Vísir - 05.05.1979, Síða 9

vism
LauRardagur 5. mal 1979.

Vs' wwc*
Þetta er eim upptoKusaiur sjonvarpsins 1 sjónvarpshúsinu aö Laugavegi 176 I Reykja vlk. Kostnaöur viö starlsliö og rekstur saiarins er áætlaöur um 800 þúsund krónur á
dag. Visismynd: JA.
Fastur kostnaður við upptökusal sjðnvarpslns er drjúgur:
100 ÞðSUND k TÍMANN
Þðn EKKERT SÉ GERT
1 umræðum um
sparnað hjá útvarpi og
sjónvarpi hefur meðal
annars verið f jallað um
hve mikið ýmsir þættir
og dagskrárefni kosti,
en hafa menn gert sér
grein fyrir þvi, hve
mikið það kostar til
dæmis hjá sjónvarpinu
að gera ekki neitt, — að
láta tækjabúnað standa
ónotaðan og starfs-
menn aðgerðarlausa?
Fastur kostnaöur viö rekstur
upptökusalar sjónvarpsins er
hvorki meira né minna en tæpar
átta hundruö þúsund krónur yfir
daginn, þaö er miöaö viö átta
stunda vinnudag. Þessi kostn-
aöur er hinn sami, hvort sem
salurinn er látinn standa ónot-
aöur og mannafli, sem honum
tilheyrir, ónýttur, eöa hvort
unniö er aö upptökum. Aö sjálf-
sögöu bætist einhver kostnaöur
vegna utanaökomandi útgjalda
viö, vegna þess efnis sem tekiö
er upp, en álitamál er, hvort
ekki borgar sig fyrir stofnunina
að leggja I slikan kostnaö til
þess aö geta nýtt tæki og menn,
sem hvort sem er eru kostnað-
armegin á reikningum stofiiun-
arinnar.
800 þúsund
yfir daginn
I kostnaöaráætlunum sjón-
varpsins kostar upptökusalur-
inn meö myndavélum, lýsingu,
hljóöupptökubúnaöi og stjórn-
tækjum 353.600 krónur á átta
tima vinnudegi. Rekstur eins
myndsegulbandstækis sem
nauösynlegt er i tengslum viö
upptökusalinn er áætlaöur
236.000 krónur þessa sömu átta
tima. Þar meö er tæknilegur
kostnaöur oröinn 589.600 krónur.
Ef viö Utum á kostnaöaráætl-
anirnar varöandi starfsliöiö er
gert ráð fyrir aö fast 9 manna
starfsliðsjónvarpssalarins kosti
144.000, stjórnandi upptökunnar
og aöstoöarmaöur hans 32.000,
sviðsmaður frá leikmyndadeild
16.000 krónur og stjórnandi
myndsegulbandstækis 16.000
krónur á átta tima vinnudegi.
Starfsliöiö kostarþvi 208þúsund
krónur og heildarkostnaöur
sjónvarpssalarins nemur þvi
797.600 krónum yfir daginn.
Fastur og útlagður
kostnaður
Samkvæmt þessum tölum
kostar það sjónvarpiö um 800
þúsund krónur aö láta upptöku-
salinn standa ónotaöan yfir dag-
inn,eöaum lOOþúsundkrónurá
timann.
Svo aö menn átti sig betur á
þvi hve stór hluti af kostnaði
sjónvarpsins þessi fasti kostn-
aður er, má nefna sem dæmi, aö
af þeim 40 milljón króna kostn-
aöi, sem varö viö gerð Silfur-
tunglsins i lok siöasta árs var
um helmingur upphæöarinnar
eöa um 20 milljónir króna fastur
kostnaöur sjónvarpsins i tækja-
búnaöi og mannafla. Útlagöur
kostnaður varö i þvi tilviki um
20 milljónir króna.
1 þeirri upphæö eru meöal
annars greiöslur til leikara,
leikstjóra, höfundar og
leikmyndateiknara, en rétt er
aö taka fram, að i leikverki á
borð viö Silfurtungliö er hlutfall
útlagðs kostnaöarmunhærraen
varöandi flest annaö dagskrár-
efni, sem sjónvarpiö tekur upp
og flytur.
