Tíminn - 29.06.1967, Qupperneq 7

FMttTUDAGUR 29. júní 19G7
laam&ð hundnað um það er lauk
þessari árás, er þó stóð ekki til-
takanlegia lengi.
Hitt er víst að þeir egypzku
urðu miklu meira undrandi yf-
ir þessari óvæntu árás, en við
þeir erlendiu, og kom hún þó
okkur gjörsamlega óvöru.m, því
vægast sagit bjóst víst emginn í
Egyptalandi við striði strax, og
jþá fyrst, ef til kæmi eftir viku
eða 10 daga. Jafnvel Mar al-
mennt álitið, að ekki æilti til
ófriðar að koma af Araba hálfu,
heldur að þvinga U.N. (Sarnein
uðu þjóðirnar) til að gera siamn
ing Aröbum í vil.
Hver byrjaði?
Þiað er efeki vafi á því, að
ísrael byrjaði a. m. k. í Egypta
landi, og það svo óvænt, að
þeir komu Egyptum gjörsam-
lega á óvart, og tjón það sem
þeir gerðu í þessari árás var
tvimœlalaust gífurlegt, en
þeirra tap á flugvélum nær ekk
ert, og eftir þessa árás var f lug
fioti Egyþta stórkositiega lamað-
ur og sennilega fleiri hernaðar-
tæki, svo sem skriðdrefear o. fl.
Eftir þessa fyrstu óvæntu á-
nás var talásið af, en strax á at'f
ur og var samitals gefið 5 sinn
um loftvarnarmerki frá ki.
9 f. h. til kl. 1. Var því engu
lífcara, en að flugfloti ísrtaels
kæmi yfir þá í byijum.
3?að leyndi sér ekki, að Egypt
isr vonu sárir og móðgaðir yfir
þessum dónaskap ísraelsmanna,
að hefja ófrið á hendur þeim,
og það svona upp úr þurru, því
það voru þeir sem ætluðu að
þnrrka út alla ísraelsþjóð við
þeirra eigin hentugleika, og Var
að S'kilja að ísraelsmenn ætitu
að bíða þess tíma kurteislega
og þolinmóðir.
Það var mikið um að vera á
Hilton og hótelfólkið lék mikið
strið fyrir sína amerísku
gesti. Giuggar máiaðir (þó mð-
eins neðsta hæð, en eins þar,
sem þeir sneru inn í gang, eða
út. Límdu þeir tauræmur á
neðri glugga, en ekki þá efri í
forstofu eða sal. Þar var a. m. k.
þrjár mannhæðir til lof-ts, og
gluggum skipt með atálslá í
miðju. Það virtist því sem gier
brot úr neðri gluggum væru
hæittulegri, en efeki úr þeim
efri, en þau höfðu þó sýnilega
möguleika til að berast um all-
an móttökusalinn, en þar voru
oftast tugir miamna og allt var
í þessum dúr. Rafmagnið tekið
af og lyítur stöðvaðar, en það
var sjálfsagt meðan á árás stóð,
en það var ekki sett rafmagn
á aftur eftir að biásið var af,
og því ekki gott að fikra sig
eftir koldimmum gönigum. Eims
var fólk rekið miður jafnt af 12
hæð sem annars staðar. Ég
bjó á 10. hæð, og átti eitt isnn
að fara niður fótgangiandi, en
stiginn niður var baka til'hótel-
inu og vorua.m.k 40% glerglugg
ar þar, og því sýnilegt að miklu
betra var að draga fyrir þykk
gluggatjöld í eigin herbergi og
vera þar, en að eiga á hættu öll
þau glerbrot er kynnu þá og
þegar að rigna yfir stigann, ef
kúla spryngi nærri, en leikur
er leikur, og hér var verið að
gera sér dælt við Bandaríkjia-
menn.
Þó voru læti niðri verst, eft-
ir að vera þangað komin að of-
an. Sárafáir fóru í byrgi, sem
var reyndar ekki annað en bi'f-
reiðainnganguir fyrir vörusend-
ingar til Hilton.
Þarna tifuðu ,,teiparnir“ og
„transistorar í síbylju. Margar
stöðvar í einu, þó mest bæri
á radíó Kairo.
Man ég bezt einn pabbadreng,
stóran og ýturvaxinn með skegg
og útlit „a la Tlhor Viillhjálms- J4
son“, er gekk um með stóran M
transistor framUn á bringu, og
sífellt með bjór í hendi, og saup
ákaft, rnilli þess sem hann stillti
, ,,transistorinn“.
