Alþýðublaðið - 29.03.1995, Qupperneq 15

MIÐVIKUDAGUR 29. MARS 1995
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
15
■ Steindór R. Haraldsson er verkefnisstjóri og skipar 3. sæti á framboðslista Alþýðuflokksins á Norðurlandi vestra.
í samtali við Alþýðublaðið ræðir hann uppvöxt sinn, starfið innan Alþýðuflokksins og helstu stefnumálin
Við þurfum að byggja
á nýsköpun og iðnaði
„Spurningin um framtíðina er spurningin
hvort við ætlum að vera áfram hráefnisút-
flutningsþjóð eða stíga til nýrrar aldar og
hífa landið upp úr framsóknarmennskunni,
við þurfum að byggja á nýsköpun og iðnaði,
vægi auðlinda hafsins hefur minnkað og við
verðum að fá eitthvað annað í staðinn."
Steindór R. Haraldsson verkefn-
isstjóri er fæddur 26. júnf 1949 á
Skagaströnd. Steindór er kvæntur
Ingibjörgu Björgvinsdóttur og áttu
þau tvær dætur en sú eldri lést í bíl-
slysi fyrir nokkrum árum. Hann
skipar 3. sætið á framboðslista Al-
þýðuflokksins á Norðurlandi vestra.
1 samtali við Alþýðublaðið ræðir
hann uppvöxt sinn, starfið innan Al-
þýðuflokksins og helstu stefnumálin.
Steindór, þú munt hafa verið
umvafinn framsóknarmönnum í
æsku. Var það ekki erfitt?
„Ég læt það nú alveg vera. Ég er
fæddur og alin upp á Skagaströnd, í
þessu öíluga sjávarplássi. Ég ólst
upp hjá afa og ömmu, Steingrími
Jónssyni og Halldóru Pétursdóttur.
Hann var mikill framsóknarmaður af
þessari gömlu hugsjón, en amma var
alltaf sjálfstæð kona. I bamæsku var
það hins vegar innprentað í mig að
stjómmál væm skoðanir en ekki trú-
mál og eðlilegt að skipta um skoðun
eftir því hvemig menn þroskast. Ég
hef farið eftir þessari lffsspeki og er
mikill krati. Ef ég lifi næstu jól næ ég
silfurbrúðkaupi með ástkærri eigin-
konu minni Ingibjörgu. Ég vildi
gjaman fá þá gjöf að Alþýðuflokkur-
inn standi vel eftir kosningamar,
einkum á landsbyggðinni.“
Þú ert með dálítið sérstakt
starfsheiti. Hvað gerir þú annars?
„Ég er markaðs- og verkefnisstjóri
í lausamennsku og hef aðsetur hjá
Iðntæknistofnun Islands. Ég hef
starfað mikið með stofnuninni að ný-
sköpun í matvælaiðnaði ásamt því að
vinna við markaðsrannsóknir á hinu
Evrópska efnahagssvæði.“
Hvenær gekkst þú Alþýðu-
flokknum á hönd?
„Ég gekk í Alþýðuflokkinn 1968
og er þvf búinn að eiga silfurbrúð-
kaup með flokknum. Ég hef aldrei
farið úr flokknum hvorki til hægri né
vinstri. Var. hins vegar einu sinni í
sameiginlegu framboði hér á Skaga-
strönd og þá sem jafnaðarmaður og
ekkert annað. Ég fékk ákveðin lífs-
gildi í vöggugjöf. Nú stend ég á því
fastari en fótunum að þótt Fram-
sóknarflokkurinn hafi verið afar
merkilegur á sinni tíð þá sé nú öldin
önnur. Alþýðuflokkurinn var flokk-
ur hins vinnandi manns til sjávar og
Framsóknarflokkurinn hins vinnandi
manns til sveita. Þannig hugsaði Jón-
as frá Hriflu þessi mál. Sumar hug-
sjónir Framsóknarflokksins hafa
ræst en eins og barnið stækkar en
brókin ekki, þannig fór lyrir Fram-
sóknarflokknum. Þess má líka geta
að gamni að áður en ég gekk í flokk-
inn hafði ég verið á sellufundum og
fékk pólitíska yfirhalningu hjá Einari
Olgeirssyni. Én vegna míns góða
uppeldis náði hann ekki að gera mig
að kommúnista. Ég hef alltaf haft
skömm á þessum öfgum sem fasismi
og kommúnismi voru. Ég hóf annars
mfn störf innan flokksins þegar ég
var í ungliðahreyfingunni á Akureyri
og hef haldið tryggð við flokkinn
alla götur síðan."
