Morgunblaðið - 30.09.2001, Blaðsíða 48
Harry þolinmæð-
ina og stingur af
frá öllu klabbinu
og fer til Guat-
emala. Hann tel-
ur sig nú hólpinn
frá því upprenn-
andi kaldastríðssamfélagi sem hann
var farinn að hata, en þar skjátlast
kauða. Guatemala er á þessum árum
bara enn einn leikvangur stórveld-
anna í baráttu hugmyndafræðanna.
Bandaríska leyniþjónustan og
kommúnískir útsendarar takast þar
á í huldubaráttu og beita fyrir sig
innfæddum tindátum af mikilli
grimmd til að klekkja á andstæð-
ingnum og Harry kemst ekki hjá því
að taka þátt.
Harry er harður nagli og tekur því
sem fyrir hann ber með mátulegu
jafnaðargeði og miklu ofbeldi. Þátt-
takendur í sögunni eru eins og
Harry, litaðir mjög sterkum litum.
Þeir eru annaðhvort góðir í gegn eða
hinir verstu drulludelar og eru
bandarískir fjölmennari í seinni
flokknum. Þær kvenpersónur sem
koma fyrir eru hinar mestu breddur
og alltaf til í að koma sínu til leiðar
með kynþokkanum og finnst mér
þessi einfaldleiki í persónusköpun
einn helsti ljóðurinn á annars góðri
og áhugaverðri bók. Höfundarnir
virðast hafa lagt upp með að gera
bók sem væri samblanda krimma af
gamla skólanum og sagnfræðilegrar
úttektar og hefur bara tekist nokkuð
vel upp.
Þetta er ljót og oft og tíðum
ruddaleg saga. Bandaríska leyni-
þjónustan fær ekki háa einkunn í sið-
semiskladdann; endalaust baktjalda-
makk og mannfórnir í þágu
málstaðarins, en tilgangurinn helgar
víst meðalið. Þetta er enn ein pens-
ilstrokan í þeirri heimsmynd sem við
búum nú við. Í leit okkar að sögulegu
orsakasamhengi má þó ekki gleyma
að sú gósentíð sem við á Vesturlönd-
um göngum nú í gegnum byggist að
miklu leyti einmitt á óbilgirni Banda-
ríkjanna í utanríkispólitík þeirra. Ef
litlir dómínókubbar eins og banana-
lýðveldið Guatemala hefðu ekki
haldist uppréttir er ekki loku fyrir
það skotið að kalda stríðið hefði
breyst í kjarnorkuvetur. Ber okkur
því ekki að gæta hófs í formælingum
á því kerfi sem verndar velmegun
okkar. VIÐ erum jú kerfið.
ÞAÐ Á ekki af Kananum að
ganga. Aðeins fáum vikum eftir
hryðjuverkin í New York, sem sumir
segja að muni breyta gangi sögunn-
ar, er farið að leita skýringa á ódæð-
inu. Sagan er nú skoðuð í ljósi þess-
ara atburða og reynt að finna orsakir
þess að menn geti orðið svo blindir af
heift að þeir geti bókstaflega steypt
sér í opinn dauðann með hinn hrylli-
legasta farangur; lifandi fólk. Á með-
an verið er að hreinsa til í rústunum
á Manhattan hafa sjálfkvaddir spek-
úlantar og sögurýnar verið að ryk-
suga skúmaskot bandarískrar utan-
ríkisstefnu til að hreinsa loftið. Við
það hefur margt misjafnlega geðfellt
komið í ljós sem sjálfsagt hefur alltaf
verið þekkt en aldrei áður verið sett í
jafnóhuggulegt samhengi. Kjarn-
orkuveldið Bandaríkin hefur verið í
fararbroddi hins „frjálsa heims“ frá
lokum seinna stríðs og verndað þetta
frelsi með kjafti og klóm og þar sem
það hefur ekki dugað, með morðum
og pyntingum.
Bókin American Century: Scars
and Stripes gefur okkur innsýn í
brot af þessari sorgarsögu. Árið er
1949 og Bandaríkin eru á barmi
styrjaldar í Kóreu og kommagrýlan
með McCarthy á hælunum er á
hraðri uppsiglingu. Flugmaðurinn
Harry Blokk upplifir ameríska
drauminn. Með fallega konu sér við
hlið, gott starf og hús í úthverfinu.
En allt er þetta gegnumrotið þegar
skyggnst er undir yfirborðið;
framhjáhöld, grasserandi fordómar,
og forpokunarháttur. Harry er kall-
aður í herinn til að berjast gegn
kommúnistum í Kóreu og reyna
ásamt öðrum að koma í veg fyrir að
fyrsti dómínókubburinn falli. Dóm-
ínólíkingin var notuð til að lýsa þeirri
keðjuverkun sem gæti hafist með
valdatöku kommúnista í Kóreu.
Önnur lönd áttu þá að geta fallið fyr-
ir rauðu hættunni eins og kubbar í
dómínó. Við kvaðninguna missir
Myndasaga vikunnar er Americ-
an Century: Scars and Stripes eftir
þá Howard Chaykin, David Tisch-
man, Marc Laming og John Stokes.
