Vísir - 28.08.1979, Blaðsíða 23

Ævar R. Kvaran: „Rannsóknir
benda til aö tilveru mannsins
ljúki ekki þótt hjartað hætti aö
slá...”
Hljóövarp kl. 19.35:
Líf eftir dauðann
- erlndl Ævars R.
Kvaran um tllveru
elllr Detta lll
„Ég mun reyna aö sýna fram á,
aö sú skoöun aö tilveru mannsins
sé lokiö um leiö og hjartaö hættir
aö slá er röng”, —sagöi Ævar R.
Kvaran, sem flytur fyrsta erindi
sitt af þremur um dauöann I
hljóövarpi i kvöld klukkan 19.35.
„Fyrsta erindi nefnist „Er
dauöinn endir allrar tilveru
mannsins?” og mun ég i þættin-
um reyna aö kynna rannsóknir á
reynslu deyjandi fólks sem sam-
kvæmt læknaúrskurði hefur veriö
álitiölátiö, en hefur snúið aftur til
likamans. 1 rannsóknum þessum
bendir flest til að tilveru manns-
ins ljúki ekki þótt hjartaö hætti aö
slá og þvi sé ástæöulaust fyrir
fólk aö óttast dauöann.”
Annað erindi Ævars R. Kvaran
um dauöann nefnist „Höfum við
lifaö áöur” og hið þriöja ber
nafniö „Allt bendir til lifs aö
þessu loknu.” Er ekki aö efa, aö
margir munu leggja viö hlust-
irnar þegar þátturinn hefst i
kvöld enda er dauöinn mönnum
sifellt umhugsunarefni og Ævar
sá maöur hérlendur sem hvaö
mest hefur um þetta viðfangsefni
fjallaö.
Slónvarp í kvöld kl. 21.20:
MISHEPPNABUR
DÝRLINGUR
Ian Ogilvy er fáránlegur I mis-
heppnuöu hlutverki Dýrlingsins.
Nokkur reynsla er nú komin á
Dýrlinginn og er mér ekki grun-
laustum að margir hafi oröiö fyr-
ir vonbrigöum. Af þeim myndum
sem þegar hafa veriö sýndar i
sjónvarpinu er ljóst, aö hér er um
rpisheppnaöa þætti að ræöa og aö
Ian Ogilvy mun aldrei skipa þann
sess i hugum fólks sem Roger
Moore geröi foröum.
Fyrir það fyrsta er mikill mun-
ur á leikhæfileikum þessara
tveggja leikara og væri þaö út af
fýrir sig allt i lagi ef ekki kæmi
annaö og meira til. Uppbygging
þáttanna er einfaldlega oröin úr-
ejt og fyrir bragöiö virka þeir
hjægilegir og fáránlegir á allt
venjulegt fólk.
A siöustu árum hefur viss raun-
sæisstefna rutt sér til rúms i
sakamálaþáttum, þar sem sögu-
hetjan er mannleg og gerir mis-
tök. Þessir þættir, sem margir
eru vel unnir, hafa sumir borist
hingaö til lands og hafa þeir mót-
aö smekk sjónvarpsáhorfenda.
Þættir eins og Dýrlingurinn,
þar sem söguhetján gerir hina fá-
ránlegustu hluti án þess aö hár
bærist á höföi hans, eru þvi ekki
hoðlegir á þessum siöustu og
verstu timum raunsæisstefnunn-
ar, jafnvel þótt ofurmenni af
þessari gerö hafi þótt góö og gild
fyrir tiu árum.
En hvaö um þaö, Dýrlingurinn
er á dagskrá sjónvarpsins i kvöld
klukkan 21.20 og þaö eina sem ég
get gert er aö benda fólki á Sum-
arvökuna i hljóðvarpinu sem
hefst á sama tima.
— Sv.G.
Roger Moore geröi þaö gott forö-
um. enda var þá öldin önnur...
Þriðjudagur
28. ágúst
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.20 Fréttir. 12.45 Veöur-
fregnir. Tilkynningar. A
frivaktinniSigrún Siguröar-
dóttir kynnir óskalög sjó-
manna.
