Tíminn - 22.03.1968, Blaðsíða 7

FÖSTUDAGUR 22. marz 1968
TÍIVSBNN
7
AK-Roykjavík, fimmtodag.
í gær héldu áfram í sameinuSu
þingi umræður um framkvæmd
vegaáætlunar ríkisins á síðasta
ári og vegamál almennt. Lauk
umræðunni ekki.
Sigurvin Einarsson svaraði sam
göngumálaráðherra og kvartaði
yfir því, að hann hefði fengið
lítil og óskýr svör við spurningum
sínum fyrr í umræðunum.. Hann
íslenzkt kjarnfóður
úr nýmöluðu korni
verð mjög hagstætt
Hænsnamjöl
Varpfóður, kögglað
Blandað korn
Maískurl
Hveifikorn
Bygg
Ungafóður
fyrir varp- og
holdakjúklinga.
Kúafóður. mjöl og
kögglað
Maismjöl, nýmalað
Byggmjöl
Hveitiklíð
Grasmjöl
Sauðfjárblanda. köoqluð
Svínafóður, kögqlað
Hestafóður. mjöl
og kögglað
Hafrar
MJÓLKURFÉLAG
REYKJAVlKUR
Kornmylla • Fóðurblöndun
kvaðst t.d. enga skýringu Lafa feng
ið á því, hvers vegna ekki hefði
verið unnið fyrir allt það lánsfé.
sem heimilt hefði verið að taka
til vegagerða og benti á nokkra
vegi á Vesturlandi í því sambandi,
einkum á Þingmannaheiði.
Hann minnti og á í þessu sam-
bandi. að Vestfjarðaáætlun sú,
sem ríkisstjórnin gumar oft af,
væri alls ekki til, eins og vitnis-
burður úr Efnaihagssto'fnuninni
væri skýrastur um og rakti hann
í þessu sambandi ræðustúf eftir
Hannibal Valdimarsson. Samkv.
vitnisburði Jónasar Haralz væru
aðeins til drög að samgönguáætl-
un fyrir Vestfirði og þau á
norsku og ekki hefði einu sinni
unnizt tími til að þýða þau. Al-
gert bann ríkisstjórnarinnar virt
ist liggja við því, að þessi drög
eða aðrir punktar kæmu fyrir
sjónir nokkurs manns allra sízt
þingmanna kjördæmisins. Síðan
1965 hefði bókstaflega ekkert ver-
ið unnið að þessari Vestfjarða-
óætlun og Efnahagsstofnunin
teldi sig hafa öðrum hnöppum
að hneppa.
Þá kvartaði Sigurvin yfir því,
að samgöngumálaráðherra hefði
ekki gefið nein svör um það,
ihvernig viðhaldsféð hefði skipzt
á síðasta ári milH einstakra ve.ga.
Væri það kynlegt, ef ekki væri
unnt að greina frá slíkri skipt-
ingu. þar sem búið væri að gerá
viðhaldskostnaðinn upp og unnt
að nefna heildartölur ’ hans. Þá
fengjust ekki heldur nein svör
við því. hvernig snjómokstrarkostn
aður hefði skipzt 1967. né heldur
hverjar væru gildandi reglur um
hann. t.d. á hvaða vegum snjó-
mokstur væri' greirldur af ríkinu
að fullu og bvar að hálfu. Þetta
væri allt á huldu og samgöngu-
málaráðherra teldi sér víst ekki
skylt að gefa þingmönnum upp-
lýsingar um þetta.
Síðan ræddi Sigurvin nokkuð
um vegaáætlunina eins og hún j
er fvrir þetta ár og sagði. að:
útlitið væri satt að segja heldur
óglæsilegt. Til nýbygginga vega
ætti að verja 57.5 millj. kr. en
búið væri að taka svo mikil lán
til vegagerða undanfarin ár að
vextir og afborganir af þeim ein-1
um næmu 60—70 millj. kr. og;
það fé yrði að taka af nýbyggingar j
fénu. Væri vandséð. hvernig ætti
að leggja nýja vegi. ef allt ný-j
byggingarféð og mei.ra til. færi í j
afborganir og vexti af lánum til
verka. sem búið væri að vinna. j
Væri skuldabyrði vegagerðarinn-j
ar orðin 368 millj. og á þessu j
ári væri gert ráð fyrir 138 millj.
kr. lántöku og yrðu lánin þá 518
millj. Ef þau væru öll til 10 ára
mundi þurfa 85—90 millj. kr. til
þess að standa í skilum með þau.
Auglvsið í Tímanum
V 0 G I R
— og varahlutir i vogir.
ávallt fvrirlicrrriandi.
