Tíminn - 12.06.1968, Blaðsíða 6

TIMINN
MIÐVÍKUDAGUR 12. juni
1968
Reglulegar leiguflugferðir SUNNU með
Flugfélagsþotunni til Miðj arðarhafsins
Síðastliðinn miðvikudag hófust
reglubundnar leiguflugferðir með
þotu milli íslands og Palma de
Mallorca á vegum Ferðaskrifstof
unnar SUNNU, sem leigir hina
nýju Boeingþotu Flugfélags ís-
lands til þessara ferða. Er flogið
héðan beint til Palma á fjórum
kl'ukkustunduim annanhivorn mið-
vikudag og samdægurs til Lond-
on, en heim frá London eru þess
ar flugferðir SUNNU með Flug-
félagsþotunni annanhvorn föstu
dag. Er þetta í fyrsta sinn, sem
íslenzk ferðaskrifstofa leigir þotu
tii þess að annast fariþegaflutn-
inga einvörðungu fyrir sína far-
þega, en SUNNA bafði í fyrra
reglubundið leiguflug hálfsmánað
arlega á þessum sömu flugleiðum
Bújörö
óskast
Vil kaupa góða bújörð
næsta vor (1969). Má vera
óhýst, helzt á Suðurlands-
undirlendi. Upplýsingar í
síma 84144 milli kl. 5 og 7
síðdegis.
BÆNDUR
K. N. Z.
saltsteinninn
er ódýrasti og vinsælasti
saltsteinninn á markaðn-
um. — Inniheldur öll nauð
synleg bætiefni.
E V O M I N F.
hefur verið notað hér und
anfarin ár með mjög góð-
um árangri.
EVOMIN F. er nauðsynlegt
öllu búfé.
K F K FÓÐURVÖRUR
Guðbjörn Guðjónsson
heildverzlun.
Hólmsgötu 4, Reykjavík.
Símar 24694 og 24295.
RAFGEYMAR
ENSKIR
— úrvals tegund
LONDON — BATTERY
fyrirliggjandi. Gott verð.
Lárus Ingimarsson, heildv.
Vitastíg 8 a. Sími 16205.
með flugvélum af gerðinni DC6B
Hófust þessar ferðir SUNNU að
nýju í aprílbyrjun og hafa verið
með DC6B vélum hálfsmánaðar-
lega þar til nú að þotan er leigð
til ferðanna. Hafa flugvélarnar
verið fullskipaðar fram að þessu,
en vegna þess að sætarými eykst
mjög með til'komu þotunnar eru
enn sæti laus í næstu ferðirnar,
eins og sakir standa þar til síðari
hluta júlímiánaðar, en frá þeim
tíma má heita að fullbókað sé i
allar þessar flugferðir út septem
bermánuð.
SUNNA hefur nú eigin skrif-
stofu í Palma með tveimur ís-
lenzkum starfsmönnum og einum
spönskum og langa samninga við
hótel, sem gerir það að verkum
auk leigufluigsins, að hægt er að
selja þessar ferðir mjög ódýrt.
Þannig kostar 17 daga ferðir til
Mallorca og London, 14 dagar á
Mallorca og tveir dagar i London
frá kr. 8.900,00, ef divalið er í í'búð
um í Palma, en frá kr. 9.800,00
með fullu fæði á bótelum. —
SUNNA selur þessar ferðir nú
einnig á ferðamarkaði í Banda-
ríkjunum með haustinu og spara
Bandaríkjamenn 10—14 þús. kr.
eða samsvarandi í dollurum með
því að koma með áætlunarflugl
hingað að vestan og taka hér
leiguflug SUNNU til Palma og
London. Hefur SUNNA fasta
samninga við hótel á Mallorca um
gistirými fyrir um 180 manns að
staðaldri. Auk þessara leiguflug-
ferða til Mallorca og London hef
ur SUNNA yfir 30 skipulagðar
hópferðir með fararstjórum til
útlanda og annast alls konar ferða
þjónustu fyrir einstaklinga og he
ur beint fjarritunarsamband
Telex, við útlönd.
