Tíminn - 24.07.1968, Blaðsíða 9

MIÐVIKUDAGUR 24. júlí 1968. TIMINN 9
Framkvæmdastjórl: Kristján Benediktsson Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb). Andrés Kristjánsson. Jón Helgason og indriði
G. Þorsteinsson Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson Aug-
iýsingastjóri: Steingrimur Gíslason Ritstj.skrifstofur t Eddu-
húsinu, simar 18300—18305 Skrifstofur: Bankastræti 7 Af-
greiðslusími: 12323 Auglýsingaslmi: 19523 Aðrar skrifstofur,
simi 18300 Askriftargjald kr 120.00 á mán Innanlands — I
lausasölu kr. 7.00 eint. — Prentsmiðjna EDDA h. t.
„Viðreisnin“, sem senn er tíu ára, hefur verið flestum
landsmönnum þungur kross og illar búsifjar með óða-
verðbólgu sinni, skattpíningu, lánakreppu, okurvöxtum
og öðrum fylgifiskum, en þó fáum eða engum þyngri
í skauti en þeim, sem við þjóðhollan atvinnurekstur
fást. Þannig má segja, að „viðreisnin“ hafi verið öðru
fremur stríð við athafnamenn í landinu, meira að segja
mjög skæð styrjöld, þar sem valkestir hafa hlaðizt.
Afhroð iðnaðarins er þó mest, enda hefur „viðreisnar-
herinn“ fastast að honum sótt. Áður en þessi sérstæða
borgarastyrjöld hófst, áttum við hér töluvert fjölbreytt-
an og vöxtulegan iðnað, sem efldur hafði verið af litlum
efnum skref fyrir skref, og vorum á allgóðri leið
að því marki að gera sjálfir þá hluti, sem okkur eru
brýnastir í daglegu lífi, ýmist af innlendum eða erlend-
um hráefnum.
Nú eru mörg þessara iðnfyrirtækja fallin í valinn í
stríði ,,viðreisnarinnar“ gegn þeim athafnamönnum, sem
að þessum þjóðnytjaverkum unnu. En styrjöldin var
ekki bundin við þær vígstöðvar einar. Hún breiddist
sífellt út og lagði að velli eða lamaði fleiri atvinnufyrir-
tæki og athafnamenn. Ungir athafnamenn, sem vildu
brjótast í því að stofna atvinnufyrirtæki, fengu enga
hjálp, en ráku sig von bráðar á þau vígvirki „viðreisn-
arinnar", sem að framan eru nefnd og urðu að láta
undan síga. Það voru aðeins ,,athafnamenn“ innan gæsa-
lappa, sem voru brjóstabörn „viðreisnarinnar“.
Þegar Morgunblaðið klappar athafnamönnum með
gælum á vangann og hælir þeim fyrir dugnað og atorku,
er það sams konar verknaður og ármanna þeirra, sem
sendir voru í skjóli gestrisninnar til þess að draga lokur
frá hurðum, svo að óvinir ættu greiða leið í bæinn. Slík
hefur hernaðaraðferð „viðreisnarinnar" gegn athafna-
mönnum þjóðarinnar verið í þessu stríði.
Vatn til Eyja
Um síðustu helgi gerðust þau merkilegu tíðindi í sögu
stærstu verstöðvar á íslandi, að hún fékk ferskt og heil-
næmt vatn af uppsprettulindum landsins leitt um saltan
sjó út til eyja. Þar með var leyst þúsund ára gamalt
vandamál Vestmannaeyinga, eins og bæjarstjóri þeirra
komst réttilega að orði. Allir vita, hve mikill bagi það
er í daglegu lífi að hafa ekki gott vatn, en þegar um er
að ræða verstöð með fjölmennum bæ, þar sem stóriðnað-
ur í fiskverkun fer fram, verður það enn tilfinnanlegra.
í raun og veru hafa Vestmánnaeyjar verið sá staður á
landinu, þar sem mest var þörf á góðu vatni.
