Alþýðublaðið - 30.12.1987, Blaðsíða 6

6
Miðvikudagur 30. desember 1987
FRÉTTASKÝRING □
Haukur Holm skrifar - wm
Mikið er sótt um dvalar-
leyti fyrir konur frá Austur-
löndum og jafnvel virðist
sem karlinn er sæki um leyf-
ið og konan sem ætlar að
flytja hafi ekki sést áður.
Dvalarleyfi er synjað, sé útlit
fyrir að þannig sé málum far-
ið. Ekki er krafist læknis-
skoðunar af þessum konum
eins og gert er með börn frá
þessum heimshluta. Borgar-
læknir telur þó að þess þurfi.
Töluverður aldursmunur er
stundum á karlinum og kon-
unni. Framkvæmdastjóri
Jafnréttisráðs telur það lýsa
mikilli einmanakennd, þurfi
fólk að leita sér að maka í
pöntunarlista. Kvennalistinn
hyggst beita sér fyrir því að
það fólk sem hingað flyst,
eigi visan stuðningsaðila
sem upplýsi viðkomandi um
réttindi sin.
Eins og flestum er áreiðan-
lega kunnugt hefur makaleit
íslendinga beinst i sífellt
meiri mæli í austurátt, og þá
einkum til Filippseyja og
Thailands. Það sem einkennir
þessa makaleit þó, er að hún
virðist að svo til öllu leyti
miðast við leit karla að kon-
um. Tvær leiðir eru farnar í
þessum efnum. Önnur er sú
að karlar fari í sumarfrí til
Thailands, sem virðist nú
verða sifellt vinsælli ferða-
mannastaður i huga okkar,
og kynnist þar konum sem
þeir síðan vilja fá hingað
norður til sín. Jafnvel að þeir
hafi farið gagngert til þessa
fjarlæga lands til að finna
konu. Enda hefur austræn
fegurð löngum heillað marg-
an manninn hér á landi.
Hin leiðin sem farin er,
sést daglega í einkamála-
dálki DV. Þar má lesa að til
séu listar með allt að þrjú
þúsund nöfnum (þar af nokk-
ur hundruð íslenskum) fólks
sem hefur áhuga á að kynn-
ast manni. Svo virðist sem
karlar noti þessa þjónustu
mest því ein auglýsingin sem
birst hefur oft segir að að-
eins ný nöfn ísl. og erl.
KVENNA séu á þeirri skrá.
Karl Jóhannsson hjá Út-
lendingaeftirlitínu sagði i
samtali við Alþýðublaðið í
gær að mikið væri sótt um
leyfi til að flytja inn konur frá
Asiu og færi þeim óskum
fjölgandi og einnig að tölu-
vert bæri á því að viökom-
andi aðilar hafi aldrei sést
áður, heldur virtist sem til
kynnanna hafi verið stofnað f
gegnum umræddan lista.
Þeim málum ervísað til
dómsmálaráðuneytisins sem
úrskurðar í þeim.
Ekki veitt leyfi þekkist
fólk ekki fyrir
Samkvæmt upplýsingum
frá Útlendingaeftirlitinu
komu á síðasta ári 63 manns
frá Filippseyjum hingað til
lands, en fyrstu ellefu mán-
uöi þessa árs voru þeir 112.
Frá Thailandi komu á árinu
’86 25 manns, en 1. des. ’87
voru þeir orðnir 36. Þessar
tölur segja einungis til um
hve margir komu til landsins
frá þessum löndum, en ekki
hver aukningin er í flutningi
hingað.
Þorsteinn Geirsson ráðu-
neytisstjóri í dómsmálaráðu-’
neytinu sagði f samtali við
Alþýðublaðið að reglan hér
væri sú sama og í Danmörku
að ef fólkið hefur ekki sést
áður að þá er beiðni um land-
vistarleyfi synjað. „Ef það er
Ijóst að sú manneskja sem
hingað vill flytjast hefur
aldrei séð þá þersónu sem
hún segist ætla að giftast,
þá er því synjað". Sagði hann
að ekki hafi mörg slík mál
komið upp, en þó hafi þau
sést. Yfirleitt væru þetta kon-
ur sem sótt væri um dvalar-
leyfi fyrir af því fólki sem
kemur frá t.d. Thailandi og
Filippseyjum, en þó væri það
ekki einhlítt. Viðkomandi
aðilar þyrftu að geta sannað
að þau hafi kynnst erlendis
og taldi hann að hægt væri
að sanna hvort sú væri
reyndin. Ef það tækist ekki
teldist kunningsskapurinn
ekki sannaðurog því fengist
ekki dvalarleyfi. Varðandi það
hvort mikið af þessum kynn-
um milli íslendinga og aust-
urlandabúa hafi þróast í
gegnum framangreinda lista
kvaðst hann ekki geta dæmt
um það. „En það er ekki fær
leið“.