Hjá skrifstofunni starfa nú 1
manns á aðalskrifstofunni
Reykjavík og fjórir starfsmenn
erlendis auk lausráðinna farar-
stjóra í utanlandsferðum fyrrr
íslendinga og útlendinga og í intl
anlandsferðum hér fyrir útlend-
inga.
Hl-ToP
BÆNDUR
ATHUGID
Vil selja Massey-Ferguson
dráttarvél með moksturs-
tækjum, heykvísl og sláttu
vél. — Jakob Bjarnason,
Hvammstanga.
HARÐVIÐAR
OTIHURDIR
TRÉSMIÐJA
Þ. SKÚLASONAR
Nýbýlavegi 6
Kópavogi
sími 4 01 75
GRÓÐUR OG GARÐAR
Úlfabaunir (lúpínur)
Úlifabaunir ótal litum
auðga marga sveit.
Þær munu ságra Þveráraura
—Þangað Hákon leit —
Jarðveg bætir jurtin frlða
—ég þann galdur veit —
Langt úr vestri sótt um síðir
sett í frónskan reit
Þær eru litskrúðugar, vöxtu-
legar jurtir, með hjóllaga blöð
og djúpgenga rót, sem venju-
lega er með smáihnúðum. Blóm
in eru mörg saman 1 löngum
kiasa eða axi, blá, hvít, gul
eða tvílit. Margar þeirra eru
skrautlegar og þrífats nér vel
í blómagörðum. Blöðin eru á
iöngum stilkum og skipt
í marga, mjóa fingur eða flipa
og líkjast umferðarlausu hjóli.
(Sjá mynd). Bláar úlfabaunir
eru algengar og einna harð-
gerðastar. Regnbogaúlfabaunir
eru blanda með marga blóma-
liti. „Russelslúpínur“ eru ensk,
kynbætt, fremur viðkvæm af-
brigði með afar skrautíleg og
margvísleg litbrigði, m.a. rauð-
leit, auk fyrrnefndra lita. Af-
brigðum og bastörðum úlfa-
baunanna má fjölga með græð
lingum á vorin, eða með skipt-
ingu. Með þeim aðferðum
ganga litir blómanna örugg-
lega að erfðum, en það er ekki
öruggt með fræsáningu, nema
um fastar tegundfc sé að ræða.
Gott er að rispa úlfabaunaíræ
t.d. með sandi, áður en þvl
er sáð, það spírar þá betur-
Úlfabaunir þrífast bezt í frem
ur léttum eða sendnum jarð-
vegi, djúpunnum. Þær þola
illa mikinn köfnunarefm>.-
áburð, en fosfór og kalí þurfa
þær. Refabaunir (Lupinus per-
ennis) bera fagurblá blóm.
blómgiast fyrr en hinair og ber
árlega fullþroskuð fræ. Ailar
þessar tegundir verða um 80—
100 cm á hæð. „Alaskalúpinur“
eru heldur minni, eða um 40—
60 cm háar, með ullbæirðan
stöngul a.m.'k. neðantil. Blöð-
in hærð að neðanverðu, flip
arnir 5—10 eða heldur færri
en hjá hinum tegundunum,
og aðeins 4—5 fræ í belgnum
fremur smá. Blómin blá, stund
um með ögn purpuralitum blæ.
Alaskalúpinur (L. nootkatens
is) vaxa villtar í Alaska og á-
samt náskyldri tegund L, Arc-
ticus, einnig norðarlega í
Kanada og á norðlægum eyj-
um þar vestra, þar sem lofts-
lag er ærið kalt og hráslaga-
legt. Vaxa víða í fremur þurr-
um, grýttum eða sendnum
brekkum og á eyrum. Alaska-
Maskalúpínur.
lúpínain blómgiast fremur
snemma og ber hér ár-
lega þroskúð fræ. Þrífast vel
á söndum og melum. Sér Skóg-
rækt ríkisins o.fL um að ala
hana upp af fræi til gróður-
setningar og sölu. Er bitin af
sauðfé og er því aðeins örugg
innan girðingar enn sem kom-
ið er. Alblémgaðar bláar breið
urnar eru mj6g fagrar. —
Samkvæmt upplýsingum Há-
konar Bjarnasonar skógræktar
stjóra, voru Alaskalúpínur
fyrst fluttar til íslands árið
1945 frá Point Pakemiham :
Alaska og árið 1951 nokkuð
frábrugðið afbrigði, tekið á
Kenaiskaga í Alaska. Ennfrem-
ur árið 1960 fræ sömu teg-
undar (eða e.t.v. L. arcticus)?