Vatnsveita þeirra Vestmannaeyinga er tæknilegt stór-
virki og verður vafalaust mjög dýr, en heilnæmt vatn er
í flokki nauðsynlegustu og sjálfsögðustu lífsþæginda,
sem eðlilegt er að miðla meðal manna með sameiginlegu
átaki eins og rafmagni, og þar sem um er að ræða byggð,
sem er verulegur burðarás í þjóðarbúskapnum, verður
enn eðlilegra, að þjóðin öll veiti nokkurn styrk og aðstoð
við svo dýra en lífsnauðsynlega framkvæmd og lítil sann-
girni í því, að Vestmannaeyingar verði að borga drykkjar
vatn sitt margföldu verði annarra landshluta. Vatn er
sem betur fer víðast hvar svo nærtækt, að sam-
hjálparkerfi um öflun þess og miðlun er ekki knýjandi
nauðsyn þjóðarinnar allrar, en Vestmannaeyingar hafa
þarna algera sérstöðu um vanda, sem á að leysa að
einhverju leyti á félagslegan hátt.
En hvað sem um þetta er að segja er ástæða til að
óska Vestmannaeyingum til hamingju með stórvirkið,
sem er þeim meiri lífsbót en aðra getur grunað.
Stríð við athafnamenn
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
S------- --- - —”
G. L. Sulzberger:
Couve de Murville forsætisráð-
herra er ötull raunsæismaöur
Hann hefur frá fyrstu tíð vakið á sér athygli fyrir skarpar gáfur
og er vinnuvíkingur. Ró sinni heldur hann, hvað sem á gengur, og er
í stjórnmálum miklu meiri tækni maður en flokksmaður.
Couve de Murville
forsaetlsráSherra Frakka
ÞBIR munu mjög fáir, sem
hafa séð Maurice Couve Mur-
ville, hinn nýj'a forsætisráð-
herra Frakka, komast úr jafn-
vægi eða skipta skapi. Hann
hefur gegnt áberandi störtfum
í fjórðung aldar og átt sætl
í ríkisstjórn de Gaulle í fimmta
lýðveldinu síðan hún var mynd
uð. Hann er það sem kallað
er óhaaganlegur. Hann hrekkur
aldrei út úr hlutverkinu og er
jafn sjálfsöruggur, hvort held
ur hann er að ganga út af
ráðstefnu stjórnmálanna eða
álpast ofan í sandgrytfju.
Oouve, eins og hann er
venjulega nefndur, er afburða
góður opinber starfsmaður.
Hann hefur gegnt fjölmörgum
ábyrgðarstöðum allt síðan hann
úskrifaðist með mjög hárri
einkunn og gekk í þann úrvals
hóp fjármálasérfræðinga, sem
æðstu menn ríkisstjórnarinnar
eru venjulega valdir úr.
Couve de Murville áitti sæti
í stjónn de Gaulles í Alsír,
hefur fimm sinnum verið
ambassador Frakklands, gegnt
utanríkisráðherrastiörfum leng-
ur en Tallyrand og fjármála-
ráSherra var hann orðinn áður
en að hann tók við störfum
sem forsætisráðherra.
COUVE de Murville er 61 árs
að aldri, grannvaxino og grá-
hærður, er mjög kurteis í fram
komu og afar viðfelldinn á sinn
hljóðláta hátt. Hann er kunn-
ugur mjög mörgum, en á afar
fáa vini.Hann var umsjónar-
maður með sonum Harolds
heitins Nicolsons, þegar hann
var ungur, til þess að betrum
bæta enskukunnáttu sína, sem
var þó góð fyrir, og framkoma
hans þykir síðan minna á, að
hann hafi dvalið „handan
sunds“.
