Vísir - 18.12.1978, Blaðsíða 4

4
Mánudagur 18. desember 1978
VÍSIR
VÍSIR
Mánudagur 18. desember 1978
Látið
okkur
sjá um
að smyrja
bílinn
reglulega
Rolf Hessö og Nils Retterstöl(fulltrúar Noregs f starfshópnum sem undirbjó ráöstefnuna um sjálfsmorö.
Norrœn
ráðstefna
um sjálfs-
morð:
FÆST SJÁLFS-
MORÐ í NOREGI
Passat
Auói
0000
Audi 100 Avant
OPIÐ FRÁ KL. 8-6.
HEKLA hfJ
Smurstöð
Laugavegi 172
— Simar 21210 — 2124«.
Starfshópurinn geturlagt á ráöin
um hvaö nauösynlegt sé aö taka
fyrir. Hvaö einstök lönd geta gert
sameiginlega og hvaö er hægt aö
gera i hverju landi fyrir sig.
— Starfshópurinn getur gefiö
visindanefndum eöa rannsóknar-
ráöum á Noröurlöndum ráö um
samnorræn verkefni, sagöi
Retterstöl.
— Var rætt um eitthvaö sér-
stakt á ráöstefnunni, sem vakti
mesta athygli?
— Sjálfsmorö meöal barna og
unglinga og skortur á rannsókn-
um á þvi sviöi var eitt af höfuö-
verkefnum á ráöstefnunni.
Ennfremur mismunurinná fjölda
sjálfsmoröa á Noröurlöndum.
Þau eru fæst i Noregi. 1 Finnlandi
eru 25,5 sjálfsmorö á hverja
100.000 ibila en I Noregi 9 á hverja
100.000 ibúa.
1 Finnlandi eru sjálfsmorö um
1200 á ári en I Noregi eru þau um
430, segir Rolf Hessö.
Einangrunin.
— Hvernig stendur á þessum
mikla mun á milli Finniands og
Noregs?
— Þaö er erfitt aö gera sér
grein fyrir þvi. En þaö viröist
vera svo aö Finnarnir hafi meiri
tilhneigingu til þess aö einangra
sig. Þeir eru frekar fordómafúll-
ir, lifa I eigin hugmyndaheimi og
láta ekki tilfinningar sinar i ljós.
Þaö gæti hugsast aö Finnarnir
hafi þvi innibyrgöa árásarhneigö.
Skýrslur sem eru hvortveggja
byggöar á rannsóknum Finna og
Austurrikismanna telja aö lág
tiöni sjálfsmoröa i Noregi gæti
veriöaö þakka minni áfengis- og
lyfjanotkun, færri hjónaskilnuö-
um, færri glæpum og hægari þétt-
býlismyndun. t Noregi eru tiltölu-
lega mörg smá samfélög. Viö höf-
um ef til vill traustari bönd i
kjarnafjölskyldunni og þessum
smá- bæjarfélögum en annars
staöar.
Borgirnar hafa vaxiö mjög
hratt i Finnlandi. Þar hefur fólk
veriö rifiö upp i rfkari mæli úr
rótgrónu umhverfi en hér i
Noregi, segir Retterstöl.
Verkefnin
— Hvaö er nýtt aö frétta af
rannsóknum á sjálfsmoröum i
Noregi?
— Næsta verkefni veröur
rannsókn á sjálfsmoröum meöal
barna og unglinga. Viö höfum nú
þegar fengiö sálfræöing til aö
annast þaö verkefni. Hann mun
hefjast handa meö vorinu. Til
þess aö rannsóknin eigi erindi til
annarra Noröurlanda munum viö
gera samanburö á niöurstööum
okkar og vitneskju frá þeim. Viö
munum einnig kanna hvernig
sjálfsmorö eru skráö i skýrslur.
Til dæmis gætu veriö einhverjir
fordómar gegn þvi i einstökum
löndum aö skrá sjálfsmorö i opin-
berar skýrslur, segir Rolf Hessö.
I alþjóölegum skýrslum sést aö
sjálfsmoröeru hlutfallslega flesti
Ungverjalandi.en Finnland kem-
ur þar næst.
Þýtt—KS
Fyrstu norrænu ráöstefnunni
um sjálfsmorö er nýlokiö i
Finnlandi. Þar kom fram að
minnster um sjálfsmorð I Noregi
af öllum Noröurlöndum.
