununum
sækja m.a. áhrif til fornra japanskra skreyt-
inga á hlífum sverðhjalta. Æskustíllinn í
mjög karlmannlegri og persónulegri útgáfu
var kjarninn í listsköpun hans. Sýningarskrá-
in, stór í umfangi, frábært bókverk eins og
vera bar.
Ilpplifgandi göturölt
Bredgade og þá sérstaklega Store Kong-
ensgade voru afar upplífgandi þessa svölu
desemberdaga og í andstöðu við Strikið, sem
útlendir skyndibitastaðir gróma sjást ekki
slíkir. Verzlanir yfirmáta þokkafullar og ynd-
islega sérdanskar. Jólaskreytingin á trjánum
við Kóngsins Nýjatorg, þúsundir smáljósa,
var sú formfegursta sem ég hef nokkurn tíma
séð í stórborg og einstæð lifun. Hér var vissu-
lega hægt að tala um hrifmikla innsetningu,
installation!
Ég naut þess ríkulega að ganga nokkrum
sinnum um þessar götur og um leið framhjá
Nýjatorginu á leið minni milli safna og list-
húsa. í Kunstforeningan á Gammel Strand
var sýning á verkum enduruppgötvaðs lista-
manns, Auguste Chabaud, sem fæddist í
Provence um leið og van Gogh dó og var
samtíðarmaður allra hinna stóru í upphafi
aldarinnar, sýndi með Picasso, Matisse, Dera-
in, Vlaminc o.fl., var einkum undir miklum
áhrifum frá fauvistunum. Skrifaði einnig ljóð
og skáldsögur. Náði þó ekki fótfestu í París
og hrökklaðist aftur til fjölskyldubúgarðsins
í Provence. Tók þó þátt í sýningum í París
fram til 1939 en hætti því svo, lést 1955 á
fjölskyldubúgarðinum í Graveson. Var um
farandsýningu að ræða og geta má þess, að
Pompidou-listamiðstöðin í París festi sér átta
myndir listamannsins. Þannig gengur þetta
til í listaheiminum, en eitt af stóru nöfnunum
verður hann naumast.
Náði í skottið á árlegri sýningu danskra
blaðateiknara, sem að þessu sinni var í sér-
stökum húsakynnum Bikuben við Nörrevold
er nefnast Rampen. Átti von á stærri sýn-
ingu, en það sem fyrir var sveik ekki frekar
en fyrri daginn. Hér er svið sem íslenzk blað-
aútgáfa ætti að gaumgæfa á tímum vaxandi
samkeppni við hátæknina. Einnig leit ég inn
á Verkamannasafnið við Nörreport og hafði
af þvi mikið gagn, en safnið virðist í fjár-
svelti líkt og listasafn ASÍ hér heima.
Að venju, ef eitthvað er um að vera, kom
ég við á Gammel Dok, bækistöð arkitekta
við Kristjánshöfn. Þar var og stendur enn
yfir sýning á verðlaunahugmynd norska arki-
tektsins Sverre Fehn að viðbyggingu Kon-
unglega leikhússins við Kóngsins Nýjatorg,
sem vakið hefur miklar deilur sem sér ekki
fyrir endann á. Sem viðbótarrými er hönnun-
in afar snjöll að mínu mati, en maður skilur
líka þá sem sjá ofsjónum yfir útlitsbreyting-
unum á torginu og lokun einnar gönguleiðar
að og frá.
í villibróö á Ámakri
Einn daginn var mér boðið í villibráð til
Tryggva Ólafssonar, sem nú býr úti á Ám-
akri, sömuleiðis bókaútgefandanum Hans
Jörgen Bröndum og konu hans Iselin C.
Hermann, Peter Paulson formanni rithöf-
undasamtakanna dönsku og konu hans,
skólastjóranum Vibeke Eskildsen.
Flensa heijaði á ungan son Bröndums og
Iselin, svo að hann kaus að halda sig heima,
en sjálf hélt hún í ríkum mæli uppi fjörinu
um kvöldið sem var hið dýrlegasta. Bæði
Peter Paulson og Iselin komu með merkileg-
ar bækur til Tryggva, afar vel hannaðar.
Var mér boðið á forlagið daginn eftir, sem
er hið merkasta, en geymi að herma þar frá,
því heimsóknin og hið einstæða forlag verð-
skuldar sérstakan pistil. Ekki einungis fyrir
þá sök að bókaforlagið er í eðli sínu svo sér-
stætt að við eigum enga hliðstæðu, heldur
einnig að út kom á vegum hennar kostulegt
uppsláttarrit 1994, Bröndums Encyklopædi,
sem varð ein metsölubóka það árið og selst
ennþá jafnt og þétt. Auk þess hugnast mér
að segja frá nokkrum bókaperlum sem út
komu í Danmörku á síðastliðnu hausti og
skara myndiist og við getum dregið dijúgan
lærdóm af.
4
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 1. FEBRÚAR 1997 1 1