Couve de Murville á ættir
að rekja til mótmælenda, sem
eru í mikluim mi-nnihluta með-
al frönsku þjóð-arinnar, en hún
er yfirleitt kaþólsk. En mót-
mælendurnir hald-a vel saman,
eru efnaðir og hafa yfirleitt
mikil áhrif. Sumár blóðheitir
menn vitna til hans sem „trés
Protestant“, og eiga þá einkum
við, að hann sé eins og ofur-
Mtið afsíðis. En ættmenn Couve
de Murville vor-u auðvitað
kaþólskir upphaflega, en
sluppu við anfleifð trúar-
styrjaldan-na.
Fjölskyldan fl-u-tti til Ile
de Franoe, sem nú heitir
Mauritius, og bjó þar unz Bret-
ar hertó-ku ey-na í Napóleons-
styrjöldunum. Þá fluttist fjöl-
skyldan til Marseilles, síðan til
Bordeaux, þar sem tveir ka-
þólskir bræður gengu að eiga
systur, sem voru mótmæle-nda-
trúar, og sn-er-u mönnum sín-
um. Maurice Couve de Mur-
ville er fæddur í Rheiras, en
faðir hans var dómari þar.
FORSÆTISRÁÐHERRANN
h-efur allt frá æskuskeiði vakið
á sér athygli fyrir skarpar
gáfur. Jacqu-es Rueff prófess-or
frægur franskur séríræð-i-ngur
í peningamálu-m, telur Couve
einhvern skarpgátfaðasta náms-
ma-nninn, se-m han-n ha-fi komizt
í kynni við.
Réne M-ayer, fyrrverandi for
s-ætisráðherra, kenndi Couve
ei-nu sinni, og segir, að hann
sé eini nemandinn, sem hann
ha-fi nokkurn tíma ge-fið ein-
kunnina „á-gætt“. Hervé Alp-
hand, ráðuneytisstj-óri í utan-
ríkisráðuneytinu o-g gamall vi-n
ur Couves segir: „Ég var ann-
ar í röðinni út úr skólanum, en
Maurice var númer eitt. Þann-
ig hefur það alltatf verið.“
Couve er eins og hljóðlátur
og h-ugulsam-ur afi, forðast sam
kvæmislíf Parísar, en er ákafur
goltfiðkandi og einstakur vinnu-
hestur. Kona hans er frístunda
málari og þau eru gagnm-enratuð.
U-mfram allt er hin-n nýi for-
sætisráðherra þó raunsæismað
ur. Einu sinni sagði hann, er
högg í golf hafði tekizt sér-
lega illa hjá honum: „Gömlu-m
mönnum fer aldrei fram á ný
og maðurin-n er orðinn gamall
fimmtu-gur. Það þýðir ekkert
að vera að reyna að láta annað
í veðri vaka.“
FYRIR tiu árum var fyrst
farið að nef-na Oouve d-e Mur-
ville sem hugsanl-egan forsætis
ráðh-erra. Þá varð honum að
orði: „Það yrði erfitt fyrir for-
sætisráðh-erra að starfa án
þess að hafa einhvern flokk
að 6aki sér í þinginu".
Málum er vitaskuld ekki
þannig varið í dag. Couve de
Murville hefur að vísu ekki
sina eigi-n stjórnmála-vél að
baki sér, en h-ann er kjörinn
á þi-ng í mánuðinum sem leið
og d-e Gaulle hefu-r útnefnt
hann. Það táknar auðvitað, að
m-eirihlutinn í þingi-nu er hon-
um hollur.
Couve de Murville hefur á-
valit fetað í fótspor Rueftfs,
síns gamla meistara, bæði við
fjármál og stjórmmál, og boðað
hefðbundna stefnu í fjármál-
um. Árum sam-an barðist hann
fyrir því, að gullverðið I doll-
urum væri hækkað, en núna,
þe-gar hann er orðinn forsætis-
ráðh-erra, berst hann eins og
ljón til þess að va-ðveita verð-
gildi frankan-s, sem á í vök að
verjast. Hann fylgir alveg ein-
Framhald á 12. síðu.