Vísir - 20.12.1976, Síða 4

Mánudagur 20. desember 1976 vism
Umsjón:
Guömundur
Pétursson
Bukovsky
œtlor að
hefja nám
að nýju
Vladimir Bukovsky
veltir fyrir sér framtið
sinni þar sem hann sit-
ur i Zurich i Sviss og
aðlagar sig nýfengnu
frelsinu og nýjum að-
stæðum sinum á Vest-
urlöndum eftir ellefu
ára vist i fangelsum,
þrælafangabúðum og
geðveikrahælum i
heimalandi sinu fyrir
andóf sitt gegn stjórn-
völdum.
Bukovsky sagöi fréttamönn-
um i gær, að hann ætli að dvelja
að minnsta kosti viku I Sviss.
Vonast hann til þess siðar meir
að geta tekið aftur til viö lif-
fræðinámið, sem upp úr slitn-
aði, þegar honum var á sinum
tima vikið úr Moskvuháskóla
fyrir afskipti sin af stjórnmál-
um.
Hann kvaðst sennilegast
mundu stunda námið i Hol-
landi, en það voru hollensk
mannréttindasamtök, sem
ákafast börðust fyrir lausn
hans.
Brezh-
nev s|0-
tugur
Leonid Brezhnev,
leiðtogi sovéska
kommúnistaf lokksins,
átti sjötugsafmæli í gær.
Síðustu daga fyrir af-
mælið hlóðu sovéskir f jöl-
miðlar lofti á „vozhd"
(æðsta leiðtoga) sovésku
þjóðarinnar og var hann
gerður að markskálk í
rauða hernum.
Þeir, sem minnast svipaöra
hátíðisdaga i tíð fyrirrennara
Brezhnevs, segja að hátiðahöld-
in taki langt fram þeim, sem
voru, þegar Nikita Krusjeff
varð 70 ára (i aprfl 1964). Finnst
þeim það umtal, sem Brezhnev
nýtur, nálgast orðið persónu-
dýrkunina á Josef Stalin, sem
varð sjötugur 1949. — Stalin var
raunar siðasti kommúnista-
leiðtoginn, sem titlaður var
„vozhd”, á undan Brezhnev.
Nýlega kom út sérstakt
afmælisrit um Brezhnév og gerð
hefur verið 60 minútna litmynd
um ævi hans og afrek, sem sýnd
verður i kvikmyndahúsum um
öll Sovétrikin og hugsanlega er-
lendis.
Bukovsky var f ölur eftir langa
fangavist og snoðklipptur að
hætti tugthúslima. Hann kvaðst
fyrst hafa heyrt um fanga-
skiptatillöguna hjá einum með-
fanga sinum i Vladimir-fangels-
inu við Moskvu. Sá morsaði til
hansfréttirnar eftir pipum, sem
er gömul aðferð fanga þar til
þess að hafa samband á milli
klefa.
Breski leikarinn, David
Markham, sem beitti sér mest
fyrir stuðningi breta til lausnar
Bukovsky, segist hafa boðið
Bukovsky að dveljast á sveita-
setri sínu og konu sinnar, Olive
Penn skáldkonu, i suðaustur
Englandi. — En Bukovsky vill
ekki fara til Bretlands fyrr en
hann hefur safnað kröftum.
Bukovsky sagði fréttamönn-
um, að hann vildi vera hjá tólf
árafrænda sinum, Mikhail, sem
lagður hefur verið inn á sjúkra-
hús í Sviss. Mikhail og móðir
hans, Olga — systir Bukovsky —
og 63 ára móðir þeirra systkina
komu með honum til Sviss.
Þau ferðuðust með sérstakri
flugvél sovéska flugfélagsins
Aeroflot i fylgd KGB-öryggis
varða, sem höfðu hendur Bu
kovskys handjárnaðar á bak
aftur á leiöinni, uns vélin vai
komin út úr sovéskri lofthelgi
„Kvíddu engu, systir þín og ég búum bara saman!"
Eins og peð í ref-
skák einrœðisríkja
Leiðarar helstu blaða
álfunnar fjölluðu i
morgun um skipti fang-
anna, Viadimirs Bukov-
skys og Luis Corvalans,
leiðtoga kommúnista i
Chile.
