Alþýðublaðið - 29.10.1969, Blaðsíða 29

Alþýðufolaðið 50 ára — 61
ónum eða 16,3% af áætluðum
tekjum ríkissjóðs.
Samtals er því áætlað að
verja til félags- og fræðslu-
mála 3962 milljónum króna
eða rétt um helmingi ríkis-
teknanna á árinu. Sé þar við
bætt framlagi til heilbrigðis-
mála, um 256 milljónum eða
3,2% teknanna, verður heild
arupphæðin 4208 milljónir
eða rösklega 52% af ríkistekj
unum.
Hlutfallstölurnar hér að
framan sýna hversu mörg pró
sent af tekjum ríkissjóðs á
að verja til þeirra málaflokka
sem að framan eru taldir.
Þær leiða í ljós, að þriðjung
ur allra tekna þessa sameigin
lega sjóðs þjóðarinnar á að
renna til Almannatrygging-
anna, húsnæðismála og ann-
arra félagsmála. Þessum þriðj
ungi skal til þess varið að'
bæta kjör þeirra, sem lakast
standa að vígi í lífsbarátt-
unni, vegna elli eða æsku,
sjúkleika eða stopullar at-
vinnu; svo og til aðstoðar
þeim, sem ekki geta óstuddir
komið sér upþ sómasamlegu
húsnæði fyrir sig og sína.
Hve miklum hluta af tekj-
um ríkissjóðs var varið til
þesara mála árið 1919?
Svarið er: Núll. Sveitar-
styrkurinn var þá eina hjálp
in og bjargræðið.
Skólamál og fræðlslumál
voi-u þá og harla skammt á
veg komin. Námsstyrkir eng
ir, utan Garðsstyrksins. Á
næsta ári skal verj a einum
sjötta hluta ríkisteknanna til
fræðslumála, vísinda og lista.
Beinu tölurnar sýna, að
fjögur þúsund milljónir króna,
réttum helmingi af tekjum
sameignarsjóðs þjóðarinnar,
verður á næsta ári varið til
þess að jafna aðstöðumun og
tekjur landsmanna. Þessi
tekjujöfnuður fæst með því,
að nokkur hluti af tekjum
þeirra, sem vel eða bezt eru
megandi, heilbrigðir og á góð
um starfsaldri, er fluttur til
hinna, sem við lakari og lök-
ust kjör búa. Fjórir milljarð-
ar króna eru allmikil fjárhæð
jafnvel þótt fullt tillit sé tek
ið til þes, að krónan er smá
orðin og að íbúatala landsins
hefur meira en tvöfaldazt. Og
hvar væri komið hag allra
þeirra fjölmörgu þúsunda, er
byggja verða lífsafkomu sína
á næsta ári að miklu eða öllu
leyti á bótum trygginganna,
ef þeirra nyti nú ekki við?
Fjarri fer því, að mér komi
til hugar að balda því fram,
að Alþýðuflokkurinn einn
hafi komið á Tryggingalögun
um og annarri félagsmálalög
gjöf. Slíkt væri fásinna. Þar
hafa fleiri verið að verki.
Fjöldi góðra manna og
kvenna utan hans hafa unnið
með honum að málum þess-
um. Og allir flokkar Alþing-
is eiga sinn þátt í því, mis-
munandi mikinn og á breyti-
legum stigum þróunarinnar,
að svo hefur þokazt í rétta
átt, sem að framan er lýst.
Fyrstu 15 árin máti segja,
að andstaðan væri eindregin
hjá öllum hinum þingflokkun
um enda var þá þingstyrkur
Alþýðuflokksins lítill. En eft
ir að Alþýðuflokkurinn hafði
eflzt svo, að hann gat knúið
fram fyrstu löggjöfina um al
mannatryggingar, 1935, og
reynslan af þessari löggjöf var
lýðum Ijós, nytsemi hennar
og nauðsyn, gjörbreyttist
afstaða hinna þingflokkanna.
Upp frá því snerust þeir yfir
leitt til fylgis við endurbætur
á tryggingunum og veittu A1
þýðuflokknum liðsinni.
Hitt leyfi ég mér hiklaust að
fullyrða, að Alþýðuflokkur-
inn hefur átt frumkvæðið og
allt frá upphafi haft foryst-
una í baráttunni fyrir að
koma Tryggingalöggj öfinni á
og endurbæta hana stig af
stigi. Og í þessari baráttu hef
ur Alþýðublaðið æ og ávallt
staðið í fylkingarbrjósti, bar-
áttunni fyrir hagsmunum al-
þýðunnar, baráttunni gegn fá
fræði og skorti, baráttunni
fyrir jöfnuði, menntun og rétt
læti. Það hefur verið vopn
og verja alþýðunnar í sókn og
vörn með þeim árangri, að al
menningsálitið, afstaða kjós-
enda landsins vel flestra hef
ur gerbreytzt til réttrar áttar
og þingflokkanna þar af leið
andi einnig. — Allir vildu nú
Lilju kveðið bafa.
