Morgunblaðið - 21.07.2002, Blaðsíða 22

22 SUNNUDAGUR 21. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
FYRIR rúmum 300 árum létenskur sendiherra, RobertMolesworth, þau orð fallaum Dani að hann hafi aldreikynnst eins jafnlyndri og
sviplíkri þjóð, þeir séu eiginlega allir
eins. Þeir sem hlustað hafa á danska
rokktónlist síðustu ár, eða í það
minnsta þá dönsku rokktónlist sem
náð hefur inn í útvarpsstöðvar hér á
landi, taka sjálfsagt undir þessa
skoðun Molesworths, enda hefur það
litla sem hér hefur heyrst einkennst
af því að vera eins og allt annað, að
hljóma að segja nákvæmlega eins og
allt það popp sem á eyrum manna
dynur. Ekki er þó bara við Dani að
sakast í þessu, annað eins hefur
heyrst af íslenskri tónlist sem hljóm-
ar ófrumleg, ekki síður en tónlist frá
öðrum löndum. Þrátt fyrir það hafa
Íslendingar gjarnan litið niður á ná-
granna sína á hinum Norðurlöndun-
um fyrir það hvað þeir eru gjarnir á
að fara troðnar slóðir, hve þeim er
ósýnt að taka áhættu, og gleyma því
þá að sú tónlist sem helst berst hing-
að til lands er varla dæmigerð fyrir
það sem markvert er á seyði í hverju
landi, eða hvað halda þeir um ís-
lenska tónlist sem heyra bara í Svölu
en ekki Sigur Rós?
Hátíð fimmtíu hljómsveita
Fyrstu helgina í maí var haldin í
Árósum árleg rokkhátíð þar sem
stefnt var saman hljómsveitum af
Norðurlöndunum öllum, um fimmtíu
hljómsveitir alls, flestar frá Dan-
mörku en sex voru frá Noregi, fjórar
sænskar, tvær finnskar, einn lista-
maður frá Færeyjum og ein hljóm-
sveit var frá Íslandi, Fídel. Hátíðin
hefur verið haldin að undirlagi sam-
taka danskra rokktónlistarmanna,
ROSA, undanfarin ár, en nú vill svo
til að hugsanlega verður þessi átt-
unda hátíð sú síðasta því blikur eru á
lofti um framtíð ROSA; eftir tuttugu
ára starf bendir margt til þess að ný
stjórnvöld í Danmörku muni skrúfa
fyrir fjárveitingar. Meira um það síð-
ar.
Spot 08 var haldið í Musikhuset í
Árósum, heljarmikilli tónlistarhöll
skammt frá miðbænum. Tónlist var
flutt á fimm sviðum, einu í hinum svo-
nefnda stórasal, annað í minni sal,
það þriðja var í bakherbergi að segja
undir stóra sviðinu, fjórða í litlu húsi
sambyggðu stórasalnum og síðan var
svið sett upp í anddyrinu. Þó nokkr-
um fjölda mátti koma fyrir í húsinu
en þó tekin ákvörðun um að selja
ekki meira en 2.000 miða, enda ljóst
að ekki kæmust allir í einu að í hverj-
um sal fyrir sig. Það gekk líka vand-
ræðalaust þótt iðulega þyrfti að bíða í
röð, sérstaklega ef eitthvað var
spunnið i viðkomandi hljómsveit,
enda má ekki gleyma því að talsvert
var af boðsgestum, blaðamönnum og
spæjurum útgáfufyrirtækja.
Áhrif frá Björk
Skipuleggjendur Spot leggja sig
eftir því að velja á hátíðina helst
hljómsveitir sem eru allt að því
óþekktar, en inn á milli fljóta síðan
sveitir sem hafa náð að skapa sér
nafn. Stærsta nafnið á Spot 08 að
þessu sinni var sænska rokksveitin
Kent, en einnig var greinilega mikil
eftirvænting eftir einni danskri sveit,
Saybia, sem var að segja óþekkt þeg-
ar samið var við hana að hún myndi
spila á Spot 08, en frá því að sá samn-
ingur var undirritaður hefur Saybia
orðið ein vinsælasta hljómsveit Dan-
merkur og seldi meðal annars um
44.000 eintök af fyrstu breiðskífu
sinni sem er gríðarlega góður árang-
ur. Aðrar hljómsveitir þekkja eflaust
einhverjir, til að mynda finnsku
sveitirnar The Crash og Puddu Var-
ano, norsku breakbítboltana í Xplod-
ing Plastix, færeyska söngvarann
Teit og danska tónlistarmanninn
Marcus Winther-John sem áður söng
með dönsku hljómsveitinni Whale.
Hann var reyndar fyrsti tónlistar-
maðurinn sem lét í sér heyra á hátíð-
inni, lék í stóra salnum strax að lok-
inni setningarathöfn og var vægast
sagt afskaplega leiðinlegur. Meira
stuð var í bakherberginu sem áður er
nefnt því þar tróð upp unglingasveit-
in Lampshade og var býsna efnileg, á
að vísu eftir að spila sig betur saman
og slípa af sér tilgerð, en lofar svo
sannarlega góðu. Þess má geta að
söngkona sveitarinnar beitti rödd-
inni býsna frumlega og minnti ekki
lítið á Björk Guðmundsdóttur. Þriðja
hátíðarsveitin, Under byen, var síðan
sannkölluð opinberun, afskaplega
forvitnileg hljómsveit, frumleg og
ævintýraleg í senn með framúrskar-
andi söngkonu sem minnti jafnvel
meira á Björk í raddbeitingu og
söngstíl en áðurnefnd Lampshade.
