Lesbók Morgunblaðsins - 27.02.1999, Blaðsíða 17

MUSTERI Baba og svæðið þar sem setið er. GÖTUMYND í þorpinu.
HLIÐIÐ inn í þorpið.
SKÓLAR Baba í Puttaparthi og íþróttasvæðið þar sem fjölmennar hátíðir eru haldnar.
Fræðimaður einn velti því fyrir sér hver
meiningin væri að baki þeirri miklu athygli
sem hann fékk frá Baba. „Maður sem væri
svona ótrúlega störfum hlaðinn eins og Baba;
byggði skóla og sjúkrahús um allt Indland,
tæki á hverjum degi á móti þúsundum af
fylgjendum sínum og gerir þeim kleift að vera
þar nánast í fríu fæði og húsnæði. Að slíkur
maður mundi geta uppíyllt sérhverja minnstu
ósk mína. Baba segir: „Komdu og reyndu
mig!“ Og ég skildi skilaboð hans til mín:
Einmitt slíkur maður vildi sýna kærleika sinn
og það að vera alltaf tilbúinn fyrir mann eins
og mig sem oft og tíðum hef ekki tíma til að
gera ýmsa hluti.“
Bhajan (sálmasöngurinn) heldur áfram að
hljóma í kringum mig en hugurinn reikar til
baka til ársins 1993 þegar ég kom fyrst til
Bhagawan. Hvað var það sem ýtti mér loks af
stað til hans? Jú, ég hafði nýlokið viðbótar-
námi og vildi nú finna dvalarstað sem hentaði
mér í framhaldi af því. Indland var efst í huga
mér og hjarta vegna fyrri ferða minna þang-
að. En það var stór spuming hvar í landinu ég
ætti að hefja leitina að „mínum stað“! Beindi
ég spurningunni loks heitt til Guðs og að nú
yrði hann að svara þessu. Um leið og ég hafði
sleppt hugsuninni birtist maður fyrir framan
mig í appelsínurauðum kufli með mikið svart
hár út í allar áttir. Af fyrri lýsingum vissi ég
strax að þetta var Sathya Sai Baba og skildi
að ég ætti að hefja leit mína hjá honum.
Hoppaði ég því upp í næstu vél og fór beint til
Baba til að vera þar í 10 daga til að sjá hver
væri á bak við þetta nafn sem ég hafði svo oft
mætt á leiðinni gegnum lífið. Ég komst fljótt
að raun um að þetta var „minn staður". Þarna
varð fullkomnun á leit minni eftir dvalarstað
og einnig eftir hinum fullkomna Meistara sem
leiðir okkur áfram í lífinu sjálfu með útgeislun
sinni einni.
Ferðin til Indlands er löng og ströng. Þeg-
ar þangað er komið mætir okkur gjörólík
menning, hitinn er mikill, fólksmergð, i-yk og
hávaði. Ollu ægir saman i ægilegi-i óreiðu að
okkur finnst - en samt ríkir ákveðin regla.
Allt þetta hellist yfir okkur strax við komuna
til landsins og sumir snúast því andvígir gegn
landinu og öllu sem þar er, - aðrir heillast.
Það er eitthvað sem seiðir okkur, töfrar sem
bæði eru sýnilegir og ósýnilegir mannlegu
auga; verða aðeins skynjaðir og upplifaðir.
Hin forna menning og trú sem hafa verið
samofin í gegnum aldirnar og geymist í and-
rúmsloftinu, fólkið í landinu og líf þess og svo
þessi undraverða gleði í því þar sem reglan
virðist vera: því meiri fátækt þeim mun meiri
gleði. Að koma síðan til Baba mætir okkur
þar enn nýr heimur gjörólíkur öllu öðru. Nú
bætist við hin geysisterka kærleiksorka hans
sem ki’efst einskis, bara gefur, streymir fram
án afláts af því annað er ekki hægt, og einnig
djúp kyrrð hans og festa, hógvær gleðin og
fegurðin og - augun - svo óendanlega sterk
og djúp og full af lífi að engin orð ná að lýsa
því.
Baba lætur sig ekki eingöngu varða heill
einstaklingsins heldur allra sem heildar.