— Jurtirnar voru hafðar i
Miúilakoti til 1950, er þær voru
flutta á Þveráraurar og síðar
víðar. Við Hvaleyrarvatn eru
stærstu lúpinubreiðurnar. sem
stendur. Talsvert er lika t
Haukadal, á Stálpastöðum,
Vöglum, Hallormsstað, Heið-
mörk og víðar, og alls staðar
getur jurtin broskað fræ og
sáð sér. Hún virðist vera orðin
llend og stafar varla nætta af
öðru en mikilii beit. — Til
eru af úlfabaunum um 300
tegundir, auk tjölda afbrigða.
Eru margar fjölærar eins og
hinar fyrrnefndu. en sumar
einærar. f Kalíforníu vex úlfa-
baunatré eða runni, um 3 m
á hæð, sem ber gul. ilmandi
blém. í mörgum úlfabaurium
er d'álítið eitrað, beiskt efm,
sem dregur úr giidi þeirra, sem
beitarjurta, eða ferskra fóður-
jurta, en tekizt hefuc að fram
leiða „sætlúpínur", sem eru
lausar við þann ókost. — ÚWa
baunir telj'ast til eiturblóma-
ættar, (öðru nafni belgjurta)
eins og smári, umfeðmings-
gras, ertur, baunfc o.fl. alkuun
ar tegundir. Allt frá fornö’d
hafa ræktunarmenn vitað, a°
ýmsar tegundir þeirra ®ttar
geta þrifizt í mjög ófrjóum
jarðvegi, án áburðar. 200—300
árum fyrir Krist, plægðu Róm-
verjar hvítblómgaðar úlfabaun
fc niður í vín- og ávaxtagörð-
um og töldu það bæta i31"®'
veginn. Síðar sögðu menn ao
langvarandi kornrækt eyddi
köfnunarefnisforða jarðvegsins
en jurtir ertublómaættar bættu
hann. Vísindalegar tilraun-
ir virtust í fyrstu stangast a
við reynslu jarðræktarmanna,
en í lok 19. aldar tókst tveim
Þjóðverjum að sanna með til-
raunum að a.m.k. sumar hverj
ar jurtir ertublómaættar gaetu
bundið köfnunarefni loftsins
og vœru þá jafnan smáhnúðar
á rótum þeirra. Seinna sann-
aðist að þessu vailda sérstakar
bakteríur (gerlar), sem lifa i
jarðvegi og geta komizt inn '
rótarhár jurtanna og út róta
börkinn. Myndast þá hnúðarn
ir á rótunum. Tahð er að
bakteríurnar færi sér f nyt koh
vetni jurtanna, en launa grem
ann með því að vinna köfn-
unarefni út loftinu jurtunum
til hagisbóta. Þessar jurtir
verða óvenju eggj'ahvíturíkar
einkum fræin (t.d. ertur ú?
baunir) og jarðvegurinn auog
ast einuig af köfnunarefni
batnar bannig. Alkunnugt er a^
smárinn bætir grasblettina o?
fóðrið. Ef menn vilja rækta
skrautjurtir milli trjáa, ®
úlfabaunir hentugar, þvf P
launa fyrfc sig. Erlendis e
fuliþroskaðar gular úlfabaun
plægðar niður, sem ábur®g
Alaskalúpínur geta bætt J
veg sanda og mela smám *
an. — Til eru ýmsii stoí '
af fyn-nefndum bakterium
eru sumir þeirra nokkuð ‘
hæfðir vissum jurtategun
Ef Earið er að rækta
úlfabaunir o.fl. ertubmm
af fræi. í mold þar sero
hafa ekki vaxið fyrr, “e
smita fræið með bakteriunu -
annað hvort hreinræktuou^
eða með mold, sem smari
úlfabaunir hafa vaxið i-
sama tegund.
Ingólfur Daviðsson