Alþýðublaðið - 07.06.1986, Qupperneq 4

4
Laugardagur 7. júní 1986
Sjávarútvegsráðherra um borð í m.b. Frey frá Hornafirði sem var á reknetum.
Halldór Ásgrímsson í viðtali við Alþýðublaðið:
Framsókn ekki í næstu stjórn
Um Halldór Ásgrímsson sjávar-
útvegsmálaráðherra hefur oft stað-
ið styrr, en í dag er hann álitinn vin-
sælasti ráðherrann ef marka má
skoðanakannanir. Sumir telja að
hann hafi of mikil völd, aðrir telja
hann vandanum vaxinn. Sjávarút-
vegsráherra var þreytulegur í byrjun
viðtalsins. Ábyrgðin er mikil að
hafa með undirstöðuatvinnuveg
þjóðarinnar að gera. Vandamálin
eru flókin, viðkvæm og snerta flest
alla íslendinga beint eða óbeint.
Af hverju stafa vinsældir þínar?
Ég veit ekki hvort ég er vinsæll.
Stöðu minnar vegna hef ég oft orð-
ið að taka erfiðar ákvarðanir sem
ekki hafa fallið öllum í geð, því hef-
ur oft blásið á móti. Ef ég er vinsæll
þá er það kannski vegna þess að ég
hef þorað að taka á vandasömum
málum.
Hefurðu trú á skoðanakönn-
unum?
Þær eru eins misjafnar og þær
eru margar. Skoðanakannanir Fé-
lagsvísindastofnunar eru að mínu
áliti nokkuð áreiðanlegar, líklega
vegna þess að þær eru unnar af fag-
mönnum. Hinu má ekki gleyma að
skoðanakannanir eru úrtakskann-
anir og áreiðanleiki þeirra er í sam-
ræmi við það.
Nú hefur það vakið eftirtekt að á
sama tíma sem þú ert álitinn vin-
sælasti ráðherrann kemur fram-
sókn illa út úr kosningum. Hvernig
skýrir þú þetta?
Þess ber að gæta að fylgi flokk-
anna er orðið miklu lausara en áður
þekktist. Því getur sigur A-flokk-
anna orðið tap á morgun. Sveita-
stjórnakosningarnar fylgja aldrei
alveg landsmálapólitíkinni. Þar
koma til staðbundnar ástæður og
aðrir þættir. Hins vegar er því ekki
að neita að Framsóknarflokkurinn
hefur orðið að framkvæma óvin-
sælar ráðstafanir til þess að rétta af
þjóðarskútuna. Framsóknarflokk-
urinn er búinn að vera í stjórn allt
frá 1971 og af því tilefni bæði tapað
fylgi og unnið sigra.
Þú tekur þá ekki undir það að þið
þurfið að fara í pólitíska endurhæf-
ingu eins og Jón Baldvin leggur til?
Menn ættu að huga að sinni eigin
endurhæfingu en ekki hafa áhyggj-
ur af öðrum. Ég vil miklu frekar
vera í flokki sem hefur ákveðnar
skoðanir og heldur sínu striki, en í
flokki sem alltaf er að fara upp og
niður og talar eins og vindarnir
blása. Ég sé ekki að það sé neitt
markmið að vera í sem stærstum
flokki, hins vegar vantar meiri stöð-
ugleika í íslenska stjórnmála-
flokka.
Kemur til greina stjórnarsam-
starf við Sjálfstæðisflokkinn aft-
ur?
Það virðist vera almenn skoðun
hinna flokkanna að Framsóknar-
flokkurinn fari úr stjórn. Ég á ekki
von á því að Framsóknarflokkur-
inn taki þátt í næstu stjórn miðað
við ummæli hinna flokkanna.
„Gámafiskur" er nýjung sem rutt
hefur sér til rúms víða um lard.
Felst hún í því að setja ísaöan firf . i
kössum í gáma og flytja síðan með
fragtskipum til Evrópu þar sem
fiskurinn er settur á uppboðsmark-
aði í borgum Bretlands, Þýskalands
eða annarra Evrópulanda. Ástæður
eru m.a. sú staðreynd að frystihúsin
anna ekki þeim afla sem á land
berst, vegna fólkseklu. Er gáma-
fiskur framtíðarnýjung eða neyðar-
brauð?
Ég tel að sala á ferskum fiski sé
nýjung sem komi til með að halda
áfram í íslenskum sjávarútvegi.
Verð á ferskum fiski hefur hækkað
mun meira en verð á frystum fiski
og saltfiski, þar að auki hafa orðið
sveiflur á milli evrópugjaldmiðl-
anna og dollarans. Þetta hefur gert
það að verkum að sala á ferskum
fiski er hagkvæmari en áður var. Ég
spái því að verð lækki aftur. Það
hefur komið fram að fiskvinnslu-
fyrirtækin á meginlandinu sem
greiða þetta háa fiskverð eru í veru-
legum erfiðleikum. Einnig hefur
þetta háa verð skapast vegna þess
að lítið hefur verið um þorsk í
Norðursjó. Þetta gæti breyst. Okk-
ar vandamál er það að við þurfum
að sinna öllum okkar mörkuðum
þ.e. í Bandaríkjunum, Evrópu, salt-
fiskmörkuðunum o.s.frv. Ef það er
ekki gert geta komið upp vandamál
eins og þegar skreiðarmarkaðurinn
hrundi. Þá vildu menn komast inn
á Bandaríkjamarkað, en þá var það
ekki hægt því sá markaður hafði
verið vanræktur. Þetta er það sem
við þurfum að hafa í huga, að lang-
tíma markmiðum verði ekki
gleymt.