Hann hefur sett á stofn fjölmarga skóla um
allt Indland fyrir börn allt frá 4-5 ára aldri
upp í háskóla og innleitt kennslukerfi sem
hann nefnir heildræna kennslu þar sem ofið
er saman því veraldlega og andlega. Námið
samanstendur af hefðbundinni námskrá, trú,
heimspeki og siðfræði en grundvöllur alls
námsins er kærleikur Baba og að allir eru
hluti af stærri heild. Stefnt er að því að gera
nemendur ábyrga og sjálfstæða en með um-
hyggju fyrir náunganum.
Baba hefur látið byggja spítala víðs vegar
um landið, staðið fyrir lagningu bætts vega-
kerfis, látið bora eftir hreinu drykkjarvatni í
öllu Andhra Pradesh héraði og hafa allir þar
nú hreint vatn sem stuðlar að betri heilsu.
Allt er þetta byggt upp af fjárframlögum ým-
issa fylgjenda hans sem vilja sýna þakklæti
sitt til hans á þennan hátt en Baba beinir
þessum framlögum í eitthvert slíkt uppbyggj-
andi starf í þágu allra.
Eitt þekktasta dæmið er nýi spítalinn í
Puttaparthi. Maður frá Ameríku kom á unga
aldri til Baba. Líf unga mannsins var komið í
ógöngur og vísaði Baba honum rétta leið, ráð-
lagði honum að stofna fyrirtæki þegar heim
kæmi og sagði til um reksturinn. Maðurinn
sagði þá að ef þetta gengi eftir sem Baba
hefði sagt myndi hann að gefa helming alls
ágóðans til hans. Allt gekk þetta eftir og var
upphafið að stofnun Hard Rock-keðjunnar
um allan heim. Eigandinn efndi heit sitt og
byggði fyrir ágóðann nýjan og fullkominn
spítala í Puttaparthi og er öll starfsemi hans
rekin fyrir það fé. Öll læknisaðstoð, rannsókn-
ir, lyf og dvöl er ókeypis og færir læknar,ind-
verskir og frá vesturlöndum, annast sjúk-
linga. Afar eftirsótt þykir að starfa fyrir Baba
og er hámenntað fólk í flestum störfum þó
laun séu nær engin fyrir utan frítt fæði og
húsnæði.
Ég sat í biðröð með um 40.000 öðrum og
beið þess að komast í sæti áður en hann
kæmi. Fyrir framan mig sátu nokkrar konur
sem allar voru í gulum fötum - einnig ég var í
gulu! Ég hafði ætlað að vera í öðru en skipti
um, fannst ég eiga að gera það. Allt hefur sinn
tilgang, því brátt kom kona ein og sótti þær
gulu fyrir framan mig og benti mér að koma
líka! Okkur var vísað til sætis á gólfinu alveg
við stólinn sem Baba situr í meðan Bhajan er
sungið! Sat alveg við fætur hans þessar fyrstu
mínútur sem ég upplifði nærveru Baba og
horfði stöðugt á hann og spurði í sífellu í hug-
anum hver hann væri. En hann horfði allan
tíman bara á mig á móti alvarlegur á svip.
Hefði ég vitað þá hvílík forréttindi þessi „til-
viljun“ var í raun!
Þetta voru fyrstu kynni mín af Baba! Eftir
það fékk ég í langan tíma að kynnast því að
vera ekki í slíkri nálægð við hann. Með því var
hann að sýna mér og kenna að það skiptir í
raun ekki máli hvort við sitjum nær eða fjær
þar sem hann kemur, hvort tveggja hefur sitt
gildi og sína töfra. Og það að koma til Ind-
lands til hans eða hann til okkar hefur hvort
tveggja sitt gildi og sína töfra. Hann var líka
með þessu að kenna mér að innri tengsl og
skynjun er ekki síður raunveruleiki - jafnvel
meiri - en hinn ytri efnisheimur okkar. Og að
það er þetta sem hver maður á að rækta en
lifa í því ytra um leið, lifa í hringiðu lífsins en
láta hana ekki stjórna okkur.
Næsta morgun var ég mætt upp úr kl. 5
ásamt tugþúsundum til að bíða eftir Darshan
hjá Baba. (Darshan: þegar helg persóna
gengur á meðal okkar og gefur blessun sína).
