Vísir - 28.07.1979, Síða 17
kórnum frá stofnun”.
„Hefuröu hlotiö einhverja
menntun á tónlistarsviöinu? ”
„Já, ég stundaöi nám viö Tón-
listarskólann I Reykjavlk og
lauk þaöan burtfararprófi '52.
Aöalhljóöfæriö mitt var klari-
nett og pianóiö var aukahljóö-
færi. Þá tók ég próf I tónfræöi,
tónlistarsögu og komposition
eöa samningu laga. Tón-
menntakennarapróf tók ég frá
Kennaraskólanum og annaö
slagiö hef ég veriö I söngtlmum
og námskeiöum”.
Vinsælasta dægurlaga-
söngkonan 1953
„Nú voru vinsældir þlnar sem
umsjónarmaöur öskalaga sjók-
linga miklar, en þú varst einnig
vinsæl söngkona”.
„Ég söng inn á einar 20
hljómplötur á þessum árum.
Mörg laganna voru eftir mig
sjálfa, gefin út á 78 snúninga
hraöa plötum af Islenskum tón-
um. Mörg þeirra uröu mjög vin-
sæl”.
„En söngst þú á dansleikjum
og skemmtunum?”
„Já, já. Ég tók nokkrum sinn-
um þátt I danslagakeppni SKI
sem söngvari og vann hana einu
sinni ef ég man rétt.einnig ýms-
um söngskemmtunum. Þá voru
íslenslcir tónar meö „kabarett”-
sýningar reglulega og þar söng
ég jafnan. En mér leiddist aö
syngja á dansleikjum og geröi
þaö sjaldan.
Svona eftir á aö hyggja finnst
mér aö þaö hafi veriö meira um
aö vera á þessum árum heldur
en nú. Þaö er kannski vegna
Texti: Axel Ammendrup
...Ungfrúna dáðu þeir fyrir hlýja og viðfelldna
rödd. Hafa þeir reist henni altari í horni borðstof-
unnar og sett þar konumynd í líkingu við dís óska
sinna og drauma...
Fréttabréf frá Jan Mayen sem birtist í sjó-
mannablaðinu Víkingi árið 1954.
Ungfrúin var Ingibjörg Þorbergs.
Ingibjörg Þorbergs var á þessum árum um-
sjónarmaður „óskalaga sjúklinga" og voru
þættirnir afar vinsælir jafnvel á Jan Mayen en
þangað heyrðust útvarpssendingar.
Ingibjörg hefur annars starfað í ein 33 ár hjá
Ríkisútvarpinu. Hún er landskunn af lögum sínum
og textum og á sjötta áratugnum var hún ein vin-
sælasta dans- og dægurlagasöngkona okkar is-
lendinga. Henni var boðiðtil Bandaríkjanna og kom
þar fram í útvarpi og sjónvarpi og vakti athygli.
Ingibjörg er viðmælandi Helgarblaðsins í dag.
„Ég haföi gaman af þessu
Jan Mayen bréfi sérstaklega
vegna þess aö Spegillinn birti
viöeigandi skopteikningu
skömmu siöar. Ég er ákaflega
stolt af þvi aö hafa veriö teiknuö
I Spegilinn”, segir Ingibjörg.
Viö höföum nú lokiö úr seinni
kaffibollanum og Ingibjörg
sprungiö á megruninni, sem
okkur Helgarblaösmönnum
fannst, svona strangt tekiö ekk-
ert bráönauösynleg. Viö geng-
um inn I stofuna I sérlega vist-
legri Ibúö þeirra hjóna, Ingi-
bjargar og Guömundar Jóns-
sonar, planóleikara.
Alltaf verið að semja
Ingibjörg hefur samiö mörg
vinsæl lög og viö spuröum hana
„klassískrar” spurningár
hvenær hún hafi byrjaö aö
semja.