Yfirleitt væru það konur
sem sótt væri um dvalarleyfi
fyrir af því fólki sem kemu/
frá t.d. Thailandi og Filipþs-
eyjum.
Skiptar skoðanir um
þörf Iæknisskoðunar
Eins og Alþýðublaðið
sagði frá í gær þurfa þær
konur sem hingað flytjast frá
Asíu ekki að gangast undir
neina sérstaka læknisrann-
sókn, þótt það þyki nauðsyn-
legt með þau börn sem frá
þessum heimshluta koma.
Sagði Ólafur Ólafsson
landlæknir að ekki væri kraf-
ist af einstaklingum sem
hingað koma að þeir gangist
undir læknisskoðun, nema
um hópa sé að ræða eða fólk
sem sækir um atvinnuleyfi.
Gat hann þess að töluvert
hafi orðið vart við orma í inn-
yflum hjá konum frá þessum
slóðum.
Skúli G. Johnsen borgar-
læknir sagði í þeirri sömu
frétt að hann teldi að við ætt-
um að krefjast þess að fólk
hlítti þeim ströngu reglum
sem eru hér á landi t.d. varð-
andi berkla, enda séu þeir
Sifellt fleiri konur frá framandi
menningarsvæðum flytjast til ís-
lands. En hvernig tekst þeim að
aðlagast breyttum háttum?
mjög algengir í þessum
heimshluta. „Það er eðlilegt
að fólk sem hingað kemur til
lengri dvalar sé látið gangast
undir skoðun með tilliti til
smitnæmra sjúkdóma”, sagði
Skúli G. Johnsen.
Samkvæmt heimildum Al-
þýðublaðsins eru þess mörg
dæmi að karlar sem sæki um
dvalarleyfi fyrir konur frá
Thailandi og Filippseyjum
séu janfvel komnir yfir
sextugt, en konurnar rétt
rúmlega tvítugar.
Skyldur íslensks
þjóðfélags
Þessar konur koma frá svo
gjörólíku menningarsvæði að
gera má ráð fyrir því að þær
lendi í einhverjum vandræð-
um með að aðlagast nýjum
og breyttum aðstæðum.
Flutningur á nýjan stað getur
oft verið erfiður, en svo mikil
breyting og hér um ræðir
hlýtur að krefjast mikils af
þessum einstaklingum.
Þessar konur eru aldar upp
við þá hugsun að þær eigi aö
vera manni sínum undirgefn-
ar og talað hefur verið um
hver staða þeirra sé þegar
eiginmaðurinn hefurhugsan-
lega fengið nóg og hún þarf
að standa á eigin fótum í
framandi umhverfi. Þorsteinn
Geirsson sagði að þessi mál
væru svo nýtilkomin að engin
vitneskja væri komin um
skilnaðartíðni í þessum
hjónaböndum.
„Sé um stórfelldan inn-
flutning á fólki frá ólíku
menningarsvæði að ræða,
finnst mér aö íslenska þjóð-
félagið hafi ákveðnar skyldur
gagnvart því fólki“, sagöi Elsa
Þorkelsdóttir framkvæmda-
stjóri Jafnréttisráðs í samtali
við blaðið. Kynna þyrfti þess-
um konum hvaða réttindi
þær hafa og ýmsar upplýs-
ingar sem þeim eru nauðsyn-
legar. Varðandi það hvort fólk
væri að kynnast í gegnum
lista að væri það rétt sýndi
það ákveðna einmanaleika-
mynd sem fylgdi gjarnan
stórborgum. Skiptar skoðanir
væru um hvort þessar konur
væru „keyptar”, en ef sú væri
raunin þá lýsti það samskipt-
um hins vestræna heims
gagnvart þriðja heiminum.
Guðrún Agnarsdóttir
alþingismaður Kvennalistans
sagði að þær hafi rætt þessi
mál í sínum hópi og hyggist
þær beita sér fyrir því að þeir
sem flytji hingað til lands,
hvort sem það er vegna gift-
ingar eða annars, eigi vísan
upplýsingaaðila sem kynni
þeim réttindi sín og eigi
greiðan aðgang varðandi að-
stoð ef með þarf.
Þá er einnig ríkjandi það
sjónarmið hjá mörgum að við
íslendingar eigum að vernda
okkar kynstofn eins og fram-
ast er unnt og ekki blanda
gjörólíkum kynþáttum saman
við hann. Samkvæmt heim-
ildum blaðsins er reynslan sú
með það fólk sem kemur frá
austurlöndum almennt að
fyrir hvern einstakling sem
hingað giftist verði innan ára-
tugar fluttir hingað 8—9 ætt-
ingjar þess.
Hvert sem álit fólks kann
að vera á slíkum innflutningi
er Ijóst að hann er orðinn
staðreynd sem ekki verður
neitað.