Þar er notkun áfengis einnig
minni, tiöni skiinaöa lægri, mis-
notkun lyf ja minni og afbrot færri
en annars staöar á Noröurlönd-
um. Einnig hafa fólksfiutningar
úr sveitum til borga veriö þar
hægari.
Þessar staöreyndir hafa leitt til
þess aö Noregur hefur oröiö viö-
fangsefni alþjóölegra rannsókna.
Ráöstefnan um sjálfsmorö var
haldin i húsakynnum stjórnar
Noröurlandaráös i Finnlandi.
Starfshópur haföi áöur unniö aö
undirbúningi samnorrænna
rannsókna á þessu sviöi siöastliö-
iö eitt og hálft ár.
Formaöur i þeirri nefnd er Nils
Retterstöl prófessor. Annar
fulltrúi Noregs i starfshópnum
var sálfræöingurinn Rolf Hessö.
Rannsóknir
Rolf Hessö hefur siöastliöin
þrjú ár rannsakaö sjálfsmorö
meöalgeösjúklinga bæöi innan og
utanstofnana. Niöurstööur þeirra
rannsókna munu veröa
kunngjöröar innan tiöar. Ekkert
annaö landá Noröurlöndum hefur
gertsvipaöa rannsókn. Starf hans
var kynnt á ráöstefnunni og hafa
Danir i hyggju aö fylgja fordæmi
hans.
Siöustu daga ráöstefnunnar
svöruöu Retterstöl og Hessö
spurningum blaöamanna.
— Hvernig er hægt aö koma á
sameiginlegum rannsóknum
Noröurlandanna á þessu sviði?
— Viö getum örvað hverjir aöra
til rannsókna. A Noröurlöndum
höfum viö þaö umfram aörar
þjóöir aö viö getum unniö slikar
rannsóknir saman vegna þess aö
lifskjör eru hér tiltölulega svipuö.
5
ALLSHERJAR-KASSAL
með eða án hjóla
Fyrir leikföng — plötur o.fl.
Einnig kjörið sem
hillwr i barnaherberi
PÓSTSENDUM
TÓmSTUnDflHÚSIÐ HF
Laugauegi 164-Reubjaujt s=21901
Hvaóa Philish
ikar sk(
sem er, rakar
vel af þér
ave
eggið
Hraðari og betri rakstur. Það er
kostur nýja Philishave 90-Super 12,kerfis
ins. Teldu hnífana í gömlu Philips rak-
vélinni, þeir eru 18. Nýja
Philishave 90-Super 12,hefur 36
hnífa. Auk þess hefur þrýstingur
sjálfbrýnandi rakhnífanna á
rakhausinn.verið aukinn.
Árangurinn er hraðari og betri
rakstur en áður. Öll hár hverfa á
svipstundu.Finndu bara muninn.
Löng og stutt hár í sömu stroku. Nýja
Philishave 90-Super 12,kerfiö hefur
auðvitaö hina þrautreyndu hriníílaga
rakhausa með 270 rakraufum (90 á
hverjum haus). Áraniíurinn lætur ekki
á sér standa: Löng og stutt hár hverfa i
sömu stroku oj> rakhausarnir haldast
eins og nýir árum saman.
Finndu muninn.
Philishave 90-Super 12,er
rennileg og nýtiskuleg.
Hún fer vel i hendi og er
þægileg i notkun. Rak-
flöturinn hallast ögn, til
aukinna þæginda.
Reyndu
Philishave
þú velur Philishave.
1121 — Stillanleg rak-
sem hentar hverri
Bartskeri og
rofi. Auðvitað
gormasnúra og vönduð
gjafaaskja.
þjónusta tryggir
yðar hag. Pilips kann tökin á
tækninni.
PHILIPS
vja. Philishave
'O-Super 12
3x12 hnífa kerfið.
Eitt handtak og bartskerinn
af stað. Snyrtir barta
og skeggtoppa
á augabragði.
Skeggrót þín er sérstök, hver húð hefur sín
einkenni. Þess vegna hefur nýja Philishave 90-
Super 12,dýptarstillingu. Handhægurjennistillir
velur réttu stillinguna,sem
best hentar þinni húð og
skeggrót. Veldu 1—9 og
ein þeirra hentar þér.
Þess vegna velur þú lika PhilTshavé.
61412