Tíminn - 11.01.1968, Síða 5
/
FIMMTUDAGUR H. janúar W68.
TÍMINN
Almannatrygging-
arnar
Landfara hafa borizt tvö bréf,
þar sem vikið er nokkuð að
almannatryggingum og Trygg-
ingastofnun níkisins. Fyrra bréf
ið er frá „Afa í Kópavogi“ og
er þannig:
„Almannatryggmgamar láta
margt og mikið gott af sér
leðia. Sjálfsagt er eðlilegt, að
á þeim séu ýmsir misbrestir,
sem og á öðraim mannanna
verikum. Vegna þess, sem á
eftir fer, ætla ég lítillega að
víkja að nokkrum atriðum.
Binstæðar mæður, foreldra-
laus böm og barnmargar fjöl-
skyldur á að styrkja myndar-
lega og betur en nú er gert,
en það er til skammar að greiða
uppeldisstyrk með 1—2 böm-
um, sem eru í umsjá heil-
brigðra foreldra. Þetta er póli-
tískt flagg, þjóðfélagsform, sem
ekki veitir heilbrigðum foreldr
um á „normal“-tímum mögu-
leika til að ala upp 2 börn
(endurnýja sig) á ekki rétt á
sér. Og nú kemur lítM jóla-
saga.
Sá, sem þetta ritar, er 65
ára að aldri og fyrrverandi
berklasjúklingur með skemmd
í báðum lungum, og hefur auk
þess verið undir lækniseftir-
liti vegna æðaþrengsla síðasti.
7 ár, og notar stöðugt dýr
meðul vegna þess. Hann vinn-
ur lágt launaða erfiðisvinnu 10
tíma á dag. Hve þetta draslast
lengi veit ég ekki. Konan er
66 ára og er öryrki að miklu
leyti.
Við höfum alið upp barn
dóttur okkar, sem frá fæðingu
þess var lengst af heilsulaust
(öryrki). Faðirin var amerísk
ur og meðlag hans vegna hef-
ur verið greitt gegnum Trygg
Sjónvarpstækin skila
afburða hijóm og mynd
FESTIIÍAL SEKSJOIM
Þetta nýja Radionette-sjón-
varpstæki fæst einnig með
FM-útvarpsbylgju. — Ákaf-
lega næmt. — Me5 öryggis-
iæsingu.
ÁRS ÁBYRGÐ
Radionette-verzlunin
Aðalstræti 18, sími 16995.
ingannar. Dóttir okkar fékk
ekki mœðrastyrk þrátt fyrir til-
raunir til þess- Hún er látin
fyrir 3 árum. Afinin og amman
hafa alið upp barnið á háifu
meðlagi. Vegna heilsuleysis
ömmu þess, urðum við að koma
!því í fóstur og skóla í öðrum
landsfjórðungi í 2 síðastliðin
ár. Nú er það af sömu ástæð-
um í gagnfræðaskóla í sveit.
Kostnaður verður sennilega
ekki undir 30 þúsundum kr.
Þetta á að greiðast af erfiðd
gamals manns, og heilsulausrar
konu. Mér skilst nú að lagaleg
skylda hvíli ekki á afan-um og
ömmunni til að ala upp barna-
böm sín. En hvers er þá skyld-
an?
Við höfum ekki fengist um
þetta ,þar til að sýnilegt var
að kostnaður yrði ofviða, ef
barnið ætti að njóta sömu rétt-
inda til menntunar og undir-
búnings undir lífið og önnur
börn. Þvi ekki eru nú miklar
líkur til að 14 ára unglingur
vinni sér mikið inn yfir sumar-
ið. Síðastliðið vor fór ég svo
fram á að tryggingarnar
greiddu meðlag vegna látinnar
móður barnsins (fyrir því mun
vera fordæmi þrátt fyrir þenn-
an svívirðingarblett á trygging
arlögunum). Því var þá neitað.