Lög sveitarinnar eru sambland af
framúrstefnurafpoppi, lágstemmdu
síðrokki og hreinræktaðri tilrauna-
mennsku. Til viðbótar við Bjarkar-
áhrifin, sem var gaman að heyra, má
geta þess að aðdáendur Under byen
voru að stórum hluta, ef ekki stærst-
um, ungar stúlkur sem söfnuðust í
hnapp fyrir framan sviðið, en sveitin
er frá Árósum og sendi frá sér sína
aðra breiðskífu fyrir skemmstu.
Kæruleysisleg
rokkkeyrsla
Fleira gott var í boði þennan upp-
hafsdag hátíðarinnar, nefni The Rav-
eonettes sem minnti um margt á Jes-
us and Mary Chain, en þó með eigin
hljóm; skemmtilega kæruleysisleg
rokkkeyrsla og vel rödduð. Sænska
rokksveitin Mopeds kom líka
skemmtilega á óvart, glaðbeittir
stuðrokkarar með tilbrigðum; bættu
við sig gítarleikara til að skreyta
nokkur lög með smá sýru og líka
blásaradúó sem setti sinn svip á allt
klabbið. Prýðilegt bílskúrsrokk.
Finnska hljómsveitin The Crash er
til alls líkleg á Skandinavíumarkaði,
rokksveit með afbragðs söngvara og
grípandi viðlögum, ekki ósvipuð
Suede, en ekki ýkja frumleg. Einnig
vakti athygli mína færeyski tónlist-
armaðurinn Teitur Lassen sem
syngur við eigin undirleik á gítar.
Hann er framúrskarandi söngvari,
góður gítarleikari og lögin sem hann
flutti vel samin. Teitur, sem á ættir
að rekja hingað til lands, gæti sem
best náð árangri víða, til að mynda
vestan hafs, en hann er víst kominn
með samning þar. Norðmenn hafa
sannað sig sem hugmyndaríka dans-
tónlistarsmiði og Xploding Plastix
stóð undir væntingum. Lögin voru
uppfull af skemmtilegum hugmynd-
um og gríðarlega þéttum bassabotni.
Spái því að Xploding Plastix eigi eftir
að birtast hér á landi áður en langt
um líður.
Annað sem bar fyrir augu og eyru
föstudaginn 10. maí var ekki gæfu-
legt. Kröyt vakti einna helst athygli
mína fyrir að þar fór þriðja sveit
kvöldsins sem var undir sterkum
áhrifum af Björk Guðmundsdóttur í
söngstíl, en tónlistin lágstemmt raf-
eindapopp, Ida Kristin var þokkaleg,
Briskeby, norsk útgáfa af Garbage,
var hreint afleit og enn verra danska
tvíeykið Sparkling. MIGO flutti
dauflegt kassagítarpopp, Universal
Funk stirðbusalegt bossanova og
Polkageist kletzmer-tónlist. Ógetið
er síðan aðalsveitar þessa kvölds,
Saybia, sem er ein vinsælasta hljóm-
sveit Danmerkur nú um stundir.
Danir fagna því mjög að komin sé
fram á sjónarsviðið vinsæl rokksveit
þar í landi og ræða um rokkbylgju.
Saybia leikur vandaða tónlist með
góðri keyrslu á köflum, en ekki þótti
mér mikið fara fyrir rokkinu.
Danskt hiphop og Fídel
Seinni dagur Spot hátíðarinnar
byrjaði ekki vel, líkt og sá fyrri;
Fyrsta hljómsveit, sem var frá Árós-
um, hét sérdeilis aulalegu nafni,
Carpark North, „norðurbílastæðið“,
og spilaði gelt amrískt háskólarokk.
Það var þó fyndið að heyra dönsk
ungmenni syngja með miklum hreim
illa orta enska texta um það að vera
„cruising through Utah“, eins og
söngvarinn kynnti eitt lagið. Af því
sem á eftir kom var Moon Gringo
þokkaleg sveit undir sterkum Jesus
and Mary Chain áhrifum sem fer
hljómsveitum yfirleitt vel. Einnig var
gaman að heyra danskt hiphop frá
þeim U$O og L.O.C., en þeir voru
báðir fantagóðir, L.O.C. hrár með
letilegt flæði og grófa texta á meðan
U$O rappaði á tvöföldum hraða með
mjög skemmtilegan stíl.
Fídel rokkar
Íslenskar sveitir hafa áður leikið á
Spot-hátíð, síðast Botnleðja, að þessu
sinni Fídel, en skammt er síðan Fídel
sendi frá sér fyrstu breiðskífuna.
Fídelfélagar voru mjög öflugir,
keyrðu í gegnum prógrammið af yf-
irveguðu öryggi en létu sig líka hafa
það að taka lög sem voru ekki eins vel
æfð inn á milli. Þeir voru eina eig-
inlega alvöru rokksveitin á þessari
Af norrænu rokki
Klondyke með Mikael Ryberg Kristensen lengst til hægri.
Raveonettes spila hráslagalegt rokk.
Sænsku grallararnir í Mopeds. Under byen frá Árósum, efnilegasta hljómsveit Dana.
Norsku dansboltarnir í Xploding Plastik.
Furðulítil samskipti eru
milli Norðurlandaþjóða
þegar rokktónlist er annars
vegar. Árni Matthíasson
sótti norræna rokkhátíð í
Árósum og sá og heyrði á
fjórða tug hljómsveita.