Vísir - 28.10.1978, Blaðsíða 12

12
Laugardagur 28. október 1978 VtSIR
„Mjög ranglega uppbyggt"
segir forseti borgarstjórnar um skipulag fasteignamatsins
Sigurjón: „Tel þaft höfuðnaubsyn að miða fasteignagjöLd af landi
við þá nýtingu sem af þvi er....”
,,Ég tel að fasteignamatið sé
mjög ranglega uppbyggt, þvi
það tekur meira mið af stað-
setningu lóðar en þvi verðmæti
sem hiin getur skilað miðað við
þá notkun sem á henni er,”
sagði Sigurjón Pétursson,
forseti borgarstjórnar Reykja-
vikur, þegar hann var spurður
álits á náverandi lóðamati.
Fasteignagjöld eru, eins og
kunnugter, reiknuö sem hlutfall
af fasteignamatinu. Það hlutfall
er ákveöið með lögum að veröi
að vera innan ákveðinna marka
og hafa borgaryfirvöld þvf litla
möguleika til að ráða upphæð
gjaldanna.
Sigurjón var inntur eftir þvi
hvort borgin gæti fellt niöur eða
lækkað fasteignagjöldaf vissum
húseignum.
„Lögin kveöa mjög skýrt á
um hvaöa undanþágur má veita.
Samkvæmt þvi er skylt að
greiða fasteignagjöld af öllum
fasteignum öðrum en skólum,
félagsheimilum, kirkjum og
öðrum sllkum byggingum.
Borgin hefur komið til móts
viö fasteignagjöld félagasam-
taka með hækkun styrkja, en
aldrei með þvi að fella niður
fasteignagjöldin.”
Mikið vandamál
— Þarf aö gera stefnubreyt-
ingu I þessum efnum?
,,Ég tel það alveg höfuönauð-
syn að miða fasteignagjöld af
landi við þá nýtingu sem af þvi
er. Þetta er oröið mikið
vandamál sums staðar, sér-
staklega i miöbæjarhverfunum
þar sem fólk hefur reist lítið hús
á tiltölulega stórri lóð og búið
þar alla ævi. Skyndilega er
húsaleigan orðin svo dýr hjá þvi
vegna lóðamatsins aö það getur
ekki lengur búiö þar.
Það er eðlilegt að lóðir stórra
verslunarhúsa, sem hafa mik-
inn afrakstur vegna staðsetn-
ingar i miðborginni séu hátt
metnar. En þaö er jafn óeðlilegt
að lóðamatið sé svona hátt þar
sem húsið, sem á lóöinni
stendur, er eingöngu notað sem
ibúðarhús.
Ég held að það sé nauösynlegt
aö taka fasteignamatið allt til
gagngerðrar endurskoöunar.”
— Getur borgarstjórn haft
áhrif I þá átt?
„Þetta er ekki mál borgar-
stjórnar. Viö getum aðeins ýtt á
með þvf aö láta skoöanir okkar i
ljós.
Síðan siöasta endurskoðun
var gerð á lóðamati,1970,hefur
það veriö framreiknað miðaö
við verðlag, án tillits til þess
hvorteða hvaöa breytingar hafi
oröið á notkun lóðanna'/
Grjótaþorp
„Fasteignamatið hefur til
dæmis ekki tekið tillit til breyt-
inga á skipulagsákvæðum.
Gleggsta dæmiö um þetta er
kannski spurningin um þaö
hvernig skipulag verður endan-
lega ákveðið i Grjótaþorpinu.
Ef i Grjótaþorpinu veröur
ákveðið skipulag sem viðheldur
þeirribyggðsem þar er og bætir
eingöngu viö þeim húsum sem
falla að þeirri byggö, eins og ég
persónulega vona aö verði, þá
er allt fasteignamat orðið alger-
lega óeðlilegt. Og það hlýtur aö
vera Fasteignamatsins aö
leiðrétta matið, þegar skipulag
liggur fyrir, en ekki okkar að
skipuleggja i samræmi við
fasteignamatið.”
— SJ
var aðeins I fáum tilvikum
mögulegt að miða lóðamatið við
raunverulegt verö sambæri-
legra lóöa. 1 staöinn þurfti að
notast við margvisleg önnur
gögn, s.s. leigusamninga, og
leiða af þeim likur á verömæti
lóöarinnar. Einnig var tekiö
tillit til þess hvernig lóöin liggur
aö götu, lögun hennar og fjölda-
margra slfkra atriða.
Afleiöingin
er misræmi
Þessar aðferðir hafa ekki
reynst gallalausar. Þaö sést
giögglega þegar boriö er saman
lóðamat nokkurra hú.ca.
Eitt dæmi þar um er saman-
burður á litlu húsi frá 1880 sem
stendur viö Lækjargötu nr. 10,
og Morgunblaðshúsinu svo-
kallaöa, Aöalstræti 6. Hver
fermetri lóöar litla hússins er
metinn á 175.000 krónur, en lóð
Morgunblaðshússins, sem er
svo til öll nýtt undir húsið er
metin á 125.000 krónur hver fer-
metri.
