Morgunblaðið - 30.10.2003, Síða 16

 

/G**GHI6
76:DJ
*GDJ<%7
/KGLG6/G*% G /G*% I D6

             
 
 
  

      
  
    
 
  

 )*$+,*  - ./0(/-(*$10##* 
/0* 23#40(*#( /0( ((/(1 2(02&0
9 J9G63GM:
/3' /', /,1 2'&
6GD3D6
   

/,*
 D7 %L%6 N G /G*% 76G%
FJÁRMÁLAEFTIRLITIÐbirti í gær umræðuskjalnúmer 9/2003 þar semfram koma hugleiðingar
um gegnsæi í starfsemi Fjár-
málaeftirlitsins. Velt er upp
þeirri spurningu hvort ástæða sé
til að rýmka heimildir Fjármála-
eftirlitsins til að greina frá fram-
kvæmd eftirlits og niðurstöðum í
einstökum málum. Á ársfundi
Fjármálaeftirlitsins í gær fjöll-
uðu bæði forstjóri og stjórnar-
formaður um þetta efni og reif-
uðu rök með og á móti.
Fjármálaeftirlitið hefur hins
vegar ekki tekið afstöðu til þess
hvort æskilegt væri að breyta
núverandi fyrirkomulagi, en sú
breyting fæli raunar í sér laga-
breytingu og ákvörðunin væri
því Alþingis yrði hún tekin.
Í ræðu forstjóra Fjármálaeft-
irlitsins, Páls Gunnars Pálsson-
ar, kom fram að stofnunin
fjallaði ekki opinberlega um ein-
stök mál eða málefni einstakra
eftirlitsskyldra aðila. Í lögum
væri megináhersla lögð á þagn-
arskyldu, en í mjög afmörkuðum
tilvikum væri kveðið á um upp-
lýsingaskyldu eða heimildir til
þess að miðla upplýsingum.
Páll Gunnar sagði Fjármála-
eftirlitið oft sæta gagnrýni
vegna skorts á upplýsingagjöf
og í því sambandi hefði verið
nefnt að varnaðaráhrif af að-
gerðum Fjármálaeftirlitsins
væru lítil og stuðluðu ekki nægi-
lega að bættri framkvæmd á
fjármálamarkaðnum í heild. Og
oft drægju menn þá ályktun að
Fjármálaeftirlitið væri veik
stofnun og að þar væri lítið að-
hafst.
Lítil stórtíðindi
Í máli Páls Gunnars kom fram
að þetta ætti ekki við rök að
styðjast, því oft væru aðgerðir
Fjármálaeftirlitsins að baki
fréttum af breytingum hjá eft-
irlitsskyldum aðilum, en Fjár-
málaeftirlitið legði almennt ekki
að þessum aðilum að segja frá
kröfum Fjármálaeftirlitsins. „Í
stað þess birtast litlar fréttir um
að starfsemi fyrirtækis hafi ver-
ið endurskipulögð, stjórnandi
látið af störfum að eigin ósk,
ársreikningur endurútgefinn,
mál komið til meðferðar ríkislög-
reglustjóra o.fl., án þess að eftir-
litsins sé í neinu getið,“ sagði
Páll Gunnar.
Þessi orð forstjóra Fjármála-
eftirlitsins eru afar athyglisverð
fyrir þá sem fylgjast með frétt-
um af eftirlitsskyldum aðilum og
verða vafalítið til þess að fréttir
af þessum aðilum verða lesnar
með öðrum hætti hér eftir en
hingað til, þó að út af fyrir sig
hafi verið vitað að Fjármálaeft-
irlitið gerði athugasemdir án
þess þær væru gerðar opinber-
lega. En þessi orð eru einmitt
býsna sterk rök fyrir því að
breyta núverandi fyrirkomulagi
upplýsingagjafar Fjármálaeftir-
litsins, því ljóst má vera að frétt-
ir af þeim toga sem forstjórinn
nefndi munu hér eftir kalla á
vangaveltur og jafnvel sögu-
sagnir um hvað standi að baki
litlum fréttum um brotthvarf
framkvæmdastjóra, endurskipu-
lagningu og svo framvegis. Séu
upplýsingar um þátt Fjármála-
eftirlitsins ekki veittar munu all-
ir sem gera breytingar liggja
undir grun um að Fjármálaeft-
irlitið hafi þvingað fram breyt-
ingarnar.
Tvíþætt hlutverk
Hægt er að líta svo á að eftirlits-
hlutverk Fjármálaeftirlitsins sé
tvíþætt. Annars vegar er um að
ræða eftirlit með viðskiptabönk-
um, sparisjóðum, trygginga-
félögum, lífeyrissjóðum og öðr-
um þeim sem hafa með höndum
vörslu og ávöxtun fjármuna.
Hins vegar lýtur eftirlitið að því
að tryggja eðlilega starfsemi á
verðbréfamarkaði, svo sem að
upplýsingagjöf sé fullnægjandi,
að jafnræði sé með fjárfestum
og að reglum sé fylgt að öðru
leyti.
Fyrrnefndi þáttur eftirlitsins
er þess eðlis að þar má færa rök
fyrir því að trúnaðar- og þagn-
arskylda eigi að vega þyngra en
þau sjónarmið að opinbera upp-
lýsingar, enda helstu rökin fyrir
eftirlitinu þau að tryggja að fjár-
munir almennings séu í örugg-
um höndum og að hinir eftirlits-
skyldu aðilar geti staðið við
skuldbindingar sínar.
Þetta er alls ekki jafn augljóst
um síðari eftirlitsþáttinn, því þar
geta upplýsingar sem Fjármála-