Þurrkaður saltfiskur er ennþá
mun útbreiddari sem söluvara til
neytenda en blautfiskur, en íslend-
ingar hafa samt jafnt og þétt dregið
úr þurrkun blautfisks. Margar
ástæður eru fyrir þessu m.a. sú að
Norðmenn eru allsráðandi á þurr-
fiskmörkuðum og vegna ríkis-
styrkja þeirra hefur okkur reynst
vonlítið að keppa við þá.
Saltfiskurinn gengur mjög vel í
dag og það er mikil vöntun á salt-
fiski á markað. Verð fer hækkandi.
Okkar saltfiskverkun hefur breyst
mjög mikið á undanförnum árum.
Hún er orðin miklu meiri gæða-
framleiðsla en áður var. Ég er þeirr-
ar skoðunar að Norðmenn séu
langt á eftir okkur í þessum efnum.
Þetta er nú það sem oft gerist þegar
menn treysta á styrki, þá verða
menn seinir til að tileinka sér
nýjungar. Það er ekki hagkvæmt að
stunda þessa þurrkun, fiskurinn
Iéttist of mikið og tapar gæðum,
hins vegar er alltaf einhver úrgangs-
fiskur sem fer í salt.
Hafið þið reynt að mótmæla við
Norömenn?
Við mótmælum þessu við hvert
tækifæri bæði við alþjóðastofnanir
og í Norðurlandaráði. Utanríkis-
ráðherra Noregs er í miklum vanda
því þetta er mikið hagsmunamál
víða í Noregi og jafnframt pólitískt.
þannig að ég er ekki farinn að sjá þá
leggja niður stuðning við sjávarút-
veg í Noregi nema þá á mjög löng-
um tíma.
Ertu ánægður með þann árangur
sem kvótakerfið skilar?
Mjög ánægður. Rækjuveiði hef-
ur stóraukist, var á sl. ári yfir 24
þús. tonn, vegna breytinga á skipu-
lagi á veiðunum. Hér er um mikla
verðmætasköpun að ræða. Auðvit-
að eru á þessu kerfi gallar og alltaf
er verið að reyna að ráða bót á því.
Aðalatriðið er að það skilar meiru í
þjóðarbúið en það skipulag sem við
áður höfðum.
Kvótakerfið er óvinsælt meðal
togaraútgerðarmanna. Það hefur
sýnt sig að vinnslan hefur ekki und-
an þeim afla sem á land berst og
missir þar af leiðandi af verðmætu
hráefni og þjóðfélagið tapar í heild.
Þetta kemur auðvitað fyrir. Ég er
fullviss um það að í öðru skipulagi
þar sem samkeppni yrði mun meiri,
þá yrði þetta ennþá verra.
í Keflavík dugar kvótinn ekki til
að reka skip?
Það er alveg rétt. Við höfum stór-
an fiskiflota og skipin geta aflað
meir en þau hafa heimild til. Það er
tvennt sem við getum gert til að gera
skipaflotann hagkvæmari, annað
hvort að fækka skipunum eða
skipta aflanum á milli þeirra skipa
sem fyrir eru. Það er afar undarlegt
að einhver í Keflavík skuli halda að
sjávarútvegsráðherra hafi heimild
til þess að taka skip út og bæta við
þau kvóta. Þessir menn vita betur,
en eru í einhverjum pólitískum leik
sem ég kann ekki skýringar á. Erf-
iðleikarnir í Keflavík og á Suður-
nesjum eru miklu slungnari en
þetta, t.d. miklar sviftingar í fyrir-
tækjarekstrinum í langan tíma.
Ekki hefur starfsemin á Keflavíkur-
flugvelli og nálægðin við hana
hjálpað nema síður sé. Ég hef heyrt
í þessum mönnum sérstaklega eftir
kosningar, þeir telja sig hafa unnið
kosningarnar vegna þess að þeir
ætla að bæta kvótann í Keflavík.
Allir vilja fá meiri fisk og því verður
að skipta þessu með einhverjum al-
mennum hætti. Ég lít á kvótann
sem framtíðarlausn. Við þurfum að
halda fiskflotanum í skefjum. Ég sé
ekkert annað betra skipulag sem
|gg Tilkynning frá Vatnsveitu
Reykjavíkur um vaínsleysi
Vegna gerð gangna undir Miklubraut norðan Nýja miðbæjarins (Kringlunn-
ar) þarf að breyta legu aðalæðar. Við þá framkvæmd verður vatnslaust í
þeim hverfum sem liggja vestan Kringlumýrarbrautar og norðan Suður-
landsbrautar, sjá þó nánar skyggðu svæðin á meðfylgjandi uppdrætti.
Lokun hefst strax eftir miðnætti aðfaranótt næstkomandi laugardags þ.
7. júní. Ekki er vitað hve langan tíma verkið tekur, en gera verður ráð fyrir
vatnsleysi í flestum fyrrgreindum hverfum fram eftir laugardeginum. Sú
takmarkaða aðfærsla vatns sem fyrir hendi er eftir að aðalæðinni hefur
verið lokað mun þó halda uppi einhverjum þrýstingi á vatninu í þeim
hverfum sem lægst liggja í austustu hverfunum.