Sé Morgunblaðshúsiö borið
saman við annaö hús i sömu
götu, Aöalstræti 16, kemur
annaö ósamræmi i ljós. Lóð-
irnar, sem þessi tvö hús standa
á eru mjög svipaöar aö stærö og
lóðarmatið er ekki ósvipað, 116
milljónir er Morgunblaðshúss-
lóðin metin á, Aðalstræti 16 er
metið á 96 milljónir.
Húsin sem standa á þessum
lóöum eru hins vegar mjög ólik
hvað verömæti snertir. Morgun-
blaöshúsiö sem byggt var 1955,
er metiö á 385.460 þúsund
krónur, en Aöalstræti 16 aðeins
6.961 þúsund krónur.
Þarna stendur sem sagt svo
til verölaust hús á jafn verð-
mætri lóö og hús, sem metið er á
hundruö milljóna króna. Og
þetta er aöeins eitt dæmi af fjöl-
mörgum, sem taka mætti.
% X*'' ' Æm

l. sÁ
Laugavegur 62. Borgarstjórn ákvaö fyrir nokkrum dögum að
þigg ja þetta hús að gjöf. Það var ekki samþykkt um leið og tilboðið
kom fram, því borgarfulltrúar voru ekki allir sammála um það
hversu gott boðið væri, enda fylgdi lóðin ekki með og hún er metin á
rösklega fimm sinnum hærra verði en húsið sjálft.
Þetta hús stendur við Skólabrú 1. Beint á móti, við Skóiabrú 2 er stein-
hús, semtaliðer um helmingi meira virði en Skólabrú 1. Lóð Skólabrúar
1 er hins vegar metin nær helmingi dýrari en Skólabrúar 2. Þetta er eitt
dæmið um ósamræmið í fasteignamatinu.
flvers
Þorkeli Valdimarsson varð
fyrr á þessu ári frægur fyrir að
gefa hús. Hann bauð Reykja-
vfkurborg Fjalaköttinn að gjöf,
með þvl skilyrði að húsið yrði
flutt burt af lóðínni. Blaðamað-
ur Helgarblaðsins spjaliaði
fyrir nokkru við Þorkel um
þessa ákvörðun hans yfir kaffi-
bolla á Mokka.
— Hvernig stóð á þvi að þú
fórst aö gefa hús?
„Þab virðast allir sammála
um að þetta sé merkilegt hús,
sem beri aö varðveita. Hins
vegar hef ég ekki tök á þvi aö
taka að mér rekstur einhvers
konar byggbasafns meb þvi ab
borga meö húsinu álitlegar fjár-
hæöir á hverju ári og geta þó
ekkert gert til aö halda þvi viö.
Þvi áleit ég aö það væri best
komið á byggöasafni Reykja-
vegna gefwr fólk hús?
Þorkell Valdimarsson við elsta kvikmyndahús Reykvlkinga, Fjala-
köttinn. Stör hluti hússins, þar á meðal sýningarsalurinn, er alveg
ónotaður og ónothæfur án mikilla viðgerða.
vikur I i Arbæ”.
— Nú átt þú húseignir sem eru
metnar á hundruö milljóna
króna. Telur þú þig vera rikan
mann?
„Ja, hver er rikur og hver er
ekki rikur?” var eina svariö
sem Þorkell vildi gefa viö þess-
ari spurningu.
— Ef aöstæöur leyfðu hefðir
þú áhuga á að halda við þessum
húseignum þinum f Grjótaþorp-
inu?
„Ég er alinn upp við þessi
hús. Þótt ég byggi þar aldrei,
lék ég mér þarna meira og
minna sem krakki, milli þess
sem ég var i sendiferðum fyrir
föður minn. Ég býst við aö til-
finningar minar gagnvart þess-
um húsum séu engu minni en
þess fólks sem hefur búib þarna.
Hins vegar tel ég þaö vera
fjárhagslega ofviða hverjum
einstaklingi við núverandi að-
stæöur að halda upp á gömul
hús sem þessi”.
— Telur þú að lóðamatið geti
skipt sköpum um það hvort eig-
endur gamalla húsa vildu halda
þeim viö eða ekki?
„Hvernig er hægt aö búast viö
þvi aö öldruð kona, á niræöjs-
aldri, geti búið i húsi eins og
Lækjargötu 10, og borgaö af þvi
skatta sem nema um milljón
krónum á ári? Er hægt að búast
við þvi að þessi Reykjavikur- /
kona geti annað en hrakist i
burtu, þótt fjölskylda hennar
hafi búið á þessum stab á aðra
öld? Þetta hús gefur ekki af sér
teljandi tekjur eins og það er I
dag. Og i þessu máli endur-
speglast vandr fjölda fólks viös
vegar um bæinn.
Mér finnst þvi liggja ljóst
íyrir aö borgaryfirvöld verði aö
endurskoöa lóöamatið sem fyrst
i samvinnu viö Fasteigna-
matið”.