Lundúnablaðið Times skrifar
Kanslari
Eins og sagt var frá i fréttum
var Helmut Schnidt endurkjör-
inn kanslari V-Þýskalands fyrir
helgi I þinginu i Bonn. Var þessi
mynd tekin, þegar Willy Brandt
og Helmut Kohl og aðrir flokks-
leiðtogar óskuðu Schmidt til
hamingju með endurkjöriö.
að fangaskiptin eigi sér ekkert
fordæmi og megi lesa úr þeim
ýmislegt skritið. Segir leiðara-
höfundur það mest koma á óvart,
að „sovésku leiðtogarnir skyldu
láta telja sig á að sleppa sovéska
andófsmanninum (mest fyrir
áskoranir frá Danmörku og leyni-
legar orðsendingar frá Washing-
ton).
„Þeir kunna að álita, að Bukov-
sky i útlegð geti gert þeim litið
meiri skaða en Solzhenitsyn og
aðrir útlagar hafa þegar gert.
Rétt eins og það er erfitt að sjá,
aðCorvalan komi til með að bylta
heiminum fremur en hann gerði
sem þögull píslarvottur i einangr-
unarbúðum i Chile.
Aðalástæðan er sennilega af
neikvæðum toga spunnin: Nefni-
lega óttinn við að glata álitimeðal
eigin stuðningsmanna, einkan-
lega i rikjum þriðja heimsins, ef
þeir hefðu neitað að frelsa mann,
sem þeir hafa löngum kallað eitt
dæmigerðasta fórnarlamb
heimsvaldastefnu auðvalds-
hyggjunnar.”
Times skrifar áfram: „Þeir
urðu þó að gjalda þetta nokkru
verði. Meðþvi að játastá að jafna
máí Bukovskys við mál Corval-
ans viðurkenna þeir nokkuð, sem
hingað til hefur ávallt verið þrætt
fyrir — að til séu i Sovétrikjunum
pólitiskir fangar en ekki einungis
dæmdir glæpamenn eða innilok-
aðir geðsjúklingar.”
Kommúnistablaðið Morgun-
stjarnan fagnar að visu lausn
beggja .fanganna, en ber sig upp
undan þvi að kringumstæðurnar
„verði vatn á myllu þeirra, sem
halda þvi fram, að sósialistisk
riki grundvalli stjórnarfar sitt
eins og fastistariki á neitun lýð-
ræðis. Sú skoðun er blekking. í
Sovétrikjunum hefur einræðis-
legri stjórn landeigenda og
auðvelds verið hnekkt. Auðlindir
landsins eru nú nýttar i þágu
fjöldans. En tilkoma sósialism-
ans hefur ekki leitt af sér endalok
pólitisks ágreinings.”
— Blaðið bætir þvi við að harma
verði að lausn Bukovskys skyldi
fylgja „útlegð úr landi og verða
með fangaskiptum við fasistariki
i stað þess að fullnægja réttlætinu
fyrir þess eigin sök.”
Daily Telegraph skrifar, að
„almenningsálitið á Vestur-
löndum hefur i vaxandi mæli of-
boðið notkun geðveikrahæla, sál-
fræði og lyfjá til þess að kúga
pólitiska andófsmenn. Almenn-
ingur má ekki gera sig ánægðan
með, að Bukovsky hefur verið lát-
inn laus, heldur verður hann að
reyna að knýja (sovésk yfirvöld)
til þess að útrýma þvi illa, sem
Búkovsky barðist gegn.”
Daily Mail skrifar, að sá leikur,
sem nú hafi verið leikinn, heiti
áróður.
Fundin hand-
rit eftir
Byron og
Shelley
Fundist hafa handrit eft-
ir tvö mestu skáld englend-
inga á 19. öld og svífa bók-
menntafræðingar í Lóndon
í skýjum, meðan þeir tala
um „mesta fund aldarinn-
ar."
Um er að ræða upphaflegt
handrit Byrons að „Childe
Harolds Pilgrimage” og frumút-
gáfu Shelleys af „Hymn to
Intellectual Beauty”. Ennfremur
fundust teikningar af Napóleon
eftir sjómann, sem fylgdi útlegð-
arkeisaranum til eyjarinnar St.
Helenu árið 1815.
Dýrgripir þessir fundust i
leðurkistu meðal ýmissa muna,
sem komu fram i dagsljósið úr
bankahólfum, þegar gera átti
breytingar á Barclay-banka i
London. Eigendur fundust ekki
lengur, og var ákveðið að opna
alla kistla, sem eldri voru orönir
en 100 ára.
Talsmaður bankans segir, að
handritin hafi upphaflega verið i
eigu Scrope Berdmore Davies,
sem var mikill vinur skáldsins
Byrons. Fundust þau fyrir
nokkrum mánuðum.