eftirlitið býr yfir, og kröfur sem
það kann að gera um breytingar
hjá útgefanda verðbréfa, skipt
fjárfesta verulegu máli. Skráð-
um fyrirtækjum ber að veita
upplýsingar um atriði sem líkleg
eru til að hafa veruleg áhrif á
verðmyndun hlutabréfa þeirra.
Miðað við orð forstjóra Fjár-
málaeftirlitsins má reikna með
að sú staða hafi komið upp í
tengslum við eftirlit þess að upp-
lýsingar um athugasemdir þess
hefðu orðið til að hreyfa verð
hlutabréfa. Það væri þess vegna
eðlilegt að slíkar upplýsingar
væru gerðar opinberar svo fjár-
festar gætu tekið afstöðu til
þeirra og lagt mat á hvort þær
ættu að hafa áhrif á verðið.
Upplýsingagjöf
Fjármálaeftirlitsins
Innherji skrifar
innherji@mbl.is
VILHJÁLMUR Bjarnason for-
maður samtaka fjárfesta hefur
gagnrýnt há þjónustugjöld fjár-
málafyrirtækja við meðhöndlun
rafrænna verðbréfa. Vilhjálmi
finnst gjöldin of há miðað við að
mannshöndin komi nú mun minna
við sögu en áður. „Mér finnast
gjaldskrár bankanna dálítið eins-
leitar og mér finnst að einstakling-
ar hafi ekki notið þess hagræðis
sem rafræn verðbréfaskráning og
tækniframfarir hafa leitt af sér,“
segir Vilhjálmur í samtali við
Morgunblaðið.
Eins og sést á meðfylgjandi
töflu þar sem borin eru saman
þjónustugjöld bankanna í verð-
bréfaviðskiptum eru lítil frávik frá
einum banka til annars.
Einn banki?
Vilhjálmur segir að þegar gjald-
skrárnar séu skoðaðar saman megi
nánast halda að um einn banka
væri að ræða. „Ég fæ ekki betur
séð en þetta sé nánast einn banki.
Svo mætir formaður samtaka
banka og verðbréfafyrirtækja í
fjölmiðla og svarar fyrir alla í
einu, og er þar með holdgervingur
samráðsins,“ segir Vilhjálmur.
Margrét Sveinsdóttir forstöðu-
maður í sölu og þjónustu verðbréfa
hjá Íslandsbanka eignastýringu
segir að það gjald sem bankinn
rukkar fyrir til dæmis það að færa
verðbréf á milli banka, sem er 700
kr. hjá Íslandsbanka, sé ekki óeðli-
legt.
Hún segir að gjaldið sé miðað
við þann kostnað sem bankinn
verði fyrir vegna færslunnar t.d.
skráningar verðbréfanna hjá Verð-
bréfaskráningu og í kerfi bankans
auk þess sem einhver umsýsla hjá
starfsmanni fylgi jafnan slíkri til-
færslu. Þá bætist við póstkostn-
aður. Þegar allt er tekið saman sé
700 kr. kostnaður ekki óeðlilegur.
„Ef eigandi viðkomandi verðbréfs
greiðir þetta ekki, eru aðrir við-
skiptavinir bankans að niðurgreiða
þessa þjónustu með óbeinum
hætti, og það er ekki sanngjarnt,“
sagði Margrét í samtali við Morg-
unblaðið. Um árgjald sem rukkað
er fyrir að eiga vörslureikning
verðbréfa í bankanum, sem er
3.600 kr., segir Margrét að það fel-
ist ákveðinn kostnaður í því að við-
halda vörslureikningi. Kostnaður
felst í lágmarksvinnu við að
stemma af eignirnar, senda út yf-
irlit og svara fyrispurnum fólks
varðandi reikninginn, að sögn
Margrétar. „Hugsunin er að lág-
marksgrunngjald sé tekið fyrir
það að geyma bréfin, en það gjald
getur auðvitað orðið hlutfallslega
hátt fyrir þann sem á lágar fjár-
hæðir inni á slíkum reikningi.“
Um 7000 kr. lágmarksgjald sem
bankinn tekur fyrir að kaupa og
selja erlend hlutabréf segir Mar-
grét að erlend viðskipti séu mjög
dýr og að jafnaði fari um helm-
ingur þessarar upphæðar í að
borga erlendum miðlara. Hún
bendir á að fólk sem vill eiga við-
skipti með erlend hlutabréf eigi
líka þann kost að skrá sig beint
hjá erlendu verðbréfafyrirtæki án
milligöngu bankans og geti þá átt
viðskipti í gegnum netið.
Margrét bendir einnig á að í
flestum tilvikum sé kostnaðar-
minna fyrir fólk að fjárfesta frekar
í verðbréfasjóðum heldur en fyrir
lágar fjárhæðir í stökum verðbréf-
um.
Fast gjald hjá E*TRADE
Þess ber að geta að lokum að fólk
getur átt viðskipti í Kauphöllinni í
New York á Wall Street í gegnum
verðbréfafyrirtækið E*TRADE
Securities Incorporated, með milli-
göngu Landsbankans. E*TRADE
er sérhæft verðbréfafyrirtæki á
Vefnum.
Samkvæmt upplýsingum á vef-
síðu Landsbankans er reiknað eitt
fast gjald fyrir framkvæmd við-
skipta í gegnum E*TRADE eða
29,95 Bandaríkjadalir, eða um
2.300 krónur, hvort sem verið er
að kaupa eða selja hlutabréf.
456  5

