Alþýðublaðið - 08.11.1996, Blaðsíða 10

I
10
ALÞÝÐUBLAÐK)
FÖSTUDAGUR 8. NÓVEMBER 1996
a
■ Eftir sex ára starf sem formaður framkvæmdastjórnar
Alþýðuflokksins lætur Guðmundur Oddsson
af því embætti. í hressilegu viðtali við Alþýðublaðið
ræðir Guðmundur um flokkinn og pólitíkina
Flokkurinn fær
þann formann
sem hann á skilið
g skil sáttur við þetta starf og tel
að framkvæmdastjómin skili af
sér þokkalega góðu búi. Ef ég á
gefa eftirmanni mínum ráð, þá er það
helst, að hann hlusti vel og stigi gæti-
lega til jarðar. Fari ekki framúr for-
manni flokksins þegar ákvarðanir eru
teknar. Forystan þarf að vera samhent
og láta því tímabili lokið að menn
þurfi að lesa upplognar sakir um sjálfa
sig. Forysta flokksins á allt annað og
betra skilið,“ sagði Guðmundur Odds-
son fráfarandi formaður fram-
kvæmdastjórnar Alþýðuflokksins í
viðtali við Alþýðublaðið.
Guðmundur hefur gegnt for-
mennsku í ffamkvæmdastjóm undan-
farin sex ár samfleytt, en áður var
hann formaður frá 1984 til 1986.
Hann gefur ekki kost á sér áfram og
segist hafa tekið ákvörðun um það
fyrir löngu. Guðmundur Oddsson er
maður hreinskiptinn og hálfvelgja
honum lítt að skapi. Hann er óhrædd-
ur við að láta skoðanir sfnar í ljós og
oft hefur gustað um hann í forystu Al-
þýðuflokksins og í bæjarmálapólitík-
inni í Kópavogi, þar sem hann er bæj-
arfulltrúi og skólastjóri.
Veldur hver
á heldur
Er ekki framkvœmda-
stjórn valdamesta stofn-
un flokksins?
„Menn halda það. En
það veldur hver á heldur.
Það er áreiðanlega hægt
að hafa mikil völd sem
formaður framkvæmda-
stjómar. Eg lít þannig á,
að formaður fram-
kvæmdastjómar eigi ekki
að vera pólitískur leið-
togi. Hann er vinnuhestur
sem á að sjá um að halda
vélinni gangandi. Sum-
um finnst að hann eigi að
vera ráðandi varðandi
stefnumörkun, en ég er
því ósammála. Ef menn
fara í starfið með því
hugarfari að þeir eigi að
vera ráðandi afl eru
komnir tveir formenn r
flokknum. Það er hins
vegar mjög mikilvægt að
formaður flokksins og
formaður framkvæmda-
stjórnar nái vel saman.
Ég tel það slíkt lykilat-
riði, að það er bamaskap-
ur að ætla að stilla upp
formanni framkvæmda-
stjórnar sem er í and-
stöðu við formann
flokksins."
Hefur samvinna ykkar Jóns Bald-
vins verið góð?
„Já. Milli okkar hefur ætíð verið
mjög náin og góð samvinna. Okkur
hefur stundum greint á, en hvomgur
hefur nokkum tíman beitt hinn ofrrki.
Ég er mjög ánægður með öll okkar
samskipti og lít svo á, að fram-
kvæmdastjórn og formaður hennar
eigi að framkvæma það sem formaður
flokksins og foiysta ákveður.“
Á undan sinni samtíð
Hvað ber hœst í starfi framkvœmda-
stjómar frá síðasta flokksþingi?