Af öllu þessum iátum fékk
ég loks svo mikið ógeð á sjálf-
um mér sem ieikbrúða, að ég
fór út í skemmti'garð bak við
hótelið, og dvaldi þa.r það sem
eftir var dags og sinnti ekki þeg
ar loftvarniarmerki voru gefin.
Þar komst ég á tal við fleiri
en einn enskumælandi Araba
og fékk þeirra álit á stríði
þessu, og var það samhljóma
hjá þeifh öllum, og á þessa leið:
Þetta var „heilagt stríð“
enda hefði Glamel Abdul Nass-
er sjálfur sagt það. Það var
meir að segja svo heilagt, sam-
kvæmt boði Nassers, að það átti
ekki aðeins sigra í þessu stníði,
og gera út af við her ísraels,
og laiia vopnfæra menn. Nei,
betur skyldi að gert. Það átti
að myirða hvern einasta karl-
mann, konur og öll börn. Þann
ig að ekki yrði ein sál á lífi
af ísraelslýð eftir styrjaldarlok.
Bágt átti óg með að átta mig
á því hvað viar heilagt við
þennan áformaða verknað, en
lét það kyrrt liggja.
Auk þess, sögðu þeir, var
þettá öi-Iagastríð. Það voru sem
sagt örlög Arataa að þurrka út
ísriaeistaúa með tölu. Sá sem
kannast við trú Islams má
skilja liversu áhrifamikið orð
,,örlög“ eru í huga sanntrúaðs
Araba. Það er sem sagt gersam
lega óhjákvæmilegt, að þeir
verða að þurrkia ísrael út af
landabréfi þessarar teraldar
fyrr eða síðar.
Þar að auki sögðu þeir, og
höfðu þar mikið til síns mláilis,
var landi þessu rænt írá þeim
með valdi í síðustu styrjöld af
herveldum vesturs, og í landi
þeirra stofnað nýtt ríki, því þó
Gyðingar hafi á dögum Róm-
verja verið á þess-um stað, þá
var öll hefð til landsins löngu
úr allri sögu. Enda yrði skrítið
um að lítast, ef fœra ætti alla
heimsbyggð aftur um ea. 2000
á,r, og hver þjóð að fara aftur
til sinna fornu heimkynna.
Þek voru hins vegar ekkert
í sjálfu sér á móti Gyðinigum,
og væri fjöldi þeirra um öll
Arabalönd, og fengju í friði að
vera. Það væri aðeins ríkið ísra
el sem þurrika ætiti út. Ekki veit
ég hve hæft er í þessu, en
þó fullyrti ágæt dönsk frú ér
gift var Egypla, og ég seinna
hitti, að þetta væri rétt. Það
væru Gyðingar í samia fyrirtæki
og maður hennar, og værí þar
ekki nokkur munur á gerður.
Auðvitað var hinum venju-
lega flugivelli Kairo iokað með
siama og árásir ísraelsmanna
hófust. ffi
Brottför mín var ákveðin g
þetta mánudagskvöld, en nú 8
var það útilokað. og enginn gat
sagt hve lengi slíkt héldist. Það
var því ebki um anmað að ræða,
en að snúa aftur til Hilton til
gisitingar á ný, prátt fyrir allt
stríðsbrambolt og leikaraskap
er þar fór fram.
Næsta dag fór ég svo í
dansfea sendiráðið, sem er frek
ar fámennt. Fjórir karlmenn að
meðtöidum sendiherra, tvær
danskar konur og ein egypzk K
ásamt egypzkum dyraverði.
Heldur var mór fálega tekið
þar, unz óg hitti yngsta sendi-
ráðsritarann. Hann tók mér
ágæta vel, og benti mér á að
flytjia á annað og ódýrara hótel
(E1 Borg) er hann byggi á
sjálfur, hvað ég gerði.
Ég spurði hvort ekki myndi
Framihald á bls. 12.
Guðni Þorkelsson
. . en orðstír
deyr aldregi
hveim sér góðan getr.
Guðni Þorkelsson fyrr bóndi
að Gagnstöð í Hjaltastaðalþinghiá
andaðist 13. apríl s. 1. Hann var
fæddur 14. júní 1890. Foreldrar
ar hans voru Þorkell Stefánsson
bóndi þar og íyrri kona hans, Guð-
ný Þorsteinsdóttir. Guðni missti
ungur móður sína, en faðir hans
giftist aftur Guðriði Magnúsdótt
ur. Hún var af góðum austfirzkum
ættum eins og móðir Guðna. Guð-
ríður og Þorkell eignuðust nokk
ur börn, sem öll eru diáin nema
Rannveig húsifreyja á Sauðárkróki.