Það ríkir þögn og djúp kyrrð. Við reynum öll
að sitja eins kyrr og við getum þrátt fyrir að
mörg okkar séu óvön að sitja eins og Indverj-
ar með krosslagða fætur svona lengi. Það
krefst mikils aga, þolinmæði og umburðar-
lyndis að vera hjá Baba. - Svo fer allt á hreyf-
ingu, en það er ávallt vísbending um að hann
sé að koma. A undan honum streymir geysi-
sterk flóðbylgja af kærleika, streymir yfir allt
og inn í alla. - Og svo birtist hann. - Inn um
hliðið svífur afar fíngerður maður í appel-
sínurauðum kufli með mikið svart hár eins og
kórónu um höfuðið þar sem hvert hár er eins
og þræðir út í umhverfið.
Viðbrögð okkar við þessari sýn eru mis-
munandi; við fyllumst undrun, lotningu, hrifn-
ingu. Víða sjást tárin renna niður, fólk fellur á
jörðina fyrir framan hann eða fellur fram til
að snerta fætur hans eða klæðafald. Það er
engin leið að útskýra þetta með orðum því
þetta er svo há upplifun, handan alls sem
mannleg hugsun getur náð.
Baba er kominn til að gefa okkur Darshan.
Hann stoppar hér og þar og talar við fólk,
blessar böm, tekur við bréfum. Hann býr til
Vibhuti fyrir einhvern, hring eða hálsmen
sem ei’u kraftaverkin hans. En „boðskortin
hans“ eins og hann kallar það, opna augu
fólks fyrir því að annað sé til en aðeins það
sem við sjáum í daglegu lífi. En þau eru^
einnig til að muna eftir honum á hættustund
eða í erfiðleikum og biðja hann um hjálp.
Kraftaverk hans birtast á fleiri vegu. Það
var einn morgun að Baba tók hóp fólks inn í
viðtal og við hin biðum úti á meðan. Þegar inn
var komið sneri hann sér strax að manni frá
Argentínu og spurði hvar konan hans væri.
Maðurinn svaraði að hann hefði fengið skeyti
að heiman þennan morgun um að hún væri
dauðvona. Baba spurði þá hvort hann kysi
ekki heldur að vera við sjúkrabeð konu sinnar
og játti maðurinn því. Sagði Baba honum að
horfa á vegginn og sýndi honum þar mynd af
jörðinni, því næst heimaland mannsins, borg-
ina, hverfið, götuna og að lokum útidyrnar að
heimili hans og sagði honum að taka í hurðar-
húninn og ganga inn. Maðurinn gerði það og
var umsvifalaust horfinn. Það kom einum
færra út úr viðtalsherberginu. Þeir sem höfðu*
verið með honum inni í viðtalinu og urðu vitni
að þessu hringdu strax heim til hans og svar-
aði maðurinn þá sjálfur. Baba hafði orðið við
ósk hans á þennan undraverða hátt.
Margir vísindamenn hafa komið til Baba og
reynt að sanna eða afsanna að hann geti raun-
verulega gert allt það sem hann gerir en öll-
um borið saman um að það sem Baba geri
verði ekki skýrt með vísindalegum aðferðum
og því handan þeirra.
Morgunstundin hjá Baba heldur áfram.
Eftir Darshan kallar hann fólk inn í viðtal til
sín og heyrast þá gjarnan hlátrasköll út til
okkar sem þar bíðum. Baba leikur á als oddi
að venju því hann elskar að heyra fólk hlæja.
Eftir viðtalið líður tíminn á ýmsan hátt til kl.
9 en þá er Bhajan sungið í um 20 mín. Þegar
því lýkur biðum við spennt eftir að Baba komi
og gefi okkur annað Darshan á leið sinni
heim. Við streymum síðan í burtu, hver til
síns heima til að sinna sínu daglega lífi, þar til
tími er kominn til að búa sig undir að fara aft-
ur til hans um kl. 3 og sama formið endurtek-
ur sig.
Þannig líða allir dagar með Baba. En þó er
enginn dagur eins, engin mínúta eins, af því
Baba er aldrei eins. Við vitum aldrei hvers við
megum vænta frá honum. Vitum jafnvel ekki
hvernig Baba við fáum til okkar hverju sinni;
verður hann 72 ára Baba eða 14 ára Baba?
Verður hann óendanlegur kærleikur og um-
hyggja, ábúðarfullur og alvarlegur eða.
grínistinn, brosandi út að eyi’um, kominn til
að láta okkur hlæja? „Lifið lífinu í gleði og
hamingju og látið mig um allt annað.“
„Minni farangur - meiri þægindi."
Höfundur er myndlistarmaður.
I
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 27. FEBRÚAR 1999 1 7