Því fer þó fjarri, að trygg-
ingamálunum sé komið í það
horf, sem Alþýðuflokkurinn
keppir að. Bótaupphæðirnar
eru enn alls ófullnægjandi
þeim gamalmennum og ör-
yrkjum, sem ekki hafa aðrar
tekjur við að styðjast og ekki
njóta hælisvistar. Því miður
verður að játa, að síðustu ár-
in, síðan efnahagsörðugleik'ar
þjóðarinnar hófust, hefur þró
un þessarar löggjafar stöðv-
azt og ekki haldizt í horfinu.
Almenningsálitið til stuðn-
ings tryggingunum er orðið
svo sterkt og almennt að ekki
varð við slíkt unað. í síðustu
samningum verkalýðlsfélag-
anna v/atvinnurekendur hafa
nú verið tekin inn ákvæði um
sérstaka lífeyrissjóði fyrir sjó
menn og verkamenn. Sjóðir
þessir skulu myndaðir með ár-
legum framlögum atvinnurek
enda og sjóðsfélaga. Slíkir
sjóðir verða mikilsverð upp-
bót á hinum lögboðnu trygg-
ingum, en eru lítils megnugir
fyrstu einn til tvo áratugina.
Hefur því ríkisstjórnin fallizt
á að leggja fram nokkurt fé
árlega til þess að starfsemi
sjóðanna geti hafizt nú þegar.
Ekki er minni vandi að
gæta fengins fjár en aflia. Enn
þarf að endurbæta og efla
tryggingarnar, bæta skipulag
þeirra og annarra félagsmála,
og efla og treysta undirstöð-
urnar. í þeirri baráttu mun
Alþýðuflokkurinn enn hafa
forystuna og Alþýðublaðið
verða í fylkingarbrjósti í
sókninni.
Þökk sé því fyrir unnin
störf. Beill og hamingja fylgi
því í framtíðinni.
STEFÁN
Framhald bls. 7.
andi. Áfram er og verður
vissulega sótt að réttindamál-
um alþýðunnar og má því
ekki sofna á verðinum. Bar-
áttan fyrir frelsi og réttind-
um alþýðunnar, verður að
heyja látlaust, því má Al-
þýðublaðið og aðstandendur
þess aldrei gleyma.
Það var hlutskipti mitt að
hafa með höndum um ára-
skeið formennsku í Alþýðu-
flokknum. Af því leiddi, að ég
þurfti að hafa nána samvinnu
við ritstjórn Alþýðublaðsins.
Það var mér ánægjulegt og
áhrifaríkt samstarf. Ég var
einnig svo lánssamur að á
mestu þessu tímabili var
Stefán Pétursson ritstjóri
blaðsins. En með honum var
auðvelt og ánægjulegt að
vinna.
Á hálfrar aldar afmæli Al-
þýðublaðsins vil ég óska því
allra heilla og vænta þess að
því takist að berjast skel-
egglega fyrir frelsi og rétt-
indum íslenzkra alþýðu —
frelsi, jafnrétti og bræðralagi
•— fyrir jafnaðarstefnunni.
Stefán Jóh. Stefánsson.
EMIL
Framhald af 9. síðu.
við hin erfiðustu skilyrði, án
nauðsynlegustu hjálpargagna
og með mjög takmörkuðum
mannafla.
Ég vildi mega nota þetta
tækifæri til þess að flytja
þessum mönnum öllum hug-
heilar þakkir fyrir þeirra á-
gætu störf. Þeir hafa verið
flokknum mikill styrkur. —
Sömuleiðis vil ég þakka öllum
þeim mörgu, sem með fjár-
framlögum hafa gert útkomu
blaðsins mögulega, og þá al-
veg sérstaklega útgáfufélag-
inu, sem hin síðustu misseri
hefur séð um útgáfuna. Blað-
inu sjálfu vildi ég óska góðs
gengis í framtíðinni, því að án
blaðsins getur flokkurinn
ekki verið.
Emil Jónsson.
HANNIBAL
Framhald a£ bls. 7.
þess. En ég sé, að það var
ritað af eldlegum áhuga og
glóðheitri sannfæringu um
réttmæti jafnaðarstefnunnar.
Ólafur Friðriksson var alltaf
viðbúinn, hvort heldur var á
mannfundum eða á ritvellin-
um. Penni hans var enginn
leigupenni. Hjarta jafnaðar-
onannsins sló á bak við pll
hans orð, rituð sem töluð.
Slíkt blað, þótt lítið væri og
Óskum Alþýðublaðinu til hamingju í itilefni 50 ára afmæli þess.
V
Vörumarkaðnrinn hf.
J ÁRMÚLA 1 A - REYKJAVÍK - SÍMI81680

REKISIJTVARPID
Skúlagötu 4
; ^ Auglýsingasímar 22274 -22275
......... .
r , fl.it ’’i \ . Cftf- ' ( '" V • ' 'i" -f . <•! ......
( •" ' ■ I '■'••."■ ' ; •' '»* - '-v" ;
——-----------------------—I----------------------------------------------------------------
£0 OK-fuerv sli.aiuliSðSBll’ íiT l ....._