14.30 Miödegissagan: „Sorell
og sonur” eftir Warwick
Deeping.Helgi Sæmundsson
þýddi. Siguröur Helgason
les (2).
15.00 Miödegistónleikar.
16.00 Frétör. Tilkynningar.
(16.15 Veöurfregnir).
16.20 Þjóöleg tónlist frá
ymsum löndum. Askell
Másson kynnir indverska
tónlist, fyrsti hluti.
16.40 Popp.
17.20 Sagan „Úlfur, úlfur”
eftir Farley Mowat,
17.55 A faraldsfæti.
18.15 Tónleikar. Tilkynn-
ingar.
18.45 Veöurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki.
Tilkynningar.
19.35 Er dauöinn endir allrar
tilveru mannsins? Ævar R.
Kvaran flytur fyrsta erindi
sitt um dauöann.
20.00 Tónlist eftir César
Franck og Gabriel Fauré.
Paul Crossley leikur á planó.
20.30 Útvarpssagan: „Trúö-
urinn” eftir Heinrick Böll,
21.00 Tvisöngur: Guörún
Tómasdóttir og Margrét
Eggertsdóttir syngja lög
eftir Björn Jacobsson. Ólaf-
ur Vignir Albertsson leikur
á pianó.
21.20 Sumarvaka a. Seint mun
þaö sumar gleymast, Torfi
Þorsteinsson bóndi i Hafa
Hornafirði rifjar upp minn-
ingar frá vegavinnu á
Austurlandi 1927, — fyrri
hluti. b. Um ársins hring,
Nokkur kvæöi eftir Gunn-
laug F. Gunnlaugsson.
Baldur Pálmason les. c.
Hrakningar breskra her-
manna á Eskifjaröarheiöi á
striösárunu. Frásaga eftir
Bergþóru Pálsdóttur frá
Vesturhúsum. Sigriöur
Amundadóttir les. d. Kór-
söngur: Stúdentakórinn
syngur. Söngstjóri: Jón
Þórarinsson.
22.30 Fréttir. Veöurfregnir.
22.50 Harmonikulög. Aimable
leikur.
23.00 A hljóöbergi. Umsjónar-
maöur: Björn Th. Björns-
son listfræöingur. „Jane
Eyre” eftir Charlotte
Brontef. Helstu hlutverk og
leikarar: Jane Eyre/Claire
Bloom, Edward
Rochester/Anthony Quayle,
Mrs. Fairfax/Cathleen
Nesbitt, Adéle Varens/Anna
Justine Steiger. Þriöji og
siöasti hluti.
23.45 Fréttir. Dagskrárlok.
Þriðjudagur
28. ágúst 1979.
20.00 Fréttir og veöur
20.25 Auglýsingar og dagskrá
20.30 Afrika Þriöji þáttur.
Suöur-Afrika Þýöandi og
þulur Gylfi Pálsson.
21.20 Dýrlingurinn Svartur
september Þýöandi Krist-
mann Eiösson.
22.10 Umheimurinn Umræöu-
þáttur um erlenda viöburöi
og málefni. Umsjónar-
maður Gunnar Eyþórsson
fréttamaöur.
23.00 Dagskrárlok
hús. En svo vill til aö Bernhöfts-
Samskipti öreiga og auövalds
eru meö ýmsu móti eins og al-
kunna er. Oftast nær er þó staö-
an sú, aö auövaldiö telur sig
ekki vera aflögufært, þegar for-
sprakkar öreiganna knýja á um
hærra kaup. Þaö heyrir þvi ekki
til hins daglega brauös I sam-
skiptum þessara aöila, þegar
oddviti eignastéttarinnar I land-
inu kallar á forsprakka öreiga-
samtakanna og tilkynnir þeim
aö hann hafi ákveöiö aö gefa
þeim heilt hús I minningu þeirra
bolsa, er þar bjuggu i öndveröu
og skipulögöu aöförina aö auö-
valdinu meö sjálfa heimsbylt-
inguna fyrir augum.
