Vísir - 04.07.1979, Blaðsíða 2

2
vísnt
MiOvikudagur 4. júli 1979
Á Suðurnesjum:
Er mjög skemmtilegt aðg
búa á Suðurnesjum:
Auöur óskarsdóttir, Njarövik.
Já, það er þaö bara. Þaö er alltafl
svolitiö um aö vera.
ina Dóra Hjálmarsdóttir, Sand-
geröi: Agætt alveg. Þaö er rólegt1-
og gott og ekkert of fábreytt.
I
Koibrún Grétarsdóttir, Sand-
geröi: Alveg dýrlegt! Fólkiö eiH
æðislega gott, þaö er ööruvisi eir1;
annað fólk.
I
Sigiö niöur á þilfar Óöins. Myndirnar tók Stefán Jónsson vélstjóri,
TækjasKOPlup
hamlar rannsðknum
í Surlsey
„Rannsóknir hafa ekki getaö
hafist enn vegna þess, aö ekki
var unnt að flytja allan nauö-
synlegan tækjakost út i eyna
fyrir helgi sakir veöurs, en viö
erum nú aö leggja siöustu hönd
á undirbúninginn”, sagöi Sveinn
P. Jakobsson, jarðfræöingur, er
Vfsir náöi sambandi viö hann I
Surtsey til aö kanna hvaö liöi
fyrirhuguöum visindarannsókn-
um á móbergsmyndunum i
eynni.
Rannsóknir þessar, sem eru á
vegum Náttúrufræöistofnunar-
innar, eru mjög umfangsmikl-
ar, og þurfti þvi að flytja mikinn
tækjakost út I Surtsey áöur en
þær gætu hafist. Var þyrla
varnarliðsins fengin til aö flytja
þyngstu stykkin, en þau vega
allt aö sex tonnum, og er;; þar
um aö ræða borunartæki og
traktor. Landhelgisgæslan sá
um flutning léttari tækja. Aö
sögn Sveins gegnu flutningarnir
að mestu vel, en þó tókst þyrl-
unni ekki aö koma öllum tækj-
unum á áætlunarstað vegna
óhagstæöra veöur-
skilyrða. „Þau þrjú tæki, sem
okkur vantar veröa flutt um leiö
og veður leyfir, og boranir hefj-
ast liklega 1-2 dögum eftir aö
þau berast til eyjunnar”, sagöi
Sveinn. AHO/IJ
Meðal þess sem þyrla varnarliðsins flutti út I Surtsey var dráttar-
vél.
Lfm sjón: 'Kútffaj
Pálsdóttir ðgjj
jHalldór I ______
Reynissonjj.
■
„Osíöur að fleygja lllgresi”
- spjallað við Hðkon Bjarnason.
skðgræktarsljðra, um nýútkomna
hðk hans um trjárækt
„Birtingur franska heimspekingsins Voltaire
segir einhvers staðar við Pangloss að mönnum
standi nær að rækta garðinn sinn en að flækjast
heimshorna á milli, og ég tel þennan boðskap
ekki siður eiga erindi til Islendinga”, tjáði Hákon
Bjarnason okkur, er við komum við á heimili
hans við Snorrabrautina til þess að reka nefið of-
an i nýútkomna bók hans, „Ræktaðu garðinn
þinn”, en hún hefur að geyma ýmsar gagnlegar
leiðbeiningar um trjárækt.
Leiöbeiningunum er fylgt úr
hlaöi meö fróölegu ágripi af
sögu trjáræktar og er rætt I
þvi sambandi um merkisfólk
margt, sem var haröákveöiö I
aö klæöa islenska fold i mann-
sæmandi föt og lét engan bilbug
á sér finna þótt hún streittist á
móti, Hákon gefur siöan yfirlit
yfir ýmsa þætti trjáræktar og á-
bendingar, sem aö gagni mega
koma áhugafólki um slika rækt.