Útgefið af DC Comics, 2001. Bókin
er fáanleg í Nexus 6 á Hverfisgötu.
heimirs@mbl.is
Dómínó-
forleikur
MYNDASAGA
VIKUNNAR
Heimir Snorrason
48 SUNNUDAGUR 30. SEPTEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
!"#!$% &'$% &(
KRISTNIHALD UNDIR JÖKLI
e. Halldór Laxness
í leikgerð Sveins Einarssonar
Í KVÖLD: kl. 20 - UPPSELT
3. sýning fim 4. okt kl. 20 - ÖRFÁ SÆTI
4. sýning fö 5. okt. kl. 20 - ÖRFÁ SÆTI
5. sýning lau 13. okt kl. 20 - ÖRFÁ SÆTI
6. sýning su 14. okt kl. 20 - NOKKUR SÆTI
7. sýning fi 18. okt kl. 20 - LAUS SÆTI
8. sýning fö 19. okt kl. 20 - LAUS SÆTI
MEÐ VÍFIÐ Í LÚKUNUM e. Ray Cooney
Lau 6. okt, kl. 20 - ÖRFÁ SÆTI
Fö 12. okt. kl. 20 - NOKKUR SÆTI
Lau 20. okt. kl. 20 - ÖRFÁ SÆTI
FÖ26. okt kl. 20 - LAUS SÆTI
Lau 3. nov kl. 20 - LAUS SÆTI
PÍKUSÖGUR e. Eva Ensler
Í KVÖLD: kl. 20 - ÖRFÁ SÆTI 50. sýning
Fi 4. okt kl. 20 - UPPSELT
Fö. 5. okt kl. 20 - NOKKUR SÆTI
Lau 6. okt kl. 20 - NOKKUR SÆTI
Fi 11. okt kl. 20 - LAUS SÆTI
Lau 13. okt kl. 20 - LAUS SÆTI
ÖNDVEGISKONUR e. Werner Schwab
Lau 6. okt. kl. 20 - LAUS SÆTI
Fim11. okt. kl. 20 - LAUS SÆTI
Fö 12. okt. 20 - LAUS SÆTI
ATH. AÐEINS ÞESSAR SÝNINGAR
UMRÆÐUKVÖLD Á VEGUM
SIÐFRÆÐISTOFNUNAR
Evrópska framúrstefnan. Upplestrarkvöld
með yfirlýsingum og ljóðum eftir F. T.
Marinetti, T. Tzara o.fl. Þr. 2. okt. kl. 20.00.
Stóra svið
Litla svið
3. hæðin
Miðasala: 568 8000
Miðasalan er opin kl. 13-18 og fram að sýningu
sýningardaga. Sími miðasölu opnar kl. 10 virka daga.
Fax 5680383 midasala@borgarleikhus.is
Munið áskriftarkortin
Sölunni lýkur um helgina
VERTU MEÐ Í VETUR!!!
Pjotr Tsjajkovskíj: Fiðlukonsert
Pjotr Tsjajkovskíj: Sinfónía nr. 4
Hljómsveitarstjóri: Myron Romanul
Einleikari: Akiko Suwanai
Japanski fiðluleikarinn Akiko Suwanai vann sér það til frægðar 1990
að verða yngsti sigurvegarinn í hinni þekktu Tsjajkovskí-fiðlukeppni í
Moskvu, þá aðeins fjórtán ára gömul. Sagan segir að Tsjajkovskí hafi
aðeins verið fjögurra ára þegar hann samdi sitt fyrsta tónverk.
Sinfónían
Háskólabíó við Hagatorg
Sími 545 2500
sinfonia@sinfonia.is
www.sinfonia.is
AÐALSTYRKTARAÐILI
SINFÓNÍUNNAR
M
Á
T
T
U
R
IN
N
&
D
Ý
R
Ð
IN
Undrabörn
Gul áskriftaröð föstudaginn 5. október kl. 19:30 í Háskólabíói
!"
!
"#$%
&
'(#)#***#
#
$
%&' "
#
+
&,(
-., $
(
&
'(#)#***#
(&&
)
*
$
+
," -
/
01
,
$
,
2
(
"
(,
)*#
/
# 3
( ,
(
.
4 5#'(#6#7**#
.
/
/
( *
""
8
-
,
$
9,
# +
8
9
0
#:
( .;
/ 51
(./
.(# (. #'(#6#7**#
!
"##$%&
!
""##$%&
"'() $*&+
""##$%&
"##$%&
"
""##$%&
"%,"$$*&+
#$
%,"$$*&+
'() $*&+
,&-. /0
% &&' $
!("
) *
& ) * *# & '*
* ) * &
("+ ) *
$0 1223455
678.
7 7
9
6:
9
7
; &<
=>4? 7;;
/ IRO Á ÍSLANDI, Loftkastalinn, kl. 20.
sun 30/9 kl. 20 síðasta sýning
Miðasala er í síma 552 3000, virka daga
kl. 12-16, um helgar frá kl. 16 og fram að
sýningu.
MEÐGÖNGUFATNAÐUR
fyrir mömmu
og allt fyrir litla krílið
Þumalína, Pósthússtr. 13, s. 551 2136
Ungbarnafatnaður
Komdu í bæinn og skoðaðu úrvalið og
verðið. Allt fyrir mömmu.
Þumalína, Pósthússtr. 13, s. 551 2136.
ÍRSKA hljómsveitin The
Cranberries hefur tekið
nýjasta myndband sitt úr
umferð því það sýnir
myndir af skýjakljúfum,
flugvélum og krítaðar út-
línur af líki á gangstétt.
Í yfirlýsingu frá sveit-
inni segir að margir telji
að sum atriði í mynd-
bandinu við smáskífuna
„Analyse“ skírskoti óþægi-
lega beint til hörmung-
anna í Bandaríkjunum
11. september.
Ákveðið hefur verið að
endurgera myndbandið
og klippa það til frá
grunni.
Smáskífan með laginu
kemur út 15. október og
fylgir ný breiðskífa,
Wake up and Smell the
Coffee, fast á hæla hennar.
The Cranberries komin á ról
Hætt við myndband
Dolores
O’Riordan
FÓLK Í FRÉTTUM