Guðriður reyndist Guðna góð
stjúpa og var kært með þeim. Hún
var manni sínum og börnum um-
hyggjusöm, og öll sín mörgu og
miklu hú'smóðurstörf leysti hún af
hendi með mikilli sæmd. Eg kynnt-
ist Þorkeli, föður Guðna, á efri
árum hans og veit því, að almanna
rómur um hann var sannur, að
Iengra yrði ekki jafnað um góð-
vild og manngæzku. Sama álit
fylgdi Stef'áni Árnasyni afa Guðna,
en þeir feðgar höfðu mann fram
af manni búið farsælu búi í Gagn
stöð. Var haft á orði. að þei-
ihefðu ekki einungis séð vel fyrir
sér og sínum og veiti af rausn
gestum og gangandi, sem að garði
bar, heldur vildu þeir einnig leysa
vanda hvers manns, sem leitaði til
þeirra í erfiðleikum.
Skömmu eítir síðustu aldamót
var sett á stofn verzlunarútibú á
Krosshöfða við austurfjöll Héraðs
flóa, í iandi jarðarinnar Unaóss,
var það í ei?u {,
Seyðisfirði, sem hafði mikil við-
skipti við bændur á Fljótsdalshér
aði. Var þessi verzlun til mikilla
þæginda fyrir bændur í Hjalta-
staðaþinghá og víðar um Útlhérað.
— Þetta var á búskaparárum Þor-
kel's i Gagnstöð, og leiddu þessir
breyttu verzlunarhættir til aukinn
ar umferðar og gestkomu ’par.g
að. 1918 var Kaupfélag Borgar-
fjarðar eystra stofnað. Hófust þá
þegar talsverð viðskipti við bænd
ur á Útihéraði. En áríð 1920 stiO'fr,
aði kaupfélagið tvær félagsdeildir,
aðra fyrir Hjaltastaðaþingh'á og
hina fyrir bændur á yztu bæjum
Hróar.stungu. Guðni Þorkels'son
var feosinn deildarstjóri fyrir
Hjaltastaðadeild og ráðinn for-
stöðumaður útitaúsins á Kross-
hö'fða. Gegndi hann æ síðan þess
um störfum, meðan heilsa hans
leyifði, Kaupfélagið byggði strax
vörugeymslu á Krosshöfða og
keypti fljótlega hús verzlunarinn
ar frá Seyðisfirði, sem þá hætti
störtfum þar.
Með þessum framkvæmdum
kaupfélagsins á Borgarifirði óx
verzlun þess stórlega um allt Út-
hérað og fylgdu því mjög auknir
vöruflutningar til Krosshöfða. —
Voru þeir löngum erfiðir og
áhættusamir, að sækja á opnum
bátum frá Borgarfirði fyrir Ó'sa-
fjöll að hafnlausri strönd Héraðs
flóa "ið Krosshöfða, en vegna
þrautbjálfunar og dugnaðar Borg
firðinga tóksl þetta furðu giftu
samlega. í sambandi við þessa
flutninga voru störf Guðna oft
umxangsmikil og erilsöm. Þurfti
hann að vera mættur í tæka tíð
á lendingarstað, ásamt þeim mönn
um úr nágrenninu sem til
að aðstoða Borgfirðingana við
uppskipun. Þurfti þá löngum að
viðhafa snör handtök og taka mann
lega ó móti við losun bátanna, þvi
oft var teflt á tæpasta vaðið um
sjóleiði og lendingu á Krosshöfða.
Gagnstöð
Þessi umsvif Guðna við verzlun
arútibúið á Krosstaöfða, en sá
verzlunarstaður var löngum manna
miili nefndur „á Höfðanum“,
leiddi af sér mjög aukinn gesta
gang á heimili hans og Guðríðar',
ekki sízt eftir að Guðni fór, fólki
til hægðarauka, að hafa heima hjá
sér vefnaðarvöru og annan smá-
varning.
Þó kastaði fyrst tólfunum um
gestanauðina að Gagnslöð að
vetrarlagi, þegar stórvötin voru
komin á ís og sleðafæri gafst. Þá
sót. " mnnn fasl t;i Kros'
höfða viðsvegar af Héraði utan
hins fasta verzlunarsvæðis um
Hróarstungu, Jökulsárhlíð, Út-
Eiða.þinghá, Jökuldal og jafnvel
víðar Voru menn með hesta og
einn eða fleiri sleða. Var þá oft
þröng ! Gagnstöð, fjöldi næstur-
gesta með hesta sína.