„Ég hef eiginlega alltaf veriö
aö semja, bæöi talaö mál og tón-
list. Frá þvi ég man fyrst eftir
mér þóttist ég vera aö semja
eitthvaö og strax þá ákvaö ég aö
starfa viö tónlist er ég yröi full-
oröin. Ég byrjaöi nlu ára aö
læra á orgel. Ég var heldur ekki
nema tólf ára gömul þegar ég
söng I fyrsta skiptieinsöng I út-
varpi, þaö var I barnatimanum.
Þá var ég meö barnakórnum
„Sólskinsdeildin”, sem Guöjón
Bjarnason stjórnaöi. Ég á þvl 40
ára söngafmæli á þessu ári!
Slöan hef ég sungiö I flestum
blönduöum kórum á Reykja-
vlkursvæöinu og I Þjóöleikhús-
VÍSIR
Laugardagur 28. júli 1879..
vtsm
Laugardagur 28. júli 1979.
““
liiiii
skaut Guömundur, maöur Ingi-
bjargar, inn I.
„Syng ekki í baði
heldur..."
„Já þaö er alveg rétt”, segir
Ingibjörg. „Þegar andinn kem-
ur yfir mig er ég yfirleitt aö
gera eitthvaö allt annaö en aö
semja. Þá verö ég bara aö
henda öllu frá mér og setjast viö
skriftir. Þetta hendir mig t.d.
þegar ég er I baöi. Ég man sér-
staklega eftir einu skipti. Ég
var I baöi þegar ég fékk mjög
eindreginn innblástur. Ég varö
aö fara úr baöinu til aö skrifa
niöur ljóöiö — þaö var ekki einu
sinni timi til aö þurrka sér.
Þaö má þvl segja aö ég syngi
ekki I baöi, ég sem I baöi”.
í vetur var auglýst samkeppni
á vegum Barnahjálpar Samein-
uöu þjóöanna I tilefni barnaárs.
1 hverju aöildarlandi skulu valin
tvö ljóö og tvö lög og þau send til
höfuöstöövanna. Af þessum lög-
um og ljóöum veröa svo valin 24
þau bestu og þau gefin út á
plötu. Nýlega voru birt þau tvö
ljóö sem best þóttu af þéim sem
send voru inn á Islandi. Þau eru
eftir Ingólf Jónsson frá Prest-
bakka og hitt er eftir Ingibjörgu
Þorbergs.
„Varstu I baöi þegar þú
samdir þetta ljóö?”
„Nei, nei”, segir Ingibjörg og
hlær. „Hins vegar fékk ég full-
mótaöa hugmynd aö ljóöinu
einn daginn. Ég sá mynd frá
Hjálparstofnun kirkjunnar. Ég
man ekki gjörla hvernig myndin
var nema hvaö inn I hana voru
felldar litlar myndir af börnum.
Myndirnar voru af hvltum börn-
um, svörtum, rauöum, gulum
og börnum af hinum ýmsu kyn-
stofnum. Mér fannst myndin
góö og skoöaöi hana vel.
Nokkrum dögum siöar laust
ljóöi niður I huga mér og ég
geröi ekki annaö en aö skrifa
þaö á pappir.”
Ljóö Ingibjargar er þannig:
We're children of the
world today
We’re black, we’re white, we’re
any race
Together we’re one lovely face.
Viðlag:
We’re children of the world
today
Just children of the world
today
We’ll live to grow and friends
we’U stay
All children of the world
today.
We all need food all must
learn
Our rights are equal things
to earn.
We’re children of the world
today
o.sv.frv.
Our time will come to rule
and lead
Remember folks it’s love
we need.
We’re children of the world
today
o.s.frv.
I
I sjónvarpsþáttum í
Bandaríkjunum.
„Varst þú ekki eitthvaö I
Bandarikjunum ? ”
„Jú, mér var boöiö I tveggja
mánaöa kynnisferö til Banda-
rlkjanna áriö 1956. Þaö var kór
George Washington háskólans
sem bauö mér og skipulagöi
feröina. Ég kom fram I útvarpi
og sjónvarpi, bæöi I viötalsþátt-
um og skemmtiþáttum. I
skemmtiþáttunum söng ég
nokkur lög, bæöi á islensku og
ensku.
