Alþýðublaðið - 07.06.1986, Blaðsíða 16

16
Laugardagur 7. júní 1986
Ásmundur Stefánsson í viötali viö Alþýðublaðið:
Þyrfti að lögfesta
sjómannadaginn
Hversu stór hluti af A.S.Í. eru
sjómenn?
— Ca. 5000 af 62000 eða u.þ.b.
8%.
Hvernig standa kjarasamningar
sjómanna miðað við aðrar stéttir?
— Launasamanburður milli sjó-
manna og annarra stétta er mjög
flókið mál. Laun sjómanna ráðast
af tvennu: 1) Tekjutryggingu, sem
gerð er upp mánaðarlega. 2) I.
Aflahlut, sem er mismunandi eftir
gerðum skipa, veiðafærum og fl. II.
Fiskverði. III. Heildarafla.
— Hlutur sjómanna hefur
hækkað svipað og laun annarra á
vinnumarkaði undanfarna mánuði.
Vinnutími sjómanna er allt öðru
vísi en landverkafólks, því er auk
þess sem á undan er talið erfitt að
bera þessar stéttir saman. Megin-
málið er að sjómenn þyrftu að hafa
það góð laun að þeir gætu tekið sér
reglubundin frí.
Laun sjómanna rokka mikið á
milli ára. Telur þú að launajöfnun-
arsjóðir myndu leysa þann vanda?
NÝR 5000 KRÓNA
PENINGASEÐILL
Á grundvelli laga um gjaldmiðil íslands nr. 22 frá 23. apríl 1968 mun Seðlabanki íslands
gefaút ogsetja í umferð hinn 10. júní 1986 fimm þúsund króna peningaseðil af svofelldri gerð:
Stærð: 155 x 70 mm
FRAMHLIÐ Litir: dökkblár og fjöllita
Á spássíu (upptalning efnis ofan frá og niður):
Upphæð í tölustöfum
Númer seðilsins með bókstafnum F fyrir framan,
svart
Vatnsmerki ber mynd Jóns Sigurðssonar forseta
Tilvísun í lög Seðlabanka Islands
Undirskrift tveggja bankastjóra í senn
Utgefandi Seðlabanki Islands
Á myndfleti (upptalning frá vinstri):
Borðar og mynstur unnin út frá altarisklæði
úr Laufáskirkju
Blindramerki, 3 lóðrétt upphleypt strik
Mynd af Ragnheiði Jónsdóttur biskupsfrú
(1646-1715)
Oryggisþráður þvert í gegnum seðilinn
Mynd af Gísla Þorlákssyni Hólabiskupi ásamt
fyrri konum hans, Gróu Þorleifsdóttur og
Ingibjörgu Benediktsdóttur
Upphæð í bókstöfum, leturgerð af altarisklæði úr
Laufáskirkju
Númer, prentað í svörtu, neðst til hægri
Upphæð í tölustöfum, lóðrétt, efst til hægri
BAKHLIÐ Aðallitir: dökkblár og grænn
Á myndfleti (upptalning frá vinstri):
Á spássíu (upptalning ofan frá):
Borðar og mynstur sama og á framhlið
Upphæð í tölustöfum neðst til vinstri
Mynd af tveimur stúlkum við skoðun hannyrða
Mynd af Ragnheiði Jónsdóttur, sitjandi í stól
Upphæð í tölustöfum
Vatnsmerki
Fangamark Ragnheiðar (Ións Dóttur)
SEÐLABANKI ÍSLANDS
lausn. Menn vilja ráðstafa tekjum
sínum sjálfir, en ekki láta aðra hafa
vit fyrir sér.
Eru einhverjir fulltrúar sjó-
manna í miðstjórn A.S.Í?
— Já tveir af tuttugu og tveim.
Þeir eru Óskar Vigfússon og Guð-
mundur Hallvarðsson. Forystu-
menn sjómanna hafa alltaf verið í
æðstu stjórn alla tíð. Hins vegar
fara mjög sjaldan saman samningar
landverkafólks og sjómanna. Enda
er um að ræða mjög ólíka samninga
að allri gerð.
Hversu há er tryggingin hjá báta-
sjómönnum?