Rit og reiknivélar,
Sími 82380
Yrði þá lítið úr nýbyggingarfé
bvers árs, ef til þess er lagt eins
og í ár.
Að sjálfsögðu væri það réttmætt
að taka lán til vegagerða, þegar
svo stæði á og nauðsynlegt væri
vegna sérstakra verkefna. en þá
yrði að ætla fé til greiðslu þeirra
lóna og auk þess eitthvað meira
til vegagerðar. Spurði Sigurvin
toenær menn héldu, að hringveg-
ur kæmizt á um landið með þess
um fjárveitingum.
Vilhjálmur Hjálmarsson kyað
það eðlilegt, að allmiklar umræð
ur yrðu um þessi mól, því að þau
væru meðal stærsto vandamála
þjóðarinnar og í því ástandi að
fullkomin vá væri fyrir dyrúm.
Þungaflutningar hefðu mjög auk-
izt á vegunum. og vegna aukins
álags hefði vegakerfið bókstaflega
'brotnað niður víða um land. og
viðhald engan veginn nægilegt
til þess að halda í horfi. Nefndi
hann sem dœmi veginn inn fyrir
Berufjörð, en sá kafli væri ein-
hver veikasti hlekkurinn í vega-
kerfinu öllu frá Reykjavík norð-
ur og austor allt ti.1 Hornafj;rðar.
Þá kivað hann það ástand alveg
óviðunandi, að meginhluta við-
haldsfjárins væri varið til við-
gerða á vorin, þegar klaki er að
fara úr jörðu. Reynt væri að fá
vegina færa eins fljótt á vorin
Og unnt væri og oft væri bað
nauðsyn, en þá væri ekið ofaní-
burður í svaðið' og þar hyrfi hann
og yrði að mjög litlu frambúðar-
gagni. Þegar sá timi kæmi svo á
sumrin, að unnt væri að vinna að
vegábótum til frambúðar, væri
viðhaldsféð þorrið að mestu. Á
þessu yrði að verða breyting og
finna þyrfti ráð til þess að vinna
mætti meira að viðgerðum þegar
þær geta orðið að meira fram-
búðargagni.
Þá vítti Vilhjálmur það, að ríkis
stjórnin skyldi ekki nota þær
lánsheimildir, sem hún hefði til
vegagerða. þegar þessi mikla vönt
un væri á vegagerðarfé. Það væri
sök sér að nota ekki lánsheimild-
ir ,sem fengnar væru, ef venda
mœtti á, að lánsfjárins hefði ekki
orðið þörf, en því væri ekki að
dreifa og fólkið, sem vantaði veg-
ina ætlaðist áreiðanlega til. að
þessar heimildir væru notaðar,
ekki sízt þegar beinlínis væru gerð
ar tímabundnar áætlanir um fram
kvæmdir fyrir það. Kvaðst hann
álíta, að fullkomin ástæða væri
til þess. að samgöngumálaráð-
herra gerði skýra grein fyrir þvi,
hvers vegna lánsheimildirnar
hefðu ekki verið notaðar.
Þá kvaðst hann og hafa. vænzt
þess. að ráðberrann lýsti því nán
ar. hvað ríkið hyggðist gera í þess
um vandamálum, en því hefði ekki
verið að heilsa. Nú stæði fyrir
dyrum endursamning vegaáættun-
ar og væri talað um að breyta
henni í fimm ára áætlun. Kvaðst
hann leggja áherzlu á að ríkis-
stjórnin gæfi stjórnarandstöðunni
gott færi á .að fylgjast með því
máli og fyndi form til þess, að
hún gæti átt hlut að endurskoð-
un þessara mála.
Birnufelli
Þriðjudaginn 19. des. s.l. rann
upp bjartur og kaldur eins og
svo margir dagar hafa gert á þess-
um vetri. Síðla þennan dag þeg-
ar skammdegisskuggarnir huldu
lóð og lög barst sú frétt hér um
sveitiina. að Friðrik Helgason
bóndi að Birnufelli væri
látinn. Hann varð bráðkvadd-
ur nefndan dag á heimleið fra
Ekkjufelli. Okkur sveitunga
hans hér í Fellshreppi setti hljóða
við þessa andlátsfrétt, því þótt við.
gengum þess ekki duldir, að Frið-
rik var veill til heilsu him síð-
ari ár, var ekki búizt við að k'all-
ið kæmi svona fljótt. En hér
sannaðist, sem oftar. Milli lífs og
dauða er aðeins eitt fótmál.
Friðrik var bæði duglegur og
vinsæll bóndi, sem vildi hvers
manns vandræði leysa. Að honum
er því mikill sjónarsviiftir fyrir
okkur, sem þetta hreppsfélag
byggjum.
