Vísir - 21.07.1979, Qupperneq 14

j&IfSIH Laugardagur 21. júli 1979.

14
Nauðungaruppboð
sem auglýst var i 78., 81. og 83. tölublabi Lögbirtingablabs-
ins 1978 á eigninni Látraströnd 13, Seltjarnarnesi, þingl.
eign Marinós ólafssonar fer fram eftir kröfu Lifeyrissjóbs
verslunarmanna á eigninni sjálfri mibvikudaginn 25. júli
1979 kl. 4.30 e.h.
Bæjarfógetinn á Seltjarnarnesi.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var f 34.,36.og37. tölublabi Lögbirtingablabs-
ins 1978 á eigninni Mibbraut 4, 2 h.t.v. Seltjarnarnesi.
þing. eign Þorgils Axelssonar fer fram eftir kröfu Lands-
banka tslands, á eigninni sjálfri mibvikudaginn 25.jiili
1979 Rl. 4.00 e.h.
Bæjarfógetinn á Seltjarnarnesi
Nauðungaruppboð
sem auglýst var 15., 8. og 10. tölublabi Lögbirtingablabsins
1979 á eigninni Heibvangur 32, Hafnarfirbi, talin eign
Reynis Jónssonar, fer fram eftir kröfu Ibnabarbanka is-
lands, Útvegsbanka tslands, Jóhanns H. Nfelssonar, hrl.,
og Gubjóns Steingrimssonar, hrl., á eigninni sjálfri mib-
vikudaginn 25. júli 1979 kl. 2.30 e.h.
Bæjarfógetinn I Hafnarfirbi,
Nauðungaruppboð
sem auglýst var I 78., 81. og 83. tölublabi Lögbirtingablabs-
ins 1978 á lób úr landi Lyngholts, Garbakaupstab, þingl.
eign Stálvikur h.f. fer fram eftir kröfu Innheimtu rikis-
sjóbs, á eigninni sjálfri þribjudaginn 24. júli 1979. kl. 2.30
e.h.
Bæjarfógetinn I Garbakaupstab
Nauðungaruppboð
sem auglýst var I 78.,81. og 83 tölublabi Lögbirtingablabs-
ins 1978 á eigninni Skúlaskeib 40,1 h. Hafnarfirbi talin eign
Sigurgeirs Gislasonar, fer fram eftir kröfu Inga R. Helga-
sonar, hrl., og Skúla J. Pálmasonar hrl„ á eigninni sjálfri
þribjudaginn 24. júli 1979 kl. 2.00 e.h.
Bæjarfógetinn I Hafnarfirbi
AUGLÝSING FRÁ
FÉLAGSMÁLA*
RÁÐUNEYTINU
Félagsmálaráðuneytið hefur nýlega stað-
fest almenna byggingarreglugerð, er gildir
fyrir allt landið, og tók hún gildi 19. júlí 1979.
Jafnframt eru úr gildi felldar allar
byggingarsamþykktir einstakra sveitar-
félaga.
Félagsmálaráðuneytið, 20. júlí 1979.
Staða rannsóknarmanns
hjá Veðurstofu íslands er laus
giös og grasnytjar
Agúst H.
Bjarnason
skrifar
Eina trjátegundin sem
myndar skóga á fslandi
Birki
Birki er eina trjátegundin,
sem myndar skóga á tslandi.
Engin þörf er á ab lýsa þvi nán-
ar, þvi ab þab er öllum vel kunn-
ugt, þótt þab geti verib mjög
breytilegt ab stærb og gerb, sé
grannt skobab. t tslendingabók
Ara fróba segir, ab um landnám
hafi tsland verib vibi vaxib milli
fjalls og fjöru. Sé gert ráb fyrir
þvi, ab mestur hluti landsins
fyrir neban 400 m yfir sjó hafi
verib vibi vaxinn, hefur birkib
þakib um 40-50 þús. ferkiló-
metra. Fyrir fáum árum var
könnub útbreibsla birkigróburs
og reyndist samfellt birki á ab-
eins um 1250 ferkilómetrum.
Auk þess fannst birki á smá-
blettum vibsvegar um mestallt
land. Mikill hluti skóglendisins
er enn i hrabri afturför. Þab
hefur þvi stöbugt hallab undan
fæti fyrir birkinu frá þvi land
byggbist.
Til varnar við þakleka
Birkib verbur um 80-100 ára
gamalt og fer þá ab hrörna.
Hæsta birki, sem mælzt hefur
hérlendis var 12.7 m á hæb og
um 60 ára ab aldri, þegar þab
fell fyrir snjóþunga. Stofn trés-
ins er oftast óskiptur nema þab
hafi orbib fyrir skakkaföllum,
og er hann tiltölulega grannur I
hlutfalli vib hæbina. Börkurinn
er þunnur, gljáandi, raubbrúnn
eba silfurhvitur og flosnar meb
aldrinum I þverspæni, svo
kallaba næfra. 1 Noregi og e.t.v.
hér voru næfrarnar lagbar á þök
undir torfib, aballega til þess ab
koma i veg fyrir leka. Kannski
dugir þetta ráb einhverjum,
sem stöbugt á I slíkum vandræb-
um. Margvislegir hlutir voru og
gerbir úr næfrum eins og t.d.
litlar vatnsheldar körfur, jafn-
vel bakpokar og sérlegir kamb-
ar, sem voru notabir til þess ab
gera mynstur I braubdeig.