!#% !# 
2
   # 
5##0"#6 0$47
*,4)2?8#
*,4)2?8#
!'
*,4)2?8#A8)#
.@C(
0"#6 0$47
<8#-'.#,4)2
8(0 /"47
04&-2)!'#'4
 "#6*# 47  0$0( (/+* 8
"*(0906
:(0 *00* 8 "*,#*# *### ( 4#,
;.(47
*,?8#
 2?8#
N))@#'
*,?'4
/5.@#' )@#'
&!..
41#'#'(((
(0,!..
41#'#)(((
&!..
41#'#0(((
#'3((
#0((
#'((
#0((
(),!..
41#'#'(((

(*!..
41#'#'(((
!..
41#'#'(((
&!..
41#'#&((((

41##),((
#,((
#),(
#,((
(,!..
41#'#'(((
(,!..
41#'#'(((
&!..
41#'#'(((
(0,!..
41#'#&1,(
&,(!..
41#'#'(((
&!..
41#'#&)(((

,,"$ 906
#0((
#)0,
#0((
()!..
41#'#'(((
(*!..
41#'#'(((
O9&
 )@#!1'..-'.!')2#!!@C(
O9&
*,?'4'/5.@#1-!')#'4 24.'@4
#
41#H2)?8#!'#))!1((!'-'.')()
-2)4!'4)P'4 4'-2)?8#!4!'((.1*,?'4)/5.@#(

O02-!.@C(-'.)#','&
@2#1?!1
O9&
N))@#!1'..-'.@C(#!+, *,2N))4&4''
) C4&4'!4'!
!#,?8#

9!'1'F7&)#
@#
Bankarnir með
svipaðar gjaldskrár
MP Fjárfestingarbanki hf. Skipholti 50d Sími 540 3200 Fax 540 3201 mottaka@mp.is www.mp.is
Hafðu samband við okkur í síma 540 3200
Fjölbreytt fjármálafljónusta
LOKAGILDI úrvalsvísitölunnar
var 1.915,6 stig í gær og hefur
aldrei verið hærra. Hækkun vísi-
tölunnar í gær nam 1,09% og hefur
hún hækkað um tæp 3% í vikunni.
Úrvalsvísitalan hefur hækkað um
41,7% frá áramótum og um 48,2%
sé litið eitt ár aftur í tímann, að
því er segir í hálf fimm fréttum
Kaupþings Búnaðarbanka. Vísital-
an fór yfir 1.900 stiga markið 17.
október sl. en þar áður hafði vísi-
talan hæst farið í 1.888,7 hinn 17.
febrúar árið 2000.
Í gær voru það bréf Vinnslu-
stöðvarinnar sem hækkuðu mest í
verði, eða um 7,04%. Bréf Bakka-
varar Group hækkuðu um 4,91%
og bréf Pharmaco um 2,23%. Bréf
SÍF lækkuðu mest í gær, eða um
3,77% og bréf Össurar lækkuðu
um 0,89%. Mest viðskipti voru með
bréf Íslandsbanka, 780 milljónir
króna.
Úrvalsvísitalan aldrei hærri