Hver mínúta var skipulögö
fyrirfram svo aö segja en I eitt
skipti haföi ég þó tima til aö
fara út aö versla i New York. A
einni aöalgötunni á Manhattan
var ég stöövuö af konu nokkurri.
Hún kynnti sig, lét mig fá nafn-
spjald og sagðist stjórna sjón-
varpsþætti sem hét: „Name
that tune” eða Nefndu lagiö.
Hún sagöist hafa séö mig i sjón-
varpinu og baö mig að vera meö
I næsta þætti.
Ég bjó i Ibúö meö tveimur
ungum leikkonum og þegar ég
sagöi þeim þetta, trúöu þær mér
ekki. Þær sögöust lengi hafa
reynt aö komast i þátt en hjá
CBS árangurslaust. Þær
hringdu þvi til CBS-sjónvarps-
stöðvarinnar til aö kanna máliö
en þetta reyndist allt vera rétt”.
Hollywood eða rfkisút-
varpið?
„Ég fór til sjónvarpsstöðvar-
innar en þar var fyrir fjöldi
manns I sömu erindagjöröum og
ég. Úr þessum hópi átti aö velja
tvo til aö taka þátt I „Name that
tune” og var þvl eins konar
keppni okkar á milli hver þekkti
flest lögin. Viö vorum tvö valin
úr þessum hópi, ég og maður
nokkur sem ég man ekki hvaö
heitir.
Nú var úr vöndu aö ráöa hjá
mér, þvl frliö mitt hjá útvarpinu
var búiö og ég þurfti aö fara
heim. Ég sá fram á þátttöku I
þó nokkrum sjónvarpsþáttum
og töluverðar upphæöir voru 1
boöi. En ég fóríieim.
Jólastemning I júllrigningunum.
Þegar heim kom fékk ég bréf
utanfrá þar sem mér var enn
boöiö aö koma fram I sjónvarps-
þáttum og ennfremur aö gera
prufuupptökur fyrir Capitol-
hljómplötufyrirtækiö”.
„Svo þú hefur fengiö aö velja
miíli Hollywood og Rfkisút-
varpsins?”
„Já, þaö má segja það og þvi
miöur valdi ég Rlkisútvarpiö.
Ég hef oft slöan velt þvl fyrir
mér hvort ég valdi rétt. En ein-
hvern véginn likaöi mér ekki
„show-bissnessinn” og mér
fannnst of mikil spenna 1 kring-
um þetta allt”.
Reykingar og ferðalög
„Þú sagðir mér einu sinni aö
þú legöir daglega fyrir peninga
sem svöruöu til kostnaöar eins
slgarettupakka. Gerir þú þaö
ennþá?”
„Já, já. Ég hef aldrei reykt en
hef stundum þóst reykja. Ég
setti daglega peninga sem svör-
uöu einum sigarettupakka, I
banka og keypti mér svo eitt-
hvaö fyrir peningana. Ég keypti
mér fyrst ljósakrónu og svo hitt
og þetta. Þaö tekur hjón eitt ár
aö safna fyrir sófasetti meö
þessu móti held ég.
Við Guömundur höfum safnaö
svona I rúm tvö ár og höfum
farið til útlanda fyrir slga-
rettupeningana Guðmundur
reykti annars tvo pakka á dag I
32 ár en einn daginn sagöi hann:
„Nú ætla ég aö reyna aö
reykja ekki I dag”.
Síðan eru liöin rúm tvö ár og
hann hefur ekki snert á slga-
rettu siöan. Ef viö reiknum mér
einn pakka á dag og Guðmundi
tvo þá eru þaö rúmar tvö þús-
und krónur á dag og næstum 750
þúsund krónur á ári sem viö
spörum. Viö fórum llka I þriggja
vikna ferö til ttalíu I vor fyrir
sigarettupeningana. Þetta
passaöi nokkuö vel nema hvaö
viö uröum náttúrulega aö bæta
viö fyrir gjaldeyri”.