Seinna kvöddu þeir mig að
fyrrabragði til að sækja um
aftur og töldu að hægt væri
að greiða þá hærri örorkustyrk
til ömmu þess, og létta undir
á þann hátt. Nú er sumarið og
haustið liðið og komið fram
yfir jól og ekki hafa þessir
góðu menn rumskað enn. Þetta
verður hér með útrætt frá
minni hendi. Ég hef ekki skap
til að eltast frekar við Trygg-
Skólavörðust. 13
ÚTSALAN
er
hafin
•
Aldrei
meira
vöruvai
•
Aldrei
meiri
afsláttur
ingarnar. Þetta verður að fara
sem fara vill og barnið þá að
líða fyrir handabakavinnu þess
opinibera.
Þessir menn, sem vinna hjá
Tryggingunum hafa eflaust
erfiða aðstöðu samkvæmt lag-
anna bókstaf, en þeir áttu ekki
að gefa ádrátt og jafnvel hvetja
til að sækja um affcur.
Ef þessar línur yrðu til að
ýta við einhverjum háttvirtum
þingmanni, og hann teldi
ómaksins vert að taka þetta
soramark á tryggingariögunum
til athugunar og gerast mál-
svari þessara útlaga, sem nóg
er af í þjóðfélaginu, þá er
mínum tilgangi náð.
Kópavogi, 6. jan. 1968“.
Jólaglaðningur
gamla fólksins
Þá hefur Landfara borizt
bréf frá Orra, sem var heldur
betur fyrir vonbrigðum, þegar
hann sótti — eins og hann kall
ar það — „jólaglaðning gamla
fólksins" í Tryggingarstofnun-
ina.
„Ég er gamall maður, kom-
inn fast að áttræðu, og hættur
að geta unnið. Ég fór í Trygg-
ingarstofnun ríkisins í dag
(bréfið er skrifað fyrir jól),
en brá heldur en ekki í brún,
þegar ég fór að telja aurana
mina, en þeir voru aðeins
16 kr. hærri — segi og skrifa
16 kr. — en síðast. Þetta er
jólaglaðningur okkar gamla
fólksins. Ég held jafmvel, að
mér hefði þótt betra, að þess
ar „hundsbæt.ur hefðu engar
verið“.
Ég hef verið svo heimskur fj
— hef staðið í þeirri meiningu, £
að við ættum að fá 5% upp- 1
bætur núna fyrir jólin. Ein-
hver staðar held ég að komið -
hafi fram, að gjöld til hita-
veitunnar eigi að hækka um
18%, þótt ylurinn fari stöðugt
minnkandi á ofnunum í íbúð-
inni hjá mér. 18% hækkun, og
maður á að skjálfa sér til hita.
Því miður reikna ég með að
vera kominn undir græna torfu
þegar kosið verður næst — en
ef svo verður ekki, fá þessir
herrar, sem stjórna nú. ekki
atkvæðið mitt.
Jæja, en nóg um það. Ég
held, að það séu fleiri en ég,
sem hafa orðið fyrir vonbrigð-
um með þessi mál. Það var
enginn gleðivottur í andlitum
gamla fólksins, þegar það fékk
„jólaglaðning“ Tryggingarstofn
unarihnar".
ÓÐAPÓLITÍK
Framhald af 8. síðu
tískum verkum beitir hinu
fornkveðna, að ekkert mann-
legt sé honum, flokknum né
valdaklíkunni óviðkomandi.
Vikulega birtir hann í bréfum
sinum boðskap hins alsjáandi
auga og gefur flokksmiönnum
og landslýð öllum línuma um
hin ólíklegustu efni: Verk ung
skálda. erjur menntaskóla-
stráka, trúmáladeilur, ævisög-
ur, málverkasýningar, útgerð
og aflabrögð, vexti og lána-
stefnu, ferðalög fyrirman.na
styrjaldir og byltingar tvist og
bast um veröldina, verðbólgu
og vísitöluuppbætur, skepnu-
hátt og ósvífni andstæðing-
anna, „kölkun" Einars Olgeirs
sonar, „hollustu" Hannibals og
urmul af öðru, nánast flest
milli himos og jarðar.