Hefur aldrei borið skugga á
tryggð þína við flokkinn?
„Reyndar var það eitt sinn að ég
var þungt hugsi. Þegar minn góði
vinur Vilmundur heitinn lenti 1982 í
miklum hugmyndafræðilegum
árekstri við aðra flokksmenn yfirgaf
hann flokkinn og stofnaði Bandalag
jafnaðarmanna. Vilmundur bað mig
að koma yfir í BJ. Ég var í vandræð-
um, var yngri og ósáttur við ýmislegt
steindor Haraldsson: Pess ma lika geta að gamni að aður en eg gekk i
flokkinn hafði ég verið á sellufundum og fékk pólitíska yfirhalningu hjá
Einari Olgeirssyni. En vegna míns góða uppeldis náði hann ekki að
gera mig að kommúnista.
í flokknum. Mfn viðbrögð voru þau
að draga mig alveg út úr pólitík um
nálægt fimm ára skeið. En ég hafði
ekki geð f mér til að segja mig úr
flokknum."
Og þá hefur Þjóðvaki lítið
freistað þín?
„Þegar Vilmundur stofnaði BJ var
það einkum vegna ágreiningsatriða
og hugsjóna. Jóhanna bara féll í for-
mannskjöri en hugmyndaffæði kom
þar hvergi við sögu. Hún hefði vel
getað notað kraftinn sem henni
fylgdi til að tiyggja sér formennsk-
una næst. Hún féll og fór og meira er
ekki um það að segja.“
Hver eru þín áherslumál hvað
næsta kjörtímabil varðar?
„Spumingin um framtíðina er
spumingin hvort við ætlum að vera
áfram hráefnisútflutningsþjóð eða
stíga til nýrrar aldar og hífa landið
upp úr framsóknarmennskunni, við
þuriúm að byggja á nýsköpun og
iðnaði, vægi auðlinda hafsins hefur
minnkað og við verðum að fá eitt-
hvað annað í staðinn. Norðmenn
gengu ekki í ESB, en þeir em forrík-
ir af ómældum olíuauð aðstæðumar
em því gjörólíkar. Við þurfum að
orku fallvatnanna og útflutningi raf-
orku. Við þurfum að efla stóriðnað
og sama tíma og við gemm okkur
grein fyrir því að lítil og meðalstór
fyrirtæki skapa flest störf. Við þurf-
um að huga sérstaklega að hátækni-
iðnaði sem tryggir okkur auknar út-
flutningstekjur. Við þurfum að átta
okkur á því að sjálfsþurftarbúskapur-
inn gengur ekki upp ef við ætlum að
halda uppi sömu h'fsgæðum. Við
getum litið til frænda okkar Dana.
Danir hafa gert mikið átak í nýsköp-
unarmálum. Sighvatur hefúr verið að
gera góða hluti í samvinnu við Iðn-
tæknistofnun. Það þarf að ganga
lengra á þeiiri braut. Og það þarf að
verða þó nokkur hugarfarsbreyting í
landinu. Við þurfum að koma upp
smáiðnað sem stenst alþjóðlegan
samanburð. Við uppbyggingu í ný-
iðnaði verðum við að líta á Evrópu
sem okkar heimamarkað, mér finnst
reyndar hræðilegt til þess að hugsa
hvað menn eiga erfitt með að með-
taka þessar staðreyndir."
Fjölskyldustefna Alþýðuflokksins
„ M j ú k u m á I i n
Alþýðuflokkurinn leggur áherslu á
að stjómvöld marki opinbera stefnu í
málefnum fjölskyldunnar. Opinber
íjölskyldustefna hefur það markmið
að styrkja og styðja ijölskylduna til
að sinna hlutverki sínu í nútímaþjóð-
félagi. Fjölskyldan er grunneining ís-
lensks samfélags, hún er uppspretta
lífsgilda og mikilvægur vettvangur
til að varðveita og miðla menningar-
verðmætum. Alþýðuflokkurinn vill
fjölskyldustefnu sem:
■ stuðlar að því að fjölskyldan geti
rækt það hlutverk að vera vettvangur
tilfmningatengsla.
■ gerir fjölskyldunni kleyft að aitn-
ast uppeldi og umönnun barna
þannig að þau fái notið öryggis og
tækifæra til að þroska eiginleika sína.
