Lesbók Morgunblaðsins - 29.01.2000, Blaðsíða 9

Stofnfélagar Drengjakórs Laugarneskirkju með stjórnanda kórsins, Ronald Turner, og séra Jóni
Dalbú Hróbjartssyni. Myndin er tekin 1990.
Úr Englandsferð Drengjakórs Laugarneskirkju. Myndin er tekin í London
t»i i!
lrtíi Sw m \: '
'v
MorgunblaðiS/Golli.
Núverandi Drengjakór Laugarnesklrkju og deild eldri félaga ásamt stjórnanda sfnum,
Friðriki S. Kristinssyni.
velvild alla tíð. Þar með eru taldir sóknai’prest-
ar Laugameskirkju, þeir Jón Dalbú Hróbjar-
tsson, Olafur Jóhannsson og núverandi sóknar-
prestur, Bjarni Karlsson. Þá hefur öflug og
farsæl starfsemi Foreldrafélags DKL verið
kómum ómetanlegur bakhjarl allt frá upphafi.
Tíu ára afmælis Drengjakórs Laugarnes-
kirkju verður minnst með ýmsu móti. Má þar
nefna afmælistónleika, sem haldnir verða 18.
mars nk. í Langholtskirkju, en þar munu ein-
söngvarar og hljóðfæraleikarar koma fram með
kómum. I júlí nk. er svo fyrirhugað að leggja
land undir fót í fimmta sinn og verður haldið til
Vínarborgar. Þar munu drengimir syngja í
landi tónskáldanna, eins og Austurríki er oft
nefnt.
Höfundur er kennari.
OG UPPHAF MENNINGARÁRS
REYKJAVIKURBORGAR
EFTIR ÖGMUND HELGASON
„NÚ ER í Unuhúsi lokið gestaboði, sem
stóð leingi; og í glugganum hjá Erlendi er
ekki ljós í kvöld að létta gestum sporin
upp mjósundið." Með þessum orðum hefst
minningargrein sem Halldór Laxness rit-
aði um vin sinn, Erlend Guðmundsson í
Unuhúsi, er andaðist 13. febrúar 1947.
Saga þessa reykvíska gestaboðs hófst eig-
inlega með foreldrum Erlends fyrir alda-
mót. Þau eignuðust fimm börn, og var
Erlendur yngstur þeirra, fæddur 31. maí
1891. Hann missti föður sinn sjö ára og
öll systkini sín innan sextán ára aldurs.
Þess vegna var húsið kannski kennt við
móður hans, þar sem þau mæðgin
bjuggu síðan tvö saman.
Una leigði herbergi og hafði fólk
í fæði sér og syninum til framfæris.
Þá fór Erlendur strax að vinna eins
og kraftar leyfðu, fyrst sem vika-
drengur hjá fisksala en seinna búð-
arþjónn og bréfberi. Hún vildi
hvers manns vanda leysa, og þeir
voru margir sem leituðu skjóls hjá
henni er hvorki áttu til fæðis né
klæðis eða voru svokölluð olnboga-
börn í þessari hörðu jarðvist. Ung-
skáld eða félitlir skólastrákar komu
einnig að hennai- borði, og þar
myndaðist sú „akademía" sem upp
úr spruttu ýmsir af helstu andans
mönnum er settu svip sinn á bók-
menntir eða aðrar listir, myndlist og tón-
list, langt fram eftir öldinni.
Erlendur missti móður sína árið 1924,
en hús hans stóð áfram öllum opið sem
þangað vildu sækja í ljósið.
Þótt Erlendur væri óskólagenginn varð
hann hámenntaður maður af sjálfs sín
rammleik og akademíuhópnum eins konar
Sókrates, því hann ritaði ekkert eigin
hendi, en lét skoðanir sínar heyrast
munnlega. Hann var hógvær en ekki
framgjarn, prúðmenni í sjón og raun, ráð-
hollur og hjálpsamur hverjum þeim sem
til hans leitaði með vandamál líðandi
stundar.
Þegai- frá leið og eðliseiginleikar Er-
lends komu í ljós tók hann að sér ábyrgð-
armeiri störf, varð gjaldkeri hjá lögreglu-
stjóra og enn síðar tollstjóra.
Meðal þeirra, sem Erlendur kynntist,
voru fjarskyldar frænkur hans, dætur
Árna Arnasonar á Höfðahólum í Austur-
Húnavatnssýslu, er flust höfðu hingað
suður til Reykjavíkur. Ein þeirra, Áslaug,
sem var starfsmaður á tollstjóraskrifstof-
unni um langt tímabil, varð honum náinn
vinur og hjálparhella. Og þegar hann lést
kom í ljós að hann hafði gert hana að erf-
ingja sínum.
3. mars árið 1967 - tuttugu árum eftir
andlát Erlends - afhenti Aslaug Árna-
dóttir Landsbókasafni mikinn innsiglaðan
pakka til varðveislu í handritadeild, með
efni, sem Erlendur hefði haldið til haga
og þar ætti heima. Var áskilið að ekki
mætti rjúfa innsiglið fyrr en árið 2000.
Áslaug lést 23. ágúst 1996, og því veit nú
Unuhús í Garðastræti.
enginn með vissu hvað er í pakkanum,
þótt vitaskuld sé hægt að geta sér til um
það efni.
Og það er einmitt þessi pakki, sem er
undirrót þeirra skrifa sem hér fara á und-
an. Ákveðið hefur verið að fyrsti viðburð-
ur í dagskrá menningarborgar Reykjavik-
ur verði að borgarstóri rjúfi umrætt
innsigli kl. 8:15 að morgni þessa dags.
Fer vel á því, ekki síst af þeirri ástæðu að
í Unuhúsi kom saman fyrsta kynslóð
skálda og listamanna sem hér fæddist eða
settist að til langdvalar og ber því með
réttu nafnið Reykjavíkurskáld eða
Reykjavíkurlistamenn. Er sú von ekki
síst bundin þessum gögnum að þar komi í
ljós efni sem ef til vill birti nýja eða skýr-
ari sýn á þá tíma sem hér um ræðir.
Höfundur er forstöðumaður handritadeildar
Landsbókasafns - Háskólabókasafns.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS - MENNiNG/LISTIR 29. JANÚAR 2000 9