En heimili hans hefir þó misst
enin meira. í sambandi við það,
hvað Birnufellsheimilið hefur
misst, kom mér, sem þessar línur
ritar orð skáldsins í hug. „Skjótt
hefur sól brugðið sumri.“
Friðrik var frábær heimilisfað-
ii Skyldirækinn og fórnifús. Yfir
velferð heimilisins Iogaði á lampa
hans dag og nótt. Ifanm vann
heimilisstörfim af miklum dugn-
aði og bar mjög umhyggju fyrir
heimilisfólkinu. Hann vildi greiða
því leið á þau mið, þar sem lífssól
þess mætti skína skært, skína í
heiði án skýjafars. Friðrik Ilelga
son var fæddur 11. júlí árið 1903
að Hallgil'sstöðum í Amarnes-
hreppi við Eyjafjörð. Foi'éldrai'
hans voru hjónin Helgi Þórðar-
son og Halldóra Ágústa Tómas-
dóttir. Með foreldrum sínum ólst
hann upp, lengst af á Akureyri.
Kaupstaðalífið heillaði ekki Frið-
rik. Á unga aldri fór hann að
stunda ýmis störf' út í landsbyggð
inni. Bústörf hjá bændum skógar-
vinnu, vegavinnu o.fl. Var hann
eftirsóttur til stai’fa sökum dugn-
aðar og verklægni. Hann aflajði
sér fræðslu í héraðsskólamum að
Laugum veturinn 1925—26. Frá
Laugum ló leið hans að Birnu-
fellf hér í sveit, þar sem hann
dvaldi æ síðan.
Friðrik kvæntist 'heitmey sinni
Birnu Ólafsdóttur 6. nóv. 1931.
Var sambúð þ?ir'-s með ávæ'um.
svo hvergi bar skugga á. — Enda
var Birna manni sínum samhent
í öllu. Þeim hjónum varð tveggja
barna auðið, þau eru:
Þóruinm búsett í Vopnafirði giift
Ármanni Kristjánssyni og Ólafur
Bessi, sem dvelur heima. Ólafur
bóndi að Birmufelli, faðir Birnu
var Bessason bónda að Birnufelli
Ólafssonar hreppsstjóra hér í
hreppi Ólafssonar bónda Skeggja-
stöðum. Móðir Birnu, fyrri kona
Ólafs Bessasonar var Þórunn
Bjarnadóttir bónda að Hafrafelli
Sveinssonar s. st. Guðmunds-
sonar bónda í Fannadal,
Magnússonar. Kona Sveims Guð-
mundssonar var Guðrún Bjama-
dóttir úr Hellisfirði, (Viðfjarðar-
ætt).
Friðrik og Bima hófu búskap
að Birnufelli árið 1932, á nokkr-
um hluta jarðarinnar í tvíbýli við
Ólaif föður Birnu.
Eins og áður hefur verið tekið
fram var Friðrik Helgasom mikill
atorkumaður til al'lra verka. Stund
aði búskap sinn með elju og dugn
aði — enda stóð bú hans ætíð
föstum fótum.
Fjármaður var hann góður og
gætti þess jafnan, að eiga nægi-
legt fóður fyrir búfé eitt og í
eðli sinu var nann mikill dýra-
vinur. Friðrik vildi ógjarnan taka
að ’sér opinber störf, var á þeim
vettvangi fremur hlédrægur. Þo
voru honum falin trúnaðarstörf
fyrir sveit sína, sem hann leysti
tmlega og vel af hendi.
Ég sem þetta rita, var oft með
Friðriki á heiðum uppi, að fram-
kvæma fjallskil. Var hann í þeim
ferðum ákjósanlegur félagi, glað-
ur og hreifur, því hjá honum
ríkti starfsgleði í ríkum mæli.
Var hann jafnan foringi í þess-
um ferðum og lét sér mjög annt
um það, að félagar hans sigldu
heilu skipi í höfn.
Þeir sem kynntust Friðriiki eiga
um hann góðar minningar. Minn-
ingar sem varpa ljósi yfir sam-
starfið við ósérhlífinin drengskap-
armann. Við fráfall Friðriks er
þvi sár harmur kveðinn að eftir-
lifandi konu hans börnum og öðr-
um vandamöinnum. En huggun
má þeim það vera, að handan við
móðuna miklu, þegar leið þeirra
liggur til sigurhæða an'narar til-
veru mun þau skynja vininn á
ný Þar sem þeim mætir, mildin
enn, brosið enn, ástin enin.
Friðrik var jarðsettur í heima-
grafreit að Birnufe'lli fimmtodag-
inn 28. des. s.l. að viðstöddu
miklu fjölmenni.
16. febrúar 1968.
E.E.