„Það eru þingkosningarnar vorið
1995. Þetta em sérstæðustu kosningar
síðari ára. Við fengum óskaplegt nið-
urrif innanfrá með brotthlaupi Jó-
hönnu Sigurðardóttur. Ég veit ekki
hvort menn hafa hugleitt það af alvöm
hvað þetta var mikið áfall fyrir Al-
þýðuflokkinn. Ég gantaðist oft með
því að tala um heilaga Jóhönnu. En
staðreyndin er sú, að ef einhver leyfði
sér andstöðu við Jóhönnu var litið á
þann mann með fyrirlitningu. Óbreytt-
ir liðsmenn áttu ekki að voga sér að
andmæla Jóhönnu í einu né neinu.
Hún var ekki bara varaformaður. Hún
var lengi vel eina konan í þingflokki
Alþýðuflokksins og naut þess kannski.
Jóhanna var afskaplega sterk í hugum
fólks. Þegar hún sagði sig úr flokkn-
um í september 1994 var tæpur með-
göngutími fram að kosningum. Mér
finnst það kraftaverk að flokkurinn
fékk sjö þingmenn kjöma við þessar
aðstæður. Án þess að halla á nokkum
mann, þá fullyrði ég að það var fyrst
og fremst verk Jóns Baldvins Hanni-
balssonar. Það hefði enginn getað
leikið þetta eftir, því hann stóð alla
sjói af sér.“
Stóð Alþýðuflokkurinn nógu sterkt
málefnalega við síðustu kosningar.
Sumir segja að það hafi ekki verið rétt
að setja Evrópumálin á oddinn þar
sem þau mál hafa lítið verið rœdd hér
og kjósendur því ekki með á nótunum?
,,Það kom fram í þessu kosningum,
eins og svo oft áður, að Alþýðuflokk-
urinn er alltaf á undan sinni samtíð.
Kannski það hafi verið of snemmt að
leggja áherslu á Evrópumálin. En mér
finnst það skelfilegt, að einn flokkur
og einn maður, Sjálfstæðisflokkur
Davíðs Oddssonar, neitar að taka
þessi mál á dagskrá. Og við upphaf
síðasta landsfimdar Sjálfstæðisflokks-
ins meinaði Davíð mönnum að tala
um tvö stærstu mál þjóðarinnar; Evr-
ópumálin og veiðileyfagjald. Þetta
gæti Jón Baldvin aldrei gert því Al-
þýðuflokkurinn er miklu þroskaðri
flokkur heldur en Sjálfstæðisflokkur-
inn, sem er bara stefnulaus flótta-
mannasamtök."
Rógur og níö
En geldur ekki Alþýðuflokkurinn
þess að þar hafa verið tíð upphlaup
og innbyrðisdeilur?
, Jú, tvúnælalaust. Ég held að það sé
mesti veikleiki flokksins, að innan
hans eru alltof margir sjálfskipaðir
foringjar, sem telja sig vita allt betur
en aðrir. Þegar á reynir eru margir
íyrst og fremst í þvi að auglýsa sjálfan
sig og heildin geldur íyrir það. Mér er
það óskiljanlegt, að fyrrum fram-
kvæmdastjóri flokksins skuli fá inni í
málgagni flokksins til að níða niður
okkur Sigurð Amórsson
gjaldkera. Þar erum við
rakkaðir niður sem sKk-
ir óbótamenn og ill-
menni, að það er vand-
séð hvemig okkur hefur
verið treystandi til að
vera í forystu flokksins.
I rauninni væri fullt til-
efni til að fara í meið-
yrðamál vegna þessara
skrifa, því þau hafa
skaðað okkur Sigurð
Arnórsson. Ég ætla þó
ekki að skemmta skratt-
anum með því að grípa
til þess konar aðgerða."
Er enginn fótur fyrir
ásökunum Sigurðar
Tómasar Björgvinsson-
ar um fjármálasukk inn-
anflokksins?
„Nei, þetta eru til-
hæfulausar ásakanir
með öllu og þeim hefur
verið svarað fyrir löngu.
