Vísir - 08.05.1976, Blaðsíða 9

vism Laugardagur 8. mal 1976.
Sendur - boð herrans kenndi
Eftir að kirkjulaust haföi verið á Klaustri 1115 ár var þar aftur vlgð-
ur helgidómur 17. jáni 1974. Haföi verið safnað fé tii kirkju-
byggingarinnar undanfarin ár, m.a. höfðu margir sýslubúar gefið
lamb á hverju hausti. Auk þess kom rlflegur styrkur úr rlkissjóði.
Kirkjan er helguö minningu Eldklerksins og I hugum allra Vestur- -
Skaftfellinga órjúfanlega tend eldmessunni og öðrum merkum þátt-
um I lifi og starfi sr. Jóns Steingrimssonar.
Eldmessutanginn I farvegi Skaftár viö svonefndan Tóluhvamm
fyrirutan Systrastapa. Þar stöðvaðist hraunrennslið meðan á Eld-
messunni stóð. Frá þvi segir sr. Jón svo I Eldriti slnu: „Eftir em-
bættið, þegar fariö var að skoða hvað eldinum hefði áfram miðað,
þá var það ei um þverfótar, frá þvi hann var kominn fyrir það,
heldur hafði hann um þann tima og I þvi sama takmarki hlaðist
saman og hrúgast hvað ofan á annað þar I afhallandi farveg hér um
70 faðmar á breidd, en 20 faðma á dýpt, sem sjáanlegt verður til
heimsins enda, ef þar verður ei á önnur umbreyting.”
Það er ekki ófyrir-
synju, að ofanletruð yfir-
skrift er hér á Kirkjusíð-
unni að þessu sinni, þegar
hún birtir nokkrar mynd-
ir af því, hvernig Vestur-
Skaftfellingar rækja
minningu ,,héraðsdýrðl-
ings" síns — sr. Jóns
Steingrímssonar. — Þessi
orð: ,,sendur— boð herr-
ans kenndi" eru letruð á
legstein sr. Jóns og mad.
Þórunnar i Klaustur-
kirkjugarði. ,,Sendur" —
Síra Jón Steingrímsson
var, hvorki að ætt né upp-
runa Skaf tf el lingur.
Fyrir sérstakar ytri að-
stæður barst hann frá
ættbyggð sinni í Skaga-
firði suður á land, fyrst í
Mýrdal þar sem hann
dvaldi í 22 ár, eftir það á
Síðunni í tæpan áratug til
dauðadags — 11. ágúst
1791. Á þeim árum dundu
Móðuharðindin yfir. Þá
sýndi það sig vel, til hvers
Guð hafði sent Skaftfell-
ingum Jón Steingríms-
son. Það er vafamál,
hvort nokkur prestur
hefur reynzt söfnuði sín-
um jafntrúr og hollur
hirðir og sr. Jón gerði í
ógnum Skaftárelda. Um
hlutverk sitt kemst hann
svo að orði í Ævisögu:
,,Því mitt sigt var ei ann-
að en að standa vel á mín-
um pósti með trú og
dyggð fyrir Guði, hvernig
sem veröldin léki mig út.
Sá ég nú af öllu, að Guð
hafði útvalið mig og ráð-
stafað mér hingað að
þénahérhans kristni...",
Eins og allir þeir bezt
þekkja, sem kynnt hafa
sér æviferil sr. Jóns
Steingrímssonar og lesið
hafa hans ágætu rit, var
hann alveg sérstaklega
mikill og fjölhæfur háefi-
leikamaður. Hann var
mikill framkvæmdamað-
ur í búnaði. Hann var
happasæll formaður og
skrifaði leiðbeiningar um
sjómennsku. Hann lagði
sig fram um að kynna sér
lækningar og varð f jölda
manns að ómetanlegu liði
á því sviði. Hann var gott
skáld og afburða rit-
höfundur eins og hans
ágæta ævisaga og önnur
rit bera órækan vott.
En allt voru þetta auka-
hlutverk í hinu stórfeng-
lega lífsdrama sr. Jóns
Steingrímssonar. Aðal-
hlutverkið var hið trúar-
lega, kirkjulega. Eld-
klerkurinn var fyrst og
fremst kennimaður, út-
valinn Guðs þjónn, sem
vissi að hann var ,,sendur
til að boða Hans orð".
Prestsbakkakirkja stendur I miðjum Bakkavelli, spölkorn frá bæn-
um, reist á árunum 1857-59 og vigð á skirdag 1859, sem þá bar upp á
1. sumardag. Prestsbakkakirkja er reisulegt hús, með stærstu
sveitakirkjum, byggð fyrir konungsfé og enn er á turni hennar
fangamark Friðriks 7.
A 100 ára afmæli Prestsbakkakirkju árið 1959, gáfu kvenfélögin á
sókninni kirkjunni þennan forláta-kirkjugrip — sklrnarfont prýddan
útskurði eftir Rlkharð Jónsson — úr sögu Jóns Steingrlmssonar. Ein
myndin sýnir fólkið ganga til kirkju Eldmessudaginn, önnur þegar
sr. Jón blessar yfir söfnuðinn, og hin þriðja þegar hann gengur i
fararbroddi fólksins vestur i Stapaskarð og sér að hraunið hefur
stöðvast i Eldmessutanga.
Legsteinn sr. Jóns Steingrlmssonar og Mad. Þórunnar I kirkjugarð-
inum á Klaustri. — A þeirri hlið hans sem sést öli á myndinni
stendur:
Hér undir hvllir, blundað hold prófasts, þakið foldu, séra Jóns Stein-
grlmssonar. Sendur, boö herrans kendi. Skaftafelissýslu skartið
skæra bar list og æru. Lifir hans minning ljúfust, látinn þó öldin
gráti.