Sellósvfta.
„Hvaö ertu helst aö gera
núna?”
„Ég er alltaf eitthvaö aö
semja en þvi miöur er tlminn
svo naumur af þvi ég vinn alltaf
fullt starf meö. Núna er ég aö
semja sellósvítu og er hálfnuö
meö þaö verk.
Ég er einnig meö leikrit I huga
og ég ætla ab fara aö vinda mér I
aö skrifa þab svo ég gleymi ekki
hugmyndinni en ég hef áöur
samiö sjö útvarpsleikrit.
Mér finnst alveg sérstaklega
gaman aö semja fyrir börn og
unglinga en þaö er vanþakklátt
starf hér á Islandi þvl barnaefni
er alltaf sett skör lægra.
Aö minu mati er verið aö kæfa
islenska barnabókahöfunda
enda er lltiö gefiö út af frum-
sömdu íslensku barnaefni.
Bókaútgefendur gefa helst ekki
út annaö barnaefni en þýtt er-
lent efni og þá helst myndasög-
ur. Hvernig veröur málfariö á
tslandi eftir nokkur ár ef börn
lesa ekkert annaö en mynda-
sögur?
Nei, þaö eru ekki gáfaöir
menn sem byggja ekki góöan
grunn undir húsiö sitt.
Þá má nefna útvarpið. Eitt
vinsælasta barnaefniö I útvarpi
eru leikrit, barna- og unglinga-
leikrit. titvarpiö flytur ekki eitt
einasta leikrit fyrir börn I allt
sumar. Þaö þykir vlst of dýrt
vegna þess aö þaö er fyrir börn.
Og þetta á aö heita barnaár!
Annars er ég búin aö vera I 33
ár á útvarpinu, hef hjakkað
mest allan þann tima I sama
farinu á tónlistardeildinni. Ég
kemst á eftirlaun eftir fimm ár
og þess vegna ætla ég ekkert aö
tala um útvarpiö núna”, sagbi
Ingibjörg Þorbergs.
—ATA
Myndir: Gunnar V. Andrésson
— SEGIR INGFBJÖRG ÞORBERGS í HRESSILEGU HELGARVIÐTALI
„Hljómplötunýjungar” stóö aö.
Þar var Ingibjörg kjörin besta
dans- og dægurlagasöngkona ts-
lands. Hún fékk 1080 atkvæöi en
Soffía Karlsdóttir fékk 1018 at-
kvæöi. Þær höföu mikla yfir-
buröi yfir aörar söngkonur.
Þá má einnig nefna aö mörg
laga Ingibjargar eru flutt aftur
og aftur af ýmsum listamönn-
um. Til dæmis er „Hin fyrstu
jól” sungin af mörgum kórum á
jólum og nýlega söng Megas
„Aravlsur” inn á plötu. Þá er
köku milli þess sem hann tók
myndir.
„Ég á fremur auðvelt meö aö
semja ljóö og lög” sagöi Ingi-
björg er hún settist aftur hjá
okkur. „Ég fæ þennan svo-
kallaöa anda yfir mig eöa inn-
blástur og svo er þaö bara aö ná
I blað og blýant til aö skrifa þaö
niöur áður en ég er búin aö
gleyma þvl”.
„Og andinn kemur oft yfir
hana á óheppilegustu tímum”,
„Þaö eru ekki gáfaöir menn sem byggja ekki góöan grunn undir húsiö
sitt.”
I BAÐI’
þess að sjónvarpiö var ekki
komið. Nú láta menn frekar
mata sig á skemmtununum
heima f stofunni”.
„Hvaða lög geröir þú vinsæl-
ust?”