—ÓR
Skyggnubækur og skyggnublöö í nálnnl framtíð?
ÚDÝRAR RÆKUR AN
N0KKURS PAPPlRSI
Hægl að koma meðalstðrum ððkum lyrlr á ðremur skyggnum
Jafnútbreidd og
vasatölva?
Veröur pappir óþarfur I bæk-
ur I framtlðinni? Aö þvi miöar
a.m.k. tæki, sem stórfyrirtæki I
Bandarlkjunum hafa smiöaö, og
nú er veriö aö gera ódýrar út-
gáfur af.
Hér er um eins konar skyggn-
ur aöræöa. A skyggnu, sem er á
stærð viö venjulegt póstkort,
komastum 100 blaösiöur úr bók.
Þannig þyrfti aðeins 2-3 slikar
skyggnur fyrir meöalstóra bók.
Aætlaö hefur verið, aö fram-
leiöslukostnaöurinn á eintak
gæti oröiö einungis brot af þvi,
sem nú kostar aö gera bók meö
venjubundnum hætti.
Til þess aö lesa slika skyggnu-
bók þarf hins vegar sérstaka
vél, sem stækkar letriö svo að
þaö veröi læsilegt. Kostnaöur
viö gerö slikrar lesvélar er nú
60-70 þúsund krónur. Þaö sem
gerir notkun hennar erfiöa, er,
aö hún er enn á stærö viö sjón-
varpstæki ogþvf ekki auövelt aö
færa hana úr staö.
Hins vegar fleygir tækninni
fram á þessu sviöi eins og svo
mörgum öörum. Bandariska
fyrirtækiö Bell og Howell er t.d.
aö smiöa nýtt lestæki, sem á aö
kosta innan viö 15 þúsund krón-
ur. Sú lesvél veröur einnig þaö
litil, aö hægt verður að bera
hana meö sér og t.d. lesa
skyggnubók i strætisvagni eöa
flugvél.
Þá hefur verið gerö sérstök
útgáfa af vélinni, sem varpar
mynd af mataruppskriftum á
eldhúsvegginn hjá húsmóöur-
inni, eins og sést á meöfylgjandi
teikningu.
Mörg fyrirtæki vinna nú aö
rannsóknum á þessu sviöi, og
ýmsir trúa þvi, aö ef hægt veröi
aö framleiöa litla og ódýra les-
vél, þá veröi ekki minni sölu-
möguleikar á slikum vélum, og
bókum I þær, heldur en varö t.d.
viö gerð vasatölvanna, og að
skyggnubækur veröi jafnal-
gengar hjá almenningi og vasa-
tölvan er nú orðin.
Mikill sparnaður
Eitt af þvi, sem taliö er að
muni auövelda framgang þess-
arar nýju tækni, er þaö mikla
vandamál, sem bókasöfn viöa
um heim, og þá ekki hvaö sist I
Bandarikjunum.eiga viöaö etja
bæði að þvi er varöar kaup á
bókum og timaritum, sem hafa
hækkaö verulega i veröi á sið-
ustu árum, og leigu eöa bygg-
ingu alls þess mikla húsrýmis,
sem þarf til aö geyma þessi ó-
grynni af bókum og blöðum.
Framleiöslukostnaður
skyggnubókar er sagður vera
innan viö helmingur þess, sem
kostar að framleiöa bók meö
venjulegum hætti. Þaö, sem
fyrst og fremst sparast er
pappir, póstburðargjöld og
geymslukostnaöur.
Skyggnubækur og skyggnu-
blöð eru þegar til i nokkrum
mæli, einkum bækur og timarit
sem fjalla um tæknileg efni.
—ESJ.
FJOLMIDLUN
Umsjón: Ólafur Ragnarsson
og Elias Snœland Jónsson
Húsmóöir les uppskrift úr matreiðslubók sinni á
veggnum.