Tíminn - 16.07.1967, Blaðsíða 6

»** • I ffrm*
TÍMINN
SUNNUDAGUR 16. júlí 1967.
ByggSasafn Húnvetninga og Strandamanna. Tímamyndir GE.
ÞAR ERU GEYMDAR MINJAR UM HARÐA
Heimsókn í Byggðasafn Húnvetninga og Strandamanna
Baðstofan er fjögur og hálft stafgólf, 8 metrar að lengd og 3,5
metrar að breidd. Fremst er eitt stafgólf, sem var yfirleitt ekki
haft til íbúðar, en þar var oft vefstóll á vetrum og stundum lausa-
rúm handa gestum. Næst er miðbaöstofa, tvö stafgólf, þar sem
vinnufólk svaf. Innst er hjónahús.
Baðstofan er byggð árið 1873, og gerði það Stefán Jónsson snikk-
ari frá Syðstahvammi. Hann hafði iært trésmíðar í Kaupmannahöfn,
varð síðar bóndi á Kagaðarhóli á Ásum i Austur-Húnavatnssýslu
og dó árið 1907.
Sigurður Davíðsson, kaupmaður á Hvamstanga, eigandi Syðsta-
hvamms, gaf safninu baðstofuna.
ar langar og seigar. Pottur til
að elda í framundir barjca, en
mest lifað á ,böldufi,,«#krínu-
kosti. Það vorú' éngár Jfcveifar,
sem réru og 'sigldu ltes.su ni
skipum og drógu ,jþánn gráa“
á fókarlaisókn eins og þekri,
sem þarna fóngir á 'stafni,
klæddir sikinnfötum, sem Mka
eru- þarna sýnd. Manni finnst
maður 'heyra brimsog og svarr
í reipi og ár þegar staðið er
við stokk þessa gam-la skips,
sem góðu heilli er nú komið
í örugga vörzlu.
Á vegg í Ófeigsskála hanga
tveir byrðingsplankar úr
öðru hákarlaskipi, sem ekki
varð eins happasælt að lokum
og Ófeigur. Það skip heyrði
ég oft nefnt í uppvexti mínum,
enda afi minn og fleiri frænd
ur meðal eigenda þess. Það
var Pólstjarnan sem strand-
aði í Miðfirði um sumarmál
1887 í aftaka stórhríðartoyl.
Sjémennirnir á hákarlaskip-
unum hafa alltaf í huga mín-
um verið meðal mestu kappa
og ekki kastaði það rýrð á
hugmyndir mínar að skoða
þetta góða fley.
Þarna er líka smábátur, sem
smíðaður var 1880-90 og eig-
andinn, Björn Guðmundisson,
notaði löngum til að fara á
einn milli Stranda og Vatns-
ness. Hann keypti varning og
seldi í skiptum, sótti sjófang
og stafaker á Strandir, en
landvöru á Vatnsnes og í upp-
sveitir. Guðmundur Guðmunds
son í Grafarboti gaf safninu
bátinn.
Reykjatangi í Hrútafirði er
berskjaldaður fyrir norðan-
storminum. Þokan grúfir nið-
urundir láglendi og regnskúr-
ir, blandaðir sœlöðri, bylgja á
nýtoyggingunni, sem er rétt
oifan við flæðarmáUð. Bót er í
máJi að heitu uppspretturnar
veita yl í hús staðarins og
notalega Mýju leggur á móti
ferðamanninum, sem skýzt
innfyrir staf þegar verið er
að toúa Byggðaisafn Húnvetn
inga og Strandamanna undir
vígsluaithöfn.
Nú er laugardagur og frestur
skammur þar til opna skal
safnið, vígslan á að fara fram
nœsta dag. Inni í anddyri hitt-
um við þjóðminjtavörð dr.
Kristján EMjárn og safn-
verði frá Þjóðminjasafni ís
lands, ásamt Pótri Aðalsteins-
syni, væntanlegum safnverði
staðarins. Allskonar gripum
er hlaðið á gólf og bekki, það
er smíðað, límt og fágað, skrii
að og raðað í kappi við tím-
ann.
Byggingin er vinkillaga og
'Frá vígslu byggöasafnsins.
Ljósmynd: Páll Ólafsson, Reykjum.
ir á -grárri fjörumöl og skelja
broturn með hvalbein við kjöl.
Þetta er mikið skiip, tíróinn
áttæringur, sem alls var gerð-
ur út á 'hákarl 38 vertíðir, síð-
ast árið 1915. Skipið var smíð
að 1875 fyrir Guðmund Péturs
son í Ófeigsfirði, sem lön-gum
var fonmaður skipsins og
hafði á því 9-12 manna áhöfn
í hákarlalegurnar, rem oft
stóðu í fleiri sólarhringa hver.
Þarna sjáum við þá með
eigin augurn hvernig þau Utu
út sikipin, sem margir forfeð-
ur obkar sóttu út á opið
haf í vonzku vetrarveðrum.
Ekkert þilfar, eitt þversegl ár-
minni álman fyrir nok-kru full
frágengin. Það er Ófeigsskáli,
sem þegar hefur yfir sér virðu
lega ró. í dyrum 1-eggur á móti
manni loMcandi tjöruangan af
höfuðdýrgrip safnsins, hákarla
skipinu Ófeigi, eina hákariaskip
inu, sem varðveitzt hefur hér
á landi. Nú gnæfir þetta gam-la
skiip í þró á miðju gólfi, hvíl-