„Þaö var tvimælaláust lag
mitt viö „Aravlsur” Stefáns
Jónssonar. Þá varö lagið „Hin
fyrstu jól” geysivinsælt, en nú
eru 25 ár síðan þaö var fyrst gef-
iöút á plötu. Þá uröu vinsæl lög-
in „Pabbi minn” og „Mamma
mln”, erlend lög meö textum
Þorsteins Sveinssonar lög-
manns, en hann hefur veriö for-
maöur Þjóöleikhúskórsins á
þriöja áratug. Þá varö lagiö „A
morgun” einnig mjög vinsælt,
en þaö er eftir mig”.
„Kom aldrei of seint".
„Þú hefur haft nóg að gera á
þessum árum”.
„Þaö er óhætt aö segja en ég
setti þaö aldrei fyrir mig. Hitt
var ef til vill erfiðara aö ég söng
flest kvöld, stundum á mið-
næturskemmtunum, og var svo
morgunþulur I útvarpinu.
En þrátt fyrir vökur kom ég
aidrei of seint i útsendingu.
Einu sinni munaöi þó mjóu. Ég
vaknaði nokkrum mlnútum
fyrir átta, en morgunútvarp
hófst sem betur fór ekki klukkan
sjö á þeim árum. Ég hljóp síðan
alla leiö ofan af Óöinsgötu og
niður I útvarp. Ég kom svo laf-
móö inn I þularherbergið um
leiö og klukkan sló.
Það hjálpaöi mér á þessum
árum aö ég er lltið fyrir áfengi
annars heföi ég tæplega verið
mjög hress I morgunút-
varpinu”.
Þaö er ekki ofsagt aö Ingi-
björg hafi verið vinsæl á þessum
árum. Til dæmis rákumst viö á
blaðaúrklippu frá árinu 1953.
Þar var skýrt frá úrslitum
skoöanakönnunar, sem blaöiö
lag eftir Ingibjörgu I sænsk-
finnskri kennslubók I tónmennt.
Af innblæstri
Viö læddum annarri
„klassiskri” spurningu aö Ingi-
björgu.
„Hvaö hefurðu samiö mörg
lög?”
„Ég hef ekki tölu yfir þaö en
þau eru sjálfsagt oröin eitthvaö
á annað hundraö bæöi sönglög
og barnalög. Ég skrifaði I tiu ár
I barnablaöið Æskuna og gaf út
lög svo tugum skipti á þess veg-
um”. Einnig samdi ég tónlist
viö barnaleikritiö „Feröin til
Limbó”, sem sýnt var 25 sinn-
um I Þjóðleikhúsinu ’65. Enn-
fremur þurfti ég oft að semja
tónlist I sambandi viö barna-
tima Otvarpsins, en ég var
stjórnandi þeirra um árabil hér
áöur fyrr.
Nú er Ingibjörg betur þekkt
sem lagasmiöur en ljóöahöfund-
ur. Samt liggur eftir hana fjöldi
ljóöa og hafa mörg þeirra birst
opinberlega.
„Er þetta ný hliö á þér Ingi-
björg?”
„Nei, varla er nú hægt aö
segja þaö. Ég samdi til dæmis
textann viö lagiö „A morgun”,
sem varö mjög vinsælt og ensk-
an texta viö þaö og einnig ensk-
an texta viö lagiö „Hin fyrstu
jól” og marga aöra texta hef ég
samið.
Hver veit nema ég sé eigin-
lega fyrsti Islenski „popparinn”
sem semur texta á ensku”, seg-
ir Ingibjörg og hlær.
Við báöum Ingibjörgu aö lofa
okkur aö heyra enska textann
viö „Hin fyrstu jól”. Hún varö
góöfúslega viö þeirri bón og
söng lagið með enska textanum
viö undirleik manns sins. Kom-
ust allir viöstaddir I jólaskap i
júlirigningunni og ljósmyndar-
inn nýtti tækifæriö og át jóla-