■ tryggir að borin sé virðing fyrir
rétti einstakra fjölskyldumeðlima,
ekki síst bama, og gagnkvæmum
skyldum þeirra.
■ byggir á jafnrétti kvenna og karla
og sameiginlegri ábyrgð á verka-
skiptingu innan hennar.
Heildarsýn í málum
fjölskyldunnar
Alþýðuflokkurinn vill að undirbú-
in verði löggjöf sem kveði á um
stofnun opinbers fjölskylduráðs, sem
hafi það hlutverk að stuðla að eflingu
og vemd fjölskyldunnar. Hlutverk
fjölskylduráðs skal meðal annars
vera að hafa yfirsýn yfir aðgerðir
einstakra ráðuneyta er varða af-
komu og aðstœður fjölskyldunnar
og vera stjómvöldum til ráðuneytis.
Við viljurn að stofnaður verði sjóður,
sem hafi það markmið að stuðla að
þróun fjölskyldumálefna til dæmis
með því að styrkja tilraunaverkefni í
bættri þjónustu við fjölskyldur.
Umönnun og atvinna
Við viljum að sköpuð séu skilyrði
til þess að ná jafnvægi milli atvinnu
foreldra og fjölskylduh'fs, einkum
með tilliti til ábyrgðar og umönnunar
bama. Þvíberað lengja fœðingaror-
lof tryggja aukinn rétt foreldra til
að sinna bömum sínum í veikind-
um þeirra og vemda launafólk gegn
uppsögn þannig að það missi ekki
störf sín þótt það verði að hverfa frá
vinnu tímabundið vegna fjölskyldu-
ástæðna. Alþýðuflokkurinn krefst
þess að Islendingar fullgildi sam-
þykkt Alþjóðavinnumálastofnunar-
innar um starfsfólk með fjölskyldu-
ábyrgð.
Fjölskylduvænir skólar
Við viljum að stofnanir samfélags-
ins, ekki síst skólar, taki mið af þörf-
um fjölskyldunnar, forðist að svipta
hana ábyrgð, en leitist þess í stað við
að eiga við hana samvinnu. Alþýðu-
flokkurinn leggur áherslu á að
tryggja nægt framboð af leikskóla-
rýmum og sveigjanlegum vistunar-
tíma; að komið verði á samfelldum
heilsdagsskóla þar sem börnin fái
máltíðir og foreldrasamtök skóla sé
aukið og bœtt.
Afkomuöryggi
fjölskyldunnar
Alþýðuflokkurinn vill að afkomu-
öryggi fjölskyldunnar sem efnahags-
legar einingar sé tryggt ásamt rétti
hennar til öiyggis í húsnæðismálum.
Við viljum standa vörð um opinbera
tilfærslukerfið í formi bamabóta,
bamabótaauka, vaxtabóta og húsa-
leigubóta ásamt bótum almanna-
tryggingakerfisins.
Aðstandendur sjúkra
Við viljum að mikilvægi heil-
brigðis fjölskyldunnar sé viðurkennt
þannig að þjónusta á því sviði taki
mið af þörfum hennar sem heildar.
Alþýðuflokkurinn vill að sköpuð séu
skilyrði til að sjúkrahús geti f aukn-
um mæli gefið gaum að nánustu að-
standendum sjúklinga. Alþýðuflokk-
urinn vill skapa skilyrði til umönnun-
ar sjúkra á heimilum sínum þegar
þess er óskað, til dæmis með því að
heimilt sé að ráða aðstandendur til
//
eru harður málaflokkur
heimaþjónustu. Flokkurinn telur
brýnl að foreldrum sjúkra bania, til
dæmis flogaveikra eða krabba-
meinssjúkra, sé tryggður aðgangur
að sambœrilegri stuðningsþjónustu
ogfötluð börn njóta nú.
Fjölskylduáætlanir
Alþýðuflokkurinn telur mikilvægt
að stuðlað sé að sjálfstæðri ákvörðun
fólks varðandi notkun getnaðar-
vama, fjölda bama og bil á milli
bameigna. Ráðgjöf og fræðsla um
fjölskylduáætlanir þarf að taka til
getnaðarvama, kynlífs, ófijósemi,
fóstureyðinga og samlífsvandamála
og þarf einkum að standa ungu fólki
til boða.