Birkiberkinum sjálfur var oft
safnab og hann notabur til þess
ab súta skinn. Mér er kunnugt
um fólk sem hefur búib til seybi
af birkiberki og þykir þab mjög
gott vib niburgangi, aballega i
börnum og saubfé. Þá var sagt,
ab púlver af berkinum væri gott
móti magn- og kraftaleysi og
matarólyst. Taka átti fulla te-
skeib I senn, þrisvar daglega i
mysu. Mulinn börkur i ósöltu
smjöri þykir góbur til þess ab
setja i brunasár. Einnig var
barkarduft notab á barnsrassa
til ab verja fyrir sviba.
Úr vibarnýra, en þab er æxli á
trjánum, er skapast af
sveppum, voru smibabar tó-
baksdósir og abrir smáhlutir.
Þá var þab trú, ab væri vibar-
nýra geymt inni i bæ, brynnu
ekki húsin.
Þá er þess viba getib, ab vatni
var hellt yfir birkiösku og var
þab til margra hluta nytsam-
legt. M.a. þótti vatnib gott vib
brunasárum, innyflaormum og
flösu. Oskulögurinn var notabur
til þess ab búa til sápu. Vib
brunann verbur eftir salt af
kalfumkarbónati og var þvi
hellt i volga tólg og varb þá til
n.k. tólgarsápa. Ab minnsta
kosti i Viglundarsögu og
Heibarvigarsögu er getib um, ab
löbur var borib i hár mönnum.
Skjótt á litib verbur ekki komib
auga á abrar abferbir til þess ab
búa til löbur en á þennan hátt.
Birhi Visismynd: Þ.G.
svo lengi sem þab fúlnar ekki.
Af saftinni eru teknar tvær te-
skeibar I einu, 2-4 sinnum á dag.
Abur var hún talin mjög gób vib
berklum og gallsteinum, en auk
þess er hún þvagleibandi,
styrkjandi, samandragandi og
ormdrepandi. Hún er einnig gób
vib skyrbjúgi, holdsveiki, klába
og gulu. — Bezt er ab tappa
vatni af mebalstóru tré og helzt
skömmu ábur en þab laufgast,
þvi ab þá er mesta vatns-
streymib upp bol trésins.
Birkilauf
Af laufum birkisins má gera
sér te. Þau eru þurrkub og
sjóbandi vatni hellt yfir þau I
pott eba teketil og látib standa
um stund og má hræra i á
meban. Birkilaufate þykir sér-
lega heilnæmt.
Stundum eru búin til smyrsl
úr þurrkubum laufblöbum
birkisins. Þau eru þá sobin
saman vib tólg mataroliu eba
ósaltab smjör. Siban eru laufin
siub frá og smyrslib geymt i
þéttum dósum. Smyrsl þessi
þykja mjög græbandi.
eba Spiritus pyrolei betulae og
var ábur fyrr fáanleg I lyfja-
verzlunum, enda talsvert notub
þá, en nú munu önnur mebul
hafa leyst hana af hólmi.
Að lita með birki
Eins og svo margar abrar teg-
undir, var birki notab til litunar.
Börkurinn var einkum notabur
til þess ab lita skinn lifraraub.
Hann var saxabur nibur og hellt
á hann vatni. Slban var lögurinn
látinn standa á ylvolgum stab i
um hálfan mánub. Skinnib var
látib liggja þar i nokkra daga
eba þangab til þab hafbi tekib
dökkan lit. Laufblöbin voru
einnig höfb til litunar. Eru þau
sobin i vatni ásamt litlu af álúni
og gefa þau fallegan gulan lit.
Ýmis önnur not hafa menn
haft af birki. Birkivibur þykir
góbur til smiba og einnig var
birki notab, þegar gert var til
kola fyrr á öldum. Ekki eru tök
á ab fjalla um nánar um þátt
birkisins i búskap Islendinga.
Sú saga verbur eflaust skráb
sibar og ekki verbur hún okkur
til sérlegs sóma.
til umsóknar
Birkivatn
Birkiolía
Æskilegt er, að umsækjendur hafi stúdents-
próf eða hliðstæða menntun. Laun samkvæmt
launakerfi starfsmanna ríkisins. Upplýsingar
um starfið gefur deildarstjóri veðurfars-
deildar Veðurstofunnar.
Umsóknir ásamt upplýsingum um aldur,
menntun og fyrri störf ásamt meðmælum, ef
fyrir hendi eru, sendist samgöngumálaráðu-
neytinu fyrir 20. ágúst 1979.
Tappa má vatni af birkinu og
fæst þá þab, sem kallast birki-
vatn.Þabergertá þannhátt, ab
borab er nebanfrá skáhallt upp
á vib I stofn trésins. t holuna er
settur rörbútur (má vera álfta-
fjöbur) og litib ilát látib hanga
undir sem vatnib rennur i. Syk-
ur eba hunang er sett út I birki-
vatnib, svo ab þab verbi vel sætt.
Vatnib má geyma á flöskum,
Vib þurreimingu á berki,
greinum og rót birkisins verbur
til s.k. birkitjara eba birkiolía.
Hún hefur löngum verib notub
vib margs konar húbsjúkdóm-
um. Fyrr á árum var hún eink-
um framleidd i Rússlandi og
kallabist rússaolia eba á latinu
Oleum rusci. Blanda af tjör-
unni, spritti og eter gengur
undir nafninu Tinctura rusci
Fjalldrapi
Fjalldrapinn er af sömu ætt-
kvisl og birki, en er lágvaxinn
runni meb smáum kringlóttum
blöbum. Hann þykir gott hag-
kvisti fyrir saubfé einkum á
vetrum. Stundum var hann sett-
ur inn á milli tabsins, þegar þab
var borib I hrauka til þurrkunar
svo ab loftabi betur, svo var
hann notabur i eldinn.