Þetta geröi þó Þorkell Valdi-
marsson, en á fasteignir hans og
þeirra systkina veröur tæplega
komiö tölu fremur en eyjarnar I
Breiöafiröi og hólana I Vatnsdal
ellegar vötnin á Arnarvatns-
heiöi. Hornhúsiö á móti Vestur-
götu og Ægisgötu kemst ekki I
Isiandssöguna fyrir Silla og
Valdabúöina eöa Fjólubarinn,
heldur þau miklu pólitísku
siagplön, sem þar voru lögö af
frumherjum öreigabaráttunnar
i þessu landi og þar bjuggu
löngu á undan Silla og Valda.
Eftir þvl sem byltingahug-
sjónin hefur útþynnst (Óskari
Garibalda á Siglufiröi til hinnar
mestu skapraunar og raunar
fleiri) hefur þessi gamla öreiga-
hreyfing snúiö sér aö öörum
verkefnum eins og til aö mynda
verndun gamalla húsa. Þorkell
Valdimarsson gat þvf aö skaö-
lausu fyrir auövaldiö lagt sinn
skerf af mörkum til nútfma ör-
eigabaráttu meö þvi aö afhenda
forkólfum hreyfingarinnar
þetta sögufræga hús til eignar
meö öllu múr- og naglföstu. En
varöveisluhugsjónin var þá ekki
dýpri en svo, aö blekiö var ekki
þornaö á gjafabréfinu (Ingi R.
geröi þaö úr garöi af sinni al-
kunnu kúnst) en forkólfarnir
seldu húsiö meö öllum minning-
unum til þess aö kaupa stein-
steypurúmmetra i einhverri al-
þýöuskrifstofuhöll.
Meöan öreigadeild hinnar
gömiu byltingahreyfingar lætur
þetta sögulega hús lönd og leiö
stendur intelligensian i ströngu
viö aö varðveita þaö sem Sveinn
Ben kallaöi einhvern tima
danskar fúaspýtur i Bakara-
brekkunni. Einhvern veginn
hefur þaö gerst aö varöveislu-
áhugamenn hafa gert Bern-
höftstorfuna aö miöpunkti
þeirra annars ágætu hugmynda
aö varöveita gömul, merkileg
torfan er hvorki falleg né sér-
deilis menningarsöguleg. Og þvi
ekkert sjálfgefiö aö endur-
byggja eigi þessa kofa eins og
Ólafur Jóhannesson hefur rétti-
lega bent á. Ekki er óhugsandi
aö þarna mætti byggja snotra
byggingu fyrir forsætis-
ráöuneytiö og e.t.v. utanrfkis-
ráöuneytiö, sem útiægt hefur
veriö gert úr miðborginni og er
af þvl skaði, sem áhugamenn
um borgarskipulag ættu aö hafa
meiri áhyggjur af en litt sögu-
legum kofum.
Menn hafa rætt um aö færa lif
i miöbæinn meö þvi aö innrétta 1
Bernhöftstorfukofunum skrif-
stofur fyrir Thor og Guörúnu
Jónsdóttur eöa hverja aöra odd-
vita i listamannabandalaginu
og Torfusamtökunum og eyöi-
leggja svo bisnessinn fyrir
Mokkakaffi meö þvi aö draga
listamenn borgarinnar á lista-
mannakaffi I Torfunni. Frá
sjónarmiði almennra borgara
og jafnvel séö af kögunarhóli ó-
breyttra félaga i Bandalagi is-
lenskra listamanna gæti þaö
eigi aö siöur orkaö tvimælis
hvort þessi innrétting Bern-
höftstorfukofanna myndi lifga
upp á miöbæinn frá þvi sem nú
er. Þeir á útimarkaönum komu
á hinn bóginn auga á hvernig
svona miðborgarupplifgun ger-
ist i raun og veru meö þátttöku
aimúgafólks.
Spurning er þvi hvort ekki liti
betur út fyrir intelligensiudeild-
ina aö beina varöveisiuspjótum
sinum aö húsinu, sem Þorkell
Valdimarsson gaf af svo mikilli
rausn og af svo djúpum skiln-
ingi á menningargildi húsa, þar
sem eitthvaö annað og meira
hefur gerst en einföld kaup-
mennska. Þaö væri tii þess aö
koma i veg fyrir frekari útþynn-
ingu hugsjónarinnar, sem ósk-
ar Garibalda hefur haft áhyggj-
ur af allt frá ’38.
Svarthöföi.