Öryggi barna
Við viljum að tekið sé mið af fjöl-
skyldunni við skipulag umhverfis,
þörfum hennar fyrir þjónustu, útivist
og umferðaröryggi. Fjölskyldan á að
vera í fyrirrúmi f skipulagsmálum til
dæmis varðandi útivist. Slysau'ðni
bama er hæst á íslandi í samanburði
við önnur Norðurlönd. Sú staðreynd
krefst átaks í öryggismálum bama,
einkum er varðar umferð og að-
stœður á leiksvœðum.
Fatlaðir og fjölskyldan
Alþýðuflokkurinn telur það vera
undirstöðuatriði í jafnréttis- og
mannréttindabaráttu fatlaðra að þeir
geti eignast eigið heimili og stofnað
til fjölskyldu eins og aðrir. Foreldrar
fatlaðra bama verða að njóta öflugs
stuðnings svo þeir geti annast böm
sín sómasamlega án þess að fara á
mis við innihaldsríkt fjölskyldulíf
sökum álags.
Aldraðir og fjölskyldan
Við leggjum áherslu á að fjöl-
skyldur njóti stuðnings til að annast
aldraða og að öldruðum sé gert kleift
að taka þátt í samfélaginu svo lengi
sem auðið er. Alþýðuflokkurinn telur
brýnt að efla vemlega heimaþjón-
ustu við aldraða þannig að þeir
neyðist ekki til að dveljast á stofnun-
um. Alþýðuflokkurinn telur að við
skipulag öldrunarþjónustu þurfi að
virkja aldraða til ákvarðana í eigin
málum.
INIý búar
Alþýðuflokkurinn vill að fjöl-
skyldur nýbúa fái nauðsynlegan
stuðning til að festa rætur í íslensku
samfélagi með því að mótuð sé
stefna í málefnum þeirra. Hún þarf
meðal annars að taka til íslensku-
kennslu, sem er undirstaða virkrar
þátttöku í samfélaginu, til dæmis í at-
vinnulífi. Börn nýbúa þuifa að
njóta sérstaks stuðnings.
Fjölskylduráðgjöf
Við viljum að unnið ségegn upp-
lausn fjölskyldna, meðal annars með
fjölskylduráðgjöf vegna samskipta-
erfiðleika á álags. Meira en þriðja
hvert hjónaband endar með skilnaði
og meir en 500 böm ganga árlega í
gegn um skilnaði foreldra sinna. Al-
þýðuflokkurinn vill að við þessu
verði bmgðist með því að koma á fót
opinberri fjölskylduráðgjöf og efla
félagsþjónustu sveitarfélaga.
Ofbeldi á heimilum
Alþýðuflokkurinn leggur áherslu á
að vemd einstakra fjölskyldumeð-
lima gagnvart ofbeldi og misnotkun
verði efld, innan fjölskyldu sem utan.
Áframhaldandi umbœtur í bama-
verndannálum em brýnar, meðal
annars með aðskilnaði fram-
kvœmdavalds og úrskurðarvalds.
Forvamir verði efidar og ekki síður
meðferðarúrræði fyrir böm og ung-
linga. Alþýðuflokkurinn tclur brýnt
að efla og styðja sjálfshjálparsam-
tök fómarlamba ofbeldis, ekki síst
kynfenðislegs ofbeldis. Alþýðuflokk-
urinn leggur áherslu á að Kvennaat-
hvarfinu, Stígamótum og Kvenna-
ráðgjöfinni sé gert kleift að sinna
hlutverki sínu sem best með tryggum
rekstrarframlögum hins opinbera.
Samantekt úr kosningastefnuskrá
Alþýöuflokksins.
Við óskum kjósendum á Norðurlandi
vestra til hamingju með framboð
Jóns F. Hjartarsonar skólameistara!
Besta þingmannsefnid
„Þó ég sé ekki og hafi aldrei verið
krati, þá ætla ég samt að kjósa Jón
skólameistara í kosningunum.
Hann hefur unnið hreint afrek í
skólamálum okkar Norðlendinga.
Hann er langsamlega besta þing-
mannsefnið í þessum kosningum,
það er engin spurning."
Ummaelí 46 ára Sauðkrækings um Jón F. Hjartarson.
Allt það besta
„Jón meistari kenndi mér allt það
besta, sem ég kann og því ætla ég
að kjósa karlinn núna."
Ummæli 22 ára Sauðkrækings um Jón F. Hjartarson.