— U.þ.b. 35 þús. Það koma
alltaf tímabil þegar menn hafa að-
eins tekjutrygginguna sérstaklega á
bátaflotanum.
Ertu nokkuð hræddur við að sjó-
menn kljúfi sig út úr samtökunum?
— Nei, það hefur alltaf verið
gott samkomulag milli okkar og
sjómanna t.d. fylgjast sjómenn vel
með kjarasamningum landverka-
fólks. Skilin á milli sjómanna og
landverkafóiks eru óglögg því að
mjög margir vinna að hluta til á sjó
og að hluta á landi. Flest sjómanna-
félög hafa bæði sjómenn og land-
verkafólk innan sinna vébanda.
Þetta leiðir af sér að ólíklegt er að
klofningur verði þarna á milli.
Ertu ánægður með síðustu kjara-
samninga?
— Þegar samningar eru gerðir er
sjaldan verið að velja á milli kosta
sem menn kysu helst. Það var mjög
sterk krafa innan okkar vébanda að
kaupmáttur launa yrði tryggður.
og lögðum fram til ríkisstjórnar-
innar. Hennar frumkvæði í málinu
var ekki annað en að taka við því
sem að henni var rétt.
Að lokum kveðjuorð til sjó-
manna.
— Ég óska sjómönnum til ham-
ingju með sjómannadaginn sem er
svolítið skiptur í ár því sumir höfðu
ekki þolinmæði til að bíða. Það
þyrfti að lögfesta sjómannadaginn
til að festa hann betur í sessi. Sjó-
mannadagurinn hefur verið hald-
inn hátíðlegur um land allt miklu
lengur en ég man, jafnvel hér í
Reykjavík þar sem sjómenn eru
ekki mjög margir miðað við íbúa-
fjölda hefur dagurinn alltaf verið
mikill hátíðisdagur. Ég man eftir
deginum þegar ég var barn og til
þessara hátíðarhalda og það gerir
fólk í stórum stíl í dag. Ég hef trú á
því að það muni haldast áfram.
1%
Hverjum^^
bjargar
það
næst
lluXF
FERÐAR
— Lausnin er að koma á sam-
tímasköttum. Sumir hafa verið með
tvíbenta afstöðu gagnvart því,
vegna þess að menn hafa verið
hræddir um að það yrði til þess að
skattar hækkuðu. Að koma á sam-
tímasköttum er mjög brýnt sérstak-
lega fyrir sjómenn ekki síst loðnu-
sjómenn. Ég reikna með að launa-
jöfnunarsjóðir yrðu byggðir þannig
upp að menn borguðu í sjóðinn
þegar vel gengi en fengju útborgað
úr sjóðnum þegar ekkert fiskaðist.
Ég hef ekki trú á að það sé raunhæf
Þess vegna töldum við rétt að ganga
til aðgerða sem drægju úr verð-
bólgu. Stærsta aðgerðin af hálfu
stjórnvalda var að halda gengi
krónunnar stöðugu til þess að halda
aftur af verðhækkunum. Fyrstu 2
mánuðina var verðlag lægra en gert
hafði verið ráð fyrir. Þriðja mánuð-
inn var það hálfu prósentu hærra
og ástæðan fyrir því er fyrst og
fremst sú að evrópumynt hefur
hækkað miðað við dollarann. Það
náðist samkomulag við atvinnurek-
endur um að bæta launafólki þetta.
Þetta er mjög mikilvægt atriði fyrir
okkur því að við höfum enn yfir úr-
skurðaratkvæði okkar að ráða, en
um það var samið að ef skærist í
odda hefðum við fyrst úrskurðarat-
kvæði en síðan atvinnurekendur í
annað sinn. Við getum því nýtt það
í ágúst ef til þarf að taka. Þessar
verðlagsforsendur hafa því staðist
enn sem komið er.
En sá árangur sem náðst hefur er
verk verkalýðshreyfingarinnar
fremur en ríkisstjórnarinnar?
— Það er nú alveg augljóst. í
sambandi við þessa kjarasamninga
kom ekkert frumkvæði frá ríkis-
stjórninni. Það sem gert var var gert
í samræmi við tillögur sem við
sömdum um við atvinnurekendur