Fjallað er um skaða á trjám og
hvernig unnt sé aö koma I veg
fyrir þá, um uppeldi og næring-
arþörf trjáa og um undirbúning
jarðvegs til trjáræktar. I kafl-
anum um jaröveg segir Hákon
meðal annars aö þaö sé hinn
mesti ósiður og sóun á verömæt-
um aö henda illgresi og ööru
dóti sem til fellur viö hreinsun
garöa, og sémiklu nær aö leggja
allan lifrænan úrgang i hauga
þar sem hann getur grotnaö
niður og oröiö aö frjórri mold á
ný. Leiöbeiningar eru gefnar
um hvernig megi flýta fyrir
slikri grotnun.
„Tré eru
félagsverur”
Þá geymir bókin yfirlit yfir
trjátegundir, sem rækta má viö-
ast hvar á byggðu bóli, og ljós-
og hitaþarfir nokkurra þeirra.
Rætt er um skipulag trjágaröa,
grisjun trjáa og snyrtingu,
gróöursetningu, söfnun trjá-
fræja og svo mætti lengi telja.
Einn kaflanna er helgaöur al-
mennri umræöu um tré sem lif-
verur. Segir Hákon þar meöal
annars: „Tré eru félagsverur
og vaxa þvi I lundum eða skóg-
um þegar þau eru sjálfráö. Þar
mná þau mestum þroska meö
þvi aö skýla hvert ööru og
tempra jafnframt útgufun sina.
Meö skugga sinum og skjóli
breyta þau lika jarövegi sér i
hag, I skóglendum vaxa oft
aörar plöntur en utan þeirra.”
Gústi og
Angustifolius
Hákon kveðst hafa byrjað aö
velta fyrir sér samningu um-
ræddrar bókar fyrir rúmlega
þrjátiu árum. „Ariö 1941 kom út
bók um trjárækt, sem ég hnoð-
aöi saman aö beiöni Ragnars I
Smára. Hann haföi komið að
máli viö mig og beðiö mig aö
skrifa svona bók I hvelli, og varð
ég viö beiðninni, enda þótt ég
skilji litiö I mér núna aö hafa
látið leiöast út i þetta. Ég hef
sjálfur snöggtum meira álit á
nýju bókinni. Bæöi ég og trjá-
ræktin höföum öðlast miklu
meiri reynslu siðan 1941. Fyrir
tæplega tveimur árum hóf ég að
skrifa bókina fyrir alvöru og hef
reynt aö gera hana eins hnit-
miðaöa úr garöi og unnt er til
þess að vera ekki meö neitt ó-
þarfa kjaftæöi. I bókinni eru
engar ljósmyndir, en Atli Már
teiknaöi fyrir mig myndir, sem
mér þykja mjög góöar. Hann
ætlaöi ekki aö fást til aö teikna
myndir i kaflann um verkfærin,
taldi myndefni af þvi tagi ekki
nógu ljóðrænt, held ég. Þó féllst
hann loks á aö teikna eina
mynd, sem sýnir hvernig ganga
á frá verkfærum milli þess sem
þau eru I notkun. Ég held aö
leitun sé aö fólki, sem er jafn .
klaufalegt aö fara með verkfæri
og íslendingar. Garðáhöldum er
oftast einfaldlega hent inn i bil-
skúr og þau látin ryðga af-
skiptalaus”.
Aftast I riti Hákonar er skrá
yfir bækur og greinar um trjá-
rækt og skyld efni, og auk þess
skýringar á latneskum trjá-
nöfnum. „Það er ófært að ausa
yfir fólk latinu án þess aö þaö fái
að minnsta kosti að vita hvaö
hún þýöir”, sagði Hákon. „Oft
kemur upp ruglingur meö teg-
undanöfn, og er þess skemmst
að minnast þegar maður aö
nafni Agúst kom heim meö
sýnishorn frá Alaska af trjáteg-
undinni Angustifolius, sem þýö-
ir mjóblaöa. Fólk vissi það hins
vegar skiljanlega ekki, heldur
hélt að tréð væri skirt I höfuöiö á
Ágústi. Síðan hefur það almennt
verið kallaö Gústaviöir”.
Hákon stendur hér hjá Dúnyllinum, sem hann kom meö heim frá Alaska fyrir rúmlega þrjátiu árum.
Mynd GVA