Þessir tímar eru nú löngu liðnir,
en margir munu þeir eldri menn
um allt ÚtJhérað og víðar, sem
’minnasf verzlunarferða á Kross-
höfða að vetrarlagi og þeirrar fyr
irgreiðslu og aðhlynningar, sem
þeir þá nutu í Gagnstöð.
Hin mikilsverða þörf bænda,
fyrst og fremst í útsveitum Hér-
aðs, sem Kaupfélag Borgarfjarðar
reyndi eftir föngum að leysa með
I starfræksiu verzlunarútibúis að
Krosshöfða, er að mestu um garð
gengin fyrir allt að 20 árum og
útitaúið nú lagt niður. Bættar sam
göngur og bíivesir til Bprcarfisrð
ar, Seyðisfjarðar og út fná Egils-
stöðum um þvert og endilangt
Fljótsdalslhérað, leysti hið mikils
j verða forðátaúr á Krosshöfða af
hólmi.
Þá tæpu tvo áratugi, frá 1921,
sem ég veitti Kaupfélaginu á
Borgarfirði forstöðu, átti ég eðli-
lega margar árlegar ferðir til
Héraðs, bæði á fundi og í öðrum
verzlunarerindum, og naut þá ætíð
í ríkum mæli gestrisni og fyrir-
greiðslu Guðna og heimilis hans.
Guðni var ætíð hýr og hlýr í fram
komu við hvern sem í hlut átti.
góðlátlega glettinn og ætíð til
prýði og ánægjuauka í kunningja
hóp. — Hann mun löngum hafa
verið fremur hlédrægur, þegar
kom til afskipta um opinber mál-
sveitarinnar, en var þó lengi í
hreppsnefnd og mun þar sem ann-
arsstaðar ætíð hafa lagt gott til
mála.
Guðni giftist aldrei. Hann tók
við búsforráðum í Gagnstöð eftir
föður sinn og bjó síðan þar rae?
stjúpu sinni. Virtist engin breyt-
ing verða við það á heimilishátt
um bar. Guðni b-r nú bita o«
þunga af búskapnum utanbæjar
og útávið, en s-tjúpa hans annaðist
áfram meðan henni entist líf og
heilsa, öll húsmóðurstörf við
óhreytta rausn og hjartahlýju,
sem ætíð hafði fylgt hinu merka
Gagnstöðvarheimili. — Á síðari
árum átti Guðni við sívaxandi
heilsuleysi að stríða. Tók þá fóst
ursonur hans, Sigurður Guðnason,
og kona hans, Sólveig Gunnars-
dóttir, að mestu við búsforráðum,
en Guðni var þar áfram í skjóli
þessarra sæmdarhjóna. Sigurður
féll frá fyrir fáum árum, og kom
þá í hlut ekkju hans að bera hita
og þunga af búrekstrinum, sem
hún hún með drengjum sínum
annaðist af prýði og miklum mann
dómi. Reyndist hún og drengir
hennar Guðna frábærlega vel í
elli hants og veikindum.
Síðustu ævidagana dvaldi Guðni
á sjúkrahúsinu að Egilsstöðum og
aíidaoist þar, eins og áður er sagt,
hinn 13. apríl s. 1. — Guðni var
jarðsunginn að sóknarkirkju sinni
Hjalt.astað.
Mér er ljúft og skylt að þakka
Guðna mikil og hamingjudrjúg
störf í þágu Kaupfélags Borgar-
fjarðar. Og ég og fjölskylda mín,
og þá ekki sízt tveir synir, sem
á sumrum dvöldu í bernsku á
heimili Guðna, munum geyma
minningu hans í þakklátum huga
sem eins hins bezta manns, sem
við nöfum kynnzt. Og höfum þar
fengið staðfestingu á því sannmæli
að þar sem góðir menn fara. þar
eru guðisvegir.
Halldór Ásgrímsson.
Sala stangveiðileyfa
í veiðivötnum veiðifélags Landmannaafréttar hefst
1. júlí n.k. í Umferðamiðstöðinni, Reykjavík.
STJÓRNIN
Orðsending
Auglýstur frestur til að skila tilboðum í húseign
póst og sínia að Austurvegi 1, Selfossi, ásamt
tilheyrandi eignarlóð, framlengist til 10. júlí 1967.
Reykjavík, 28. júní 1967.
PÓST- OG SÍMAMÁLASTJÓRNIN