Það er skírasta dæmið um
vamþróun íslenzkra stjórnmála
drottnum óðapólitíkurinnar á
íslandi að í hásæti ríkisstjórn-
arinnar skuli sitja valdasjúkur
Tumi þumall, sem alla ævi hef
ur barizt miskunnarlaust fyrir
flokkshagsmunum og flokks
mati á öllum sviðum og vill
ef hægt er berja bókstaflega
alla til hlýðni við pólitískan
vilja sinn. hvort sem það eru
þimgmenn eða skáld, forstjór-
ar eða erlendir ferðamenn,
fræðimenn eða emfoættissjúkir
ungpólitíkusar.
Eigi fslendingar einhvern
tíma að ná út úr vítahring sí-
eindurtekinna erfiðleika og
búa sjálfum sér trausta og ör-
ugga framtíð, verður að endur
skapa sjálfan grundvöll þjóðfé
lagsaðgerðanna, stjómkerf-
ið í landinu, venjur þess,
starfshætti og stíl. í ríki óða-
pólitíkurinnar hlýtur óðaveró-
bólgan ávallt að verða óhjá-
kvæmileg. fslemdingum mun
aldrei takast að koma efnahags
RAFVIRKJUN
Nýiagnn og viðgerðir —
Sím: 41871 — Þorvaldur
Hafberg rafvirk.iameistarl.
I
málum sínum í heilbrigt horf
eða leysa til framfoúðar hin
margvíslegu félagsvandamál,
nema inmleiddir verði nýir
stjórnbættir, sem hafi hlut-
lægar, frjálsar og opinberar um
ræður að höfuðeinkenmi og
skapi skilyrði til þess, að hver
maður verði ávallt látinn njóta
krafta sinna, hæfni og þekking
ar til fullnustu án tillits til
flokkstengsla og framkvæmir
og f jármálaaðgerðir verði metn
ar á kvarða hagkvæmni og
efnahagslegs öryggis en ekki á
reizlu ríkjandi pólitískrar valda
klí’ku. Höfuðforsendan fyrir
framibúðariausn íslenzkra vanda
mála er að í stað trylltrar ó-
ðapólitíkur verði heilforigt
efnismat hafið til vegs og virð
ingar.
VELHEPPNUÐ LENDING «
Framihald af bls. 1
ur hundruð línum, og verður skýr-
leiki myndarinnar því meiri, sem
línurnar eru fleiri .Sumar mynd-
anna sýna jörðina, eins og „mána
rnenn" myndu sjá hana, en þær
eru þó ekki nægilega skýrar til
að þar megi greina glöggar út-
línur meginlanda og heimshaf-
anna.
Geimfarið er 286 kíló að þyngd.
Auk myndavélanna eru í því tæki
til að grafa upp jarðvegssýnis-
horn og smáklefi er inni í því
þar sem hægt er að efnagreina
sýnisihomin á sjálfvirkan hátt,' og
sendir Surveyor al'lar upplýsing-
amar til jarðar, þar sem nánar
verður unnið úr þeim. Efnagrein-
ingin byggist einkum á þvd að
geislavirkum öreindum er skotið
á jarðveginn og „endurskinið"
síðan mælt.
Tilraun þessi kvað ekki hafa
beint hagnýtt gildi, hvað því við-
víkur að mannað geimfar lendi
þarna,. slíkt kæmi ekki til greina,
því að landslag er allt of hrjóst-
ugt og óslétt á þessum slóðum.