Fjármálaleg staða Al-
þýðuflokksins hefur
sjaldan eða aldrei verið
betri. Við höfum gengið
þannig frá málum, og
það veit Sigurður Tóm-
as, að um næstu áramót
verða heildarskuldir
flokksins innan við 10
milljónir króna. Eftir
næsta ár, í aðdraganda
kosninga, verður flokkurinn orðinn
skuldlaus samkvæmt þeim áætlunum
sem við höfum gert. í framhaldi af
þessum skrifum Sigurðar Tómasar var
borið á mig að ég hefði miklar tekjur
frá flokknum. Eg hef aldrei tekið
krónu fyrir mín störf í framkvæmda-
stjórn og ekki ætlast til þess að fá neitt
greitt. Hins vegar má minna á það, að
meðan Sigurður Tómas var ritsjóri Al-
þýðublaðsins skrifaði hann aldrei staf
í blaðið án þess að fá greitt sérstaklega
fyrir það. Ég kann engar skýringar á
því hvað manninum gengur til með
rógburði sínum. En það er meinsemd
þessa flokks, að þeir sem gefa sig í
forystustörf eru teknir og rifhir á hol.“
Starfið í flokknum
Nú er ekki langt síðan að ýmsir
kunnir flokksmenn úr nokkrum kjör-
dæmum lýstu þvt' yfir i Alþýðublaðinu
að innra starf flokksins vœri lítið sem
ekkert. Hverju svarar þú því?
„Þar var spjótunum beint að for-
manni framkvæmdastjómar og foryst-
unni. En það hefur verið lenska £ þess-
um flokki, að líta á varaformann
flokksins sem prímus mótor í hinu
innra starfi. Hann ætti að hafa þar for-
ystu. Síðan ég kom í framkvæmda-
stjóm hefur enginn varaformaður lyft
fingri til að efla flokksstarf. Jóhanna
gerði það ekki og Guðmundur Árni
enn síður. Þá er bara einn eftir til að
sparka í og mönnum finnst það allt í
lagi af því hann er ekki í fremstu víg-
línu. En flokksstarf er hvorki betra né
verra en menn vilja á viðkomandi
stöðum. Mér fannst merkilegt að sjá
það haft eftir flokksmönnum, jafnvel
forystumönnum í sveitarfélögum út
um land, að þar væri ekkert flokks-
starf. Þeir vom þar að lýsa sjálfum sér.
í Kópavogi stóð flokksstarfið og féll
með okkur Rannveigu á sínum tíma
þegar við fómm í framboð. Síðan höf-
um við mætt vikulega á fundi í Al-
þýðuflokksfélagi Kópavogs. Bæjar-
fulltrúar flokksins hafa lagt metnað
sinn í að halda uppi flokksstarfinu.
Þetta byggist ekki á því að formaður
framkvæmdastjómar gefi einhverjar
ordrur út á land um að menn skuli
halda fundi. Ef menn hafa enga löng-
un, getu eða vilja til að hittast og
spjalla, þá verður ekkert flokksstarf.
Þetta gildir um öll félög, pólitísk sem
önnur."
En er hœgt að hressa eitthvað uppá
starfið t'flokknum?
„Það er hægt að ýta undir það. Til
dæmis með því að gera formann fram-
kvæmdastjórnar jafnframt að fram-
kvæmdastjóra flokksins. Við leggum
fram tillögu að lagabreytingu um þetta
á flokksþinginu nú, hvort sem hún
verður samþykkt eða ekki. En ég held
að það eigi ekki að hengja þessa
ábyrgð á varaformann flokksins, hver
sem hann er. Hann á að vera í áróðrin-
um og boða fagnaðarerindið með for-
manninum. Þeir tveir eiga ekki að
standa í því að halda uppi flokksstarfi.
Aðrir eiga að sjá um það og þá sér-
staklega flokksmenn á hverjum stað.
Ef starfið er lítið á einhvers staðar er
það heimamönnum að kenna. Þeir
eiga þá að taka sig á og rífa upp starf-
semina. Enginn gerir það fyrir þá.“