Til dæmis höfðu tölvur reiknað
út að aðeins væru 43% líkur á
að geimfarið gæti lent þarna
óskaddað. Talið er að geimfarið
sé ofan í stórri gryfju, þar eð á
myndunum sézt að það er um-
lukt háum klettum og sjóndeild-
arhringurinn er nokkru hærri en
eðlilegt mætti telja.
Á VÍÐAVANGI
Ertn um nýja
ræðismanninn
Ólafur Haukur Ólafsson, lækn
ir, ritar grein í Vísi í gær um
ræðismannsmálið svonefnda, þ.
e. skipun Hilmars Kristjáns-
sonar í embætti ræðismanns
íslands í Jóhannesarborg. Segir
læknirinn í þessari grein, að
ski-an Hi‘-oa s 'f~'s*iánss uar
í embættið sé „ekki bara mis-
tök hlutaðeigandi ráðherra,
heldur vægast sagt afglöp".
Þá fjallar læknirinn um við-
talið,' sem birtist í Vísi við
Hilmar, skömmu áður en hon-
um var veitt staðan og álit
hans á íslandi og aðra persónu
þætti mannsins. sem lesa má úr
þessu viðtali. Læknirinn segir:
„Hilmar Kristjánsson lætur
þess getið í viðtalinu, að hann
hafi valið sér hið nýja föður-
land eða hvað maður á nú að
kalla það, að vandlega hugsuðu
máli. Manni leyfist því að
álykta að dvöl hans þar sé af
honum hugsuð til frambúðar.
En — og hér kemur hið stóra
en, — hann vill ekki gerast
þegn þessa lands. Hann tilgrein
ir eina — aðeins eina —
ástæðu til þessa. Suður-afrískt
vegabréf hefur sums staðar
viss óþægindi í för með sér.
Hann vill sem sé njóta allra
þeirra gagna og gæða, sem
landið hefur upp á að bjóða,
en þegn þess vill hann ekki
vera, það gæti valdið honum
einhverjum óþægindum. Svona
hugsunarháttur er hvorki runn-
inn v undan þessari né hinni
skoðuninni á stjórnmálasvið-
inu, hann er annars eðlis og
á sér sín heiti".
Að nota vegabréf
Ennfremur segir Ólafur Hauk
ur Ólafsson:
„En hvað um ríkið í norðri,
hvers vegabréf Hilmars Krist-
jánsson vill af þægindaástæð-
um halda í? Blaðamaðurinn,
Þráinn Bertelsson telur sig
hafa „enea ástæðu til að draga
í efa vilja hans né getu til
að verða' ættjörð sinni til gagns
og sóma“. Þetta kemur hvergi
fram í viðtalinu; það hlýtur
þvi að skoðast sem eftirá til-
búningur blaðamannsins og af-
greiðast sem slíkt. Hilmar
Kristjánsson lætur hvérgi í það
skína að hann vilji gera fslandi
handarvik til gagns eða sóma.
Þvert á móti telur hann óbú-
andi í landinu fyrir sig og sína
líka og kveðst munu í fram.
tíðinni forðast það eins og lieit
án eldinn. Aðeins vegabréfið
viil hann varðveita af fyrr-
greindum ástæðum. Það væri
napurt háð að óska Suður-
Afríku til hamingju með þenn-
an nýja fósturson“.
Óhæís
f lok greianr sinnar segir
Ólafur Haukur læknir um skip
un Hilmars i embætti ræðis-
manns fslands:
„Ég tel þetta embættisverk
óhæfu og verði hér ekki gerð
lagfæring á, skal hlutaðeigandi
ráðherra krafinn skila á þeim
vettvangi, þar sem ráðherrar
verða að standa reikning gjörða
sinna. Pólitískar skuldir ein-
stakra ráSherra við einhverja
ákveðna liðsmenn sína skulu
ekki mótmælalaust verða
greiddar með þjóðarheiðri“.
Tíminn vill trúa því. að
þessi s’i’pan Hilmars í ræðis-
mannsenibættið hafi verið mis-
Framhald á bls 12